Η Οδύσσεια της μικρής Πέρσας από το Ιράν που διεκδικεί την ελληνική ιθαγένεια
Μάθε πώς μπορείς να βοηθήσεις
Η απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας αποτελεί έναν σημαντικό σταθμό για τους πρόσφυγες που ζουν στην Ελλάδα, προσφέροντάς τους τη δυνατότητα να ενσωματωθούν πλήρως στην κοινωνία και να αποκτήσουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους Έλληνες πολίτες.
Ωστόσο, η διαδικασία αυτή παραμένει συχνά αβέβαιη και χρονοβόρα, με αποτέλεσμα εκατοντάδες πρόσφυγες να αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις και εμπόδια στην απόκτηση της πολυπόθητης ιθαγένειας.
Σύμφωνα με τον ισχύοντα νομικό κανονισμό, για να χορηγηθεί η ελληνική ιθαγένεια σε έναν πρόσφυγα, απαιτείται να έχει παραμείνει στη χώρα για τουλάχιστον 7 χρόνια, να έχει αποδείξει την ενσωμάτωσή του στην ελληνική κοινωνία και να πληροί άλλες αυστηρές προϋποθέσεις. Η διαδικασία είναι συχνά δύσκολη και γεμάτη γραφειοκρατικά εμπόδια, προκαλώντας συχνά απογοήτευση στους αιτούντες και αβεβαιότητα για το μέλλον τους.
Τα βρέφη που γεννιούνται στην Ελλάδα από πρόσφυγες με αναγνωρισμένο καθεστώς διεθνούς προστασίας αποκτούν αυτόματα την ελληνική ιθαγένεια κατά τη γέννησή τους. Αυτό συμβαίνει επειδή η ελληνική νομοθεσία παρέχει το δικαίωμα ιθαγένειας στα παιδιά που γεννιούνται στη χώρα, εφόσον τουλάχιστον ο ένας από τους γονείς τους είναι νομίμως διαμένοντας πρόσφυγας. Έτσι, το παιδί μπορεί να θεωρηθεί Έλληνας πολίτης χωρίς να απαιτείται άλλη διαδικασία, καθώς η ελληνική ιθαγένεια μεταβιβάζεται αυτόματα από τον γονέα που είναι πρόσφυγας.
Αντίθετα, σε περιπτώσεις όπου το παιδί γεννιέται στην Ελλάδα από γονείς που δεν είναι πρόσφυγες, όπως σε περιπτώσεις μεταναστών ή αιτούντων άσυλο, το παιδί δεν αποκτά αυτόματα την ελληνική ιθαγένεια. Η απόκτηση της ιθαγένειας σε αυτές τις περιπτώσεις εξαρτάται από το νομικό καθεστώς των γονέων, και για να αποκτήσει το παιδί την ελληνική ιθαγένεια θα πρέπει οι γονείς να έχουν κατοχυρώσει δικαιώματα μόνιμης διαμονής ή να έχουν αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια μέσω άλλης διαδικασίας.
Η μητέρα της Πέρσας, ενός κοριτσιού μόλις τριών ετών, κατάγεται από το Ιράν και βρίσκεται στην Ελλάδα ως πολιτικός πρόσφυγας, ενώ ο πατέρας της είναι Έλληνας, αυτή την στιγμή βρίσκονται σε έναν δικαστικό αγώνα για να λάβει το παιδί την ελληνική ιθαγένεια.
Η Περσεφόνη (Πέρσα) Στάη είναι ένα μικρό κοριτσάκι 3 ετών, μισή Ιρανή-μισή Ελληνίδα και ζει στην Αθήνα με τους γονείς της. Γεννήθηκε στις 28 Αυγούστου του 2021.
Είναι δραστήρια, έξυπνη, επικοινωνιακή και αεικίνητη. Δεν θα σου περνούσε από το μυαλό ότι γεννήθηκε πρόωρη 7μηνίτικη ενός κιλού με πρόβλημα υγείας, το οποίο όμως ξεπέρασε και ότι παρέμεινε μετά την γέννηση της στην εντατική μονάδα του Παίδων Αγ. Σοφία για πάνω από 2 μήνες. Η Πέρσα αγαπά την ζωή με όλη της την καρδιά και αυτό το μεταδίδει και στους γονείς αλλά και στον περίγυρό της.
O Πατέρας της Πέρσας Πρόδρομος Στάης, μίλησε στην Parallaxi για την διαδικασία: “Έχουμε ξεπεράσει τόσο τα οικονομικά όσο και τα όρια της υπομονής μας. Θέλουμε να βρεθεί μία λύση, προχωρήσαμε την δημοσιοποίηση της ιστορίας της μικρής μας, κυρίως, για να υπάρξει πίεση στις δικαστικές αρχές και να δοθεί επιτέλους η ιθαγένεια της μικρής.
Η ελληνική κοινωνία με έμμεσο τρόπο, βάζει “στοπ” στους αιτούντες ασύλου, αυτό συμβαίνει διότι, είτε αδιαφορεί για τα ζητήματα ιθαγένειας, είτε γιατί, μπορεί να είναι βυθισμένη στον συντηρητισμό και στον ρατσισμό. Επίσης, μην ξεχνάμε πως η ελληνική κοινωνία αδιαφορεί για τα δικά της προβλήματα, γιατί να ενδιαφερθεί για την ιθαγένεια των άλλων;
Aυτή την στιγμή υπάρχουν δύο ενεργοί πόλεμοι πολύ κοντά μας, θα υπάρξουν λοιπόν με τον καιρό εισροές προσφύγων, λόγω των κρίσεων που παράγει ο καπιταλισμός, αυτή η κατάσταση πιέζει τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα όλης της Ευρώπης και αυτή η πίεση μετασχηματίζεται σε ακροδεξιό μένος και φυσικά μίσος κατά των ξένων.
Δυστυχώς, αυτός ο ακροδεξιός θεσμός, παρεισφρέει και μέσα στο δικαστικό σώμα. Εγώ με την σύζυγο μου είμαστε θύματα ενός συστημικού ρατσισμού και στην πραγματικότητα, αυτός είναι ο λόγος που δεν μας έχει δοθεί ιθαγένεια για την μικρή Πέρσα.
Αν η μικρή δεν πάρει την ιθαγένεια τώρα, θα την πάρει όταν κλείσει τα 18 της. Πρακτικά, την βάψαμε, το παιδί αν δεν έχει την ιθαγένεια δεν μπορεί να βγάλει ταξιδιωτικά έγγραφα κι εμάς ο σκοπός μας είναι να φύγουμε από την Ελλάδα. Εγώ διεκδικώ την πατρότητα της μικρής, αν δεν μου δώσουν την πατρότητα στο κουτάκι των εγγράφων που αναγράφεται η ιθαγένεια η μικρή θα έχει μία παύλα και θα είναι παγιδευμένη στην Ελλάδα.
Αυτή την στιγμή εμείς, πληρώνουμε τα δικαστικά έξοδα, δεν μπορούμε να εκδώσουμε πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, διότι το παιδί δεν μου ανήκει, επίσης η Πέρσα, δεν μπορεί να πάει σε δημόσιο βρεφονηπιακό Σταθμό, οπότε την στέλνουμε σε ιδιωτικό παιδικό σταθμό, γι αυτούς τους λόγους προχωρήσαμε στην δημοσιοποίηση της ιστορίας για οικονομική ενίσχυση, για να μαζέψουμε χρήματα και να μοιράσουμε την ζημιά που έχουμε πάθει.
Δεν θα έπρεπε καν να πάμε σε δικαστήριο, θα έπρεπε να λυθεί διοικητικά βάσει των εγγράφων που έχει καταθέσει ο δικηγόρος μας, έχω υιοθετήσει το παιδί, έχω παντρευτεί την σύζυγο μου και κανονικά θα έπρεπε η Πέρσα βάσει αυτών που καταθέσαμε να έχει πάρει την ιθαγένεια, όμως τον Ιανουάριο πάμε σε τρίτο δικαστήριο, χωρίς να γνωρίζουμε πως θα εξελιχθεί η υπόθεση μας. Θέλουμε να ζήσει το παιδί μας σε πιο αξιοπρεπείς συνθήκες.”
Η ιστορία της Πέρσας
Η μαμά της Πέρσας
Η μαμά της Πέρσας, η Ατεφέ ήταν παντρεμένη με Ιρανό στην Τεχεράνη μέχρι την στιγμή που ήρθαν στην Ελλάδα κατά την διάρκεια της προσφυγικής κρίσης στα τέλη του 2015. Για διάφορους προσωπικούς τους λόγους, χώρισαν το 2016. Δυστυχώς, όμως, δεν προχώρησαν και στην νόμιμη λήξη του γάμου τους μέσω πληρεξούσιων δικηγόρων στο Ιράν, γεγονός το οποίο θα κόστιζε (και συνεχίζει να κοστίζει) ακριβά, σε χρήματα, σε χρόνο και σε υπομονή. Το επίσημο διαζύγιο τους βγήκε τον Ιούλιο του 2021. Τα έγγραφα του διαζυγίου ήρθαν στην Ελλάδα στις αρχές Αυγούστου του 2021 (δηλαδή λίγο πριν από την γέννηση της Πέρσας) αλλά επέστρεψαν -ξανά- στην Τεχεράνη για να μεταφραστούν από εξουσιοδοτημένο μεταφραστή συνεργαζόμενο με το ελληνικό προξενείο, διότι το Ιράν δεν έχει «apostille» (δηλ. επικύρωση της σφραγίδας της Χάγης) προκειμένου να παντρευτεί η Ατεφέ τον μπαμπά της Πέρσας, τον Μάκη.
Τα χαρτιά επιστρέφουν στην Ελλάδα για 2η φορά τον Οκτώβρη του ’21. Στο μεταξύ, έχει γεννηθεί ήδη η Πέρσα και νοσηλεύεται. Η Ατεφέ και ο Μάκης παντρεύονται με πολιτικό γάμο τον Νοέμβρη του ’21, μια ημέρα πριν πάρει η Πέρσα εξιτήριο από το νοσοκομείο.
H γέννηση της Πέρσας
Βρισκόμαστε στην περίοδο των μεγάλων πυρκαγιών στην Αθήνα, στα μέσα του Αυγούστου του 2021 και λίγο πριν γεννηθεί πρόωρα η Πέρσα. Οι γονείς της δεν έχουν τα έγγραφα του διαζυγίου της μαμάς της από την Τεχεράνη και τα περιμένουν να έρθουν -για 2η φορά- μεταφρασμένα προκειμένου να έχουν όλες τις νόμιμες προϋποθέσεις για να παντρευτούν.Τρέχουν να προλάβουν να παντρευτούν πριν γεννηθεί η Πέρσα γιατί υποψιάζονται ότι θα μπλέξουν άσχημα.
Η Αθήνα καίγεται και τα περιφερειακά βουνά της για πολλές ημέρες γίνονται παρανάλωμα του πυρός. Η επισφαλής εγκυμοσύνη της μαμάς της επισπεύδεται από το πνιγηρό περιβάλλον και το βράδυ της 27ης Αυγούστου παθαίνει προεκλαμψία. Η Πέρσα και η μαμά της κινδυνεύουν να πεθάνουν χωρίς να το γνωρίζουν όταν ο μπαμπάς σπεύδει να τις μεταφέρει στο νοσοκομείο με αφόρητους πόνους στην κοιλιά στις 2 την νύχτα. Η Πέρσα γεννιέται τα ξημερώματα της 28ης Αυγούστου 2021 σε ιδιωτική κλινική, πρόωρη, με καισαρική, ενός κιλού παιδί και 7μηνίτικη, με ανάπτυξη 6μηνίτικου παιδιού και μεταφέρεται μετά από 3 ημέρες έκτακτα στο Παίδων Αγ. Σοφία. Λόγω προωρότητας ,δεν πρόλαβε το έντερο της να αναπτυχθεί και αδυνατούσε να ενεργηθεί. Η μαμά της νοσηλεύεται 4 ημέρες στην εντατική μονάδα του νοσοκομείου περιμένοντας από μέρα σε μέρα να εγχειριστεί στο έντερο το κοριτσάκι της, που σιτίζεται με παρεντερικό ορό στο κεφάλι.
Η Πέρσα καταφέρνει να ξεπεράσει το πρόβλημά της μετά από περίπου 15 ημέρες και παραμένει στο νοσοκομείο συνολικά για 2,5 μήνες. Όλο αυτό το διάστημα οι γονείς της μπορούσαν να την βλέπουν από το τζάμι της θερμοκοιτίδας μόνο για 2 φορές την εβδομάδα από 15-20 λεπτά κάθε φορά λόγω των περιορισμών στις επισκέψεις (περίοδος Covid).
Το επίδικο : Τα χαρτιά της Πέρσας
Όπως αναφέραμε και παραπάνω, το διαζύγιο της μαμάς της εκδόθηκε τον Ιούλιο του ’21. Μετά από 1,5 μήνα, τον Αύγουστο του ’21 γεννήθηκε η Πέρσα. Οι γονείς της δεν είχαν ακόμη τότε προλάβει να παντρευτούν (ο γάμος τελέστηκε τον Νοέμβρη του 2021) αφού ήταν σε αναμονή των εγγράφων. Άρα, η μαμά βρισκόταν τότε (επισήμως) στο status της διαζευγμένης και γέννησε τέκνο εκτός γάμου.
Τί προβλέπει ο νόμος σε αυτές τις περιπτώσεις?
Σύμφωνα με άρθρο(1466) του Αστικού Κώδικα, η Πέρσα έχει όλες τις νόμιμες προυποθέσεις να ανήκει στον βιολογικό της πατέρα(Μάκης-2ος σύζυγος), ακόμη και αν γεννήθηκε εκτός γάμου(ο γάμος τελέστηκε 1,5 μήνα μετά την γέννησή της) και εντός 9 μηνών από το διαζύγιο του 1ου συζύγου. Δυστυχώς, για λόγους που υποθέτουμε αλλά δεν γνωρίζουμε πραγματικά, οι δικαστές δεν έλαβαν καθόλου υπόψιν τους τις παραπάνω προϋποθέσεις και σχεδόν «αρνούνται» να εκδώσουν μια δίκαιη(και αυτονόητη)απόφαση ή οποιαδήποτε απόφαση.
Η Πέρσα δηλαδή, βρίσκεται νομικά «αιωρούμενη» : ανήκει προσωρινά στον Ιρανό 1ο σύζυγο λόγω γέννησής της εντός των 9 μηνών από το διαζύγιο του 1ου γάμου(παρ΄ολο που αυτός βρισκόταν εκτός Ελλάδας από το 2018 , έχουν λύσει τους συναισθηματικούς τους δεσμούς από το 2016 και οι γονείς της τηρούν όλες τις -παραπάνω- νόμιμες προϋποθέσεις που αναφέραμε ) αλλά βιολογικά ανήκει στον 2ο σύζυγο. Ο μπαμπάς της λοιπόν, ξεκινάει μια νομική διαδικασία(που θα έπρεπε κανονικά και νόμιμα να έχει επιλυθεί από την συνεδρίαση του 1ου δικαστηρίου) η οποία ονομάζεται «προσβολή πατρότητας» και η οποία μέχρι τώρα κρατάει παραπάνω από 3 χρόνια!
Εν ολίγοις η Πέρσα, δεν έχει ιθαγένεια! Δεν μπορεί να εγγραφεί στην μερίδα του (βιολογικού) μπαμπά της ,δεν μπορεί να εκδοθεί πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης˙ χωρίς πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης δεν έχει δικαίωμα πρόσβασης στα voucher για δωρεάν βρεφονηπιακούς σταθμούς, γεγονός που σημαίνει ότι πρέπει οι γονείς της να πληρώνουν ιδιωτικό σταθμό με κόστος τα 450€ μηνιαίως. Λόγω της κατάστασης αυτής, η Πέρσα δεν μπορεί να εκδώσει διαβατήριο και δεν μπορεί να ταξιδέψει. Είναι…άπατρις και εγκλωβισμένη στην Ελλάδα.
Τα δικαστήρια της Πέρσας
Οι γονείς της ξεκινούν έναν δικαστικό αγώνα για τα αυτονόητα (που στην Ελλάδα όπως πικρά γνωρίζουμε δεν είναι καθόλου αυτονόητα) τον Σεπτέμβρη του 2021. Η Πέρσα πρέπει να περάσει νόμιμα στην πατρότητα του βιολογικού της μπαμπά. Θεωρούν κι οι δυο τους ότι πρόκειται για μια διαδικασία τυπική, πιστεύοντας ότι μια συνεδρίαση θα ήταν αρκετή ώστε να περάσει η πατρότητα στον μπαμπά της.
Έσφαλαν οικτρά.
Το πρώτο δικαστήριο συνεδριάζει τον Φλεβάρη του 2022 και βγάζει απόφαση τον Νοέμβρη του 2022. Δεν αμφισβητεί την σαρκική σχέση των γονέων της, αλλά αναβάλλει την έκδοση απόφασης και ζητά να προσκομιστεί γνωμοδότηση από το Ινστιτούτο Αλλοδαπού δικαίου, το οποίο με βάση το Ιρανικό δίκαιο (Σαρία) θα γνωματεύσει θετικά ή αρνητικά ως προς την πατρότητα.
Η νομική συμβουλή (860 ευρώ κόστος) είναι θετική και αναμένεται να κατατεθεί σε 2ο δικαστήριο, όπως και ζητείται από την έδρα. Η 1η έδρα δεν λαμβάνει καθόλου υπόψιν της ότι οι εναγόμενοι παντρευτήκαν μετά την γέννηση του παιδιού. (Βάση του αστικού κώδικα τεκμαίρεται ότι πατέρας του παιδιού είναι ο 2ος σύζυγος). Έτσι, η υπόθεση πάει σε 2ο δικαστήριο την 1η Απρίλη 2024,το πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα . Το 2ο δικαστήριο βγάζει απόφαση τον Σεπτέμβρη του 2024. Το σκεπτικό της απόφασης-περιληπτικά- είναι ότι «το δικαστήριο δεν είναι αρμόδιο να κρίνει αν ο Πρόδρομος(Μάκης) Στάης είναι ή όχι ο νόμιμος μπαμπάς της Πέρσας» και παρέπεμψε τους γονείς στην 1η σύνθεση του δικαστηρίου η οποία είχε δικάσει την υπόθεση και είχε παραπέμψει στο Ινστιτούτο Αλλοδαπού Δικαίου! Πρέπει, λοιπόν ,ο δικηγόρος της οικογένειας να κάνει βρει την πρόεδρο του 1ου δικαστηρίου είτε αυτή βρίσκεται εντός ή εκτός Αθήνας είτε αν έχει συνταξιοδοτηθεί ή έχει αποβιώσει. Σημειωτέον , η πρόεδρος στο μεταξύ έχει μετατεθεί στο Κιλκίς.
Η δυστοπία συνεχίζεται ακόμη. Ορίστηκε εκ νέου δικαστήριο με νέα σύνθεση για τις 13 Γενάρη του 2025. Νέες επιδόσεις κλήσεων (και χρήματα), νέα αναμονή, καμία πατρότητα, καμία ιθαγένεια, καμία οικογενειακή μερίδα. Ως εκ τούτου, ούτε voucher ούτε διαβατήριο και, άρα, σίγουρη η ιδιωτική φοίτηση του παιδιού για έναν ακόμη χρόνο πριν το προνήπιο.
Τα έξοδα είναι υπέρογκα. Στο σύνολο, από τα δίδακτρα 2 ετών για τους ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς συμπεριλαμβανομένων και των δικαστικών εξόδων φτάνουν τα 11.000€ .
Οι γονείς της Πέρσας είναι μισθωτοί και εργαζόμενοι. Μένουν στο ενοίκιο και μηνιαίως η μαμά της Πέρσας βοηθάει την δική της μαμά στην Τεχεράνη, η οποία δεν έχει σύνταξη.
Εδώ και 3,5 χρόνια η υπόθεση δεν έχει ολοκληρωθεί ενώ δεν υπάρχει κι ένας νομικός μπούσουλας για το πότε και αν θα υπάρξει θετική έκβαση.