Ολυμπιακοί Αγώνες: Ποια ήταν τελικά η πιο ακριβή διοργάνωση των τελευταίων ετών;

Λίγες μέρες έχουν περάσει από την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων, με την κούρσα των μεταλλίων να βρίσκεται σε εξέλιξη. Η τελετή έναρξης, ανεξαρτήτως με το αν άρεσε ή όχι, αποτέλεσε ένα πολύωρο και μεγάλο θέαμα με ονόματα – μεγατόνους και καλοστημένα σκηνικά, κοστούμια κλπ.

Πέραν της συμπερίληψης, του Μυστικού- ή μη- Δείπνου, το αν είδαμε ή όχι τον Αντετοκούνμπο κ.ό.κ., σε αυτούς τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ή μάλλον, σε κάθε Ολυμπιακούς Αγώνες, μια συζήτηση και μια σκέψη πλανάται γύρω από το: “Πόσο να κοστίζει άραγε μια τέτοια, τεράστια δοργάνωση”;

Τις τελευταίες μέρες, λοιπόν, κυκλοφορεί ένα γράφημα στο X αλλά και σε άλλα ΜΚΔ που αποτυπώνει το κόστος των Αγώνων, σημειώνοντας μάλιστα πως το κόστος αυτό άφησε κάποιες διοργανώτριες πόλεις/ χώρες με χρέος.

The Olympic Games in Paris cost half as much as the average.

Almost six times less than those in Beijing, and half of those in Athens. pic.twitter.com/81ibm3ie8E

— Xavi Ruiz (@xruiztru) July 27, 2024

Το “πανάκριβο” Πεκίνο και η “γαλαντόμα” Ελλάδα

Σε γράφημα των World Visualized βασισμένο στα ευρήματα του S&P Global, βλέπουμε πως οι πιο κοστοβόροι Ολυμπιακοί Αγώνες φαίνεται να είναι αυτοί του Πεκίνου. Το συνολικό κόστος των Ολυμπιακών Αγώνων του 2008 ανέρχεται σε 52.7 δισ. δολάρια, ποσό που έχει θέσει πολύ υψηλά τον πήχη της διοργάνωσης.

Στη δεύτερη θέση έρχονται οι προηγούμενοι Ολυμπιακοί Αγώνες, αυτοί του Τόκυο του 2020, που πραγματοποιήθηκαν το 2021 λόγω της πανδημίας COVID-19 με κόστος 35 δισ. δολάρια.

Και, στην τρίτη θέση, έχουμε την Αθήνα. Πλάι στην Κίνα και στην Ιαπωνία, μεγάλες δυνάμεις του κόσμου, έρχεται η Ελλάδα, στην οποία το κόστος της διοργάνωσης έφτασε τα 18,7 δισ. δολάρια. Αυτό εγείρει πολλές συζητήσεις αφού, ακόμα κι αν δεν ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες αυτοί καθαυτοί που οδήγησαν στη μετέπειτα οικονομική κρίση, σίγουρα όμως μιλάμε για μια χαμένη ευκαιρία, μια ριψοκίνδυνη απόφαση και σίγουρα μιλάμε για ακατάλληλη αξιοποίηση αφού κανένα από τα έργα που έγιναν δεν κεφαλαιοποιήθηκε. Τα έργα έμειναν αναξιοποίητα, έγιναν ερείπια… έπεσαν και γενικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα χρήματα τότε ξοδεύτηκαν και δεν επενδύθηκαν.

Ακολουθεί το Λονδίνο με 13,3 δισ., οι Ολυμπιακοί του Ρίο με 13 δισ., το φετινό Παρίσι με 9,1 δισ. κι έπειτα το Σύδνεϋ με 8,1 δισ. και η Ατλάντα με 4.2 δισ.

Αυτό το γράφημα πυροδότησε πολλές αντιδράσεις αναφορικά με την- για κάποιους- φτωχή ή κακοστημένη τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2024 στο Παρίσι.

Τα διαφορετικά δεδομένα του ΙΟΒΕ

Βέβαια, η ανάλυση αυτή έρχεται σε αντίθεση με την ανεξάρτητη μελέτη του ΙΟΒΕ, σύμφωνα με την οποία οι Ολυμπιακοί Αγώνες κόστισαν 9 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 6,5 δισ. αφορούν τα ολυμπιακά έργα (και όχι μόνο) ενώ το διοργανωτικό μέρος της επιτροπής «Αθήνα 2004» ξεπέρασε ελαφρά τα 2 δισ. ευρώ αφήνοντας μάλιστα και διαχειριστικό πλεόνασμα 131 εκατομμυρίων €.

Ακόμη, σύμφωνα με την ίδια έρευνα το κόστος των διοργανώσεων ανέρχεται ως εξής:

• Στη Βαρκελώνη το 1992 το κόστος ήταν 7,4 δισ. ευρώ και το όφελος στο ισπανικό ΑΕΠ περίπου στα 20 δισ. ευρώ.
• Στην Ατλάντα το 1996 το κόστος ήταν 1,3 – 1,8 δισ. ευρώ και το όφελος μικρό λόγω του μεγέθους της οικονομίας των ΗΠΑ.
• Στο Σίδνεϊ το 2000 το κόστος ήταν 3,8 δισ. ευρώ και το όφελος 4,9 – 6,3 δισ. ευρώ.
• Στο Πεκίνο το 2008 το κόστος ήταν 11,4 δισ. ευρώ και το όφελος μικρό.
• Στο Λονδίνο το 2012 το κόστος ήταν 11,3 – 14 δισ. ευρώ και το όφελος στα 20 δισ. ευρώ.

Πως χρηματοδοτούνται οι Ολυμπιακοί Αγώνες

Προϋπολογισμός της Οργανωτικής Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων

Ο προϋπολογισμός για τους Ολυμπιακούς Αγώνες έχει εξελιχθεί φυσικά με την πάροδο του χρόνου και ποικίλλει για κάθε διοργάνωση ανάλογα με το τρέχον πλαίσιο της διοργανώτριας πόλης. Ωστόσο, οι βασικές αρχές χρηματοδότησης των Αγώνων παραμένουν γενικά οι ίδιες και μπορούν να διαχωριστούν σε δύο διακριτούς προϋπολογισμούς:

Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) δεν δίνει χρήματα σε κυβερνήσεις, αλλά αποκλειστικά στις Οργανωτικές Επιτροπές των Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών Αγώνων και βοηθά τις Οργανωτικές Επιτροπές με πολλούς άλλους τρόπους, όπως μέσω της μεταφοράς γνώσης και της διαχείρισης των υπηρεσιών μετάδοσης.

Αυτός ο προϋπολογισμός χρηματοδοτείται κυρίως ιδιωτικά, με μεγάλη συνεισφορά από τη ΔΟΕ που προέρχεται από διάφορες πηγές εσόδων της, συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος The Olympic Partner (TOP) και της πώλησης δικαιωμάτων μετάδοσης για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Η ΔΟΕ παρέχει επίσης στους διοργανωτές των Αγώνων τη δυνατότητα να εμπορεύονται τα Ολυμπιακά δικαιώματα στην επικράτειά τους, καθώς και να διαχειρίζονται την πώληση εισιτηρίων για την εκδήλωση. Μια άλλη πηγή εσόδων για τους τοπικούς διοργανωτές είναι ένα εθνικό πρόγραμμα συνεργασίας.

Ως μέρος της συνεισφοράς της, η ΔΟΕ καλύπτει τα έξοδα της μετάδοσης των Αγώνων, της Ολυμπιακής Υπηρεσίας Μεταδόσεων (OBS), και παρέχει διάφορες μορφές υποστήριξης των Αγώνων στην OCOG, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων «Μεταφοράς Γνώσης».

Οι πιο πρόσφατες εκδόσεις των Ολυμπιακών Αγώνων και των Ολυμπιακών Αγώνων Χειμώνα έχουν είτε καλύψει τα έξοδά τους είτε αποκομίσει κέρδος.

Προϋπολογισμός εκτός της Οργανωτικής Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων

Αυτός ο προϋπολογισμός είναι γενικά υπό τον έλεγχο των τοπικών αρχών και περιλαμβάνει διάφορα στοιχεία:

Προϋπολογισμός Κεφαλαίου Επενδύσεων (Αγωνιστικοί και Μη Αγωνιστικοί χώροι) – Αυτό σχετίζεται άμεσα με την κατασκευή των μόνιμων αγωνιστικών και μη αγωνιστικών χώρων που πρέπει να έχουν μακροπρόθεσμη κληρονομιά. Η χρηματοδότηση τέτοιων επενδύσεων συνήθως αναλαμβάνεται από τις δημόσιες αρχές και/ή τον ιδιωτικό τομέα.

Προϋπολογισμός Λειτουργίας – Αυτό περιλαμβάνει τις λειτουργικές υπηρεσίες των δημόσιων αρχών προς υποστήριξη των Αγώνων (όπως ασφάλεια, μεταφορές, ιατρικές υπηρεσίες, τελωνεία και μετανάστευση, κλπ.).

Επιπλέον, κάθε πόλη/περιοχή/χώρα έχει ένα μακροπρόθεσμο επενδυτικό σχέδιο για τη γενική υποδομή, το οποίο ασχολείται με ευρύτερες επενδύσεις σε υποδομές που κάνει η διοργανώτρια χώρα και πόλη ανεξάρτητα από τους Αγώνες, όπως επενδύσεις σε δρόμους, αεροδρόμια και σιδηρόδρομους. Το πώς χρηματοδοτείται αυτό και η έκταση αυτού του επενδυτικού σχεδίου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το τι υπάρχει ήδη στην πόλη και το μακροπρόθεσμο αναπτυξιακό όραμα της πόλης και της χώρας.

Σύμφωνα με το Ολυμπιακό Συμβόλαιο Διοργανωτή, η ΔΟΕ απαιτεί από όλες τις Οργανωτικές Επιτροπές να παρέχουν ετήσιες οικονομικές καταστάσεις πιστοποιημένες από ανεξάρτητο πιστοποιημένο δημόσιο λογιστή.