50 χρόνια από τη συνθήκη Ραμσάρ: Υγροβιότοποι… στα πόδια μας

Σπουδαία μέρα η σημερινή για το περιβάλλον και τον διαρκή αγώνα οργανώσεων να προστατέψουν την χλωρίδα και την πανίδα του πλανήτη. Σαν σήμερα υπογράφηκε η σύμβαση για τους Υγροβιότοπους Διεθνούς Σημασίας, στις 2 Φεβρουαρίου 1971 στην περσική πόλη Ραμσάρ και άρχισε να ισχύει στις 21 Δεκεμβρίου 1975.

Η Parallaxi εστιάζει σε παλαιότερα φωτορεπορτάζ του συνεργάτη μας, Μάριου Δαδούδη και συμπυκνώνει πληροφορίες για την αξία αυτής της συμφωνίας που αφορά σε μεγάλο βαθμό την Ελλάδα και τις φυσικές ομορφιές της. Οι εικόνες μιλούν από μόνες τους για τον πλούτο που έχουμε κυριολεκτικά στα πόδια μας.

Η συνθήκη Ραμσάρ περιλαμβάνει περισσότερες από 2.300 τοποθεσίες ανά τον κόσμο, συνολικής έκτασης σχεδόν 2.500.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Η Ελλάδα ήταν η έβδομη χώρα που υπέγραψε τη σύμβαση, το Δεκέμβριο του 1975.

Η σύμβαση αντανακλά τη σημασία της διατήρησης και ορθολογικής χρήσης των υγροτόπων ως ενδιαιτήματα για τα υδρόβια πτηνά. Με την πάροδο του χρόνου όμως, η Σύμβαση διεύρυνε το πεδίο εφαρμογής της, αναγνωρίζοντας τους υγροτόπους ως οικοσυστήματα τα οποία είναι πολύ σημαντικά για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και για την ευημερία των ανθρώπινων κοινωνιών, καλύπτοντας έτσι όλες τις πτυχές της διατήρησης και ορθολογικής χρήσης των υγροτόπων.

Αποσκοπεί λοιπόν, στην προστασία και τη συνετή χρήση όλων των υγροτόπων μέσω τοπικών και εθνικών δράσεων και διακρατικής συνεργασίας, ως μια συνεισφορά στην αειφόρο ανάπτυξη. Στη συνθήκη περιλαμβάνονται περισσότεροι από 2.200 υγρότοποι, από τις 168 χώρες που έχουν υπογράψει τη σύμβαση.

Το 1997 γιορτάστηκε για πρώτη φορά η Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων και από τότε κάθε χρόνο, στις 2 Φεβρουαρίου, πραγματοποιούνται εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο για τον εορτασμό της επετείου της Σύμβασης Ramsar.

Οι χώρες που υπέγραψαν τη σύμβαση συμφωνούν στα εξής:

• Οι υγροβιότοποι είναι φυσικοί πόροι με μεγάλη αξία (αναψυχική, οικονομική, επιστημονική).
• Οι υγροβιότοποι αποτελούν ενδιαιτήματα σπάνιων ειδών χλωρίδας και πανίδας και κυρίως ορνιθοπανίδας.
• Τα υδρόβια πουλιά μεταναστεύουν εποχιακά και πρέπει να προστατεύονται.
• Τα οικοσυστήματα πρέπει να προστατευτούν για την αειφόρο ανάπτυξη και διατήρηση, εφόσον ο άνθρωπος εξαρτάται απο το περιβάλλον.
• Να μη γίνει μετατροπή των υγροβιοτόπων σε άλλη μορφή.
• Έχουν μεγάλη περιβαλλοντική αξία λόγω της ποικιλότητας των οικοσυστημάτων και της βιοκοινότητας τους.
• Οι υγρότοποι αποτελούν συνδυασμό φυσικών βιοτόπων. Είναι σύνθετα οικοσυστήματα και παρέχουν οφέλη ως προς την αλιεία, την κτηνοτροφία, τη δασική ξυλεία, την αναψυχή και την περιβαλλοντική εκπαίδευση.

Ένας υγροβιότοπος χαρακτηρίζεται ως Διεθνούς Σημασίας όταν

α) φιλοξενεί το 1% του μεταναστευτικού πληθυσμού ενός υδρόβιου είδους σε αριθμό τουλάχιστον 100 ατόμων. β) αν σταματούν εκεί τουλάχιστον 10.000 πάπιες. γ) αν υπάρχουν φυτά και ζώα που βρίσκονται σε εξαφάνιση.

ΕΙΚΟΝΕΣ: Μια φθινοπωρινή εξόρμηση στην Λίμνη Βόλβη

Οι ελληνικοί υγρότοποι της Σύμβασης Ραμσάρ

Στην χώρα μας, βάσει της συνθήκης Ραμσάρ προστατεύονται δέκα υγρότοποι: 1) το Δέλτα Έβρου, 2) οι λίμνες Ισμαρίδα, Βιστονίδα, Πόρτο Λάγος και οι  παρακείμενες λιμνοθάλασσες, 3) το Δέλτα του Νέστου και η παρακείμενη λιμνοθάλασσα, 4) η τεχνητή λίμνη Κερκίνη, 5) οι λίμνες Βόλβη και Κορώνεια, 6) το υγροτοπικό σύμπλεγμα των εκβολών των ποταμών Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα, 7) η λίμνη Μικρή Πρέσπα, 8) ο Αμβρακικός κόλπος, 9) η λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου και 10) η λιμνοθάλασσα Κοτυχίου.

H περιοχή Δέλτα Αξιού στη Σύμβαση

Όσον αφορά την προστατευόμενη περιοχή Δέλτα Αξιού, έχει περιληφθεί στη Σύμβαση Ραμσάρ μία έκταση 118.080 στρεμμάτων, η οποία ξεκινά από την περιοχή Χηναρού, στο παράκτιο ανάχωμα Γαλλικού – Αξιού και εκτείνεται ως τη Νέα Αγαθούπολη, στα νότια δέλτα του Αλιάκμονα.

ΜΑΓΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ: Το μέρος που (σε) «μαγεύει» στην καρδιά του χειμώνα