Ο χάρτης της Όμικρον στην Ελλάδα και τα σενάρια για τους ανεμβολίαστους

Δύο άνδρες και τρεις γυναίκες ηλικίας 25-41 ετών, πλήρως εμβολιασμένοι, νοσούν από την Όμικρον στη χώρα, έχοντας όμως ήπια συμπτώματα.

Όπως επισήμανε και στη χθεσινή εβδομαδιαία ενημέρωση για την εμβολιαστική εκστρατεία η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού, ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας, κυρία Μαρία Θεοδωρίδου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, θεωρεί την παραλλαγή Όμικρον ως υψηλού κινδύνου αλλά συνιστά ταυτόχρονα στάση αναμονής μέχρι τη συγκέντρωση περισσότερων στοιχείων για αυτήν.

Ο μικρός αριθμός περιστατικών που έχουν ταυτοποιηθεί στην Ελλάδα – πέντε σε Αττική και Κρήτη τις τελευταίες δύο εβδομάδες- σηματοδοτεί την αντίστροφη μέτρηση για την εξάπλωση της νέας παραλλαγής και ενδεχομένως τη σταδιακή κυριαρχία της έναντι της Δέλτα.

Τα 4 από τα 5 κρούσματα είναι εισαγόμενα, καθώς συνδέονται με πρόσφατο ταξίδι στο εξωτερικό (2 από Ν. Αφρική και 2 από Γαλλία), ενώ ένα κρούσμα είναι στενή επαφή επιβεβαιωμένου εισαγόμενου κρούσματος.

Η ταχύτητα με την οποία θα κυκλοφορήσει εξαρτάται από την ταχύτητα που θα αναπτύσσει και η κυρίαρχη προς το παρόν Δέλτα, από το εμβολιαστικό τείχος πάνω στο οποίο θα προσκρούει, από τις ηλικιακές ομάδες που θα βρίσκει πιο ευάλωτες και ανοχύρωτες καθώς και από τα γρήγορα αντανακλαστικά των αρχών για την ανίχνευση των κρουσμάτων και την ιχνηλάτησή τους, τουλάχιστον κατά τη φάση της πρώτης κυκλοφορίας της.

«Αυτή τη στιγμή βιώνουμε μία παγκόσμια απειλή που συνεχώς εξελίσσεται. Τα νέα στελέχη αλλάζουν την πορεία του κορονοϊού. Σε τι θα εξελιχθεί ο ιός δεν το γνωρίζουμε, διότι η εξέλιξή του καθοδηγείται από τυχαίες μεταλλάξεις, οι οποίες είναι αδύνατο να προβλεφθούν. Στην προκειμένη περίπτωση, με την μετάλλαξη Όμικρον, στην Ελλάδα θα ανησυχήσουμε όταν καταγραφεί η διάδοση, η διασπορά στην κοινότητα. Μέχρι στιγμής, αυτό δεν το έχουμε δει» λέει στο protothema.gr ο πρόεδρος του επιστημονικού συμβουλίου του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ), κ. Δημήτρης Θάνος.

Αν, για παράδειγμα, συνεχίζει ο καθηγητής, στα 500 κρούσματα κορονοϊού ταυτοποιηθούν 20 κρούσματα με την παραλλαγή Όμικρον, θα μιλάμε για διασπορά στην κοινότητα, και θα περιμένουμε να δούμε τον ρυθμό εξάπλωσης και επικράτησης έναντι άλλων στελεχών. Στην περίπτωση της Δέλτα, την προηγούμενη άνοιξη, χρειάστηκαν περίπου 5 εβδομάδες για τη διάδοση και τρεις μήνες για την επικράτησή της έναντι των άλλων μεταλλαγμένων στελεχών.

Ο ρόλος των Χριστουγέννων

«Βρισκόμαστε για μια ακόμη φορά στην αρχή μιας διαδρομής. Η νέα μετάλλαξη Όμικρον θα συνεχίσει να «αποκαλύπτεται», όπως έγινε και με τις προηγούμενες, και θα μας επιτρέψει σε εύρος χρόνου, που δεν μπορεί να προσδιοριστεί εύκολα, να συνθέσουμε την εικόνα για τη μεταδοτικότητα, τη νόσηση, την προστασία από τα εμβόλια» λέει στο protothema.gr ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, επιστημονικός σύμβουλος του ΕΟΔΥ και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, κ. Δημήτρης Παρασκευής.

Σύμφωνα με τον ίδιο «το ότι έχουν ταυτοποιηθεί πέντε κρούσματα με τη μετάλλαξη Όμικρον δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν άλλα, που δεν έχουν ταυτοποιηθεί. Μας ενδιαφέρει σε αυτή τη φάση να έχουμε τον έλεγχο για τα εισαγόμενα στελέχη και φυσικά για τη διάδοση στην κοινότητα, μέχρι να εξαπλωθεί και να επικρατήσει, που θα περάσουμε σε άλλη φάση».

Η εορταστική και επιπλέον χειμερινή περίοδος εκ των πραγμάτων δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για την εξάπλωση της μετάλλαξης Όμικρον. «Μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα υπάρχει πολύ μεγάλη κινητικότητα σε όλες τις χώρες, ταξίδια και μετακινήσεις εντός κι εκτός των χωρών. Η Ευρώπη αποτελεί μια ενιαία περιοχή, και ό,τι καταγράφεται σε μία χώρα μέσα σε λίγο διάστημα θα καταγραφεί και σε άλλη. Η αυξημένη κινητικότητα των εορτών θα μειώσει τον χρόνο που θα χρειαζόταν υπό άλλες συνθήκες για την εξάπλωση της Όμικρον και θα αυξήσει σημαντικά τις πιθανότητες να διαδοθεί γρήγορα» λέει ο καθηγητής.

Τι δείχνουν τα στοιχεία από τη Νότια Αφρική

«Ευχάριστα» και «λιγότερο ευχάριστα» είναι τα στοιχεία για την Όμικρον, που παρέθεσε χθες η κυρία Θεοδωρίδου, επικαλούμενη με αυτές τις λέξεις τον αμερικανό επιστήμονα, επικεφαλής του CDC, Άντονι Φάουτσι.

Τα λιγότερο ευχάριστα αφορούν κυρίως τη μεταδοτικότητα του ιού, που θα αυξήσει τις νοσηλείες, θα επιβαρύνει τα συστήματα υγείας και ίσως αυξήσει και τη θνητότητα, όπως είπε.

Τα αισιόδοξα νέα βασίζονται σε στοιχεία που δημοσιοποίησε ο υπεύθυνος αξιωματούχος του Ιατρικού Κέντρου της Νότιας Αφρικής, που ελέγχει ένα σύμπλεγμα Νοσοκομείων, και που παρουσίασε δεδομένα για 42 ασθενείς. Κανείς εξ αυτών δεν χρειάστηκε να λάβει οξυγόνο κατά τη νοσηλεία του. Οι ασθενείς κατά τα 2/3 ήταν τυχαία διαγνωσμένοι με Covid – είχαν πάει στο νοσοκομείο για άλλο πρόβλημα υγείας. Το 80% ήταν άτομα ηλικίας κάτω των 50 ετών. Η νοσηλεία τους ήταν βραχεία – 2,8 ημέρες σε σχέση με τις 8,5 ημέρες που απαιτούνταν στα προηγούμενα κύματα που είχαν παρουσιαστεί στη Νότιο Αφρική. Επίσης η θνητότητα ήταν της τάξεως του 6,6%, σε σχέση με 17% των προηγούμενων επιδημικών κυμάτων.

«Με βάση αυτά που έγιναν γνωστά, όλοι οι επιστήμονες διατηρούν τις επιφυλάξεις τους για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Πρώτον, διότι τα άτομα που έχουν νοσήσει στη Νότια Αφρική είναι μικρής ηλικίας και δεν ξέρουν σε μεγαλύτερη ηλικία πώς θα είναι η επίδραση σε κλινική έκφραση του ιού ή σε άτομα που έχουν υποκείμενα προβλήματα, όπως η παχυσαρκία και οι διαβήτης. Δεύτερον, ακόμη και αν είναι η νόσηση λόγω Όμικρον ηπιότερη εκείνης που προκαλεί η Δέλτα θα υπάρξουν πολλά προβλήματα στο κεφάλαιο της νοσηλείας λόγω της μεγάλης μεταδοτικότητας» επισήμανε η κυρία Θεοδωρίδου.

Οι σκέψεις για νέα μέτρα από τη νέα χρονιά

H επέκταση της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών σε νέες ομάδες. Ήδη έχει ανακοινωθεί πως από τις 16 Ιανουαρίου όσοι πολίτες άνω των 60 ετών δεν έχουν κάνει το βήμα προς την «επιχείρηση Ελευθερία» θα πληρώνουν διοικητικό πρόστιμο 100 ευρώ το μήνα. Σε περίπτωση που υπάρξει επιδείνωση του επιδημιολογικού φορτίου, ανάλογα μέτρα θα εφαρμοστούν και στους πενηντάρηδες. Παραμένει στο τραπέζι αλλά με λιγότερες πιθανότητες η εφαρμογή της υποχρεωτικότητας σε συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες (καθώς προς το παρόν λαμβάνονται υπόψη ηλικιακά κριτήρια).

Η επιβολή νέων περιορισμών για τους ανεμβολίαστους. Μάλιστα οι όποιες ρυθμίσεις θα επεκταθούν σε όσους πολίτες άνω των 60 ετών μετά τη δεύτερη δόση δεν έκαναν εντός επταμήνου την αναμνηστική αλλά και σε όσους έχουν πιστοποιητικό νόσησης άνω των τριών μηνών και δεν εμβολιάζονται.

Ένα από τα βασικά μέτρα που είναι στο τραπέζι είναι η αύξηση των απαιτούμενων τεστ (μοριακών ή rapid) για την προσέλευση στην εργασία (να πάνε από δύο σε τρία τεστ την εβδομάδα). Παράλληλα εξετάζονται εναλλακτικά μέτρα όπως να απαιτείται τεστ 24 ωρών (αντί για 48 ωρών) για την είσοδο στα καταστήματα ή η απαγόρευση εισόδου και στους ανοιχτούς χώρους της εστίασης (ήδη απαγορεύεται η είσοδος στους κλειστούς χώρους).

Ωστόσο, πρόκειται για θέματα που θα εξεταστούν όταν κάνει «ποδαρικό» το 2022 και μέχρι τότε προέχει η αύξηση των εμβολιαστικών ρυθμών και η τήρηση και επιτήρηση των μέτρων, που έχουν ήδη ανακοινωθεί. Από εκεί και πέρα μέτρα όπως η υποχρεωτική χρήση μάσκας στους ανοιχτούς χώρους είναι εύκολο να εφαρμοστούν ανά πάσα στιγμή. Ωστόσο μέτρα όπως η δραστική επέκταση της τηλεργασίας είναι πιο δύσκολο να εφαρμοστούν, καθώς είναι δεδομένο πως θα έχουν αντίκτυπο στην οικονομία.