Γιατί τα κύματα της πανδημίας διαρκούν συνήθως ένα δίμηνο

New York Times: Ο κορoνοϊός βρίσκεται παγκοσμίως σε ύφεση. Ξανά.

Οι λόγοι γι’ αυτό παραμένουν ασαφείς και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι η μείωση στα κρούσματα θα συνεχιστεί. Ωστόσο η επάνοδος των κυμάτων της πανδημίας που συνεχίζεται κάθε τόσο αξίζει προσοχής.

Στις ΗΠΑ ο αριθμός των ημερήσιων κρουσμάτων έχει μειωθεί κατά 35% από την 1η Σεπτεμβρίου, ενώ παγκοσμίως τα κρούσματα έχουν περιοριστεί πάνω από 30% από τα τέλη Αυγούστου. «Βρισκόμαστε στο καλύτερο σημείο που έχουν βρεθεί εδώ και μήνες», έγραψε ο δρ. Έρικ Τόπολ της εταιρίας έρευνας Schripps Research.

Τα πλέον ενθαρρυντικά νέα είναι πως οι σοβαρές περιπτώσεις Covid-19 είναι επίσης σε ύφεση: Ο αριθμός των Αμερικανών πολιτών που νοσηλεύονται με επιπλοκές του κορoνοϊού έχει μειωθεί κατά 25% σε σύγκριση με την 1η Σεπτεμβρίου. Οι ημερήσιοι θάνατοι, που επηρεάζονται αργότερα από τους αριθμούς κρουσμάτων και νοσηλευομένων, έχουν ελαττωθεί κατά 10% από τις 20 Σεπτεμβρίου: Πρόκειται για την πρώτη σοβαρή μείωση θανάτων από τις αρχές του καλοκαιριού.

Η ύφεση αυτή είναι ένα μοτίβο που ο κόσμος έχει συνηθίσει πια να αναγνωρίζει: Τον μυστηριώδη δίμηνο κύκλο των κυμάτων της πανδημίας. Αφότου άρχισε να εξαπλώνεται η Covid-19 στα τέλη του 2019, τα κρούσματα συνήθως αυξάνονται για δύο μήνες (κάποιες φορές εξαιτίας μιας νέας μετάλλαξης, όπως η Δέλτα), και μετά πέφτουν για άλλους δύο μήνες.

Οι ερευνητές δημόσιας υγείας δεν έχουν ακόμη κατανοήσει το γιατί. Πολλές λαϊκές ερμηνείες, όπως η εποχικότητα, ή οι αυξομειώσεις στη χρήση μάσκας και την τήρηση αποστάσεων, είναι προφανώς ανεπαρκείς, αν όχι και λανθασμένες. Ο δίμηνος κύκλος έχει καταγραφεί σε διαφορετικές εποχές του έτους και σε περιόδους που η συμπεριφορά του κόσμου δεν άλλαζε με κάποιο εμφανή τρόπο.

Οι πιο λογικές εξηγήσεις περιλαμβάνουν κάποιο συνδυασμό ιολογίας και κοινωνικών δικτύων: Ίσως κάθε παραλλαγή του κορoνοϊού είναι περισσότερο πιθανό να μολύνει κάποιους ανθρώπους αλλά όχι όλους, και όταν πολλοί από τους πιο ευάλωτους έχουν εκτεθεί στον ιό, η εξάπλωσή του προσωρινά περιορίζεται. Και ενδεχομένως μια μετάλλαξη απαιτεί περί τους δύο μήνες για να κυκλοφορήσει  σε μια μέσου μεγέθους κοινότητα.

Η ανθρώπινη συμπεριφορά ασφαλώς παίζει τον δικό της ρόλο, με τους ανθρώπους να τείνουν αν είναι γενικά πιο προσεκτικοί όταν τα κρούσματα βρίσκονται σε αύξηση. Ωστόσο η τήρηση αποστάσεων δεν είναι τόσο σημαντική όσο η δημόσια συζήτηση περί του κορωνοϊού συχνά φαντάζεται. «Έχουμε αποδώσει υπερβολικά πολλή σημασία στην ανθρώπινη επίδραση στην εξάπλωση του ιού», αναφέρει ο Μάικλ Όστερχολμ, λοιμωξιολόγος του Πανεπιστημίου της Μινεσότα.

Οι διαφορές του τέταρτου κύματος

Για παράδειγμα, οι πρόσφατες μειώσεις των στατιστικών καταγράφηκαν ενώ εκατομμύρια ανήλικοι Αμερικανοί συνέρρεαν και συρρέουν στα σχολικά κτίρια.

Όποιες κι αν είναι οι αιτίες, ο δίμηνος κύκλος συνεχίζει να ισχύει: Είναι εμφανής και στους παγκόσμιους αριθμούς: Τα κρούσματα αυξήθηκαν παγκοσμίως από τα τέλη Φεβρουαρίου ως τα τέλη Απριλίου, μετά έπεσαν ως τα τέλη Ιουνίου, αυξήθηκαν ξανά έως τα τέλη Αυγούστου για να σημειώσουν μείωση έκτοτε.

Το μοτίβο αυτό είναι εμφανές και εντός μεγάλων χωρών όπως η Ινδία, η Ινδονησία, η Βρετανία, η Γαλλία και η Ισπανία. Σε καθεμιά από αυτές η μετάλλαξη Δέλτα οδήγησε σε άνοδο των κρουσμάτων που διήρκεσε μεταξύ 1,5 και 2,5 μηνών.

Στις ΗΠΑ, η εξάπλωση της Δέλτα άρχισε σε αρκετές πολιτείες του Νότου και αποδυναμώθηκε στις ίδιες πολιτείες τον Αύγουστο. Στο μεγαλύτερο κομμάτι της χώρας το κύμα ξεκίνησε τον Ιούλιο, και τα κρούσματα τελικά άρχισαν να ελαττώνονται τις τελευταίες εβδομάδες. Ακόμη και τα κρούσματα μεταξύ παιδιών μειώνονται παρά το γεγονός ότι ακόμη δεν έχουν εγκριθεί τα εμβόλια για παιδιά κάτω των 12 ετών, όπως επεσήμανε στην εφημερίδα Ουάσιγκτον Ποστ η Τζένιφερ Νούτσο του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς.

Φυσικά αυτό δε συνιστά κάποιον ασφαλή νόμο της επιστήμης, και έχουν καταγραφεί πολλές εξαιρέσεις. Για παράδειγμα στη Βρετανία οι αριθμοί των κρουσμάτων σημειώνουν σκαμπανεβάσματα τους δύο τελευταίους μήνες, αντί να πέφτουν σταθερά. Στις ΗΠΑ ο ερχομός των ψυχρών καιρικών συνθηκών και η αύξηση των δραστηριοτήτων σε κλειστούς χώρους, ή κάποιος άλλος άγνωστο παράγοντας, μπορεί να προκαλέσουν επάνοδο των κρουσμάτων αυτό το φθινόπωρο. Η πορεία της πανδημίας παραμένει εξαιρετικά αβέβαιη.

Ωστόσο αυτή η αβεβαιότητα σημαίνει επίσης ότι το εγγύς μέλλον μπορεί να αποδειχθεί περισσότερο ενθαρρυντικό από ό,τι αναμένουμε, Και υπάρχουν βάσιμοι λόγοι για να είμαστε αισιόδοξοι.

Το ποσοστό των Αμερικανών άνω των 12 ετών που έχουν λάβει έστω μία δόση εμβολίου κατά του κορoνοϊού έφτασε το 76%, και ο αυξανόμενος αριθμός των κατηγοριών πολιτών που υποχρεώνονται να εμβολιαστούν, μαζί με την αναμενόμενη έγκριση των εμβολίων για τις ηλικίες 5 έως 11 ετών, θα αυξήσουν περαιτέρω τον αριθμό των εμβολιασμών αυτό τον φθινόπωρο. Σχεδόν εξίσου σημαντικό είναι και το γεγονός ότι σχεδόν οι μισοί Αμερικανό έχουν ήδη περάσει τον κορονοϊό, κάτι που εν μέρει τους παρέχει φυσική ανοσία.

Τελικά η ανοσία θα καταστεί αρκετά εκτεταμένη ώστε ένα νέο κύμα τόσο μεγάλο και φονικό όσο η Δέλτα δεν θα είναι πια πιθανό. «Εκτός απροόπτου», λέει ο Σκοτ Γκότλιμπ, πρώην επίτροπος της Αρχής Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), «έχω την άποψη πως αυτό ήταν το τελευταίο μεγάλο κύμα της πανδημίας». Ό,τι κι αν μας φέρνουν οι επόμενοι μήνες, είναι σχεδόν σίγουρο ότι τα χειρότερα με τον κορονοϊό φαίνεται να πέρασαν.

Το Βέλγιο παρήγγειλε εμβόλια ενόψει μίας ενδεχόμενης τέταρτης δόσης

Το Βέλγιο παρήγγειλε εμβόλια ενόψει μίας ενδεχόμενης τέταρτης δόσης, σύμφωνα με τα βελγικά ΜΜΕ.

Όπως επισημαίνεται, η βελγική κυβέρνηση αναμένει ότι θα είναι πιθανότατα απαραίτητος ο μαζικός εμβολιασμός κατά του κορονοϊού το 2022 και το 2023. “Το Βέλγιο συμμετέχει στη μεγάλη σύμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για 900 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου Pfizer”, επιβεβαίωσε πριν από δύο ημέρες εκπρόσωπος του ομοσπονδιακού Υπουργού Υγείας Φρανκ Βαντεμπρούκε. “Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε προκρατήσει το μερίδιό μας για το 2022 και το 2023 για να είμαστε σίγουροι ότι μπορούμε να προχωρήσουμε σε εμβολιασμό εάν είναι απαραίτητο”, τόνισε ο ίδιος.

Εν τω μεταξύ, η αρμόδια Task Force για τον εμβολιασμό παρακολουθεί τα αποτελέσματα επιστημονικών μελετών και θα ενημερώσει εάν συνιστάται μια τρίτη δόση ή ενδεχομένως μια τέταρτη δόση εμβολίου για άλλες ομάδες στον πληθυσμό.

Ωστόσο, ο Πρόεδρος της Task Force για τον εμβολιασμό Ντιρκ Ραμάκερς δήλωσε το Σάββατο 2 Οκτωβρίου, ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος προς το παρόν να εξεταστεί μια τρίτη δόση του εμβολίου για τον κορωνοϊό για ολόκληρο τον πληθυσμό. «Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει απολύτως κανένα επιστημονικό επιχείρημα για την εξέταση μιας τρίτης δόσης για τον γενικό πληθυσμό. Είναι επίσης πολύ νωρίς για να σκεφτούμε μια πιθανή τέταρτη δόση για τους πιο ευάλωτους. Πρέπει να περιμένουμε και να δούμε πρώτα τις επιπτώσεις της τρίτης δόσης”, δήλωσε ο Ράμακερς.

Επί του παρόντος, στο Βέλγιο, η τρίτη δόση χορηγείται σε άτομα με ανοσοκαταστολή, σε κατοίκους γηροκομείων και σε άτομα άνω των 65 ετών.

Η Νέα Ζηλανδία εγκαταλείπει την προσπάθεια να μηδενίσει τα κρούσματα

Η κυβέρνηση της Νέας Ζηλανδίας ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι εγκαταλείπει τις προσπάθειες για εξάλειψη του κορονοϊού, εν μέσω της επέλασης του στελέχους Δέλτα, και θα μάθει πλέον να ζει με την απειλή προσπαθώντας μόνο να περιορίσει τα κρούσματα.

Η Νέα Ζηλανδία ήταν μια από τις ελάχιστες χώρες που κατάφερε να μηδενίσει τα κρούσματα το 2020 και παρέμεινε σχεδόν απαλλαγμένη από Covid-19 μέχρι την άφιξη του στελέχους Δέλτα στα μέσα του φετινού Αυγούστου.

«Με την επιδημία του Δέλτα, η επιστροφή σε μηδενικά κρούσματα είναι εξαιρετικά δύσκολη» δήλωσε σύμφωνα με το Reuters η πρωθυπουργός Τζασίντα Άρντεν, ανακοινώνοντας την αλλαγή στρατηγικής σε συνέντευξη Τύπου.

«Είναι μια αλλαγή στην προσέγγισή μας που ούτως ή άλλως θα εφαρμόζαμε κάποια στιγμή. Η επιδημία Δέλτα επιτάχυνε αυτή τη μετάβαση. Τα εμβόλια θα την υποστηρίξουν» είπε.

Ανακοίνωσε επίσης ότι το lockdown που κρατάει κλεισμένους τους 1,7 εκατομμύρια κατοίκους του Όκλαντ, της μεγαλύτερης πόλης της χώρας, θα καταργηθεί σταδιακά σε φάσεις.

Από την Τετάρτη θα επιτρέπονται οι συναντήσεις έως και 10 ατόμων σε εξωτερικούς χώρους, καθώς και οι εκδρομές σε παραλίες και πάρκα.

Μέχρι πρόσφατα, η κυβέρνηση δήλωνε ότι τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα θα αίρονταν όταν εμβολιαζόταν το 90% του πληθυσμού.

Ωστόσο το ποσοστό παραμένει στο χαμηλό επίπεδο του 48%.

Τη Δευτέρα η Νέα Ζηλανδία κατέγραψε 29 νέα κρούσματα κορονοϊού, ανεβάζοντας το σύνολο στα 1.357. Τα περισσότερα εντοπίζονται στο Όκλαντ, το οποίο παραμένει σε lockdown για σχεδόν 50 ημέρες.

«Είναι ξεκάθαρο ότι μια μακρά περίοδος αυστηρών περιορισμών δεν θα μας επιτρέψει να φτάσουμε τα μηδέν κρούσματα» είπε η Άρντεν. «Δεν πειράζει όμως […] η στρατηγική εξάλειψης ήταν σημαντική επειδή τότε δεν είχαμε εμβόλια. Τώρα όμως έχουμε, οπότε μπορούμε να αρχίσουμε να αλλάζουμε πρακτικές».

Η ανακοίνωση όμως προκάλεσε αντιδράσεις της αντιπολίτευσης.

«Η Τζασίντα Άρντεν δεν έχει απαντήσεις για προβλήματα που η ίδια και η κυβέρνησή της μας διαβεβαίωναν ότι βρίσκονται υπό έλεγχο» δήλωσε η Τζούντιθ Κόλινς, επικεφαλής του Εθνικού Κόμματος.

Ακόμα και οι Πράσινοι, μέλη του κυβερνητικού συνασπισμού υπό τους Εργατικούς της Άρντεν, προειδοποίησαν για επιπτώσεις στα παιδιά και τις ευάλωτες κοινότητες.

Ουγγαρία: «Μαύρο» ρεκόρ

Ο αριθμός των θανάτων και των νέων κρουσμάτων στην Ουγγαρία έφθασε στη διάρκεια του σαββατοκύριακου στο υψηλότερο επίπεδό του από την έναρξη του τέταρτου κύματος της πανδημίας, όπως προέκυψε σήμερα από κυβερνητικά στοιχεία.

Οι υγειονομικές αρχές κατέγραψαν 1.492 νέα κρούσματα κορονοϊού και 31 θανάτους κατά το τελευταίο τριήμερο, με τους οποίους ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων ανήλθε σε 824.876 και των θανάτων σε 30.230 από την έναρξη της πανδημίας.

Παρότι τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι οι αριθμοί είναι αρκετά χαμηλότεροι από εκείνους των προηγούμενων κυμάτων, είναι εμφανής μια τάση σταδιακής επιδείνωσης.

Οι γειτονικές Σερβία και Ρουμανία έχουν καταγράψει μια ραγδαία επιδείνωση στον τομέα της πανδημίας, όπως προκύπτει από τα στατιστικά τους στοιχεία για την COVID-19.

Χορηγώντας εκατομμύρια δόσεις του ρωσικού εμβολίου Sputnik V και του κινεζικού Sinopharm μαζί με δυτικά εμβόλια, η Ουγγαρία βρισκόταν αρχικά στις πρώτες γραμμές της εκστρατείας εμβολιασμών στην ΕΕ αυτή τη χρονιά.

Ωστόσο, με πάνω από τον μισό πληθυσμό εμβολιασμένο ο ρυθμός της εκστρατείας επιβραδύνθηκε ραγδαία παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις της κυβέρνησης Ορμπάν προς τους πολίτες να εμβολιαστούν.

Με βάση τα τελευταία στοιχεία, 5,66 εκατομμύρια Ούγγροι έχουν εμβολιαστεί πλήρως κατά της COVID-19 στη χώρα αυτή των περίπου δέκα εκατομμυρίων κατοίκων και 804.000 άνθρωποι έχουν λάβει και αναμνηστική δόση.

Η Ουγγαρία εισέρχεται στο τέταρτο κύμα της πανδημίας χωρίς κάποιους ουσιώδεις περιρισμούς στις δραστηριότητες με τις παμπ, τα εστιατόρια και τα σχολεία ανοιχτά σε ολόκληρη τη χώρα.

Η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική μόνο σε νοσοκομεία και σε εγκαταστάσεις υγειονομικής φροντίδας.

Η κυβέρνηση του Ορμπάν, η οποία αντιμετωπίζει την προοπτική μιας σκληρής εκλογικής μάχης τον ερχόμενο χρόνο, έχει ανακοινώσει ότι δεν θα υπάρξουν λοκντάουν και οι όποιοι νέοι περιορισμοί θα επηρεάσουν μόνο όσους δεν είναι εμβολιασμένοι κατά της COVID-19.

ΠΗΓΕΣ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ / ΑΠΕ / in.gr