Βόλτα στην Ανάληψη – 5 στάσεις που πρέπει να κάνεις!

Είμαι φοιτήτρια εδώ και πέντε χρόνια στην Θεσσαλονίκη, τα τέσσερα εκ των οποίων μένω στην περιοχή της Ανάληψης. Η αγάπη μου για την πόλη, ενώ ήταν ήδη μεγάλη πριν έρθω μόνιμα εδώ,  μεγάλωσε ακόμη περισσότερο όταν μετακόμισα στην ανατολική πλευρά της.

Οι μεγάλοι δρόμοι της Βασ. Όλγας και της Λεωφόρου Μεγάλου Αλεξάνδρου, οι μικρότεροι δρόμοι και τα στενάκια στις γειτονιές, έγιναν γρήγορα κομμάτι μου καθώς τους ανακάλυπτα μέρα με την μέρα.

Παρά το συγκοινωνιακό χάος που επικρατεί στην πόλη, για να φτάσεις στην Ανάληψη έχεις την πληθώρα επιλογής δημόσιας συγκοινωνίας με λεωφορεία του ΟΑΣΘ, όπως τα 3, 5, 6, 7, 33, 39.

Παλιά γραφικά κτίρια με μεγάλη ιστορία και λίγα αλλά – όχι αρκετά – μέρη πράσινου χαρακτηρίζουν ένα κομμάτι της γειτονιάς μου. Σου έχω ετοιμάσει μία νοητή διαδρομή για να εξερευνήσεις την περιοχή καλύτερα.

Κάτω από πολυώροφες πολυκατοικίες, κεντρικούς δρόμους διπλοπαρκαρισμένα αυτοκίνητα, υπάρχουν αρχιτεκτονικά διαμάντια τα οποία δυστυχώς παραμένουν ανεκμετάλλευτα στο έλεος των καιρικών συνθηκών και της φθοράς.

Στάση Νο.1 – Πάρκο Μ.Μπότσαρη

Η οδός Μάρκου Μπότσαρη είναι από τις γνωστότερες οδούς στα ανατολικά της Θεσσαλονίκης. Το πάρκο της περιοχής, που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Μ. Μπότσαρη με Ηλέκτρας, πρόσφατα αναπλάστηκε από τον Δήμο και απέκτησε μία νέα όψη που δεν σταματάς να απολαμβάνεις, όπως ακριβώς θα έπρεπε να είναι όλα τα πάρκα στην πόλη.

Είναι ένα όμορφα δομημένο πάρκο, με πράσινο που σε κάνει να ξεχνάς για λίγο το τσιμέντο και τις άχαρες πολυκατοικίες. Ευρύχωρα σύγχρονα παγκάκια  που ο καθένας μπορεί να ξαποστάσει για να πιεί τον καφέ του, χρήσιμο ειδικότερα την περίοδο του lockdown. Μέσα στο πάρκο υπάρχει και παιδική χαρά περιφραγμένη με κάγκελα κοντά στα δύο σχολεία που έχει η περιοχή. Η μικρή όαση πράσινου περιτριγυρίζεται από καφέ και πολυκατοικίες, καθώς το μεσημέρι εκεί μαζεύονται παιδιά από το σχολείο και το βράδυ φοιτητές.

Στάση Νο. 2 – Πολιτιστικό Κέντρο ΜΙΕΤ – Βίλα Μεχμέτ Καπαντζή 

Η Βίλα Μεχμέτ Καπαντζή είναι μια μοναδική έπαυλη που χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Πιέτρο Αρριγκόνι. Σε κάτοψη, αποτελείται από δέκα κύριους χώρους, οι εννέα από τους οποίους θα μπορούσε να εννοηθεί πως σχηματίζουν ένα οκτάκτινο αστέρι που διατάσσεται γύρω από έναν κεντρικό πυρήνα, που αποτελείται από τη μεγάλη, περίπου ωοειδή αίθουσα κάθε ορόφου. Ο δέκατος χώρος ξεφεύγει από αυτή την κανονικότητα και σχηματίζει ένα προσάρτημα στο βασικό σχήμα του κτιρίου: τον πύργο. Ιδιοκτήτης της ήταν ο έμπορος, βιομήχανος και τραπεζίτης, Μεχμέτ Καπαντζή.

Η Βίλα Μεχμέτ Καπαντζή, το κτίριο όπου σήμερα στεγάζεται το Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, βρίσκεται στη συνοικία των Εξοχών ή “Πύργων”, το κομψό προάστιο των τελών του 19 ου αιώνα.

Το ΜΙΕΤ σήμερα δίνει το δικό του στίγμα στην πνευματική και καλλιτεχνική ζωή της Θεσσαλονίκης, φιλοξενώντας εκθέσεις τέχνης, όπως ζωγραφικής, φωτογραφίας και αρχιτεκτονικής και ιστορίας και μικροϊστορίας γύρω από την πόλη και την ευρύτερη περιοχή, καθώς και το προσφυγικό πρόβλημα.

Στάση Νο.3 –  Βίλα Αχμέτ και Γιουσούφ Καπαντζή 

Λίγο πιο πέρα, από την άλλη πλευρά του δρόμου, βρίσκεται η Βίλα των αδερφών του Μεχμέτ, Αχμέτ και Γιουσούφ Καπαντζή. Η συγκεκριμένη βίλα χτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και σχεδιάστηκε ομοίως από τον αρχιτέκτονα Πιέτρο Αρριγκόνι. Αποτελείται από τρεις ορόφους, ο καθένας από τους οποίους αποτελεί ξεχωριστό διαμέρισμα και τα στοιχεία διακόσμησής του έχουν νεοκλασικά, αναγεννησιακά, αρτ νουβό και αραβικά-γοτθικά στοιχεία.

Με την ανταλλαγή των πληθυσμών μετά την Μικρασιατική Καταστροφή τα περισσότερα μέλη της οικογένειας Καπαντζή έφυγαν από την Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν στην Κωνσταντινούπολη. Όμως ο γιός του Αχμέτ, παρέμεινε για περισσότερα από δέκα χρόνια στη Θεσσαλονίκη επειδή είχε γιουγκοσλαβική υπηκοότητα και κατοικούσε με την οικογένειά του στον πρώτο όροφο της βίλας.

Η βίλα Αχμέτ Καπαντζή στη διάρκεια της Κατοχής χρησιμοποιήθηκε από την Γκεστάπο. Μετά τον πόλεμο και την κατοχή χρησιμοποιήθηκε εκ νέου από τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό για να στεγάσει τις υγειονομικές του υπηρεσίες. Στη συνέχεια από το 1954 και για περίπου είκοσι χρόνια στέγασε υπηρεσίες του ΝΑΤΟ στη Θεσσαλονίκη. Μετά από πολλά χρόνια ανακαινίστηκε και στέγασε αρχικά τον Οργανισμό Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης. Τελικά πουλήθηκε το 2014 στον Ιβάν Σαββίδη.

Στάση Νο. 4 – Κήπος των Ρόδων

Οι ατελείωτες βόλτες με φίλους στην Νέα Παραλία, χαρακτήρισαν την καθημερινότητα της καραντίνας μου στην Θεσσαλονίκη. Εκτός από τις κλασικές στάσεις στις ομπρελίτσες και στα διάφορα σκορπισμένα παγκάκια, ένα αγαπημένο μας μέρος που βρίσκεται και στην γειτονιά, ήταν ο Κήπος των Ρόδων.

Κατά την ανάπλαση της Νέας Παραλίας, δόθηκαν κατά μήκος της μια σειρά από πάρκα, με διαφορετική χρησιμότητα και διαφορετικά ονόματα. Ανάμεσα στον Κήπο της Μνήμης, του Νερού, της Μουσικής, των Γλυπτών και ο κήπος των Ρόδων.

Ο κήπος των Ρόδων είναι ένα περιφραγμένο πάρκο , που στο εσωτερικό του θυμίζει τις κλειστές αυλές των παλαιών αρχοντικών. Όταν περνάς τις μεγάλες ξύλινες πόρτες του, αντικρίζεις τις πολύχρωμες τριανταφυλλιές, την άμμο που πλαισιώνεται από γιγάντιες τσουλήθρες, το πιο περίεργο γύρω- γύρω όλοι που υπάρχει στην πόλη και μοιάζει με δίσκο φρίσμπι ακόμη και κούνιες. Επίσης γύρω γύρω από το πάρκο υπάρχουν πέτρινα καθίσματα και βρυσούλες. Ένα πάρκο που θυμίζει εκείνα του εξωτερικού.

Έχει δρομάκια και χώρους για να καθίσεις και να συζητήσεις με τις ώρες – από προσωπική εμπειρία. Στο κέντρο του έχει ανοίξει τα τελευταία χρόνια ένα αναψυκτήριο, που μπορείς να απολαύσεις τον καφέ σου το πρωί και το κοκτέιλ σου το βράδυ σε χάρτινο ποτήρι και στα λευκά τραπεζοκαθίσματα. Μία όαση πλάι στην παραλία και στον κεντρικό δρόμο.

Στάση Νο. 5 – “Chateau mon bonheur” (“Κόκκινος Πύργος”/ “Πύργος της Ευτυχίας”) 

Το «Chateau Mon Bonheur» ή “Πύργος της Ευτυχίας” ή “Κόκκινος Πύργος” είναι το κτίριο με τα χαρακτηριστικά κόκκινα τούβλα που βρίσκεται επί της Βασιλίσσης Όλγας και ανήκει κι εκείνο στην θρυλική Συνοικία των Εξοχών.

Η οικία Δειράν Αβδουλάχ, μετέπειτα Δημήτρη Ιωαννίδη του Σιατιστέως, χρονολογείται πριν το 1890 και είναι το παλιότερο σωζόμενο κτίριο της Λεωφόρου των Εξοχών. Ο πύργος πήρε το όνομά του, “της Ευτυχίας”, απ’ τον μεγάλο έρωτα του ιδιοκτήτη και σύζυγό του, Ευτυχία, το όνομα της οποίας έβαλε με μεγάλη χρυσή επιγραφή στην εξώπορτα.

Σχεδιάστηκε από τον Φρέντερικ Σαρνό και πριν την επιχωμάτωση της Παραλίας γειτνίαζε με τη θάλασσα. Στην ουσία µιλάµε για δύο κτίρια, που όταν πρωτοκατασκευάστηκαν ήταν το ένα κατοικία του ιδιοκτήτη και το άλλο καφέ, µε τραπεζάκια στο πεζοδρόµιο. Έχουν προκληθεί πολλές ζημιές και από μικρές εστίες πυρκαγιάς κατά καιρούς. Σήμερα ανήκει εξ αδιαιρέτου στο Ιωαννίδειο ίδρυμα, αλλά και σε ιδιώτες και σε άλλα σωματεία φιλανθρωπικού χαρακτήρα και παραμένει αναξιοποίητο.