Έχουμε Selfridge στη Θεσσαλονίκη;

Εικόνες: Ελένη Βράκα

Αριστερά το μέγαρο Μπουρλά Λεβή, δεξιά το πολυκατάστημα Σέλφριτζ στο Λονδίνο.

Μπορεί παράρτημα του μυθικού πολυκαταστήματος να μην έχουμε (ακόμη) στην πόλη, αλλά αν ποτέ θελήσει να κάνει επέκταση στη Θεσσαλονίκη η φίρμα, το κτίριο το έχουμε έτοιμο. Πρόκειται για ένα δίδυμο κτίριο, αν και πολύ μικρότερο σε έκταση, με το πρώτο κατάστημα του κυρίου Σέλφριτζ, του οποίου τα έργα και ημέρες παρακολουθούμε μετά μανίας στην ομώνυμη δημοφιλή σειράς. Το Μέγαρο Μπουρλά Λεβή λαμποκοπά ανακαινισμένο στην καρδιά της πόλης, στην οδό Βενιζέλου στο κομμάτι μεταξύ Τσιμισκή και Μητροιπόλεως, στο νούμερο 3. Την ομοιότητα των δυο κτιρίων μας επεισήμανε ο ξεναγός Κανσταντίνος Σφήκας σε μια από τις υπέροχες ξεναγήσεις του στην πόλη.

Το πρώτο πολυκατάστημα Selfridge στο Λονδίνο ανεγέρθηκε στην Oxford Street σε σχεδιασμό Ντάνιελ Μπάρναμ και άνοιξε τις πύλες του το σωτήριον έτος 1909, εξακολουθώντας να κατέχει τις πρώτες θέσεις στα ωραιότερα εμπορικά πολυκαταστήματα του κόσμου. Το δικό μας, το γνωστό και ως Μέγαρο Μπουρλά Λεβή, ανεγέρθηκε κατά τη διάρκεια της ανοικοδόμησης της πόλης μετά την πυρκαγιά του 1917, που ξεκίνησε με φρενήρεις ρυθμούς το 1920. Οι αρχιτέκτονές του Κ. Κοκορόπουλος – Ι. Ζαχαριάδης σχεδίασαν το κτιρίο το 1925 κια κατασκευάστηκε από την εταιρία ΕΡΕΚ. Φαίνεται καθαρά πως έμπνευση στον σχεδιασμό του υπήρξε το ξακουστό από εκείνα τα χρόνια κατάστημα του Λονδίνου. Το επαγγελματικό κτίριο φιλοξενούσε ανέκαθεν καταστήματα και γραφεία και ανακυρήχθηκε διατηρητέο κτίριο με ΦΕΚ στις 28/11/1983. Υποδειγματική ανακαίνισή του έγινε πριν λίγα χρόνια από τους νέους ιδιοκτήτες του και σήμερα φιλοξενεί την εταιρία 3 Venizelou, μια εταιρία παροχής Ευέλικτων Γραφειακών & Επαγγελματικών Λύσεων

Οι δυο αρχιτέκτονες-μηχανικοί μεταξύ 1924 και 1927 υπέγραψαν έναν μεγάλο αριθμό κτιρίων στο κέντρο της πόλης σε ρυθμό εκλεκτικιστικό και αρτ νουβό. Εξάλλου οι αρχιτέκτονες που ουσιαστικά υπέγραψαν το μεγαλύτερο μέρος των κτιρίων της ανοικοδόμησης του κέντρου είναι πραγματικά μετρημένοι στα δάκτυλα: Κ. Κοκορόπουλος – Ι. Ζαχαριάδης, Ι. Πλεϊμπέρ – Ι. Χασίδ Φερνάνδες, Ι.Δ. Βαρουξάκης, Ξ. Παιονίδης, Α. Γρεκός, Ζακ Μοσέ, Μ. Ρούμπενς, Ε. Μοδιάνο, Γ. Μανούσος, Λ. Τζενάρι…. Η πόλη ανοικοδομείται ουσιαστικά μέσα σε 8 χρόνια. Μεταξύ 1920-1927 ανεγέρθηκαν 1384 οικοδομές σε οικόπεδα 215.000 τ.μ. Λογικό είναι πολλά από τα κτίρια να ξεπατικώνουν σχέδια από την αρχιτεκτονική της Δύσης. Η Θεσσαλονίκη μετά την πυρκαγιά αφήνει πίσω της τον οθωμανικό χαρακτήρα για να μετατραπέι σε μια κοσμοπολίτικη πόλη με αριστουργηματικά κτίρια δυτικού τύπου, μα στοιχεία αναγεννησιακά και αρτ νουβό.

Τα χρόνια 1924-25 οι Κ. Κοκορόπουλος – Ι. Ζαχαριάδης κατασκεύασαν και το ξενοδοχείο Ριτζ που κατεδαφίστηκε μετά την καταστροφή του από φωτιά, το 1968, για να δώσει τη θέση του στην άχαρη απρόσωπη μπετονένια οικοδομή που φιλοξενεί γραφεία, από τις πολλές που μαγάρισαν την αρχιτεκτονική εικόνα της πόλης.

Η τηλεοπτική σειρά Mr Selfridge μας ταξιδεύει στο Λονδίνο του 1909, κατά τη διάρκεια μιας χρονικής περιόδου, όπου οι γυναίκες απολαμβάνουν ολοένα και περισσότερο τον αυξανόμενο όγκο της ελευθέριας και του μοντερνισμού. Εκεί ο Harry Selfridge, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την εκλαΐκευση της φράσης “Ο πελάτης έχει πάντα δίκιο”, ανοίγει τις πόρτες του χλιδάτου πολυκαταστήματος του, στη διάσημη Oxford Street του Λονδίνου. Η σειρά Mr Selfridge αφηγείται την ιστορία του ανθρώπου με αποστολή να κάνει τα ψώνια συναρπαστικά όπως το σεξ. Πρωτοποριακόs και απερίσκεπτος με μια σχεδόν μανιακή ενέργεια, δημιούργησε ένα θέατρο λιανικού εμπορίου, με νέες τάσεις, συναρπαστικό και διασκεδαστικό.