Μπήκαμε στις φυλακές Διαβατών για μια μοναδική εμπειρία

Το να περνάς την πόρτα της φυλακής είναι μια εμπειρία που δεν εύχεσαι, ούτε επιθυμείς.

Όσοι καταφέραμε να βρεθούμε το πρωί της Τετάρτης στις φυλακές των Διαβατών, σε μία παράσταση χορού με πρωταγωνιστές τους κρατούμενους της, ζήσαμε κάτι μοναδικό.

Ο σπουδαίος χορευτής και χορογράφος Κώστας Γεράρδος με την ομάδα σύγχρονου χορού vis motrix δούλεψαν από τον Νοέμβριο με μαθητές του 3ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας και παρουσιάζουν για δύο ημέρες την χοροθεατρική παράσταση “Timeless”, μέσα από το ερευνητικό πρόγραμμα χορού “DancinJ”

Θέμα της, η καθημερινότητα των φυλακών και η έννοια της στήριξης, για να μπορέσουν αυτοί οι άνθρωποι να βρουν τα φτερά, ώστε να πετάξουν μακριά από όλο αυτό, μέσα στον περιορισμένο χώρο μίας φυλακής αλλά και έξω της, όταν εκτίσουν την ποινή τους.

Στην πρώτη τους παράσταση, οι μαθητές και χορευτές από την Τουρκία, την Αλβανία, την Ελλάδα, την Ρουμανία, την Ουκρανία, το Ιράν δείχνουν στους θεατές τον χρόνο που έχει άλλη σημασία για αυτούς από εκείνη που έχει για τους υπόλοιπους από εμάς.

Στα είκοσι λεπτά που διαρκεί περίπου η παράσταση, οι χορευτές αφηγούνται με τα σώματα τους όλα εκείνα που βιώνουν στην “φυλακή” τους. Τον χώρο, τον χρόνο, το τοπίο που παραμένει ίδιο και περιορισμένο για πάντα. Το κάτω που τους τραβάει και το χέρι που τους σηκώνει και πάλι ψηλά. Τη στήριξη που γίνεται ανάγκη γι’ αυτούς. Την πάλη με τον εαυτό τους και με τους συγκρατούμενους τους.

ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ Ο ΧΟΡΟΣ

Η δουλειά που έγινε από επαγγελματίες και ερασιτέχνες χορευτές για το “Timeless” είναι σπουδαία. Στην πρεμιέρα της, την Τετάρτη το πρωί στον χώρο του 3ου ΣΔΕ τα πρόσωπα έλαμψαν. Το χειροκρότημα ήταν δυνατό από όλους και τα χαμόγελα ικανοποίησης, όπως και η συγκίνηση από πολλούς θεατές, ήταν η πιο ακριβή πληρωμή όσων είδαμε.

Η σπουδαιότητα της παράστασης αυτής, πέρα από το θέμα, την σκληρή εργασία όλων και το τελικό, άρτιο αποτέλεσμα, είναι η πρόοδος των ανθρώπων σε όλα τα επίπεδα.

Αφέθηκαν να πέσουν πίσω στο κενό, δίνοντας απόλυτη εμπιστοσύνη στον συγχορευτή τους. Αυτό είναι ο χορός. Έμαθαν να αγγίζουν άλλους και να αφήνουν να τους αγγίξουν. Έμαθαν να συνεργάζονται και να αποκτούν νέα εφόδια, σπάζοντας στερεότυπα, που θα τους είναι χρήσιμα όταν βγουν από την φυλακή. Αυτό είναι το μάθημα.

“Ο χορός γλυκαίνει την ψυχή μας” μου λέει ένας από τους χορευτές, μετά την παράσταση όταν είχαμε την ευκαιρία να τους συγχαρούμε και να ανταλλάξουμε απόψεις και σκέψεις μαζί τους. “Τίποτα δεν γίνεται αν δεν εμπιστευτείς τον άλλον” αναφέρει με σπαστά ελληνικά ένας άλλος.

“ΟΤΑΝ ΒΓΩ ΘΕΛΩ ΝΑ ΧΟΡΕΨΩ”

Ο Κώστας Γεράρδος, μιλάει για μία από “Τις σπουδαιότερες παραστάσεις” που έχει συμμετάσχει και δηλώνει την τιμή που νιώθει που δίδαξε και χόρεψε με αυτούς τους ανθρώπους.

Τα συναισθήματα και τα δάκρυα στα μάτια των θεατών, γεννήθηκαν από την ανάγκη των κρατουμένων να πάρουν από το μηδέν την ιστορία τους και να την κάνουν τέχνη. Μία τέχνη που ήταν άγνωστη για εκείνους μέχρι πριν από λίγους μήνες.

Το “Timeless” δε θα ήταν σίγουρα ίδιο αν στη θέση των κρατουμένων, ήταν επαγγελματίες χορευτές. Είναι από τις φορές που η τέχνη έχει απόλυτη ανάγκη την ζωή για να μπορέσει να ανθίσει και να μεταδώσει τα αρώματα της.

Και σήμερα, το κατάφερε. Μαζί με αυτούς τους ανθρώπους, την επιμονή τους, το θάρρος τους, το ταλέντο και την θέληση τους να κάνουν αυτό που θα τους πάει βήματα μπροστά.

Πώς είναι να είσαι ζωντανός νεκρός; Πώς είναι να γυρνάς γύρω-γύρω σε μια αυλή; Πώς είναι να γυρνάς γύρω-γύρω σε ένα κελί; Πώς είναι να γυρνάς γύρω-γύρω από τον εαυτό σου σε έναν άχρονο χρόνο, μόνος σου;

Ερωτήσεις που καλείται να αναδείξει η παράσταση αυτή, χωρίς απαραίτητα να αναζητάει απαντήσεις παρά μόνο μερικά διέξοδα που απλόχερα μπορεί να προσφέρει η τέχνη.

Στη συζήτηση μας με την Ιωάννα Μήτσικα, μέλος της ομάδας χορού Vis Motrix, μιλήσαμε για τις δυσκολίες ενός τέτοιου εγχειρήματος. Από την δυνατότητα ενός σώματος να φύγει από την δύναμη και να μάθει να χορεύει ώστε να μπει στην λογική μίας χορογραφίας και μίας ιστορίας μέχρι να έχει την δύναμη να αφηγηθεί μέρος της ίδιας του της ζωής. Επίσης, μας αποκάλυψε πως ελπίζουν αυτή η παράσταση να είναι η πρώτη από μια σειρά παραστάσεων που θέλουν να φτιάξουν.

“Αυτές οι ώρες που ερχόμαστε εδώ, είναι μια ανάσα για εμένα. Ξεφεύγω από όσα γίνονται εκεί (δείχνοντας το σωφρονιστικό κατάστημα) και νιώθω πολύ ωραία” αναφέρει ένας άλλος χορευτής, ενώ ο πιο νεαρός της παρέας δηλώνει πως “Όταν βγω με το καλό κάποια μέρα από εδώ μέσα, είπα στον Κώστα πως θα πάω να τον βρω επειδή θέλω να συνεχίσω τον χορό”, ενώ πάνω στη συζήτηση, η Μαρία Γκρίζου, Διευθύντρια του 3ου ΣΔΕ του λέει πως είναι ο σταρ της ομάδας κι αυτός γελάει.

“Ε ναι, δεν είμαι;”

Σε κάθε παράσταση, έχει ιδιαίτερο ρόλο ο χώρος και ο ερμηνευτής. Στο “Timeless” του 3ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας του Σωφρονιστικού Ιδρύματος Διαβατών, το ιδιαίτερο είναι η ψυχική δύναμη του ανθρώπου και η επιμονή.

Ο κινητήριος μοχλός και το ταξίδι ολόκληρο.

Η παράσταση θα πραγματοποιηθεί και την Πέμπτη στις 10.30 στον χώρο του 3ου ΣΔΕ για λίγους και τυχερούς θεατές που θα θυμούνται για πάντα αυτή την εμπειρία. Όπως κι εμείς.

*Κατά την είσοδο μας στην πύλη του Σωφρονιστικού Ιδρύματος Διαβατών, γνωρίζαμε πως τα κινητά μας και ό,τι άλλο είχαμε μαζί μας, θα έμενε έξω μέχρι την επιστροφή μας. Τις φωτογραφίες της παράστασης, μας τις παραχώρησε η Μαρία Γκρίζου, διευθύντρια του 3ου ΣΔΕ