Η Επανομή μέσα από τις λέξεις των ανθρώπων της
Το αμπέλι, η θάλασσα, το βουνό, η γαστρονομία, η γη, οι αγέρηδες και η Επανoμή ως Ιθάκη των ανθρώπων της από στόμα σε στόμα.
Το αμπέλι, το κρασί και το τσίπουρο, η θάλασσα, το βουνό, η γαστρονομία, η γη, οι αγέρηδες και η Επανoμή ως Ιθάκη των ανθρώπων της από στόμα σε στόμα “κάτω από έναν ουρανό που κάθε Κυριακή αλλάζει“.
Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Αβραμίδης
Στην 6η έκδοση της σειράς “Από στόμα σε στόμα. Επανομή, η δική τους Ιθάκη.” του κτήματος Γεροβασιλείου, μια σειρά αφιερωμένη εξολοκλήρου στην Επανομή, η οποία συγκεντρώνει τις ιστορίες των ανθρώπων της περιοχής επιλέγοντας την αφήγηση σε α΄πρόσωπο των ίδιων των πρωταγωνιστών, ξεδιπλώνει με τον ιδανικότερο και πιο μεστό τρόπο την ταυτότητα του τόπου που η γεωγραφία του τον καθιστά τόσο κοντά στην πόλη όσο συνάμα και μακριά από την πολύβουη πραγματικότητα ενός αστικού κέντρου.
Το χωριό ως τόπος συνάντησης διαφορετικών μεταξύ τους ανθρώπων, οι οποίοι είτε βρέθηκαν εκεί ως “ξένοι” είτε μεγάλωσαν εκεί και επέλεξαν να δραστηριοποιούνται μέχρι και σήμερα. Ποια είναι τα πρόσωπα της Επανομής σήμερα; Ποιοι είναι οι άνθρωποί της;
Είναι η οικογένεια του Γιώργου Παπαδόπουλου και της Νίκης Χριστοδούλου η οποία στην πρόταση του συζύγου της να χτίσουν το σπίτι τους στην μέση του πουθενά τρελάθηκε αλλά πλέον φωνάζει “εξωτική Επανομή for ever“.
Είναι τα δίδυμα παιδιά του Ηλία Ζήλα και της Ειρήνης Τσελεκίδου οι οποίοι άφησαν την Κεφαλλονιά πριν από τρία χρόνια και ζουν πλέον μόνιμα εκεί.
“Έγινε για την οικογένειά μας ο τόπος μας”
Στο λεύκωμα ξεδιπλώνεται μια εικόνα της Επανομής που δύσκολα γίνεται αντιληπτή από όλους όσοι την επιλέγουν απλά τα τελευταία χρόνια ως καλοκαιρινή εξόρμηση κοντά στην πόλη. Η εικόνα της εκ των έσω, εκπλήσσει, καθώς παρατηρείς να ξεδιπλώνεται ένα διαφορετικό μεταξύ τους κράμα από προφίλ ανθρώπων που επιλέγουν αυτό τον τόπο για να ζήσουν μόνιμα. Από αστυνομικούς και δικηγόρους μέχρι φιλολόγους και επιστήμονες, αγρότες και νέους επιχειρηματίες.
“Κάτω από έναν ουρανό που κάθε Κυριακή αλλάζει”
Ο Γιώργος Δανιήλ με καταγωγή από τις Σέρρες και την Άνω Πόλη, δικηγόρος στο επάγγελμα, όταν έφτασε στην Επανομή πριν από 10 χρόνια το πρώτο πράγμα που άκουσε σαν φήμη ήταν ότι ως “ξένος” θα είναι για πάντα ξένος. Μια φήμη που γκρεμίζεται όμως, όπως λέει, κάθε φορά που η Ειρήνη από το φαρμακείο δεν σ’αφήνει να φύγεις αν δεν πείτε τί κάνουν τα παιδιά σας και ο Μιχάλης από το κουρείο σου επιτρέπει να τον πειράξεις γιατί ο γιος του κουρεύει γρηγορότερα και καλύτερα.
“Πόσο ξένος μπορείς να αισθανθείς σε έναν τόπο που σου δίνει την δυνατότητα να πίνεις δύο ποτήρια κόκκινο κρασί τα πρωινά της Κυριακής στο “Κτήμα” να κοιτάς τον ορίζοντα και να μην σκέφτεσαι τίποτα;”
Η οικογένεια Καϊναδά έφθασε στην Επανομή το 1994 μετά από πρόταση φίλων της παρά τις δελεαστικές όπως περιγράφει λύσεις από τις ιδιαίτερες πατρίδες τους. Η έλευση των παιδιών της οικογένειας το 1996 τους παρακίνησε να βρουν τον πράσινο και ήρεμο τόπο διαμονής τους. Από το 2000 και μετά έχουν ενσωματωθεί πλήρως στον “επανομίτικο” τρόπο ζωής. Αξιοποιούν τις γαστρονομικές επιλογές του τόπου, τις εκλεκτές τοπικές παραγωγές του μέσω των γνώσεων και των ιδεών που μοιράστηκαν οι ντόπιοι μαζί τους.
Από τα Πηγαδούδια μέχρι το Μάρμαρο, την Κοπάνα και το Παλαιό Πεταλωτήριο, τα Φουκάλια, το Φανάρι, την Παραλία και το Μετόχι, η Επανομή σχεδόν γοητεύει μέσα από τις αφηγήσεις των ανθρώπων της που κάνουν λόγο για μοναδικές εμπειρίες ενός τρόπου ζωής που γίνεται επιλογή γύρω από την θάλασσα, τα αμπέλια, τον υδροβιότοπο και το βουνό.
Σύκα, σταφύλια, ελιές, θαλασσινά, γλυκό κρασί και άερηδες να κουβαλάνε αρμύρα να θυμίζουν την ζωή σε νησί.
“Chi mi ama mi segua”
“Όποιος μ’αγαπά μ’ακολουθεί” λέει για την Επανομή η Δωροθέα Κρητικού-Μαυρίδου για την ζωή στην Επανομή. Στην περιοχή Φουκάλια, όπου και ζει μόνιμα μετά από την πολυετή ζώη στην Τούμπα, η Δωροθέα βρίσκει θύμησες από το νησί που γεννήθηκε και μεγάλωσε. Μια βουνοκορφή στην Πάρο.
Έφτασε στην Επανομή από τύχη, θα παρέμενε για δυο μήνες οι οποίοι τελικά έφτασαν τα 33 χρόνια. Ο Λάζαρος Γιαννούδης αναφέρει στην αφήγησή του πως “…αγάπησα την Επανομή, γνώρισα καλούς ανθρώπους, απόλαυσα υπέροχα κρασιά και έζησα τα καλύτερα ηλιοβασιλέμματα της ζωής μου.”
Ο απέραντος ορίζοντας, η θέα στον Όλυμπο και στην θάλασσα, οι μεζέδες, τα νερά, το κρασί και το τσίπουρο ακόμα και η εύκολη πρόσβαση στο αεροδρόμιο που λειτουργεί ιδανικά για τους επιχειρηματίες και τους νέους του χωριού. Όλα συναντιούνται στο όνομα της Επανομής.
Είναι διαφορετική η Επανομή από ό,τι και αν έχεις κατά νου. Είναι ο τόπος που κουβαλάει τις κοντινές στην πόλη καλοκαιρινές εξορμήσεις και τους μπαξέδες στα εξωχικά λυόμενα σπίτια των Θεσσαλονικέων. Είναι όμως και ένα χωριό με προσωπικότητα. Είναι το κρασί, η γη, το τσίπουρο, οι γεύσεις, οι ατάκες, οι στιγμές, η επιχειρηματικότητα, η ηρεμία και το μπρίο των ανθρώπων του. Κανείς δεν μένει ξένος τελικά στην Επανομή. Τουλάχιστον όχι όσο τα αστεία προς την Μάγδα για το επανομίτικα τσίπουρά της στην ταβέρνα είναι καλοδεχούμενα.
Όλες οι εκδόσεις του Κτήματος Γεροβασιλείου, συμπεριλαμβανομένης και της 6ης έκδοσης του “Από Στόμα σε Στόμα” είναι διαθέσιμες στο πωλητήριο του οινοποιείου-μουσείου που βρίσκεται στο χώρο υποδοχής στο κτήμα στην Επανομή.
*Το «Κτήμα Γεροβασιλείου» αποτελεί το δημιούργημα του ακούραστου Ευάγγελου Γεροβασιλείου, ο οποίος άρχισε να αναβιώνει τον παλιό οικογενειακό αμπελώνα στην περιοχή της Επανομής το 1981 και πίστεψε όσο λίγοι στις δυνατότητες του ελληνικού κρασιού. Γηγενείς και διεθνείς ποικιλίες βρίσκουν το απάγκιο τους στον ιδιόκτητο αμπελώνα 620 στρεμμάτων, στον οποίο μάλιστα αναφέρεται ότι ζουν 28 διαφορετικά είδη πουλιών.
Aποτελεί έναν ζωντανό πολιτιστικό πνεύμονα για όλη την περιοχή της Θεσσαλονίκης, καθώς πέραν του αυστηρά οινοκεντρικού του προσανατολισμού, φιλοξενεί επιστημονικές διαλέξεις και ημερίδες, καλλιτεχνικές εκθέσεις, ενώ είναι ιδιαίτερα γνωστό για το μουσείο του, στο οποίο μπορεί κανείς να θαυμάσει τη μοναδική συλλογή 2.600 σπάνιων ανοικτηριών από όλο τον κόσμο που έχει συλλέξει προσωπικά ο κ. Γεροβασιλείου. Το «Κτήμα Γεροβασιλείου» διαπρέπει στις αγορές του εξωτερικού, ενώ έχει αναδειχτεί αρκετές φορές ανάμεσα στα 100 καλύτερα οινοποιεία του κόσμου.
Στόχος του κτήματος είναι η ανάδειξη των ελληνικών ποικιλιών και η παραγωγή ποιοτικών κρασιών -αποκλειστικά από τον ιδιόκτητο αμπελώνα- με τα τυπικά χαρακτηριστικά του μικροκλίματος της περιοχής. Αξίζει να σημειωθεί ότι χάρη στις επίμονες προσπάθειες του Ευάγγελου Γεροβασιλείου, διεσώθη η γνωστή λευκή ποικιλία μαλαγουζιά την οποία απολαμβάνουμε εμείς σήμερα.
