ΕΙΚΟΝΕΣ: Μία φωτογραφική περιήγηση στο στολίδι των Αιγών στη Βεργίνα

Εικόνες: Γιώργος Μπουδαλής

Μία μοναδική δίωρη ξενάγηση πραγματοποιήθηκε χθες στο Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών από την αρχαιολόγο, έφορο αρχαιοτήτων Ημαθίας και διευθύντρια του μουσείου Αγγελική Κοτταρίδη στη Βεργίνα.

Το Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών είναι μια νέα, ‘ολιστική’ και δυναμική προσέγγιση της σχέσης αρχαιολογικού χώρου – μουσείου – επισκέπτη.

Με δεδομένο ότι η διαλεκτική ανάμεσα στο συντηρητικό-«παραδοσιακό» και το ριζοσπαστικό-«μοντέρνο» αποτελεί την πεμπτουσία της συνεισφοράς των Μακεδόνων στον πολιτισμό, φαίνεται εύλογο ότι αυτή πρέπει να είναι η βασική ιδεολογική-αισθητική αρχή που θα διέπει κάθε προσπάθεια οργάνωσης-ανάταξης-ανάδειξης των Αιγών, της ξεχασμένης βασιλικής καθέδρας που η αρχαιολογική σκαπάνη πόντο-πόντο ανακαλεί από την λήθη.

Με αυτή την παραδοχή, συνεκτιμώντας τις ανάγκες προστασίας και τις ιδιαιτερότητες των μνημείων, αλλά και το οικιστικό μοντέλο της ίδιας της αρχαίας πόλης που ήταν ένα ‘ανοιχτό’ πολεοδομικό μόρφωμα με μικρούς και μεγαλύτερους συνοικισμούς, διάσπαρτους γύρω από έναν κεντρικό πυρήνα, το άστυ, προχωρήσανε σε μια νέα, ‘ολιστική’ και δυναμική προσέγγιση του ζητήματος της σχέσης αρχαιολογικού χώρου – μουσείου – επισκέπτη με την δημιουργία του πολύμορφου, πολυδύναμου, ευέλικτου και συνεχώς εξελισσόμενου Πολυκεντρικού Μουσείου των Αιγών που με ενότητες διάσπαρτες στον πραγματικό-γεωγραφικό χώρο, θα αγκαλιάζει και θα ενσωματώνει το σύνολο του αρχαιολογικού χώρου και θα επεκτείνεται με την βοήθεια της τεχνολογίας στον υπερβατικό κόσμο της εικονικής πραγματικότητας και του διαδικτύου.

Στην παρούσα φάση έχουν συγκροτηθεί οι εξής ενότητες που συναπαρτίζουν το επισκέψιμο Πολυκεντρικό Μουσείο των Αιγών:

1. Το νέο μουσειακό κτήριο. 2. Το κέλυφος προστασίας της ταφικής συστάδας του Φιλίππου Β΄ με την έκθεση των θησαυρών. 3. Το αρχαιολογικό πάρκο της νεκρόπολης με την βασιλική ταφική συστάδα των Τημενιδών. 4. Το ανάκτορο και το θέατρο. 5. Η κατάγραφη εκκλησία του Αγίου Δημητρίου που βρίσκεται στο ανατολικό άκρο του αρχαιολογικού χώρου. Στο σύνολο αυτό διαδοχικά μπορούν να προστίθενται όποια μνημεία, συστάδες μνημείων ή τμήματα του αρχαιολογικού χώρου συντηρούνται, οργανώνονται και μπορούν να δεχθούν επισκέπτες.

Το Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών συντίθεται από μνημεία, μουσειακά κελύφη και αρχαιολογικούς χώρους. Αποτελεί μια σύλληψη που συνενώνει δυναμικά το σύνολο των παλαιών, αλλά και των νέων αρχαιολογικών θυλάκων της αρχαίας πόλης, παραπέμποντας στο πολεοδομικό της πρότυπο με την ευρύτατη οικιστική διασπορά στο χώρο.

Το Ανάκτορο, ο Τύμβος με την ταφική συστάδα του Φιλίππου Β΄, η Νεκρόπολη των Τημενιδών, και το Κεντρικό Κτήριο, συνθέτουν το Πολυκεντρικό Μουσείο. Το έργο πέραν της πολιτιστικής του σημασίας όχι μόνον για την Ημαθία και την Μακεδονία, αλλά και για τη χώρα συμβάλλει στο μέγιστο βαθμό στην αναπτυξιακή δυναμική της περιοχής και την εδραίωσή της στον χάρτη των τουριστικών προορισμών διεθνούς εμβέλειας.

Το νέο μουσείο αποτελεί την «είσοδο» για τον αρχαιολογικό χώρο των Αιγών. Διαθέτει μεγάλο, ενιαίο εκθεσιακό χώρο για την παρουσίαση θεματικών εκθέσεων που θα αφορούν στο βίο, τον πολιτισμό και την ιστορία των Αιγών και του Μακεδονικού Βασιλείου. Παράλληλα, σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους υπάρχει πρόβλεψη για την προβολή του ψηφιακού μουσείου «Μέγας Αλέξανδρος από τις Αιγές στην Οικουμένη», αλλά και του δίκτυο περιήγησης στο αρχαίο βασίλειο των Μακεδόνων. Στον ημιυπαίθριο χώρο του Μουσείου φιλοξενείται μέρος των όψεων του δεύτερου ορόφου του ανακτορικού συγκροτήματος, το οποίο αποκαθίσταται στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ των δύο προγραμματικών περιόδων 2007-2013 και 2014-2021.

Οι εκθεσιακοί χώροι, αλλά και εκείνοι που υποστηρίζουν τη λειτουργία του κτηρίου υποδέχτηκαν τα μοναδικά εκθέματα που τεκμαίρουν και αναδεικνύουν την ιστορία των Αιγών στην μακρά ιστορική τους διάρκεια, προσφέροντας στην περιοχή έναν μοναδικό πολιτιστικό πόλο, αλλά και ένα μείζονα αναπτυξιακό πόρο.

Λίγα λόγια για την Αγγελική Κοτταρίδη 

Η Αγγελική Κοτταρίδη είναι απόφοιτος του τμήματος αρχαιολογίας και ιστορίας της τέχνης της φιλοσοφικής σχολής του Α.Π.Θ. με μεταπτυχιακές σπουδές στην κλασική, προϊστορική και μεσαιωνική αρχαιολογία, την ιστορία της τέχνης, την αρχαία και μεσαιωνική φιλολογία, την εθνολογία και τη θεατρολογία, είναι διδάκτωρ της κλασικής αρχαιολογίας της φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου της Κολωνίας. Για σειρά ετών βοηθός του Μανόλη Ανδρόνικου στην ανασκαφή της Βεργίνας και από το 1991 αρχαιολόγος του ΥΠΠΟ, είναι αρμόδια για τον αρχαιολογικό χώρο και το Μουσείο των Αιγών (Βεργίνας), όπου μεταξύ άλλων σχεδίασε και οργάνωσε την έκθεση των θησαυρών στο Μουσείο των βασιλικών τάφων. Υπεύθυνη για όλα τα έργα ανάπλασης, ανάδειξης και συντήρησης της βασιλικής Νεκρόπολης και του Ανακτόρου των Αιγών, της πρώτης πρωτεύουσας των Μακεδόνων.

Επιστημονική υπεύθυνη και συγγραφέας κειμένων της μεγάλης ηλεκτρονικής έκδοσης του ΥΠΠΟ για τις Αίγες, αλλά και της παρουσίασης του χώρου και του μουσείου στο διαδίκτυο, έχει δημοσιεύσει, εκτός από τη διδακτορική της διατριβή με θέμα τις μάγισσες στον αρχαιοελληνικό μύθο, μια μεγάλη σειρά μελετών, άρθρων, καταλόγου κτλ. με θέματα σχετικά με την έρευνα και την ανασκαφή στις Αίγες και τη Μακεδονίδα γη, τα ταφικά έθιμα των Μακεδόνων, την αρχαία ζωγραφική, τη μαγεία, το μύθο, τη θρησκεία και τις γυναίκες στην αρχαιότητα, καθώς και με την προβληματική της κοινωνικοποίησης της αρχαιολογίας και της σημασίας της προσέγγισης της φιλοσοφίας του αρχαίου κόσμου σήμερα.

Παράλληλα με την πλούσια ανασκαφική και λοιπή ερευνητική δραστηριότητα, σε συνεργασία με το ζωγράφο Χ. Μποκόρο προχώρησε στην ανάπλαση των αριστουργηματικών χρυσελεφάντινων κλινών από τον τάφο του Φιλίππου Β΄, και οργάνωσε σειρά περιοδικών εκθέσεων του ΥΠΠΟ στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Αθήνα, Ανόβερο, Ρώμη, Δελχί, Νέα Υόρκη): «Μακεδόνες, οι Έλληνες του Βορρά», «Από τη Μήδεια στη Σαπφώ» κ.ά.).

Έχει συμμετάσχει σε πολλά επιστημονικά συνέδρια και συμπόσια, έχει δώσει διαλέξεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά και συνεντεύξεις και παρουσιάσεις στον περιοδικό και ηλεκτρονικό Τύπο, ενώ έχει συνεργαστεί ως επιστημονικός σύμβουλος σε διεθνείς τηλεοπτικές παραγωγές και εκπαιδευτικά ντοκιμαντέρ.

Είναι μέλος του Συμβουλίου Μουσείων και Μουσειακής Πολιτικής του ΥΠΠΟ και Γενική Γραμματέας του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων.