AUKUS: Η ρελάνς της Κίνας και η επίθεση της Ρωσίας στην Αυστραλία
Η σύμπραξη που ταράζει τα νερά της παγκόσμιας διεθνούς τάξης.
Την έντονη αντίδρασή της φανερώνει Κίνα όσον αφορά στη συμμαχία της AUKUS. Το Πεκίνο δεν έμεινε με σταυρωμένα τα χέρια καθώς γνωστοποίησε την αίτηση ένταξης στην εμπορική συμφωνία CPTPP, έργο των ΗΠΑ στον Ειρηνικό Ωκεανό, που πέταξε στο καλάθι των αχρήστων πριν από τέσσερα χρόνια ο Ντόναλντ Τραμπ.
Το Πεκίνο κατέθεσε επίσημο αίτημα ώστε να ενταχθεί στη Συνολική και Προοδευτική Συμφωνία για την Εταιρική Σχέση στον Ειρηνικό Ωκεανό (CPTTP), μια προσπάθεια που ξεκίνησε ως μοχλός των ΗΠΑ προκειμένου να εδραιώσουν την εμπορική και οικονομικοπολιτική τους επιρροή στην περιοχή.
Το Πεκίνο ζητεί να γίνει μέλος της CPTPP
Η Κίνα κατέθεσε επίσημη επιστολή ένταξης προς τη Νέα Ζηλανδία, σύμφωνα με ανακοίνωση του Πεκίνου, την Πέμπτη. Ο υπουργός Εμπορίου Γουάνγκ Γουντάο είχε τηλεφωνική επικοινωνία, έπειτα από το επίσημο αίτημα, με τον Νεοζηλανδό ομόλογό του, Ντάμιεν Ο’Κόνορ, καθώς η Νέα Ζηλανδία αποτελεί θεματοφύλακα της συμφωνίας.
Σύμφωνα με το Bloomberg, σκοπός της συμφωνίας το 2016, που έφερε αρχικά το όνομα TTP, ήταν να τεθεί μια οικονομική τροχοπέδη στην ολοένα και αυξανόμενη ισχύ της Κίνας, με τον τότε Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα να δηλώνει πως θα είναι οι ΗΠΑ και όχι η Κίνα που θα θέσουν τους κανόνες εμπορίου στην περιοχή.
Το ναυάγιο της συμφωνίας με πρωτοβουλία Τραμπ
Έναν μόλις χρόνο αργότερα, ο διάδοχός του στο Οβάλ Γραφείο, Ντόναλντ Τραμπ, απέσυρε τη χώρα από τη συμφωνία, η οποία παρ’ όλα αυτά τέθηκε σε ισχύ με πρωτοβουλία της Ιαπωνίας, που την αναθεώρησε και την «αναβάπτισε» σε CPTPP το 2018.
Η επίσημη αίτηση είναι αποτέλεσμα συζητήσεων πίσω από κλειστές πόρτες, που διήρκεσαν μήνες, αφότου ο πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, εκδήλωσε το ενδιαφέρον της χώρας του να ενταχθεί στη συμφωνία.
Η συμφωνία υπεγράφη αρχικά από 11 χώρες, περιλαμβανομένης της Αυστραλίας, του Καναδά, της Χιλής, της Ιαπωνίας και της Νέας Ζηλανδίας.
Για την ακρίβεια, μέλη της εμπορικής συμφωνίας ήταν αρχικά η Αυστραλία, το Μπρουνέι, ο Καναδάς, η Χιλή, η Ιαπωνία, η Μαλαισία, το Μεξικό, η Νέα Ζηλανδία, το Περού, η Σιγκαπούρη και το Βιετνάμ.
Ώθηση στα οικονομικά σχέδια της Κίνας
Η ένταξη της Κίνας στη συμφωνία αναμένεται, σύμφωνα με το Reuters, να δώσει μια ακόμη ώθηση στις οικονομικές επιδιώξεις του Πεκίνου.
Εκείνο που έχει ενδιαφέρον είναι το γεγονός πως μέσω της ένταξης της Κίνας στην εμπορική αυτή συμφωνία τίθενται οι βάσεις για πιο στενή συνεργασία ανάμεσα στο Πεκίνο και την Καμπέρα.
Θυμίζουμε πως η τελευταία είναι ένας από τους τρεις εταίρους του AUKUS που ανακοινώθηκε τα ξημερώματα της Πέμπτης από τους Μπάιντεν, Τζόνσον και Μόρισον. Επιπλέον, η Αυστραλία έχει επικρίνει πολύ έντονα την Κίνα για το θέμα της πανδημίας, εγείροντας ερωτήματα για την προέλευση του κορωνοϊού.
Η δεύτερη μεγάλη διακρατική συμφωνία σε έναν χρόνο
Πριν από έναν χρόνο, η Κίνα συνυπέγραψε συνεργασία με 14 ακόμη χώρες, την Περιφερειακή Οικονομική Συνεργασία Κατανόησης (RCEP) για ελεύθερο εμπόριο στη νοτιοανατολική Ασία. Αυτή η δεύτερη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου αποτελούσε την απάντηση στην TPP, την οποία προωθούσαν οι ΗΠΑ και από την οποία αποσύρθηκαν στη συνέχεια.
Η RCEP περιλαμβάνει τα 10 κράτη-μέλη της Ένωσης Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Στόχος είναι να μειώσει σταδιακά τους δασμούς σε πολλές περιοχές.
Αναφορικά με την RCEP, η υπογραφή της αποτελούσε το μεγαλύτερο εμπορικό μπλοκ χωρών στον κόσμο, μια οικονομική ζώνη που καλύπτει σχεδόν το ένα τρίτο της παγκόσμιας οικονομίας.
Μπορεί η RCEP να μην περιλαμβάνει περικοπές σε δασμούς στις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των μελών της, ωστόσο θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική εξαιτίας του μεγέθους της αγοράς που δημιουργεί.
Η περσινή συμφωνία ήταν η πρώτη στην οποία συμμετείχε η Κίνα, πέραν των διμερών εμπορικών συμφωνιών που συνάπτει με ηγεσίες χωρών ανά τον κόσμο. Με αυτό τον τρόπο, η Κίνα φαίνεται να αποκτά ενεργό ρόλο και στις δύο μεγάλες συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου στην Ασία και την Ωκεανία.
Η σημερινή αίτηση για ένταξη στην CPTPP επεκτείνει την εμπορική της επιρροή σε μια τεράστια οικονομική ζώνη σε όλο τον πλανήτη και μοιάζει με μια απάντηση, σε εμπορικό τουλάχιστον επίπεδο, στην κοινή στάση ΗΠΑ, Βρετανίας και Αυστραλίας μέσω της AUKUS.
Ρωσία vs Αυστραλίας για AUKUS: Πυρηνοκίνητα υποβρύχια; Δεν είστε «χώρα ελεύθερη από πυρηνικά;»
Την αντίδραση της Μόσχας προκάλεσε η συμφωνία AUKUS βάσει της οποίας ΗΠΑ και Βρετανία θα προμηθεύσουν την Αυστραλία με πυρηνοκίνητα υποβρύχια. Η Αυστραλία θα καταστεί μόλις η έβδομη χώρα στον κόσμο που θα διαθέτει πυρηνοκίνητα υποβρύχια, μετά τις ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Κίνα, Ινδία και Ρωσία.
«Η Μόσχα αναμένει ότι η Καμπέρα, ως χώρα ελεύθερη από πυρηνικά, θα συνεχίσει να τηρεί τις υποχρεώσεις της», δήλωσε την Πέμπτη η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα σύμφωνα με το πρακτορείο TASS.
«Επιστήσαμε την προσοχή στα δημοσιευμένα σχέδια της Καμπέρα ως μέρος της νέας τριμερούς πρωτοβουλίας ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών, της Αυστραλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου (AUKUS). Πιστεύουμε ότι ούσα μια χώρα χωρίς πυρηνικά και πιστή συμμετέχουσα στη Συνθήκη Μη-Διάδοσης, η Καμπέρα θα συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της και βάσει της συμφωνίας δικλείδων ασφαλείας με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) και το πρόσθετο πρωτόκολλο. Αναμένουμε ότι η Καμπέρα θα διασφαλίσει την απαραίτητη συνεργασία με τη ΔΟΑΕ προκειμένου να αποκλείσει τυχόν κινδύνους διάδοσης», πρόσθεσε ο Ζαχάροβα.
Την Πέμπτη το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ και η Αυστραλία ανακοίνωσαν τη δημιουργία μιας νέας πρωτοβουλίας ασφάλειας (AUKUS). Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Καμπέρα σχεδιάζει να κατασκευάσει τουλάχιστον 8 πυρηνικά υποβρύχια με την τεχνογνωσία Λονδίνου και Ουάσινγκτον, το πρώτο εκ των οποίων θα τεθεί σε υπηρεσία το 2036 και να εξοπλίσει ξανά τις ένοπλες δυνάμεις της με αμερικανικούς πυραύλους Κρουζ χρησιμοποιώντας αμερικανική και βρετανική τεχνολογία.
Για το λόγο αυτό, η Καμπέρα τερμάτισε το μεγαλύτερο αμυντικό συμβόλαιο στην ιστορία της με τη Γαλλία ύψους 31 δισεκ. ευρώ. Η απόφαση χαρακτηρίστηκε «πισώπλατη μαχαιριά» από το Παρίσι, κάτι που προκάλεσε την ειρωνική αντίδραση της Μόσχας.
Το Πεκίνο προειδοποίησε ότι η δημιουργία του AUKUS θα επιδεινώσει την κούρσα εξοπλισμών και κάλεσε τα μέλη της συμμαχίας να εγκαταλείψουν τη «νοοτροπία της εποχής του Ψυχρού Πολέμου» και τις «στενόμυαλες γεωπολιτικές λογικές».
ΠΗΓΕΣ: ΑΠΕ / skai.gr / protothema.gr