O υπέροχος πύργος της Άνω Πόλης
Ένα μοναδικό δείγμα μνημείο στα Κάστρα.
Λέξεις-Εικόνες: Δημήτρης Κανονίδης
Εντυπωσιακό σημείο των τειχών της Θεσσαλονίκης από τα πλέον πολυσύχναστα και δημοφιλή στην πόλη είναι ο Πύργος του Τριγωνίου.
Κτίστηκε πιθανότατα το δεύτερο μισό του 15 αιώνα , μετά την κατάληψη της πόλης από τους Τούρκους, μαζί με τον Λευκό Πύργο, τον Πύργο του Βαρδαρίου, και τον κεντρικό πύργο στο Επταπύργιο, κρίσιμα σημεία για την ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης της πόλης.
Κατά την οθωμανική περίοδο ήταν γνωστός ως πύργος της Αλύσεως (zincirlikule) και Ζωσμένος πύργος (Κουλέ) πιθανότατα λόγω της διακοσμητικής ταινίας που έφερε στην περιφέρειά του.
Το εσωτερικό του έχει τρία πολυβολεία που ήλεγχαν ανατολικά και βόρεια την πόλη . Τα κανόνια μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τον εχθρό ως την θάλασσα.
Σήμερα επιστήμονες θεωρούν ότι ο πραγματικός πύργος του Τριγωνίου ήταν παραπλεύρως του υπάρχοντος Πύργου, και δε σώζεται ,εκτός από τις περιμετρικές του τοιχοποιίες οι οποίες φέρουν μεγάλες θύρες που συνδέουν την Άνω Πόλη με την Ακρόπολη.Το κτίσμα αυτό είχε τριγωνική κάτοψη , και γιαυτό αποκαλούνταν Πύργος του Τριγωνίου. Από ένα βιβλιογραφικό λάθος , το οποίο συνεχίζεται να αναπαράγεται μέχρι και σήμερα στους κύκλους αρχαιολόγων , ιστορικών , αρχιτεκτόνων, ο σωζόμενος έως σήμερα πύργος της Αλύσεως απεκλήθη πύργος του Τριγωνίου και η ονομασία αυτή επικράτησε.
Από τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο που χρησιμοποιήθηκε ως ασφαλής χώρος στους βομβαρδισμούς, δεκαετίες ολόκληρες παρέμεινε κλειστός, κρατώντας επτασφράγιστα τα μυστικά του. Η μόνη εξαίρεση ήταν στις εθνικές επετείους όπου από εκεί ρίπτονταν κανονιοβολισμοί. Ο ι σεισμοί επιβάρυναν περισσότερο την κατάστασή του, βεβαρημένη ήδη από το πέρασμα του χρόνου.
Με πρωτοβουλία της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Μνημείων , το εξαίρετο αυτό δείγμα οχυρωματικής αρχιτεκτονικής αποκαταστάθηκε , και παραδόθηκε στους επισκέπτες της πόλης.
Γράφοντας το κείμενο τον Ιούνιο του 2017, ο Πύργος έχει και πάλι κλειστές τις πόρτες του, λόγω έλλειψης προσωπικού και κονδυλίων, στερώντας από τους επισκέπτες τη δυνατότητα να απολαύσουν ένα μοναδικό μνημείο της πόλης, και ταυτόχρονα μια εκπληκτική θέα από τις επάλξεις του, καθώς το βλέμμα αγκαλιάζει όλη την πόλη, και φτάνει έως τις κορυφές του Ολύμπου.
Μετά από μακρά περίοδο κατά την οποία οι πόρτες του παρέμειναν κλειστές, ο Πύργος του Τριγωνίου άνοιξε και πάλι στις 4 Δεκεμβρίου 2017 για το κοινό και τους επισκέπτες της πόλης. Λειτουργεί ήδη καθημερινά εκτός Δευτέρας τις ώρες 9:00-15:00.
