Η Θεσσαλονίκη πρωταγωνίστρια της ρωσικής πρωτοπορίας

Μετά την Οδησσό, το Άμστερνταμ και τη Μόσχα είναι η σειρά της Θεσσαλονίκης να φιλοξενήσει το διεθνές συνέδριο Khardzhiev, το οποίο διοργανώνεται σε διαφορετική πόλη κάθε δύο χρόνια. Στη Θεσσαλονίκη έρχονται είκοσι διακεκριμένοι ιστορικοί τέχνης για να «ξεδιπλώσουν» άγνωστες πτυχές της τέχνης της Ρωσικής Πρωτοπορίας και να παραθέσουν την εμπειρία τους από μεγαλύτερες και μικρότερες συλλογές που σήμερα βρίσκονται σε μουσεία: από το MoMA της Νέας Υόρκης ως το Μουσείο Σαβίτσκι στην πόλη Νουκούς, κοντά στην έρημο της Αράλης στο Ουζμπεκιστάν.

Το 4ο διεθνές συνέδριο, με τίτλο «Collector Culture of the Russian Avant-garde», πραγματοποιείται στη μνήμη του φιλόλογου, ιστορικού τέχνης και συλλέκτη Νικολάι Χαρτζίεφ (Nikolai Khardzhiev, 1903-1996), την Παρασκευή 22 και το Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2021, σε συνδιοργάνωση του МОМus- Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης- Συλλογή Κωστάκη, του Stedelijk Museum στο Άμστερνταμ και του Ιδρύματος Khardzhiev.

«Το συνέδριο αυτό μας εδραιώνει στον χώρο της μελέτης της Ρωσικής Πρωτοπορίας, μας κάνει πρωταγωνιστές», επισημαίνει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η Μαρία Τσαντσάνογλου, διευθύντρια του MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης- Συλλογή Κωστάκη. Χάρη στην περίφημη Συλλογή Κωστάκη, τη σημαντικότερη συλλογή έργων Ρωσικής Πρωτοπορίας εκτός Ρωσίας, η επιλογή να πραγματοποιηθεί το συνέδριο στη Θεσσαλονίκη ήταν «σχεδόν αυτονόητη», σημειώνει η κ. Τσαντσάνογλου.

Κεντρικός άξονας της φετινής διοργάνωσης είναι η ιστορία της συλλογής στη σοβιετική εποχή. Θα συζητηθεί η ευρύτερη συλλεκτική κουλτούρα, που άνθισε κατά τη διάρκεια της ρωσικής «απόψυξης», της μετασταλινικής εποχής της δεκαετίας του 1950 και του 1960, με κορυφαίους συλλέκτες όπως ο Γιώργος Κωστάκης και ο Νικολάι Χαρτζίεφ. Μια εποχή που αρκετοί συλλέκτες μάζευαν τέχνη, που δεν αποκτήθηκε είτε ποτέ είτε σπάνια από τα μουσεία και οι οποίοι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, που διαφορετικά θα είχε χαθεί σε μεγάλο βαθμό.

Εκτός από το θέμα των συλλεκτών, στο συνέδριο να αναπτυχθεί και το θέμα των μουσείων που έχουν πολλά έργα Ρωσικής Πρωτοπορίας στις συλλογές τους, όπως το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, που έφτιαξε μία από τις πρώτες συλλογές Ρωσικής Πρωτοπορίας, αλλά και πολύ απομακρυσμένα μουσεία, όπως το Μουσείο Τέχνης Nukus στο Ουζμπεκιστάν, το οποίο χάρη στον διευθυντή και συλλέκτη του μουσείου Igor Savitsky, έχει πολύ σημαντικές συλλογές πρωτοπορίας. Στο συνέδριο θα διερευνηθούν και σύγχρονα θέματα, όπως οι μέθοδοι, με τις οποίες οι νέες τεχνολογίες συμβάλλουν στη διατήρηση και προβολή των συλλογών.

Την επιστημονική επιτροπή του συνεδρίου απαρτίζουν οι: Αγγελική Χαριστού (MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, Θεσσαλονίκη), Frank van Lamoen (Stedelijk Museum, Άμστερνταμ), Lyubov Pchelkina (State Tretyakov Gallery, Μόσχα), Sjeng Scheijen (Khardzhiev Foundation, ‘Αμστερνταμ) και Μαρία Τσαντσάνογλου.

Στο πλαίσιο του συνεδρίου θα πραγματοποιηθεί και η έναρξη της έκθεσης «Kazimir Malevich. From the Khardzhiev Foundation», με 23 έργα του Ρώσου δημιουργού από το Ίδρυμα Khardzhiev, παράλληλα με την έκθεση «Ιβάν Κλιούν. Υπερβατικά τοπία. Ιπτάμενα γλυπτά. Φωτεινές σφαίρες», στο MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Μονή Λαζαριστών.

Οι δυνατότητες των υβριδικών συνεδρίων

Το 4ο διεθνές συνέδριο Khardzhiev -το μεγαλύτερο συνέδριο που έχει διοργανώσει το MOMus- θα είναι υβριδικό. Ύστερα από δυο χρόνια μέτρων -λόγω πανδημίας- η κ. Τσαντσάνογλου τονίζει ότι «είναι καιρός να αρχίσουμε να αναπροσαρμόζουμε τον τρόπο με τον οποίο κάνουμε τα συνέδρια», εκφράζοντας την πεποίθηση ότι ο υβριδικός χαρακτήρας διοργάνωσής τους ήρθε για να μείνει. Προσθέτει ακόμη ότι η δυνατότητα παρακολούθησης από κάθε άκρη του κόσμου αποτελεί μια εξαιρετική διαφήμιση για τη Θεσσαλονίκη και το MOMus, και σ’ αυτό θα βοηθήσει το γεγονός ότι η επίσημη γλώσσα του συνεδρίου θα είναι τα αγγλικά, διευρύνοντας με αυτόν τον τρόπο το δυνητικό κοινό.

Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στο MOMus- Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, μέσα στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και διαδικτυακά, μέσα από την ιστοσελίδα https://collectorcultureconf2021.org

Για τη συμμετοχή είναι απαραίτητη η δήλωση κράτησης θέσης στο https://collectorcultureconf2021.org/registration, ενώ στον χώρο τηρούνται όλες οι συνθήκες ασφάλειας της δημόσιας υγείας.

Η είσοδος επιτρέπεται μόνο με την επίδειξη πιστοποιητικού εμβολιασμού/νόσησης, είτε Ευρωπαϊκού Ψηφιακού Πιστοποιητικού COVID-19, είτε με την επίδειξη αρνητικού εργαστηριακού rapid test έως 48 ώρες πριν την επίσκεψη. Η χρήση της μάσκας είναι υποχρεωτική καθ’ όλη τη διάρκεια παραμονής στον χώρο.

Πηγή: ΑΠΕ / Δ. Κεχαγιά

Διαβάστε επίσης:

Ο θρυλικός θησαυρός της τέχνης στην ΔΕΘ, η ιστορία του και ένα παραμύθι