41 χρόνια από το θρυλικό Πάρτι του Λουκιανού στη Βουλιαγμένη
Θυμόμαστε σήμερα το «Ελληνικό Woodstock», 41 χρόνια μετά από εκείνη την σπουδαία νύχτα με φεγγάρι
Σαράντα ένα χρόνια πέρασαν από εκείνη τη βραδιά Δευτέρας του 1983 που ο μεγάλος τραγουδοποιός Λουκιανός Κηλαηδόνης δίνει ραντεβού με χιλιάδες κόσμου στην Πλαζ στη Βουλιαγμένη, όπου καταφέρνει να τη “βουλιάξει” και να μείνει σημείο αναφοράς μέχρι τώρα!
Λίγο μετά τα 40ά του γενέθλια, πίσω στο 1983, ο Λουκιανός Κηλαηδόνης αποφάσισε να κάνει στην Αθήνα κάτι που δεν είχε ξαναγίνει. Η αλήθεια είναι ότι δεν ήταν μια έμπνευση της στιγμής, αφού ο «φτωχός και μόνος καουμπόι» από την Κυψέλη προετοίμαζε το Πάρτι στη Βουλιαγμένη πάνω από έναν χρόνο.
«Ηταν Γενάρης του ’83 και χιόνιζε θυμάμαι όταν πήγαμε με τον Λουκιανό στα γραφεία του ΕΟΤ να ζητήσουμε άδεια για να κάνουμε μια συναυλία στην πλαζ. Ο γενικός γραμματέας του ΕΟΤ ενθουσιάστηκε. Μας είπε “φυσικά, κι αν θέλετε έχουμε κι άλλες, πολλές παραλίες”. Φεύγοντας από το γραφείο του, λέω στον Λουκιανό σίγουρα μας πέρασε για τρελούς…”. Κι εδώ που τα λέμε ήμασταν!», αναφέρει η Αννα Βαγενά σε συνέντευξη της για τον καιρό που προετοίμαζαν μαζί με τον Κηδαηδόνη τη συναυλία.
Την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν γραφεία παραγωγής. Το πάρτι στη Βουλιαγμένη οργανώθηκε μόνο από τον Λουκιανό Κηλαηδόνη, τη σύζυγό του, Άννα Βαγενά, και μερικούς στενούς συνεργάτες τους, τον Γιάννη Βάμβουρα, τον Σταύρο Γαλάνη, τον ηθοποιό Γιώργο Ζωγράφο. «Κανείς δεν περίμενε τότε αυτή τη συμμετοχή του κόσμου. Όταν ο Λουκιανός είδε αυτό το τεράστιο πλήθος, τρόμαξε. Φοβήθηκε την ευθύνη και την περίπτωση ατυχήματος, καθώς δεν υπήρχαν securities» θυμάται η Άννα Βαγενά σε συνέντευξη της χρόνια μετά. «Ευτυχώς, ο κόσμος σεβάστηκε απόλυτα την πρόσκληση του, ενώ δεν σημειώθηκαν παράπονα και ευτυχώς, ούτε ατύχημα. Οικογένειες με παιδιά, ζευγάρια, φίλοι, παρέες ή άνθρωποι που πήγαν μόνοι τους, όλοι πέρασαν υπέροχα. Πολλοί έμειναν στην πλαζ ως το πρωί και έφυγαν με τα πρωινά λεωφορεία. Κάποιοι γνωρίστηκαν εκείνο το βράδυ, ερωτεύτηκαν και στη συνέχεια παντρεύτηκαν».
“Ήμουν κι εγώ εκεί” αναφωνούν μέχρι σήμερα όσοι κατάφεραν να βρεθούν στο μεγαλύτερο μουσικό γεγονός στην ιστορία της ελληνικής μουσικής.
Ο κόσμος έφτασε στην πρωτόγνωρη για την εποχή συναυλία με κάθε μέσο με λεωφορεία, μηχανάκια, αυτοκίνητα, οτοστόπ και πολλοί από αυτούς γυρνούσαν μετά με τα πόδια, παρέες στην άνοδο της Συγγρού, «μεθυσμένοι» από τα τραγούδια του Λουκιανού Κηλαηδόνη.
Το θρυλικό πλέον Πάρτι στη Βουλιαγμένη συγκέντρωσε πάνω από 70.000 άτομα. Εισιτήρια των 300 δραχμών. Κάποιοι μίλησαν για 100.000 κόσμο και ίσως να μην είχαν άδικο.
…όσοι πηγαίνουν στη Βουλιαγμένη,
λέει ένας νόμος παλιός,
νύχτα με φεγγάρι κι είναι λίγο φτιαγμένοι,
πάντα τη βρίσκουν αλλιώς…
Στο πάρτι εμφανίστηκαν διαδοχικά οι Διονύσης Σαββόπουλος, Μαργαρίτα Ζορμπαλά, Βαγγέλης Γερμανός, Γιώργος Νταλάρας, Αφροδίτη Μάνου, Λία Βίσση και Μαντώ, ενώ το Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας (με μουσικό παραγωγό τον Γιάννη Πετρίδη) τη μετέδιδε ζωντανά.
Η σκηνή είχε στηθεί πάνω σε μια πλωτή εξέδρα, που βρισκόταν γύρω στα 15 μέτρα μέσα στη θάλασσα. Οι καλλιτέχνες έφθαναν στη σκηνή με μία κατάφωτη φορτηγίδα από τον παρακείμενο Ναυτικό Όμιλο της Βουλιαγμένης. Η βραδιά άνοιξε με τον οικοδεσπότη Λουκιανό Κηλαηδόνη, ενώ η πιανίστρια Νέλι Σεμιτέκολο πράγματι έπαιξε κομμάτια ραγκτάιμ του Σκοτ Τζόπλιν.
Ακολούθησε η Μαργαρίτα Ζορμπαλά με παλιά τραγούδια της δεκαετίας του ’40 και του ’50 και ο Βαγγέλης Γερμανός με την Κρουαζιέρα του. Κατόπιν ο Διονύσης Σαββόπουλος, που είπε τότε από το μικρόφωνο: «Νομίζαμε ότι ήταν πάρτι – βεγγέρα, αλλά διαπιστώσαμε ότι πρόκειται για υπερπαραγωγή της Φίνος Φιλμ». Μισή ώρα μετά τα μεσάνυχτα, εμφανίστηκε ένα τρεχαντήρι και μια ψαρόβαρκα με κανταδόρους και τη μαντολινάτα του Φώτη Αλέπωρου. Αργά το βράδυ, έκανε την εμφάνισή του ο Κηλαηδόνης με την Αφροδίτη Μάνου και την μπάντα του, «Three and the Koukos Band». Η βραδιά έκλεισε λίγο μετά τις 2 το πρωί, όταν στη σκηνή ανέβηκε ο Γιώργος Νταλάρας, που μαζί με τον οικοδεσπότη τραγούδησαν τα Θερινά Σινεμά.
Μια νύχτα χωρίς… αγιόκλημα και γιασεμί, αλλά με πανσέληνο, μουσική, τραγούδι και μία ανεμελιά που αποζητούσε η εποχή…
«Σκεφτόμουν πάντα ότι θα ήταν πολύ ωραίο να μαζευτούμε όλοι μια βραδιά με φεγγάρι, να ξαπλώσουμε στην αμμουδιά και να ακούμε μουσική όπου θα έρχεται από τη θάλασσα, να τα ψιλολέμε ενώ θα σκάζουν κάθε τόσο πυροτεχνήματα γύρω μας. Κι αν μας αρέσει, να σηκωθούμε και να χορέψουμε. Θα ήθελα μάλιστα να πετούσαν και χιλιάδες πυγολαμπίδες γύρω μας, αλλά δυστυχώς αυτό θα ήταν δύσκολο να γίνει», έλεγε ο Κηλαηδόνης
Κάποιες εφημερίδες τότε δεν αντιλήφθηκαν την σπουδαιότητα αυτής της συναυλίας και την ανάγκη του κόσμου και έγραψαν για μια «νύχτα πνιγμένη στα ναρκωτικά», αλλά δεν ήταν αυτή η ουσία. Ο Τύπος την επόμενη μέρα είχε πρωτοσέλιδο το Πάρτι στη Βουλιαγμένη, αλλά δεν παρέλειψε να παραπονεθεί και για την ταλαιπωρία του κόσμου. “Η Τροχαία έζησε έναν εφιάλτη με χιλιάδες μικροτρακαρίσματα και το γκαζόν της πλαζ καταστράφηκε ολοσχερώς. Χρειάστηκαν 30 άτομα να δουλεύουν δύο μέρες για να καθαριστεί η πλαζ, που ήταν γεμάτη πλαστικές καρέκλες, κομμένες σαγιονάρες και άδεια κουτάκια μπίρας. Έλειπε το βερμούτ και οι Μπητλς, υπήρχε ο Λουκιανός, ο Νιόνιος και χιλιάδες λίτρα μπίρας!” γράφει εφημερίδα της εποχής.
Η απάντηση του Κηλαηδόνη εκείνες τις μέρες για όσα έγιναν: «Δεν ξέρω αν το επιχειρήσω άλλη φορά στη Βουλιαγμένη, αλλά μία παρόμοια εκδήλωση θα ήθελα να ξαναγίνει. Δε φταίω εγώ παιδιά αν υπήρξε τέτοια μαζική κινητοποίηση προς τη Βουλιαγμένη. Αυτό που σίγουρα λυπάμαι είναι που ταλαιπωρήθηκαν πολλοί φίλοι. Τώρα που διαπιστώσαμε πως δεν υπάρχουν χώροι για τόσες χιλιάδες κόσμου, την επόμενη φορά θα μαζευτούμε στον κάμπο της Θεσσαλίας!» απολογήθηκε με χιούμορ. Σε άλλες του δηλώσεις ξεκαθάρισε ότι τέτοια μαγεία συμβαίνει μόνο μια φορά. Και όντως, δεν το επιχείρησε ξανά, κάνοντας το έτσι ακόμα πιο σημαντικό.
Και για όποιον αναρωτιέται ακόμα γιατί ονομάστηκε Πάρτι στη Βουλιαγμένη, ο ίδιος ο Κηλαηδόνης – που έφυγε από τη ζωή στις 7 Φεβρουαρίου 2017 στα 73 του χρόνια από καρδιακή ανεπάρκεια – είχε εξηγήσει σε συνέντευξή του: «Ένωσα τρία τραγούδια μου που προϋπήρχαν, τα Θερινά Σινεμά (το σημείο που λέει Είναι Κάτι Νύχτες με Φεγγάρι), το (Πάμε μια Βόλτα) Στη Βουλιαγμένη και το (Θέλω ένα Βράδυ να κάνω ένα) Πάρτυ».
Με αυτό το το Πάρτι στη Βουλιαγμένη ο Λουκιανός Κηλαηδόνης έγινε ο πρώτος καλλιτέχνης που έβγαλε τις συναυλίες από τα γήπεδα και τα θέατρα, και τις πήγε σε φυσικούς χώρους.
Το πρωτοποριακό, ανοιχτό και ευφάνταστο μυαλό του Λουκιανού Κηλαηδόνη συνέλαβε τη μοναδική αυτή ιδέα: Να δώσει συναυλία σε μια παραλία με τη σκηνή μέσα στη θάλασσα. Η σκηνή ήταν στην ουσία μια φορτηγίδα, από αυτές που χρησιμοποιούνται από τον Ο.Λ.Π. για να μεταφέρουν προϊόντα για φόρτωμα στα καράβια. Κερκίδες, φυσικά, δεν υπήρχαν και ο κόσμος καθόταν ελεύθερος στην άμμο της ακτής. Μπορούσε να κινείται, να κολυμπά, να χορεύει, να ξαπλώνει. Η αίσθηση της ελευθερίας, της καλοκαιρινής ξεγνοιασιάς, της συμμετοχής ήταν έκδηλη. Ο θεατής δεν ήταν απλός θεατής, αλλά ένας καλεσμένος σε πάρτι, στο πάρτι του Λουκιανού. Από τότε άνοιξε ο ορίζοντας και για άλλους δημιουργούς να τολμήσουν τέτοιες πρωτότυπες ιδέες. Οι φυσικοί χώροι, όπως αυτή η πλαζ, άρχισαν να μπαίνουν στη ζωή του θεάματος. Για παράδειγμα το River Party, οι συναυλίες στη Μαλακάσα κ.λπ. πραγματοποιήθηκαν μετά από το πάρτι του Λουκιανού.
Παρακάτω, σπάνιο βίντεο από την προετοιμασία του πάρτι
Το καλοκαίρι του 2018 η πλαζ Βουλιαγμένης, υπό τους ήχους μουσικής εκδήλωσης με τους Φοίβο Δεληβοριά, Δώρο Δημοσθένους και την κόρη του Λουκιανού, Μαρία Κηλαηδόνη, μετονομάστηκε σε «Λουκιανός Κηλαηδόνης» ως ελάχιστος φόρος τιμής στη μνήμη του σπουδαίου ερμηνευτή.
