Η ανθρώπινη τραγωδία στα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας – Κίνδυνος για «μικρά Τέμπη»

Οριακές και επικίνδυνες συνθήκες και καταστάσεις επικρατούν στα ιδρύματα κοινωνικής πρόνοιας της Κεντρικής Μακεδονίας, με κίνδυνο να χαθούν ακόμα και ανθρώπινες ζωές, αποτέλεσμα της πολιτικής απορρύθμισης του κοινωνικού κράτους που εφαρμόζει η κυβέρνηση. Οι εργαζόμενοι εδώ και καιρό κρούουν τον κώδωνα και μιλούν για τον κίνδυνο να έχουμε ακόμα και «μικρά Τέμπη», αν δεν ληφθούν μέτρα, αλλά η πολιτική ηγεσία παραμένει σταθερά «ψύχραιμη».

«Αν χαθούν ανθρώπινες ζωές ανήμπορων συνανθρώπων μας δεν θα φταίει πάλι ο σταθμάρχης», τονίζουν χαρακτηριστικά και μιλούν για τραγικές συνθήκες για τους φιλοξενούμενους στα ιδρύματα και καταστάσεις που αγγίζουν τα όρια της ανθρώπινης τραγωδίας.

Το βασικό πρόβλημα, και διαχρονικό όπως έχει αποδειχτεί, των ιδρυμάτων κοινωνικής πρόνοιας είναι η υποστελέχωση και η έλλειψη ακόμα και απαραίτητων ειδικοτήτων, όπως παθολόγων αλλά και ψυχιάτρων και ψυχολόγων την ώρα μάλιστα που το υπουργείο Υγείας έχει αποφασίσει και εντάσσει στα εν λόγω κοινωνικά ιδρύματα, μετά από εισαγγελική παραγγελία,  ακόμα και ψυχιατρικά περιστατικά.

Αποθήκες ψυχών

Η επικινδυνότητα αυτής της επιλογής έγκειται ότι τα συγκεκριμένα ψυχιατρικά  περιστατικά δεν εμπίπτουν στις προϋποθέσεις εισαγωγής στα κοινωνικά ιδρύματα, όπου φιλοξενούνται άτομα με άνοια, αυτισμό, νοητική στέρηση, χρόνιες βαριές παθήσεις και κινητικά προβλήματα ενώ σύμφωνα με πληροφορίες αυτό γίνεται διότι οι δομές ψυχικής Υγείας της περιφέρειας Κ. Μακεδονίας είναι «γεμάτες» και δεν επαρκούν.

Με λίγα λόγια τους μεταφέρουν στα ιδρύματα κοινωνικής πρόνοιας όπου δεν υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες νοσηλείας και διαβίωσης, προκειμένου να εξοικονομήσουν χώρο, κοινώς τους «αποθηκεύουν» εκεί, παρότι οι συνθήκες είναι ακατάλληλες και επικίνδυνες, διότι δεν υπάρχουν ούτε υποδομές ούτε το κατάλληλο προσωπικό.

Εξάλλου τα ιδρύματα κοινωνικής πρόνοιας της Κ. Μακεδονία ήδη βρίσκονται σε μεγάλη, εντατική και παρατεταμένη κρίση καθώς σε όλους τους τομείς λόγω έλλειψη προσωπικού, υπολειτουργούν, χωρίς να παρέχουν ακόμα και τις βασικές φροντίδες για τους αρρώστους.

Υπηρετεί μόλις το 49,3% των θέσεων του οργανογράμματος  

«Ο κόμπος έφτασε στο χτένι. Εδώ και δέκα ημέρες κάνουμε διπλοβάρδιες για να προσέχουμε τους ανθρώπους που φιλοξενούμε και φροντίζουμε. Λόγω έλλειψης προσωπικού δουλεύουμε μέχρι και 16 ώρες, αναγκαζόμαστε. Αυτό δεν είναι περίθαλψη» τονίζει ο Γιάννης Γούτσιος, πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στο ίδρυμα «Άγιος Παντελεήμων»  ο οποίος αναρωτιέται πως «αν γίνει κάποιο περιστατικό θα φταίει πάλι ο σταθμάρχης; Πάντα φταίνε οι υπάλληλοι; Η πολιτεία οι υπουργοί καμία ευθύνη;

«Η κατάσταση είναι τραγική κάθε χρόνο έχουμε μείωση του επικουρικού προσωπικού κατά 50%. Ο οργανισμός του Μαΐου του 2023 προβλέπει 581 θέσεις μόνιμου προσωπικού και αυτή τη στιγμή στα κοινωνικά ιδρύματα του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Κεντρικής Μακεδονίας έχουμε καλυμμένες μόνο  240 θέσεις μόνιμου προσωπικού. Δηλαδή δεν πιάνουμε ούτε το 50%» τονίζει και σημειώνει πως «ας μας πουν από το υπουργείο πως με αυτό το προσωπικό και κάποιους επικουρικούς θα φροντίσουμε 500 ασθενείς στα ιδρύματα».

Να σημειωθεί ότι ήδη κάποιοι από τους 58 επικουρικούς υπαλλήλους όλων των ειδικοτήτων, έχουν αποχωρήσει από την εργασία τους, κάνοντας χρήση αδειών  και ρεπό ενώ όλοι αναμένεται να αποχωρήσουν στο τέλος Απριλίου. Το αρμόδιο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Πρόνοιας, δεν θα τους αντικαταστήσει όλους αλλά θα καλύψει με νέους επικουρικούς, μόνο 28 θέσεις.

Τα σωματεία προειδοποιούν ότι λόγω υποστελέχωσης και της έλλειψης υποδομών δεν παρέχεται η απαραίτητη φροντίδα και περίθαλψη των ασθενών και δεν αποκλείεται να υπάρξουν ακόμα και θάνατοι ασθενών λόγω της ελλιπούς περίθαλψης. Η έλλειψη γιατρών και νοσηλευτών σημαίνει μειωμένη ιατρική φροντίδα, με αποτέλεσμα πολλές φορές ασθενείς δεν λαμβάνουν σωστά, ούτε τις δόσεις των φαρμάκων τους.

Επίσης στα διάφορα «διαμερίσματα» εντός των ιδρυμάτων όπου διαμένουν συνήθως περισσότεροι ασθενείς από όσους προβλέπεται, αντί στις βάρδιες να είναι 4 φροντιστές συνήθως είναι δύο ή και ένας για να φροντίζει και να παρακολουθεί 12 – 15 άτομα με βαριές σωματικές και ψυχικές ασθένειες ή κινητικά προβλήματα.

«Έχουμε μόλις ένα μόνιμο παιδοψυχιάτρο»

«Τι θέλουν; Να εξαντληθεί το προσωπικό; Να έχουμε κάποιοι μακάβριο δυστύχημα, ένα νέο δυστύχημα των Τεμπών; Εδώ έχουμε ανοϊκούς ασθενείς, με νοητική υστέρηση, ακόμα και ψυχιατρικά περιστατικά που δεν είναι για τις δικές μας δομές αλλά για την ψυχική υγεία», τονίζει ο Γ. Γούτσιος και αναφέρει ότι «όλα αυτά τα περιστατικά δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς μόνιμους γιατρούς, ψυχολόγους και ψυχιάτρους».

Στα ιδρύματα περιθάλπονται πάρα πολλά παιδιά, ιδίως στα παραρτήματα Αποθεραπείας και Αποκατάστασης Παιδιών με Αναπηρία «Άγιος Δημήτριος», και στο «ΙΑΑ» που βρίσκεται στο Φίλυρο, όπου περιθάλπονται παιδιά με νοητική αναπηρία και διαταραχές συμπεριφοράς, κινητικές δυσκολίες ή πολλαπλές αναπηρίες, ηλικίας 2,5 και άνω. Όμως το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για όλα αυτά τα παιδιά διαθέτει μόλις ένα παιδοψυχιάτρο.

Όπως αναφέρει ο Γ. Γούτσιος, «ο οργανισμός προβλέπει θέσεις γιατρών όλων των ειδικοτήτων αλλά δεν καλύπτονται, Αυτή τη στιγμή που μιλάμε έχουμε μόνο ένα παιδοψυχιάτρο. Όλες οι ειδικότητες είναι καταρακωμένες. Δεν έχουμε ούτε καν ηλεκτρολόγο και θερμαστή. Έχουμε δεχτεί επιθεωρήσεις και δεχτήκαμε παρατηρήσεις διότι δεν διαθέτουμε προσωπικό για τις εγκαταστάσεις θέρμανσης. Θα σκάσει κανένα καυστήρας όπως στο σχολείο των Σερρών και μετά θα κατηγορούν τους εργαζόμενους. Που είναι η πολιτεία και η διοίκηση να αναλάβουν τις ευθύνες τους;».

Ανάλογα και ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων Άγιος Δημήτριος, Στέργιος Καρανέστορας, τονίζει ότι «σε λίγο λόγω της έλλειψης προσωπικού θα αναγκαστούμε να κάνουμε και τριπλοβάρδιες, διότι δεν επαρκούμε ούτε για τα στοιχειώδη».

Αντί για αποϊδρυματοποίηση, επιστρέφουν στα ιδρύματα  

Οι εργαζόμενοι στον Άγιο Δημήτριο, αναφέρουν ότι στο ίδρυμα η κατάσταση είναι τραγική και επισημαίνουν ότι ή έλλειψη προσωπικού οδήγησε στο κλείσιμο εξωτερικής δομής αποϊδρυματοποίησης, πρώην ασθενών οι οποίοι μετά από πολλή προσπάθεια προσπαθούσαν να ενταχθούν στην κοινωνία.

Λόγω έλλειψης επόπτη, η δομή – διαμέρισμα έκλεισε αναγκαστικά και άνθρωποι 35 – 40 ετών επέστρεψαν στο ίδρυμα, όπου μεγάλωσαν, τους παρασχέθηκε φροντίδα και εκπαίδευση και τους παρείχε την ευκαιρία να προσπαθήσουν να ενταχθούν στην κοινωνία. «Έχουν επιστρέψει στο ίδρυμα και μένουν σε καταλύματα με 8-9 άλλα άτομα ενώ θα έπρεπε ο αριθμός τους να είναι 4-5 άτομα» αναφέρει νοσηλευτής του Αγίου Δημητρίου, περιγράφοντας μία πρωτόγνωρη κατάσταση στα χρονικά του ιδρύματος.

«Μας φέρνουν παιδιά με ψυχιατρικά προβλήματα ή που είναι στο φάσμα του αυτισμού και τα εντάσσουμε σε χώρους με παιδιά που πάσχουν από νοητική στέρηση. Αυτά δεν είναι κοινά προβλήματα, και δεν υπάρχει το αντίστοιχο η κατάλληλο προσωπικό γι αυτές τις περιπτώσεις», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Η Ολυμπία Κορδά, πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων των παιδιών που περιθάλπονται στον Άγιο Δημήτριο τονίζει πως το μείζον πρόβλημα είναι στους φροντιστές και στο νοσηλευτικό προσωπικό, θέμα που σχετίζεται με την καθημερινότητα των παιδιών. «Όταν δεν υπάρχουν αυτές οι ειδικότητες αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα ακόμα και με την καθαριότητα των παιδιών ή το να δοθούν σωστά τα φάρμακα» τονίζει και αναφέρει ότι «πρόκειται για επικίνδυνες καταστάσεις, γεγονός που επιβάλει την πρόσληψη προσωπικού που όμως πρέπει να είναι εκπαιδευμένο κατάλληλα».

Στάση εργασίας στις 20 Μαρτίου – Τα αιτήματα

Οι εργαζόμενοι στις 20 Μαρτίου θα πραγματοποιήσουν στάση εργασίας και παράσταση διαμαρτυρίας στην Θεσσαλονίκη, μπροστά στο υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης, στην οποία θα συμμετέχουν εργαζόμενοι από όλα τα παραρτήματα του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

Μάλιστα καταρρίπτουν τα όσα περί αποϊδρυματοποίησης αναφέρουν οι διάφοροι αρμόδιοι παράγοντες ή η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας τονίζοντας πως «με όλες τις ελλείψεις αλλά και παραλείψεις σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να μιλήσουμε για πρόγραμμα αποϊδρυματοποίησης. Για ποια συμπερίληψη λοιπόν να μιλάμε όταν δεν υπάρχει επαφή με την κοινότητα;.

Για ποια δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία όταν λόγω των συνθηκών δεν μπορούμε να προασπίσουμε την ιδιωτικότητά τους, την ατομικότητα τους, το δικαίωμα τους να μπορούν επιλέξουν τα ρούχα που θα φορέσουν (κοινά πλυντήρια και είδη ένδυσης κτλ);

Επίσης, εύκολα κατανοητό γίνεται ότι οι συνεχείς αλλαγές του προσωπικού συνεπάγεται απώλεια οικείων προσώπων (προσώπων αναφοράς) για τους ωφελούμενους, με τους οποίους έχουν αναπτυχθεί σχέσεις εμπιστοσύνης, και η σχέση αυτή αποτελεί σημαντικό παράγοντα και στη φροντίδα, αλλά και στη θεραπευτική παρέμβαση για κάθε έναν ωφελούμενο ξεχωριστά».

Οι εργαζόμενοι του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ζητούν α) άμεσα προσλήψεις μόνιμου προσωπικού σε όλες τις ειδικότητες, β) αμεσα την παράταση των συμβάσεων όλων των επικουρικών με συμβάσεις μέχρι την πλήρωση των θέσεων σε μόνιμο προσωπικό και γ) άμεσα αύξηση του αριθμού των προσλήψεων με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και χωρίς τον περιορισμό του τριμήνου.