Δήμος Θερμαϊκού: Το καλοκαιρινό σπίτι της πόλης

Λέξεις – Εικόνες: Σάκης Ιωαννίδης

Ποταμός, Φανάρι, Αγελαδάρικο, παραλία Αγγελοχωρίου, παραλία Αγίας Τριάδας, παραλία Μπαξέ, παραλία Περαίας. Ο μεγαλύτερος δήμος της Θεσσαλονίκης ζει έντονα τα καλοκαίρια του αλλά τα χρόνια της κρίσης έχει πια αναγκη σημαντικού ρετούς. Με την αναβίωση της θαλάσσιας συγκοινωνίας και τις υποδομές που έχουν δρομολογηθεί όσον αφορά αυτές, συγχρόνως δρομολογείται γενικότερη ανάπλαση στους κεντρικούς δήμους της Περαίας.

Καθισμένος στη σκάλα των Νέων Επιβατών με μέτωπο προς τη θάλασσα βλέπεις όλη τη Θεσσαλονίκη. Το απαλό αεράκι σε δροσίζει και μοιάζει σαν να περιμένεις να δεις τη «Λευκή», την «Ευδοκία» και τα άλλα καραβάκια με τους νέους της εποχής κρεμασμένους σαν τσαμπιά, έτοιμους να αρχίσουν να χορεύουν το λεμόνι στα φημισμένα μπιτς πάρτι του ’70. Γυρίζεις την πλάτη στη θάλασσα και μια προικισμένη περιοχή παρουσιάζεται μπροστά σου. Ο μεγαλύτερος δήμος της Θεσσαλονίκης απλωμένος σε 50 χλμ ακτογραμμής, ανατολικά της πόλης, με 2 περιοχές natura (λιμνοθάλασσα Επανομής, λιμνοθάλασσα Αγγελοχωρίου), έξι γαλάζιες σημαίες στις παραλίες της, πεζόδρομο στην παραλιακή εντός των οικισμών, ποδηλάτες με τις φιγούρες των περιπατητών να αχνοφαίνονται από τα φώτα των καφέ, των ουζερί και των ταβερνών. Η εικόνα των κτιρίων μοιάζει με κύμα που ξεκινά από την Αγία Τριάδα και κορυφώνεται στην Περαία. Οι μονοκατοικίες δίνουν τη θέση τους σε διώροφα και τριώροφα κτίρια για να καταλήξουν στο μεγεθυμένο και πυκνοδομημένο αστικό ιστό.

Τρεις κοινότητες, ένας δήμος στη ακτογραμμή του Θερμαϊκού.

Προσφυγούπολη

Οι πρώτοι κάτοικοι της Περαίας μετοίκησαν το 1923 μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή από την περιοχή της Μ. Ασίας και της Θράκης. Αρχικά εγκαταστάθηκαν εκεί περίπου 204 οικογένειες. Το όνομα Περαία επιλέχθηκε μετά από κλήρωση διότι οι πρόσφυγες που κατάγονταν από διαφορετικές περιοχές δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν στο όνομα του προσφυγικού συνοικισμού. Το επόμενο χωριό δίπλα στην Περαία ήταν το τούρκικο Μπαξέ Τσιφλίκι. Οι περίπου 159 οικογένειες που εγκαταστάθηκαν προέρχονταν από την πόλη Επιβάτες, βόρεια της Προποντίδας, και έδωσαν στο συνοικισμό τους το όνομα Νέοι Επιβάτες. Στο χωριό Λευκή Βρύση, τη σημερινή Αγία Τριάδα, εγκαταστάθηκαν 85 οικογένειες από τα χωριά Ξαστερό και Οικονομείο. Η περιοχή λόγω της άμεσης πρόσβασης στη θάλασσα ανέπτυξε την αλιεία, αλλά και τη γεωργία καθώς υπήρχαν διαθέσιμες καλλιεργήσιμες εκτάσεις εκεί που σήμερα αναπτύσσονται διάφοροι οικισμοί.

Μπικίνι και σούπερ μίνι  

Οι τρεις κοινότητες, που συνενώθηκαν στο δήμο Θερμαϊκού με το πρόγραμμα Καποδίστριας το 1998, ήταν must για την εποχή του ’60 και του ’70. Οι Θεσσαλονικείς έπαιρναν το καραβάκι από το παλιό Αμερικάνικο Προξενείο επί της Λεωφόρου Νίκης και πήγαιναν να κάνουν τα μπάνια τους στην Περαία, το Μπαξέ και την Αγία Τριάδα. Η εφημερίδα Θεσσαλονίκη έγραφε για την πνιγμένη από το πάθος χιλίων νέων, ακτή της Αγίας Τριάδας, που λικνίζονταν στους ρυθμούς του σέικ στο μπιτς – πάρτι του Σαββάτου. Αργότερα, τα καραβάκια σταμάτησαν και οι ειδήσεις για τη μόλυνση του Θερμαϊκού κόλπου ερήμωσαν τις παραλίες της περιοχής. Οι επισκέπτες ήταν λιγοστοί, καχύποπτοι για τα νερά της παραλίας και τα ψάρια των ταβερνών. Ο δρόμος ήταν ανοιχτός για τη Χαλκιδική, που δέχτηκε τις ορδές των Θεσσαλονικέων και βορειοελλαδιτών παραθεριστών, οι οποίοι με γεμάτο πορτοφόλι «βούλιαζαν» κάθε χρόνο την περιοχή. «Σαν τη Χαλκιδική πουθενά» άκουγες συνέχεια και τα τρία παραθαλάσσια δημοτικά διαμερίσματα απομονώθηκαν ως παρακατιανά, δίπλα στη μολυσμένη θάλασσα. Ο Στέλιος Μιχαηλίδης μετοίκισε στην Περαία το 1988. Θυμάται χαρακτηριστικά ότι «αντί για κάδους απορριμμάτων, οι νοικοκυραίοι έριχναν τις σακούλες των σκουπιδιών μέσα σε τσιμεντένια κιούγκια, δηλαδή σε μεγάλα κομμάτια σωλήνων της αποχέτευσης. Ο δρόμος για Θεσσαλονίκη ήταν στο μισό από το σημερινό μέγεθος και θυμάμαι ότι δεν μπορούσαμε να προσπεράσουμε το λεωφορείο». 

  Το μεγάλο «μπαμ»

Την τουριστική παρακμή ακολούθησε μια εκρηκτική οικιστική ανάπτυξη τη δεκαετία του ’90. Ο πληθυσμός των τριών κοινοτήτων στο σύνολο του αυξήθηκε κατά 360% με τους περισσότερους νέους κατοίκους να επιλέγουν την Περαία για μόνιμο τόπο διαμονής. Το 1991 ο πληθυσμός της περιοχής ανέρχονταν σε 5.500, ενώ στην απογραφή του 2001 μετρήθηκαν 20.250 κάτοικοι. Από τότε μέχρι σήμερα προστέθηκαν ακόμη 12.000 στα δημοτολόγια του Θερμαϊκού. Το καλοκαίρι τα εξοχικά γεμίζουν και μαζί με τους ημερήσιους επισκέπτες ο πληθυσμός ανεβαίνει περίπου στο 50%. Οι τιμές των σπιτιών και των οικοπέδων έχουν εκτοξευθεί και τα «χρόνια της οικοδομής» στην Περαία και τους Νέους Επιβάτες έδωσαν άφθονη δουλειά σε πολλά εργατικά χέρια. Παλιννοστούντες από την πρώην ΕΣΣΔ συνέρευσαν στην Περαία, μετανάστες από την Αλβανία και ένα μικρό ποσοστό από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Σύμφωνα με δημοσκόπηση που πραγματοποίησε ο δήμος, το 22% των κατοίκων δεν έχει γεννηθεί στην Ελλάδα. Ο Βασίλης Κεχβαϊδης και ο Διογένης Αδαμίδης είναι από τη Γεωργία. Μόνιμοι κάτοικοι της Περαίας δούλευαν στις οικοδομές, αλλά σήμερα δυσκολεύονται να βρουν δουλειά. «Προτιμούν τους Αλβανούς για να μην τους κολλάνε ένσημα. Αγωνιστήκαμε στην αρχή και δουλέψαμε για να μην φαινόμαστε άνθρωποι 2ης κατηγορίας. Εδώ είναι το σπίτι μας, αλλά για τους αρμόδιους είμαστε ακόμη ξένοι». Οι περισσότεροι από τους παλιννοστούντες αγόρασαν οικόπεδα και σπίτια με δάνεια. Οι κάτοικοι θυμούνται ότι παλιά το στρέμμα κόστιζε από 2 έως 3 εκατομμύρια δραχμές. Τα τελευταία χρόνια όμως η οικοδομική δραστηριότητα όπως και στην υπόλοιπη χώρα περνάει μια κρίση. Από το 2008 οι πωλήσεις διαμερισμάτων και οικοπέδων σημείωσαν σημαντική κάμψη και το βλέπεις σε πολλά μπαλκόνια πολυτελούς κατασκευής που έχουν κοτσάρει τις ταμπέλες «ΠΩΛΕΙΤΑΙ» και «ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ». 

Η ιστορία του «δρόμου»

Η πρόσβαση στο δήμο Θερμαϊκού γίνεται οδικώς με ΙΧ ή αστική συγκοινωνία, αλλά τους καλοκαιρινούς μήνες είναι ένα εγχείρημα απαιτητικό και δύσκολο. Ο δρόμος μέχρι την είσοδο της Περαίας είναι από τους φαρδύτερους στη χώρα μας. Μετά όμως η ροή των αυτοκινήτων περιορίζεται σε δύο στενές λωρίδες κυκλοφορίας χωρίς επαρκή φωτισμό. Το μποτιλιάρισμα και ο εκνευρισμός είναι διάχυτος, καθώς οι επισκέπτες μπλέκονται με τους ντόπιους που επιστρέφουν από τις δουλειές τους. Το έργο της διαπλάτυνσης του δρόμου Περαίας – Μηχανιώνας, που χαρακτηρίζεται και από τους πιο επικίνδυνους, έχει καθυστερήσει πολύ, αφού είναι ένα έργο που ουσιαστικά σχεδιάζεται εδώ και 50 χρόνια.Η προσπάθεια που γίνεται είναι να μεγαλώσει ο δρόμος στα 12 μέτρα μόνο σε σημεία που δεν είναι αναγκαία η απαλλοτρίωση και η αποζημίωση. Η επαναλειτουργία της θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας είναι ένα ακόμη έργο που μένει κολλημένο εδώ και χρόνια. Προμελέτες της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας λένε ότι 4 εκατομμύρια άνθρωποι θα μετακινούνται ετησίως με τη θαλάσσια συγκοινωνία και θα λυθούν προβλήματα πρόσβασης και στάθμευσης στο δήμο Θερμαϊκού.  

Peraia, peraia

Η λεωφόρος Θεσσαλονίκης είναι ο δρόμος που σε πάει στην Περαία και τα υπόλοιπα δημοτικά διαμερίσματα. Ενωμένη με τους Νέους Επιβάτες η παλιά προσφυγούπολη δεν διαφέρει σε τίποτα από μια μεγάλη κωμόπολη. Η οδός Αμπελοκήπων είναι ο κύριος δρόμος που σε βγάζει στον παραλιακό πεζόδρομο. Εκεί αναπτύσσεται η μικρή αγορά της περιοχής με καταστήματα ρούχων, παπουτσιών, μεγάλα σουπερ μάρκετ, fast food που μετράει όμως «διαρροές» τοπικών πελατών από τα μεγάλα εμπορικά κέντρα στα ανατολικά. Η πλειοψηφία των κατοίκων απασχολείται στη Θεσσαλονίκη, ενώ οι υπόλοιποι μοιράζονται στον τριτογενή τομέα παραγωγής, στο δημόσιο και μέχρι πρόσφατα στις οικοδομές.  Η ανοικοδόμηση είναι φανερή καθώς τα περισσότερα σπίτια είναι καινούργια. Μεζονέτες στις αποχρώσεις του ροζ και του λιλά κολλημένες η μία δίπλα στην άλλη προσπαθούν να ρουφήξουν ό,τι έχει απομείνει από τον καθαρό αέρα και το ειδυλλιακό τοπίο. Ειδικότερα στην Άνω Περαία, πάνω από τον κεντρικό δρόμο, η δόμηση είναι τόσο πυκνή που το ποσοστό πρασίνου για τον κάθε κάτοικο είναι πολύ μικρό. Εκεί το πρόβλημα της στάθμευσης είναι παραπάνω από ορατό καθώς ελάχιστα σπίτια έχουν εσωτερικό πάρκινγκ. Ο Παναγιώτης Ζέρβας μένει σε μια από τις νεόδμητες οικοδομές. Ήθελε να φέρει την οικογένεια του πιο κοντά στη φύση, αλλά τώρα το ξανασκέφτεται: «Σε σχέση με το κέντρο της Θεσσαλονίκης είναι καλύτερα, αλλά δεν μου αρέσει αυτό που γίνεται με τη συνεχόμενη δόμηση. Βλέπω να χτίζεται ο παραμικρός κενός χώρος χωρίς να υπάρχει πρόβλεψη για ελεύθερους και δημόσιους χώρους. Είμαστε μια παραθαλάσσια πόλη χωρίς πλατείες και πάρκα της προκοπής». Κόσμημα για την Περαία θεωρείται το ΚΑΠΠΑ 2000 (Κέντρο Ανάπτυξης Πολιτισμού Προσαρμοσμένου Αθλητισμού), το οποίο προσφέρει δωρεάν τις υπηρεσίες τους προς τα άτομα με αναπηρία αλλά αντιμετωπίζει προβλήματα υποχρηματοδότησης. Η νέα δημοτική αρχή Θερμαϊκού, με δήμαρχο τον κ. Μαυρομάτη που εξελέγη στις εκλογές του Μαϊου έχει ήδη εντάξει στο προϋπολογισμό της ερχόμενης χρονιάς (2015) την αναβάθμιση της οδού Θερμαϊκού και την ανάπλαση της παραλιακής οδού Κουντουριώτου, από το σημείο που τελειώνει ο πεζόδρομος με κατεύθυνση προς τους Νέους Επιβάτες και την Αγία Τριάδα. Αυτή τη στιγμή οι δρόμοι αυτοί έχουν υποβαθμιστεί και από την ύπαρξη κενών καταστημάτων που δίνουν μια αίσθηση εγκατάλλειψης αλλά και την έλλειψη πεζοδρομίων στην οδό Θερμαϊκου, παρόλο που διέρχεται από κει το λεωφορείο. Η ανάπλαση περιλαμβάνει  νέο ασφαλτοτάπητα, πεζοδρομήσεις και ηλεκτροφωτισμό, βασισμένη σε ήδη υπάρχουσα μελέτη στην Τεχνική υπηρεσία του δήμου.  Η μελέτη βέβαια της παραλιακής πρέπει να επικαιροποιηθεί αφού πριν λίγες μέρες υπογράφηκε σύμβαση με  την Εγνατία Οδό Α.Ε. Για να εφαρμοστεί η μελέτη για τις υποδομές της θαλάσσιας συγκοινωνίας, που θα επηρεάσουν την ακτογραμμή.

Θαλασσινά και άλλα

Στον κοσμοπολίτικο πεζόδρομο της Περαίας δεν επιτρέπεται η διέλευση των αυτοκινήτων για την καλοκαιρινή σεζόν. Οι κράχτες στις ταβέρνες είναι έξω κάθε Σαββατοκύριακο για να σε προσελκύσουν με προσφορές και τραπέζια πραγματικά δίπλα στο κύμα. Οι μεζέδες και τα θαλασσινά με ένα ποτήρι ούζο είναι βάλσαμο και για λίγο ξεχνάς ότι είσαι μόλις 25 χιλιόμετρα από το κέντρο της Θεσσαλονίκης. Ο Θερμαϊκός κόλπος και ολόκληρη η πόλη απλώνεται μπροστά σου. Λίγο πιο ανατολικά βλέπεις τις μηχανικές λαβές των γερανών να ετοιμάζουν την επέκταση του αεροδιαδρόμου 10-28. Ένα έργο που προκάλεσε κινητοποιήσεις από την πλευρά των κατοίκων οι οποίοι ζητούν ακόμη να συσταθεί η προβλεπόμενη Επιτροπή Κοινωνικού Ελέγχου και να λάβουν απαντήσεις στις επισημάνσεις τους για τη διάβρωση της ακτογραμμής. Το τοπίο αλλάζει αν κάνεις μια βόλτα πέρα από την Άνω Περαία. Εκεί χάνεσαι μέσα σε έναν λαβύρινθο που αναδίδει λησμονημένες μυρωδιές από αμπέλια, αγρούς με σιτάρια, θα συναντήσεις αμυγδαλιές και αν είσαι τυχερός θα δεις κοτσύφια και πέρδικες να κάνουν τη βόλτα τους. Οι οικισμοί των Καθηγητών, των Θεσσαλονικέων, τα Πεύκα και τόσοι άλλοι είναι μια άλλη πολιτεία που αναπτύσσεται σε μια ημιορεινή περιοχή με θέα τη θάλασσα. Κράτα όμως και μια καβάντζα διότι αφού πέσει ο ήλιος δεν έχει ούτε πολλά φώτα ούτε καμιά ταμπέλα για να σε οδηγήσει στον δρόμο της επιστροφής.

Νέοι Επιβάτες

Περπατώντας παραλιακά σχεδόν δεν καταλαβαίνεις πότε φτάνεις στους Νέους Επιβάτες. Στην κεντρική πλατεία βολτάρουν παιδιά με ποδήλατα, ζευγάρια με άσπρες φόρμες κάνουν τζόκιν, ηλικιωμένοι συζητούν για τα τρέχοντα. Πανσιόν και οικοδομές της αντιπαροχής περιμένουν κάποιον επισκέπτη. Στο beach volley δύο ομάδες ξεκινούν έναν αγώνα. Ένας πατέρας προσέχει με το βλέμμα του τη μικρή του κόρη που παίζει λίγο πιο δίπλα. Μου λέει ότι είναι ήσυχα και γι’ αυτό ήρθανε πριν από ένα χρόνο. Στη θάλασσα δεν κάνουν μπάνιο, φοβούνται. Μόνο για να την κοιτάς είναι, λέει, αλλά οι ξένοι πηγαίνουν τα καλοκαίρια. Οι γνώμες για την καταλληλότητα των νερών είναι πολλές. Αρκετοί ντόπιοι παραδέχονται ότι κάνουν μπάνιο, ενώ άλλοι το αποφεύγουν. Ο δήμος από την πλευρά του υποστηρίζει ότι τα νερά είναι καθαρά σύμφωνα με χημικές αναλύσεις. Είναι πάντως γεγονός  ότι ο δήμος Θερμαϊκού έχει τέσσερις γαλάζιες σημαίες στις παραλίες τους (Αγ. Τριάδα/ΠΙΚΠΑ, Νέοι Επιβάτες, Περαία, Ποταμός). Παρόλ’ αυτά οι ναυαγοσώστες που επιτηρούν πέρυσι τους λουόμενους δεν επαρκούν για τις παραλίες που έχουν οριστεί ως πολυσύχναστες. Οι επιπλέον ναυαγοσώστες σημαίνουν έξτρα κόστος για τα οικονομικά του δήμου. Στα ουζερί και τις ταβέρνες της πλατείας οι νέοι επαγγελματίες προσπαθούν να αλλάξουν το status quo των κλασικών τουριστικών μαγαζιών που επενδύουν στη θέα και όχι στην ποιότητα των μεζέδων. «Ο κόσμος θέλει ποιότητα. Πολλοί δεν το καταλαβαίνουν αυτό και λειτουργούν με την παλιά σχολή. Γιατί να ξανάρθει εδώ ο πελάτης και να μη φύγει στη Χαλκιδική;», αναρωτιέται ο Δημήτρης Γκάτσος που δραστηριοποιείται στην περιοχή.

Τα beach partιes της Αγίας Τριάδας

Η παραλιακή Κουντουριώτου διακόπτεται από αυτό που οι κάτοικοι ονομάζουν κοροϊδευτικά «Τείχος του Αίσχους». Ένας φράχτης από συρματόπλεγμα που ανήκει στο camping του ΕΟΤ κλείνει το δρόμο της παραλίας. Το κάμπινγκ είναι κλειστό εδώ και χρόνια και ο δήμος το διεκδικεί χωρίς όμως να έχει σημειωθεί κάποια εξέλιξη. Σήμερα βρίσκεται μαζί με το Κάμπινγκ της Επανωμής στη λίστα του ΤΑΙΠΕΔ προς πώληση. Η παραλία της Αγίας Τριάδας φτάνει μέχρι την περιοχή Βράχια. Από πίσω βρίσκεται το Αγγελοχώρι. Στα Βράχια επίδοξοι ψαράδες σαν κυνηγοί που παραμονεύουν το θήραμα ψάχνουν για σουπιές και χταπόδια. Εκεί είναι το τέλος και η αρχή της βόλτας που κάνουν οι ηλικιωμένοι καθημερινά. Θυμούνται τους τουρίστες που παλιά στοιβάζονταν σαν σαρδέλες στα δωμάτια και τα ξενοδοχεία και σήμερα δεν πατάει κανείς. Τα beach party που προμοτάριζε η εφημερίδα Θεσσαλονίκη έχουν αποτυπωθεί στις αναμνήσεις των κατοίκων. Κάθε Σαββατοκύριακο από τον Μάιο μέχρι τον Αύγουστο γύρω στις 4 το απόγευμα τα καραβάκια έφερναν τους νέους στην παραλία της Ρέμβης. Πολύχρωμες ομπρέλες, βυσσινί πάλκο, κοκκινωπά τραπεζάκια, κόκα κόλα, 7up, βερμούτ στο χέρι και ξεφάντωμα μέχρι τις 8 το βράδυ με τους Ολύμπιανς, τους Ρενάλντι, τα Τρελά Παιδιά. Η Μις Πάρτυ με τολμηρό για την εποχή μαγιό φιγουράριζε στο πρωτοσέλιδο της Δευτέρας.

Σημειωτόν η ανάπτυξη

Σήμερα η περιοχή ζωντανεύει από τα πάρτι που διοργανώνουν οι καφετέριες και τα μπαρ της περιοχής στην αμμουδιά, το καλοκαίρι. Κατά μήκος της παραλίας πλανιέται το φάντασμα των κατασκηνώσεων του ΠΙΚΠΑ. Σήμερα οι εγκαταστάσεις ανήκουν στο υπουργείο Υγείας και τις διαχειρίζεται η Νομαρχία Θεσσαλονίκης, αλλά το πότε θα ανοίξουν ξανά παραμένει άγνωστο. Οικιστικά η Αγία Τριάδα διατηρείται ακόμη «αγνή». Στα στενάκια του χωριού μπορείς ακόμη να βρεις παραδοσιακά σπίτια ψαράδων και τα λεγόμενα προσφυγικά. Το πράσινο και τα αγριολούλουδα έχουν διακεκριμένη θέση στο τοπίο. Οι αυλές των σπιτιών σε προδιαθέτουν για ξεγνοιασιά και παιχνίδι δίπλα στη θάλασσα. Η εκκλησία της Αγίας Τριάδας είναι χτισμένη από πέτρα, πράγμα σπάνιο για παραθαλάσσιο χωριό. Η γοητεία όμως της περιοχής δεν συμβαδίζει με τη ζωή των κατοίκων. Τα χρόνια είναι δύσκολα λένε, οι δουλειές είναι λίγες. Οι εξελίξεις στην περιοχή τους αργούν να φτάσουν και πρέπει να περάσουν πρώτα από την Περαία και τους Νέους Επιβάτες. Η Ευαγγελία διαχειρίζεται το ένα από τα δύο περίπτερα που εδώ και 50 χρόνια αποτελούν άτυπο ορόσημο στην παραλία της περιοχής. «Δεν έχουμε υποδομές για τους λουόμενους. Ντουζιέρες, μια βρύση, τουαλέτες. Το μηχάνημα που καθαρίζει τις ακτές περνάει σπάνια και μόνο ανακατεύει το χώμα. Κάθε Δευτέρα οι μαγαζάτορες μαζεύουν τα σκουπίδια που άφησαν οι επισκέπτες μπροστά από τα καταστήματα τους». Είναι γεγονός ότι ο δήμος καθαρίζει τις ακτές μόνο δύο φορές την εβδομάδα τη θερινή περίοδο. Φέτος στις παραλίες της περιοχές θα μπουν πιλοτικά 14 ντουζιέρες με χρονοδιακόπτη, ενώ μια ομάδα εθελοντών με σύνθημα «Φέτος ψαρεύουμε γόπες» θα μοιράζει τασάκια άμμου στους παραθεριστές για να μην γεμίζουν οι αμμουδιές αποτσίγαρα.

Το σοκ της ανάπτυξης

Όπως συνήθως συμβαίνει με τις περιοχές που παρουσιάζουν οικιστικά άλματα, πρώτα χτίζονται οι οικοδομές και μετά αναζητούνται λύσεις σε βασικά θέματα ποιότητας ζωής. Στη δεκαετία του ’90 η τοπική αυτοδιοίκηση κλήθηκε να βάλει τάξη σε μια μεγάλη πόλη. Χωρίς εμπειρία και πολιτικές αποφάσεις πολλά μικρά προβλήματα διογκώθηκαν και αποτελούν τον πονοκέφαλο της σημερινής δημοτικής αρχής.

Απορρίμματα

Περίπου 42 τόνους οικιακών απορριμμάτων παράγουν καθημερινά τα νοικοκυριά του δήμου Θερμαϊκού. Τα πέντε απορριμματοφόρα του δήμου διανύουν καθημερινά 1.300 χλμ μέχρι τον ΧΥΤΑ της Μαυροράχης και το κόστος και η φθορά των οχημάτων είναι υπολογίσιμα μεγέθη. Πρόβλημα παρατηρείται με τα ογκώδη απορρίμματα τα οποία καταλήγουν τις περισσότερες φορές στην περιοχή Τσαΐρια, ένα φιλέτο που μένει ανεκμετάλλευτο.

Αστικές συγκοινωνίες

Σχετικά με τις μετακινήσεις των κατοίκων, εκτός από το ζήτημα της διαπλάτυνσης του δρόμου, η πρόσβαση στις αστικές συγκοινωνίες παραμένει περιορισμένη. Τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ δεν μπορούν να προσεγγίσουν τις περιοχές που βρίσκονται πάνω από τη Λεωφόρο Θεσσαλονίκης επειδή οι δρόμοι είναι στενοί με αποτέλεσμα περίπου 8.000 κάτοικοι να μην μπορούν να πάρουν το λεωφορείο. Το θέμα εξετάζεται από το Συμβούλιο Αστικών Συγκοινωνιών, ενώ για την ώρα ο δήμος έχει μονοδρομήσει ορισμένες οδικές αρτηρίες για να διευκολύνει τη διέλευση των λεωφορείων.

Νερό

Ο δήμος Θερμαϊκού υδροδοτείται από γεωτρήσεις. Η επιδείνωση στο γνωστό ρήγμα του Ανθεμούντα είχε ως συνέπεια να κλείσουν οι γεωτρήσεις του δήμου κάτω από τη Λεωφόρο Θεσσαλονίκης. Όπως μας λέει ο κ. Ερμείδης είχε δρομολογηθεί η μελέτη για σύνδεση με το δίκτυο της ΕΥΑΘ με χρήματα από το πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ, αλλά τελικά η διοίκηση του δήμου αποφάσισε να επενδύσει τα χρήματα σε νέες γεωτρήσεις. Το νερό είναι πόσιμο, αλλά πολλοί κάτοικοι, όπως ο Παναγιώτης Ζέρβας, επενδύουν στο σίγουρο εμφιαλωμένο αφού πέρυσι έτρεχε από τη βρύση θολό. Οι γεωτρήσεις, δημόσιες και ιδιωτικές είναι μια προσωρινή λύση, η οποία σε συνδυασμό με τα πιεστικά μηχανήματα και τις σπατάλες στο πότισμα των αγρών και των κήπων «ρουφάνε» το νερό στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα προκαλώντας μακροπρόθεσμα υφαλμύρωση και καθιζήσεις.    Πολιτισμός

Η οικιστική έκρηξη δεν άφησε επαρκή χώρο για την ανάπτυξη πρωτογενούς πολιτισμού. Το Πολιτιστικό Κέντρο του δήμου διοργανώνει, εδώ και 6 χρόνια το αξιόλογο Thermaikos International Film Festival με ταινίες διάρκειας 2 λεπτών, χωρίς όμως να επεκτείνονται οι δραστηριότητες του σε άλλες μορφές τέχνης. Στην περιοχή έχουν οργανωθεί 10 πολιτιστικοί σύλλογοι κατοίκων και παλιννοστούντων και βέβαια διοργανώνονται τα κλασικά πανηγύρια εν όψει θρησκευτικών εορτών χωρίς να λείπει από την πολιτιστικό μπλέντερ το καρναβάλι του δήμου Θερμαϊκού.    

Ανοιχτό θέμα: Πανεπιστήμιο Μακεδονία

Η μετεγκατάσταση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στην περιοχή του δήμου Θερμαϊκού ήταν ένα ζήτημα που απασχολούσε τους ακαδημαϊκούς και τη δημοτική αρχή από πρυτανείας Γιώργου Τσιότρα. Το θέμα δεν προχωρούσε επειδή δεν υπήρξε ποτέ σαφή πολιτική βούληση και προγραμματισμός εκατέρωθεν. Φορείς της περιοχής υποστηρίζουν ότι η έλευση του πανεπιστημιακού ιδρύματος θα σήμαινε ταυτόχρονη οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή και ενοικιαστές των άδειων διαμερισμάτων. Για άλλου όμως αυτή η προοπτική είναι μεν αισιόδοξη, όμως η κοντινή απόσταση από τη Θεσσαλονίκη μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά για την παραμονή των φοιτητών στην περιοχή (όπως γίνεται με τα ΤΕΙ της Σίνδου). Ο δήμος εμφανιζόταν πρόθυμος να παραχωρήσει στο ΠΑΜΑΚ 100 στρέμματα γης στην περιοχή Τσαΐρια, αλλά τελικά δεν υπογράφηκε οποιαδήποτε σύμβαση με το υπουργείο Οικονομίας για να ξεκινήσουν οι διαδικασίες. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό θα λειτουργήσουν εκεί τρείς σχολές ενώ θα δημιουργηθεί γυμναστήριο, βιβλιοθήκη και αμφιθέατρο τα οποία θα παρέχονται ελεύθερα προς χρήση από το Δήμο. Το θέμα όμως έχει παγώσει.

Μπείτε και κάντε like εδώ για να ενημερώνεστε για όλα τα γραμμένα αποκλειστικά για το parallaximag.gr άρθρα.