Υγεία

HIV/AIDS: Από το κοινωνικό στίγμα, στην ενημέρωση και σε μία φυσιολογική ζωή

Οι δράσεις στη Θεσσαλονίκη για την 1η Δεκεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS - Μύθοι και αλήθειες για τη νόσο, τα συμπτώματα και η θεραπεία

Χρυσάνθη Αρχοντίδου
hiv-aids-από-το-κοινωνικό-στίγμα-στην-ενημέρ-1123385
Χρυσάνθη Αρχοντίδου

Όταν έκανε την εμφάνισή της η νόσος του HIV και του AIDS, τρόμαξε, στιγμάτισε και περιθωριοποίησε μία ολόκληρη κοινωνική ομάδα. Ακόμα και σήμερα, που η επιστήμη έχει προχωρήσει, κάνοντας άλματα, το στίγμα επιμένει και η κοινωνία μας παραμένει πίσω.

Η 1η Δεκεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS και το κεντρικό μήνυμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για το 2024, είναι «Take the rights path» – Ακολούθησε τον σωστό δρόμο: των δικαιωμάτων.

Με τα ανθρώπινα δικαιώματα στο επίκεντρο και τις κοινότητες να διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο, μπορούμε να επιτύχουμε τον τερματισμό του AIDS έως το 2030, όπως αναφέρει ο ΠΟΥ, προσθέτοντας ότι η αποδοχή, ο σεβασμός και η φροντίδα αποτελούν θεμελιώδεις αξίες για την προστασία της δημόσιας υγείας και την αποτελεσματική αντιμετώπιση από τον HIV.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΕΟΔΥ, μέχρι σήμερα στην Ελλάδα, από την αρχή επιτήρησης της λοίμωξης HIV, έχουν καταγραφεί συνολικά 21.199 περιστατικά.

Το 2023 δηλώθηκαν 657 νέα περιστατικά, παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με το 2022 (526 νέα περιστατικά). Το πρώτο δεκάμηνο του 2024 καταγράφηκαν 550 νέες διαγνώσεις HIV, αριθμός ελαφρώς αυξημένος σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο των προηγούμενων ετών, me thn  ηλικιακή ομάδα 30-39 ετών κυριαρχεί.

Μεταξύ των νέων περιστατικών, συχνότερος τρόπος μόλυνσης είναι η σεξουαλική επαφή, κυρίως μεταξύ ανδρών (30,5% των νέων διαγνώσεων), ενώ παρατηρήθηκε αύξηση 20%, συγκριτικά με το 2023, στα περιστατικά που μολύνθηκαν μέσω χρήσης ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών. Το ποσοστό των νέων διαγνώσεων με ακαθόριστο τρόπο μόλυνσης παραμένει αυξημένο (37,4% των νέων διαγνώσεων), ξεπερνώντας σε συχνότητα την απροφύλακτη σεξουαλική επαφή μεταξύ ανδρών.

Ο Γιάννος Λεβισιάνος, υπεύθυνος διεκδίκησης στη Θετική Φωνή, τον Σύλλογο Οροθετικών Ελλάδος, μιλά στην Parallaxi για την κατάσταση που επικρατεί τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα: 

«Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μία αύξηση στις διαγνώσεις HIV, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ. Μέχρι το 2022, τα στοιχεία έδειχναν μείωση, αλλά μετά την επιδημική κρίση τα έτη 2011 – 2013. Αυτό μπορεί να αιτιολογηθεί στις καθυστερημένες διαγνώσεις που παρατηρούνται, κυρίως λόγω πανδημίας, υπάρχει μία γενικότερη αποστροφή προς το ζήτημα της υγείας και μία δυσλειτουργία του συστήματος υγείας. Ωστόσο, η αύξηση των κρουσμάτων δεν είναι απαραίτητα κακή, γιατί υπολογίζεται ότι το 20% των ανθρώπων που ζούνε με HIV παγκόσμια, δεν το γνωρίζει. Οπότε όσοι έχουν τον ιό, πρέπει οπωσδήποτε να το ξέρουν, για να λαμβάνουν θεραπεία και να μην μπορούν στη συνέχεια να μεταδώσουν τη νόσο». 

Πηγή: Unsplash

Τι είναι ο ιός HIV και πώς μεταδίδεται;

Ο HIV ανήκει στην κατηγορία των ρετροϊών, το οποίο σημαίνει ότι έχει ως γενετικό υλικό, RNA.

HIV (Human Immunodeficiency Virus) ονομάζεται ο Ιός Ανοσοεπάρκειας του Ανθρώπου, ο οποίος υπό συγκεκριμένες συνθήκες μπορεί να προκαλέσει το Σύνδρομο της Επίκτητης Ανοσολογικής Επάρκειας (Acquired Immune Deficiency Syndrome – AIDS).

HIV και AIDS είναι διαφορετικοί όροι που αναφέρονται σε διαφορετικά πράγματα.

Ο HIV γενικά δρα καταστρέφοντας κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα CD4 και τα Τ-λεμφοκύτταρα, τα οποία διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προστασία του οργανισμού από λοιμώξεις και νοσήματα. Αυτό μακροπρόθεσμα, όταν δεν λαμβάνεται η αντιρετροϊκή αγωγή, μπορεί να οδηγήσει στην ιατρική κατάσταση που ονομάζεται AIDS και αναφέρεται σε πλήρη εξουθένωση του ανοσοποιητικού συστήματος, σε βαθμό πλέον το άτομο να αδυνατεί να αντιμετωπίσει κάποια λοίμωξη και να μπορεί να οδηγηθεί σε θάνατο.

To HIV/AIDS είναι ένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, το οποίο δεν μεταδίδεται με τις κοινωνικές και διαπροσωπικές επαφές.

Ο φόβος για τον ιό του HIV δεν πρέπει να μας αποτρέπει από το να βιώνουμε το ασφαλές και απελευθερωμένο σεξ μεταξύ μας. Υπάρχουν μόνο συμπεριφορές υψηλού κινδύνου μόλυνσης, όχι ομάδες υψηλού κινδύνου.

Ένας οροθετικός έχει κι αυτός δικαίωμα στο σεξ με γνώση, ευθύνη και ασφάλεια.

Δεν μπορούμε να διακρίνουμε ή να αναγνωρίσουμε έναν φορέα του ιού προσπαθώντας να μαντέψουμε από εξωτερικά στοιχεία και χαρακτηριστικά.

Δεν υπάρχει εμβόλιο για το AIDS.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Πεθαίνοντας από AIDS

Σε ποια σωματικά υγρά υπάρχει ο HIV; 

  • Στο αίμα
  • Σε κολπικά, προσπερματικα, σπερματικά ορθικά υγρά [βλέννη πρωκτού])
  • Από τη μητέρα στο νεογνό (γάλα θηλασμού)

Πώς μεταδίδεται ο HIV; 

  • Με σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό ή με λάθος χρήση προφυλακτικού (μόνο στην περίπτωση ατόμων που δεν λαμβάνουν αγωγή και δεν έχουν επιτύχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο)
  • Με κοινή χρήση εξοπλισμού ενδοφλέβιων/εισπνεόμενων ουσιών (π.χ. σύριγγες, καλαμάκια)

Πώς ΔΕΝ μεταδίδεται ο HIV: 

  • Ο ιός HIV δεν επιζεί ελεύθερος στο περιβάλλον ή στα αντικείμενα.
  • Ο ιός HIV δεν μεταδίδεται με την απλή κοινωνική επαφή (όπως με δάκρυα, ιδρώτα, αγκαλιά, χειραψία)
  • Με τσιμπήματα εντόμων
  • Με συγκατοίκηση με κάποιο άτομο που ζει με HIV
  • Με κοινή χρήση τουαλέτας ή ντουζ
  • Μέσω της συνύπαρξης σε εργασιακούς χώρους, σε γυμναστήρια, πισίνες, εστιατόρια, κουζίνες, συναυλιακούς χώρους
  • Μέσω των εμβολιασμών

Ο HIV δεν μεταδίδεται με κανενός είδους κοινωνική συναναστροφή. 

Οι εξετάσεις για τον ιό HIV όπως και για άλλα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα πραγματοποιούνται σε δημόσια νοσοκομεία ή σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα. Σύμφωνα με τις διεθνείς οδηγίες, η εξέταση είναι ανώνυμη και δωρεάν, τα αποτελέσματα της εξέτασης είναι διαθέσιμα σε μερικές ημέρες και ανακοινώνονται μόνο στον ενδιαφερόμενο. Επίσης, διενεργούνται και γρήγορα ανιχνευτικά τεστ (rapid test) για τα παραπάνω νοσήματα.

Σήμερα υπάρχει αποτελεσματική φαρμακευτική αγωγή (αντιρετροϊκή) που θέτει υπό έλεγχο τον ιό, με αποτέλεσμα να ελαχιστοποιούνται οι συνέπειές του στο ανοσοποιητικό σύστημα. Το σημαντικό στην όλη προσπάθεια είναι να υπάρχει δυνατότητα και εύκολη πρόσβαση σε όλους αδιακρίτως στην κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.

Ένα εξαιρετικά σημαντικό βήμα αναφορικά με την πρόληψη της HIV λοίμωξης έγινε στη χώρα μας με την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης (Φ.Ε.Κ. Β6664/24.11.2023), όπου θεσπίστηκε η διαδικασία προληπτικής διάθεσης αντιρετροϊκών φαρμάκων (προφύλαξη πριν από την έκθεση) σε άτομα αρνητικά στον HIV, τα οποία εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης.

Η εκπαίδευση παραμένει το πιο ισχυρό όπλο ενάντια στο στίγμα. Είναι πολύ σημαντικό τα άτομα να ενημερώνονται σωστά ώστε να μπορούν να προφυλαχθούν επαρκώς και να μην αντιμετωπίζουν με ρατσισμό τους φορείς και τους πάσχοντες από τον ιό.

Συμπτώματα

Υπάρχουν 3 κύρια στάδια του HIV: η οξεία λοίμωξη, η κλινική λανθάνουσα περίοδος και το AIDS.

Το 87% των ανθρώπων που μολύνονται με HIV παρουσιάζουν πολύ έντονα συμπτώματα, ενώ άλλοι δεν αισθάνονται απολύτως τίποτα.

Όσοι έχουν συμπτώματα συνήθως εμφανίζουν πυρετό, κούραση ή αλλεργία.

Οξεία Λοίμωξη 

Άλλα συνηθισμένα συμπτώματα είναι: πονοκέφαλος, πρησμένοι αδένες και πονόλαιμος. Αυτά τα συμπτώματα εκδηλώνονται 2-4 εβδομάδες μετά την μόλυνση. Αυτή η περίοδος λέγεται πρωτολοίμωξη ή οξεία HIV λοίμωξη. Τα συμπτώματα της πρωτολοίμωξης μπορεί επίσης να είναι παρόμοια με άλλων σεξουαλικών μεταδιδόμενων νοσημάτων, όπως η λοιμώδης μονοπυρήνωση ή η ηπατίτιδα, που μεταδίδονται ευκολότερα. Επίσης το άγχος, ο φόβος και η ανασφάλεια μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα σε κάποιους ανθρώπους, ακόμα και αν δεν έχουν τίποτα.

Στο 40-90% των περιπτώσεων παρουσιάζονται συμπτώματα που συνηθέστατα περιλαμβάνουν: πυρετό, διογκωμένους και ευαίσθητους (με πόνο) λεμφαδένες, φλεγμονή στον λαιμό (φαρυγγίτιδα, οισοφαγίτιδα), εξάνθημα στο δέρμα, πονοκέφαλο και έλκη (πληγές) στο στόμα και τα γεννητικά όργανα. Δεν σημαίνει βέβαια ότι όποιος παρουσιάσει συμπτώματα θα παρουσιάσει όλα αυτά μαζί. Μπορεί να έχει μόνο ένα από αυτά ή κάποια από αυτά.

Το εξάνθημα εμφανίζεται στο 20-50% των περιπτώσεων και κλασσικά είναι κηλιδοβλατιδώδες (με κηλίδες και βλατίδες, που είναι βλάβες του δέρματος συνήθως κόκκινης απόχρωσης) και παρουσιάζεται στον κορμό.

Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν: ναυτία, εμετό, διάρροια και νευρολογικά προβλήματα όπως περιφερική νευροπάθεια και σύνδρομο Guillain-Barré.

Λόγω της μη ειδικής φύσεως αυτών των συμπτωμάτων, συχνά δεν αναγνωρίζονται ως σημάδια μιας HIV λοίμωξης. Ακόμη κι αν το άτομο πάει στον γιατρό του ή σε νοσοκομείο, συχνά θα του γίνει η λάθος διάγνωση ότι πρόκειται για κάποια από τις κοινές λοιμώξεις που παρουσιάζουν ίδια συμπτώματα.

Έτσι συνιστάται να εξετάζεται και η HIV λοίμωξη σαν ενδεχόμενο σε όσους παρουσιάζουν ανεξήγητο πυρετό και έχουν παράγοντες κινδύνου για HIV λοίμωξη.

Κλινική Λανθάνουσα Περίοδος 

Μετά από τα αρχικά συμπτώματα της οξείας φάσης, η HIV λοίμωξη μπαίνει σε ένα στάδιο που ονομάζεται κλινική λανθάνουσα περίοδος ή ασυμπτωματική HIV λοίμωξη ή χρόνια HIV λοίμωξη.

Σε αυτό το στάδιο, τα συμπτώματα υποχωρούν, μπορεί να μην υπάρχουν καθόλου ή να υπάρχουν ελάχιστα, ενώ ο HIV βρίσκεται ακόμα στον ανθρώπινο οργανισμό.

Για άτομα τα οποία δεν λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή, το δεύτερο στάδιο μπορεί να διαρκέσει πολλά χρόνια – κατά μέσο όρο 8 – όμως μπορεί να κυμανθεί από τρία χρόνια έως και περισσότερα από 20. Κατά το τέλος αυτής της περιόδου όμως, πολλά άτομα αναπτύσσουν πυρετό, απώλεια βάρους, γαστρεντερικά συμπτώματα και πόνο στους μύες.

AIDS 

Ο όρος AIDS αναφέρεται στο τελευταίο στάδιο της HIV λοίμωξης, κατά το οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα έχει αποδυναμωθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε το HIV οροθετικό άτομο είναι επιρρεπές σε διάφορα νοσήματα και συγκεκριμένους τύπους καρκίνου.

Περίπου οι μισοί από τους ανθρώπους που έχουν μολυνθεί με HIV θα αναπτύξουν AIDS σε 10 χρόνια, αν φυσικά, δεν λάβουν θεραπεία.

Τα άτομα με AIDS είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν ασθένειες που δεν θα πάθαιναν, εάν είχαν υγιές ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτές ονομάζονται ευκαιριακές λοιμώξεις. Κάποιοι άνθρωποι παθαίνουν ευκαιριακές λοιμώξεις κατά το οξύ στάδιο της νόσου.

Τα συμπτώματα ορισμένων από αυτές τις λοιμώξεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Εφίδρωση
  • Κρυάδες
  • Πυρετό που επιστρέφει συνέχεια
  • Συνεχής διάρροια
  • Πρησμένους λεμφαδένες
  • Συνεχείς λευκές κηλίδες ή σημάδια στη γλώσσα ή στο στόμα
  • Συνεχή κόπωση
  • Αδυναμία
  • Γρήγορη απώλεια βάρους
  • Δερματικά εξανθήματα ή εξογκώματα.

Οι ευκαιριακές λοιμώξεις στις οποίες περιλαμβάνονται οι παραπάνω καταστάσεις μπορεί να προκαλούνται από βακτηρίδια, ιούς, μύκητες και παράσιτα, που σε φυσιολογικές συνθήκες ελέγχονται από ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα. Ποιες ακριβώς λοιμώξεις θα εμφανιστούν εξαρτάται εν μέρει από το ποιοι από αυτούς τους μικροοργανισμούς είναι περισσότερο κοινοί και διαδεδομένοι στο περιβάλλον του ατόμου.

Οι λοιμώξεις αυτές μπορούν να επηρεάσουν σχεδόν όλα τα συστήματα του οργανισμού.

Ο χρόνος μεταξύ μόλυνσης από τον ιό και εκδήλωσης του AIDS ποικίλει από άτομο σε άτομο, ενώ η έγκαιρη χορήγηση συνδυασμού αντιρετροϊκών φαρμάκων υψηλής δραστικότητας, επιβραδύνει σημαντικά την εξέλιξη του νοσήματος και μειώνει σε μεγάλο βαθμό τη θνητότητα.

Πλέον, ο HIV θεωρείται χρόνια νόσος, υπό την προϋπόθεση ότι ο ασθενής λαμβάνει συστηματικά και σωστά τη θεραπεία του.

Τεστ για HIV

Οι γενικές εξετάσεις αίματος δυστυχώς, δεν ανιχνεύουν τον ιό HIV ή τα αντισώματά του.

Για αυτόν τον λόγο, απαιτείται μια ειδική εξέταση αίματος για να διαπιστωθεί αν κάποιος έχει μολυνθεί. Η ανίχνευση της HIV λοίμωξης στηρίζεται στην εφαρμογή μιας αρχικής ανοσοενζυμικής δοκιμασίας ΕΙΑ. Σήμερα χρησιμοποιούνται οι ανοσοαντιδράσεις EΙΑ 4ης γενιάς, που ανιχνεύουν ταυτόχρονα τα IgG και IgM αντισώματα καθώς και το αντιγόνο HIV p24.

Δυστυχώς το test αποδίδει αποτελέσματα μόνο όταν το ανοσοποιητικό σύστημα του μολυσμένου ατόμου αναπτύξει αντισώματα ή αντιγόνο στον HIV. Κατά τη διάρκεια που μεσολαβεί μεταξύ της μόλυνσης και της ανάπτυξης αντισωμάτων ή αντιγόνου, το test βγαίνει αρνητικό.

Αν ανησυχείτε για την πιθανότητα να έχετε μολυνθεί με τον ιό HIV πρόσφατα και έχετε συμπτώματα, επισκεφθείτε το γιατρό σας. Ο γιατρός μπορεί να εκτιμήσει αν έχετε μολυνθεί με HIV ή κάποιον άλλο ιό. Αν πιθανολογήσει ότι υπάρχει πρόσφατη μόλυνση με HIV, μπορεί να κάνει ένα PCR (Polymerase Chain Reaction) test για να διαπιστώσει αν ο ιός HIV είναι παρόν στο αίμα.

Η θετική εξέταση για HIV δεν σημαίνει ότι έχετε AIDS, το πιο προχωρημένο στάδιο της νόσου. Ωστόσο, ο HIV μπορεί να οδηγήσει σε AIDS εάν το άτομο με HIV δεν λάβει την κατάλληλη θεραπεία.

Θεραπεία

Ο HIV είναι ένας ρετροϊός, γι’ αυτό τα φάρμακα που στοχεύουν σε αυτόν λέγονται αντιρετροϊκά.

Ο συνδυασμός αντιρετροϊκών φαρμάκων, αν χρησιμοποιηθεί σωστά, σταματάει εντελώς τη μόλυνση νέων κυττάρων, αλλά δεν έχει καμία επίδραση στα κύτταρα που έχουν ήδη μολυνθεί και βρίσκονται κρυμμένα σε λανθάνουσα κατάσταση στον οργανισμό ενός οροθετικού ανθρώπου.

Αυτά τα φάρμακα μπορούν να σταματήσουν την εξέλιξη του AIDS και επιτρέπουν στα άτομα με HIV λοίμωξη να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή για όσο διάστημα λαμβάνουν τα φάρμακα. Αλλά τα αντιρετροϊκά που υπάρχουν σήμερα δεν μπορούν να θεραπεύσουν πλήρως την HIV λοίμωξη.

Μιας και αυτή είναι η σημερινή πραγματικότητα, είναι σημαντικό τα άτομα που δεν έχουν μολυνθεί με τον ιό HIV να παραμείνουν αρνητικά και τα άτομα που έχουν μολυνθεί να παραμείνουν υγιή. Για τα άτομα που έχουν μολυνθεί με τον HIV, η ανάπτυξη των φαρμάκων έχει βοηθήσει στην αλλαγή της πορείας της νόσου. Σήμερα, οι πιθανότητες να αναπτύξει AIDS κάποιος οροθετικός που θα λάβει έγκαιρη και σωστή θεραπεία, είναι ελάχιστες.

Επιπλέον, όταν κάποιος γνωρίζει ότι είναι φορέας του ιού HIV και βρίσκεται υπό επιτυχημένη αντιρετροϊκή θεραπεία, οι πιθανότητες να μεταδώσει τον ιό στον ερωτικό σύντροφό του, είναι ελάχιστες.

Η επιστήμη έχει βοηθήσει έτσι ώστε μία θετική διάγνωση για HIV, να μην σημαίνει πλέον θανατική καταδίκη.

Όταν κάποιος αρχίζει αντιρετροϊκή θεραπεία, είναι σημαντικό να συζητά με τον γιατρό του τις διάφορες επιλογές που υπάρχουν.

«Η διάγνωση σε δημόσιο νοσοκομείο συνεπάγεται και εισαγωγή σε θεραπευτική αγωγή, η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι ένα χάπι την ημέρα, χωρίς σοβαρές παρενέργειες. Τα άτομα πλέον που έχουν διαγνωστεί με HIV και ζούνε με τη νόσο, μπορούν να έχουν ένα προσδόκιμο ζωής και μία ποιότητα ζωής, κοντά σε αυτή του γενικού πληθυσμού. Η επιστήμη τα τελευταία 15 με 20 χρόνια έχει προχωρήσει με τεράστια βήματα και πλέον ένας οροθετικός μπορεί να έχει μία φυσιολογική καθημερινότητα», τονίζει ο κ. Λεβισιάνος.

Όσον αφορά το στίγμα της κοινωνίας, ο ίδιος επισημαίνει ότι αυτό δυστυχώς συνεχίζει να υπάρχει για τους οροθετικούς ανθρώπους: 

«Δυστυχώς, ενώ η επιστήμη έχει προχωρήσει με τεράστιους ρυθμούς, σε επίπεδο κοινωνίας, τα πράγματα δεν “τρέχουν” με αντίστοιχη ταχύτητα. Φυσικά, έχουμε κάνει μερικά βήματα μπροστά από ότι μερικές δεκαετίες πριν, αλλά το στίγμα γύρω από τον HIV παραμένει. Ακόμα περισσότερο επηρεάζουν τα πολλαπλά στίγματα, όπως όταν έχουμε να κάνουμε, για παράδειγμα, με έναν ομοφυλόφιλο μετανάστη ή μία τρανσέξουαλ γυναίκα.

Τα οροθετικά άτομα συνεχίζουν να στιγματίζονται, να παραμένουν στο κοινωνικό περιθώριο και να θεωρούνται υπεύθυνοι για την κατάσταση υγείας τους, ενώ στην πραγματικότητα, όλα τα σεξουαλικά ενεργά άτομα, πρεπει να προσέχουν και είναι εκτεθειμένοι στα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα και στον HIV. Ο ιός είναι ζήτημα όλων των σεξουαλικά ενεργών ατόμων». 

Προφύλαξη Πριν την Έκθεση (PrEP): Τι συμβαίνει στην Ελλάδα με την προφυλακτική αγωγή;

Τα άλματα που έχει κάνει η επιστήμη για την νόσο του HIV, είναι τεράστια και μέσα σε αυτά συμπεριλαμβάνεται η  προφυλακτική αντιρετροϊκή αγωγή (PrEP), η οποία στη χώρα μας  έχει θεσμοθετηθεί από το 2022.

«PrEP» σημαίνει Pre-Exposure Prophylaxis, δηλαδή Προφύλαξη Πριν την Έκθεση. Η λέξη «Προφύλαξη» σημαίνει «πρόληψη ή έλεγχος της εξάπλωσης της λοίμωξης».

Η PrEP είναι ένας νέος τρόπος πρόληψης της HIV λοίμωξης για τους ανθρώπους που δεν έχουν τον ιό, λαμβάνοντας ένα χάπι κάθε μέρα.

Το χάπι περιέχει 2 φάρμακα που χρησιμοποιούνται και στη θεραπεία των ατόμων που ήδη έχουν μολυνθεί. Εάν εκτεθείτε στον ιό HIV μέσω σεξουαλικής επαφής ή κοινής χρήσης ενέσιμων ναρκωτικών και έχετε πάρει PrEP, αυτά τα δύο φάρμακα μπορούν να σταματήσουν τον ιό από το να μολύνει τον οργανισμό σας.

Μαζί με άλλες μεθόδους πρόληψης, όπως τα προφυλακτικά, η PrEP μπορεί να προσφέρει καλή προστασία έναντι του HIV, αν λαμβάνεται κάθε μέρα.

Η ταχεία και ευρύτερη πρόσβαση στην προληπτική αγωγή πριν από την έκθεση στον HIV (PrEP) θα μπορούσε να μειώσει δραστικά τον αριθμό των νέων λοιμώξεων από HIV. Και όμως στη χώρα μας παραμένει ένα αναξιοποίητο «εργαλείο», μίας και η διάθεση της παρά το γεγονός ότι ψηφίστηκε το 2022 και το 2023 υπεγράφη η Υπουργική Απόφαση για τους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησής της. Οι γιατροί μέχρι και σήμερα, στο τέλος του 2024, δεν έχουν τη δυνατότητα συνταγογράφησής της.

Όπως εξηγεί ο κ. Λεβισιάνος, το τέλμα αυτό έγκειται σε ένα τεχνικό ζήτημα: «Δυστυχώς δεν έχει ανοίξει ακόμα η ηλεκτρονική πύλη για να μπορεί να συνταγοραφείται η PrEP. Αυτό αποτελεί ένα τεράστιο εμπόδιο στο κομμάτι της πρόληψης, μιας και αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα εργαλεία για να προληφθεί ένα άτομο από την έκθεση σε ρίσκο. Σε χώρες που συνταγογραφείται χρόνια και μπορούμε να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα, δείχνει ότι καταφέρνει να μειώσει δραματικά τις νέες διαγνώσεις και να προστατέψει τα άτομα που εκτίθενται σε ρίσκο μετάδοσης».

Δράσεις στη Θεσσαλονίκη

ΕΟΔΥ

Το Γραφείο Συμβουλευτικής & Εξέτασης για τη Σεξουαλική Υγεία του ΕΟΔΥ στη Θεσσαλονίκη, σε συνεργασία με το Τμήμα Παρεμβάσεων στην Κοινότητα για τον HIV /AIDS, πρόκειται να υλοποιήσει έξι (6) δράσεις ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και εξέτασης γενικού πληθυσμού.

Κινητή Μονάδα θα πραγματοποιεί δωρεάν και ανώνυμους ελέγχους με τη μέθοδο της ταχείας δοκιμασίας (rapid test) για τον HIV, τις ηπατίτιδες Β και C και τη σύφιλη, με την σχετική συμβουλευτική διαδικασία. Παράλληλα, το εξειδικευμένο προσωπικό του ΕΟΔΥ θα παρέχει στους πολίτες ολοκληρωμένη ενημέρωση για θέματα πρόληψης, για τους τρόπους μετάδοσης και για τα σταθερά σημεία εξέτασης για HIV, HBV/HCV, γονόρροια, χλαμύδια και σύφιλη (Γραφεία Συμβουλευτικής & Εξέτασης για τη Σεξουαλική Υγεία). Επιπλέον, θα διανέμεται έντυπο ενημερωτικό υλικό του ΕΟΔΥ για τον HIV και τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.

Αναλυτικά, οι δράσεις είναι:

  • Κυριακή, 1η Δεκεμβρίου 2024, 10.00 – 14.00,στην Πλατεία Λαγκαδά (Δήμος Λαγκαδά).
  • Δευτέρα, 2η Δεκεμβρίου 202410.00 – 14.00, στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος στην έδρα του στις Σέρρες.

Δήμος Θεσσαλονίκης 

Ο Δήμος Θεσσαλονίκης και το Τμήμα Προστασίας και Προαγωγής της Δημόσιας Υγείας της Διεύθυνσης Κοινωνικής Προστασίας και Δημόσιας Υγείας, συμμετέχει στην δράση για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS, την Παρασκευή 1 Δεκεμβρίου 2023, με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του γενικού πληθυσμού της πόλης σε θέματα που αφορούν στο HIV/AIDS .

Στο πλαίσιο αυτό θα πραγματοποιηθεί διανομή έντυπου ενημερωτικού υλικού και ενημέρωση του κοινού, από ιατρούς και παραϊατρικό προσωπικό των Δημοτικών Ιατρείων του Δήμου Θεσσαλονίκης στην πλατεία Αριστοτέλους σε συνεργασία με την Θετική φωνή από τις 12.00 ως τις 18.00 και στην Καμάρα σε συνεργασία με τους Γιατρούς του Κόσμου από τις 14.00 ως τις 21.00.

Στην εκδήλωση θα συμμετέχει το Κοινωνικό Φαρμακείο του Δήμου Θεσσαλονίκης.

Θετική Φωνή | Κέντρα Πρόληψης & Σεξουαλικής Υγείας Checkpoint Θεσσαλονίκης: Εγνατία 112 (3ος όροφος) | Ώρες λειτουργίας: Τρίτη με Σάββατο, 12:00 – 20:00

Θετική Φωνή | Υπηρεσία Ενδυνάμωσης: 210 32 34 492, Email: [email protected], Πιττάκη 4 (ισόγειο), 10554, Αθήνα, Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα – Παρασκευή, 10:00 – 14:00

ΕΟΔΥ | Τηλεφωνική Γραμμή για το AIDS: 210 – 72.22.222 (Δευτέρα – Παρασκευή από τις 9:00 πμ. έως τις 21:00 μμ. με 2 βάρδιες ημερησίως)

*Με πληροφορίες από hivaids.gr, eody.gr

#TAGS
Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα