Θεσσαλία: Ο φόβος της επισιτιστικής κρίσης-Καθολική καταστροφή

Παρότι τα έντονα καιρικά φαινόμενα ακόμα δεν έχουν υποχωρήσει και από όλες τις πλευρές επισημαίνεται ότι είναι νωρίς για μία ακριβή αποτίμηση των ζημιών και των επιπτώσεων από την βιβλική καταστροφή στον Θεσσαλικό κάμπο, όλοι αποφαίνονται ότι αυτό που έχει συμβεί στη Θεσσαλία είναι μία ολική καταστροφή που θα έχει τεράστιες συνέπειες ακόμα και στην εθνική οικονομία.

Η εικόνα παντού είναι εικόνα καταστροφής και διάλυσης, ειδικά για τα χωριά του θεσσαλικού κάμπου όπου χτυπάει η καρδιά της αγροτικής οικονομίας της χώρας. Αγρότες, επαγγελματίες, επιχειρήσεις, σπίτια, χωράφια, ζώα, εξοπλισμοί, μηχανήματα, εφόδια, αρδευτικά έργα, αγροτικά οδικά δίκτυα,  αποθήκες προϊόντων, κτηνοτροφικές μονάδες, δέντρα και καλλιέργειες κάθε είδους, τα πάντα επλήγησαν ή βυθίστηκαν στο νερό.

Οι καταστροφές σε περιουσίες, καλλιέργειες και υποδομές είναι ανυπολόγιστες και σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις θα χρειαστούν δισεκατομμύρια για να αποκατασταθούν οι πληγείσες περιοχές.

Ο φόβος επισιτιστικής κρίσης είναι πλέον ορατός

Έχουν πλημμυρίσει πολλές χιλιάδες στρέμματα καλλιεργήσιμης γης σε όλες της περιφερειακές ενότητες Θεσσαλίας (Λάρισα, Μαγνησία, Καρδίτσα, Τρίκαλα) με ιδιαίτερη ένταση στις κοινότητες μεταξύ Λάρισας και Βόλου. Χιλιάδες στρέμματα καλλιεργειών μεταξύ Λάρισας, Βόλου, Καρδίτσας και Τρικάλων έχουν μετατραπεί σε λίμνες, ενώ αντίστοιχα γεωργικές αποθήκες με προϊόντα έχουν πλημμυρίσει με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό για τα γεωργικά προϊόντα και τα εφόδια που μπορεί να ήταν εντός αυτών. Η καταστροφή είναι σχεδόν ολοκληρωτική.

Μαγνησία, Λάρισα και Καρδίτσα έχουν δεχτεί ανελέητο χτύπημα από ισχυρές καταιγίδες με τεράστια ύψη βροχής ενώ ολόκληρες εκτάσεις έχουν μετατραπεί σε απέραντες λίμνες. Η δορυφορική εικόνα καταγράφει ευκρινώς το μέγεθος της πλημμύρας στη Θεσσαλία που είχε ως αποτέλεσμα από την κακοκαιρία Daniel

Στο νομό Λάρισας καταγράφονται μεγάλες καταστροφές τόσο στα παράλια όσο και στον κάμπο στα παρακάρλια, στον κάμπο των Φαρσάλων και τον Κραννώνα. Στη Χάλκη, Κραννώνα, Ευίδριο, όπου έσπασαν τα ποτάμια με αποτέλεσμα το νερό να μπει σε σπίτια και καλλιέργειες και να έχουμε εκτεταμένες ζημιές. Στο Ευίδριο έσπασε το ανάχωμα στον Ενιπέα και τα νερά πλημμύρισαν τα πρώτα σπίτια. Στην περιοχή του Κραννώνα ο κάμπος έχει μετατραπεί σε μια τεράστια λίμνη και οι ζημιές σε καλλιέργειες (βιομηχανική ντομάτα , βαμβάκι κλπ) είναι ανυπολόγιστες.

Στο Καλαμάκι τα νερά έπνιξαν καλλιέργειες και τα πρώτα σπίτια, ενώ μεγάλος είναι ο όγκος του νερού και στα χωριά του πρώην δήμου Λακέρειας, Καστρί, Δήμητρα και συνεχίζουν προς  Μελία, Μέλισσα και έχουν ενωθεί με την Κάρλα σχηματίζοντας μια τεράστια λίμνη. Τα βαμβάκια είναι πλέον κάτω από τα νερά και οι αγρότες εκφράζουν φόβους ότι τα καρύδια σάπισαν και δεν θα πάρουν παραγωγή σε δύο τρεις εβδομάδες από τώρα όταν θα άρχιζε η συγκομιδή.

Ανάλογες οι καταστροφές στο δήμο Αγιάς και ιδιαίτερα σε Αγιόκαμπο, Σωτηρίτσα, Βελίκα. Ακόμη και σε περιοχές όπου δεν σημειώθηκαν μεγάλα ύψη βροχής, έχουν κατακλυστεί από τα νερά χειμάρρων και παραποτάμων του Πηνειού, τα οποία κατεβαίνουν ορμητικά σε χαμηλότερα υψόμετρα από τα ορεινά της Πίνδου.

Εφιαλτική είναι η κατάσταση στα πεδινά χωριά του Νομού Καρδίτσας με τον κάμπο να εχει μετατραπεί σε μια απέραντη λιμνοθάλασσα.

Πνιγμένα είναι τα χωριά Πρόδρομος, Αρτεσιανό, Προάστιο, Καλογριανα,  Ιτέα, Μεταμόρφωση, Ερμητσι Αγναντερό, Παλαμάς και σχεδόν το σύνολο των χωριών στην πεδιάδα του Νόμου. Η κατάσταση τραγική, κόσμος βιώνει έναν εφιάλτη προσπαθώντας να σωθεί την ώρα που σπίτια , χωράφια, ζώα και περιουσίες βρίσκονται κάτω από το νερό.

Βιβλική είναι η καταστροφή και στη Μαγνησία με το Πήλιο και όλες τις αγροτικές και κτηνοτροφικές περιοχές έχουν διαλυθεί. Δενδροκαλλιέργειες, μελίσσια, αποθήκες και συσκευαστήρια προϊόντων έχουν δεχτεί καταστροφικά πλήγματα.

Σε όλη τη Θεσσαλία αγρότες, επαγγελματίες, επιχειρηματίες και κάτοικοι είναι σε απόγνωση λόγω των μεγάλων καταστροφών που έχουν υποστεί από την επέλαση της κακοκαιρίας και προσπαθούν με κάθε μέσο να σώσουν περιουσίες και καλλιέργειες.

«Υπάρχουν τεράστιες πλημμυρισμένες εκτάσεις από καλλιέργειες βαμβακιού, τριφυλλιού, καλαμποκιού»

Ο Ευάγγελος Κρανιώτης, αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας στο δήμο Αγιάς αλλά και πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισµού Μελιβοίας, τονίζει πως η καταστροφή που έχει υποστεί η αγροτική οικονομία της Θεσσαλίας είναι τεράστια.

Όπως αναφέρει «υπάρχουν πλημμυρισμένες εκτάσεις από καλλιέργειες βαμβακιού, τριφυλλιού, καλαμποκιού και δεν ξέρουμε τι γίνεται με τα στάρια που είναι αποθηκευμένα όπως και τα εφόδια που είναι αποθηκευμένα. Ακόμα δεν μπορούμε να έχουμε εκτίμηση γιατί δεν έχουμε πρόσβαση. Αυτό θα γίνει μετά από δύο ημέρες». Σημειώνει δε πως αυτή η καταστροφή είναι πολύπλευρη καθώς έχουν πληγεί καίριες υποδομές όπως αγροτικοί δρόμοι, γεωτρήσεις και ηλεκτρικά δίκτυα και ηλεκτρομοτέρ και πως θα χρειαστεί τεράστια προσπάθεια για να επανέλθει η αγορτική οικονομία της περιοχής σε συνθήκες κανονικότητας.

Σύμφωνα με τον γεωπόνο ερευνητή Βασίλη Ασλονίτη, η καταστροφή είναι ανυπολόγιστη καθώς δεν έχουν πληγεί μόνο οι αγροτικές περιοχές της Θεσσαλίας. «Οι ζημιές και οι καταστροφές δεν έχουν περιοριστεί μόνο στη Θεσσαλία αλλά και σε άλλες περιοχές όπως στην Εύβοια συνεολως ακόμα και ενώ το φαινόμενο είναι ακόμα σε εξέλιξη δεν μπορούμε να έχουμε εικόνα για τοα μέγεθος της κατστροφής» τονίζει αλλά επισημαίνει ότι «η κακοκαιρία έχει πλήξει σε σημαντικό βαθμό συνολικά την αγροτική οικονομία της χώρας».

Κρίσιμη περίοδος για την κτηνοτροφία

Εκτός από τις αγροτικές καλλιέργειες σημαντικές ζημιές υπολογίζεται ότι έχουν επέλθει και στον κτηνοτροφικό τομέα με σημαντικές καταστροφές στο ζωικό κεφάλαιο, σε εγκαταστάσεις αλλά και στις καλλιέργειες για τι ζωοτροφές.

Όπως αναφέρει η γεωπόνος – ζωοτέχνης του ΕΛΓΟ – Δήμητρα, Α Μαρία Καρατζιά, οι πρώτες αναφορές αφορούν νεκρά ζώα από κεραυνούς αλλά σε ότι αφορά τις εγκαταστάσεις και τα ζώα ακόμα δεν υπάρχει σαφής εικόνα.

«Πολλοί κτηνοτρόφοι δεν μπορούν να προσεγγίσουν ακόμα τις εγκαταστάσεις τους και γι αυτό δεν ξέρουμε τι έχει συμβεί. Σίγουρα υπάρχουν μεγάλες ζημιές και απώλειες σε ζωικό κεφάλαιο καθώς στη Θεσσαλία υπάρχει αναπτυγμένη κτηνοτροφία με αγελάδες, πρόβατα και κατσίκια» αναφέρει και προσθέτει πως το επόμενο διάστημα θα είναι κρίσιμο για τους κτηνοτρόφους της περιοχής.

Όπως τονίζει θα έχουν αρνητικές εξελίξεις στην κτηνοτροφία καθώς βρισκόμαστε στην περίοδο που έχουν αρχίσει να γεννούν τα πρόβατα και τα κατσίκια, οπότε λόγω της καταστροφής θα χαθεί η επόμενη γενιά των ζώων και η παραγωγικότητα που θα είχαμε σε κανονικές συνθήκες. Επίσης  δεν θα υπάρχουν ζωοτροφές καθώς ο κάμπος της Λάρισα παράγει το μεγαλύτερο ποσοστό ζωοτροφών στην Ελλάδα.

«Αυτή η καταστροφή θα έχει επιπτώσεις και στην κατανάλωση. Πιθανά να έχουμε ανατιμήσεις σε όλα τα προϊόντα που συνδέονται με την κτηνοτροφία το γάλα και το κρέας» τονίζει.

Αγρότες Ζαγοράς: Οι καλλιέργειες μήλων, καστάνων και ελιών έχουν υποστεί τεράστια ζημιά

Την κατάσταση περιγράφουν σε ανακοίνωσή τους και οι αγρότες της Ζαγοράς. Ο Αγροτικός Σύλλογος Ζαγοράς αναφέρει ότι πρόκειται για σοκαριστική εικόνα στην περιοχή κάνοντας ειδική μνεία στις χαλαζοπτώσεις που έπληξαν την περιοχή.Χαρακτηριστικά αναφέρεται:

«Μεγάλες είναι οι καταστροφές στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Ζαγοράς Μουρεσίου μετά το πέρας της κακοκαιρίας Daniel. Οι κεντρικοί και οι αγροτικοί δρόμοι είναι διαλυμένοι, επίσης οι καλλιέργειες μήλων, καστάνων και ελιών έχουν υποστεί τεράστια ζημιά. Η εικόνα που επικρατεί στις καλλιέργειες είναι σοκαριστική, δέντρα έχουν παρασυρθεί, τα μήλα έχουν πέσει εξαιτίας του ανέμου και υπάρχει και φθορά λόγω του χαλαζιού που έπεφτε κατά τόπους. Οι καστανιές έχουν και αυτές μεγάλες ζημιές λόγω των έντονων ανέμων.

Οι δρόμοι είναι κλειστοί για τα χωράφια αλλά και μέσα στο χωριό επικρατεί παρόμοια εικόνα. Οι αγρότες την ώρα της καταιγίδας με τις τσάπες πάλευαν να ανοίξουν αυλάκια για να σώσουν τα σπίτια τους γιατί δεν υπάρχει αντιπλημμυρική θωράκιση και τα νερά τρέχαν ανεξέλεγκτα. Δήμος, περιφέρεια και κυβερνήσεις έχουν μεγάλη ευθύνη. Σχεδόν δύο εικοσιτετράωρα δεν υπήρχε ρεύμα στην Ζαγορά αλλά ούτε και σήμα για το τηλέφωνο.Το επιτελικό κράτος μας έπνιξε. Αποκατάσταση ζημιών, έργα και αποζημιώσεις εδώ και τώρα!!!».

Οι αγρότες της Θεσσαλίας καλούν την κυβέρνηση άμεσα να παρέμβει

Ο πρόεδρος της Προοδευτικής Αγροτικής Κίνησης (ΠΑΚ) Θεσσαλίας κ. Χρήστος Αθανασιάδης, σε δήλωση του καλεί την κυβέρνηση να αναλάβει τις ευθύνες της:

«Απευθύνομαι προς την κυβέρνηση, τα συναρμόδια υπουργεία αλλά και στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. Η Θεσσαλία έχει καταστραφεί κυριολεκτικά, ο «Ιανός» ωχριά μπροστά στην κακοκαιρία «Daniel», μιλάμε για τραγωδία, επέρχεται φτωχοποίηση! Πολίτες, αγρότες, επαγγελματίες, επιχειρήσεις, σπίτια, χωράφια, ζώα, εξοπλισμοί, μηχανήματα, εφόδια, τα πάντα βυθίστηκαν στο νερό

Η Θεσσαλία θα χρειαστεί, όχι εκατομμύρια αλλά μερικά δισ. ευρώ για να επουλωθούν οι πληγές από τις βιβλικές ζημιές που υπέστη σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες. Άμεση αποκατάσταση ζημιών, άμεσα γενναίες αποζημιώσεις, άμεσα κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων. Ναι, όλα άμεσα, ναι, όλα εδώ και τώρα. Τέλος στην ανοχή, τέλος στην αναμονή»

Η γεωργική ταυτότητα της Θεσσαλίας

Η Λάρισα καλλιεργεί σιτάρι, η Μαγνησία ελιές, η Καρδίτσα καλαμπόκι και τα Τρίκαλα βαμβάκι. Αυτά είναι τα τρία προϊόντα που καταλαμβάνουν το μεγαλύτερος μέρος της καλλιεργήσιμης γης στη Θεσσαλία, σύμφωνα με τα στοιχεία της Περιφερειακής Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής.

Αναλυτικότερα, σε σύνολο 4.999.353 στρεμμάτων, ο νομός Λάρισας κατέχει τη μεγαλύτερη καλλιεργήσιμη έκταση με 2.408.271 στρ., και ακολουθούν η Καρδίτσα με 1.099.601 στρ., η Μαγνησία με 884.112 στρ., και τέλος τα Τρίκαλα με 607.369 στρέμματα. Το σκληρό σιτάρι αποτελεί την πρώτη σε έκταση καλλιέργεια στη Θεσσαλία (1.372.900 στρ.) και ακολουθούν το βαμβάκι (1.000.130 στρ.), λοιπά σιτηρά (436.880 στρ.) και ζωοτροφές (321.840 στρ.). Στην 5η θέση βρίσκεται η ελιά με 315.950 στρ., εκ των οποίων τα 230.500 στη Μαγνησία. Το καλαμπόκι βρίσκεται στην 6η θέση (235.280 στρ.) και στην 7η οι ξηροί καρποί με κέλυφος (81.340 στρ.).

Όγδοη καλλιέργεια σε έκταση είναι τα κηπευτικά ( 79.710 στρ.,) στα οποία πρωτοστατεί η Μαγνησία με 41.020 στρ., ενώ την 9η θέση καταλαμβάνουν οι αμπελώνες (48.482 στρ.) με το μεγαλύτερο μέρος τους να εκτείνεται στο ν. Λάρισας (28.932 στρ.) και Καρδίτσας (11.547 στρ.).

Δέκατη καλλιέργεια σε επίπεδο νομού είναι η βιομηχανική τομάτα (47.940 στρ.), ενδέκατη είναι τα μήλα και τα αχλάδια (44.306 στρ. ) και στη 12 θέση τα οσπριοειδή (31.120 στρ.) τα περισσότερα από τα οποία καλλιεργούνται στο νομό Λάρισας (25.880 στρ.) και Τρικάλων (3.908 στρ.). Στη 13η βρίσκονται τα πυρηνόκαρπα (22.971 στρ.) με το νομό Λάρισας να καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της συνολικής καλλιεργούμενης έκτασης τους (20.273 στρ.) και τέλος στην 14η θέση βρίσκονται τα αρωματικά φυτά (2.842 στρ.) στην καλλιέργεια των οποίων πρωτοστατεί η Μαγνήσια με 1993 χιλ στρέμματα.

-Το βαμβάκι που μέχρι πρότινος αποτελούσε μονοκαλλιέργεια στο νομό Λάρισας, έδωσε τη θέση του στο σκληρό σιτάρι (839.660 στρ.). Σε αντίθεση το βαμβάκι παραμένει πρώτη σε μέγεθος καλλιέργεια για τους νομούς Καρδίτσας και Τρικάλων.

– Εκτός από το σιτάρι σε επίπεδο περιφέρειας η Λάρισα μεταξύ άλλων αναδεικνύεται πρώτη με διαφορά και στην καλλιέργεια οσπρίων με 25.880 στρέμματα, καθώς όπως φαίνεται το πρόγραμμα κατά της νιτρορύπανσης βοήθησε τους καλλιεργητές να κατανοήσουν τα οφέλη της αμειψισποράς.

– Η βιομηχανική ντομάτα και τα αρωματικά φυτά αποτελούν τα προϊόντα που καλλιεργούνται λιγότερο στο ν. Τρικάλων, με μόλις 5 και 33 στρέμματα αντίστοιχα. Τα αρωματικά, αποτελούν και τη μικρότερη σε έκταση καλλιέργεια στο ν. Λάρισας σε 371 στρέμματα. – Το μεγαλύτερο μέρος των κηπευτικών και αρωματικών φυτών στη Θεσσαλία καλλιεργείται στη Μαγνησία σε 41.020 στρ., και 1. 993 στρ., αντίστοιχα. Η Μαγνησία αναδεικνύεται πρώτη και στην καλλιέργεια ελιάς σε επίπεδο περιφέρειας με 230.500 στρέμματα.

Το 80% της άρδευσης γίνεται από γεωτρήσεις που αντλούν κάθε χρόνο περίπου 945 εκατοµµύρια κ.µ. υπόγειων υδάτων, ενώ τα επιφανειακά (από ποτάµια και λίµνες) συνεισφέρουν µόλις 380 εκατοµµύρια κ.µ.

Το 44,9% του εδάφους της διοικητικής περιφέρειας Θεσσαλίας είναι ορεινό, το 17,1% ημιορεινό και μόλις το 36% πεδινό, η ονομασία Θεσσαλία είναι ταυτισμένη με την εικόνα της πεδιάδας.

Ο νομός Λάρισας συνεισφέρει με περίπου 42% του ΑΕΠ της Περιφέρειας Θεσσαλίας, ο νομός Μαγνησίας με περίπου 32%, ο νομός Τρικάλων με περίπου 14% και ο νομός Καρδίτσας με περίπου 12%.

Σε πέντε χρόνια ξανά καλλιεργήσιμος ο κάμπος

Για την επόμενη μέρα σχετικά με τον θεσσαλικό κάμπο, ο οποίος πλημμύρισε μετά το πέρασμα της κακοκαιρίας Daniel, μίλησε ο καθηγητής Γεωλογίας Ευθύμης Λέκκας.

Όπως είπε, περιφερειακά της Λάρισας έχουν πλημμυρίσει ανοικτοί χώροι, αγροτικές και βιομηχανικές εκτάσεις, ενώ εκτίμησε ότι η πόλη δεν θα αντιμετωπίσει κίνδυνο σήμερα, καθώς όλα δείχνουν ότι η κατάσταση έχει σταθεροποιηθεί.

Ωστόσο, τόνισε μιλώντας στο Mega πως οι ζημιές περιφερειακά της Λάρισας και κατά μήκος του ποταμού Πηνειού είναι εξαιρετικά μεγάλες.

«Οι αγροτικές εκτάσεις είναι περιοχές που θα αργήσουν να ανακάμψουν. Δεν είναι μόνο η αγροτική αναπαραγωγή που καταστράφηκε ολοσχερώς, δηλαδή το 22-23% της αγροτικής παραγωγής της χώρας, είναι ότι οι αποθέσεις αργίλων και λάσπης πάνω στα γόνιμα εδάφη πάχους τουλάχιστον μισού μέτρου δεν μπορούν να φιλοξενήσουν καλλιέργειες», εξήγησε.

Ο κος Λέκκας εκτίμησε πως το έδαφος θα αργήσει πολύ για να επανέλθει, εκτιμώντας πως μέσα σε μία πενταετία θα αρχίσει και πάλι ο θεσσαλικός κάμπος να είναι γόνιμος.

Επίσης, μιλώντας στην ΕΡΤ, εκτίμησε ότι το κόστος θα ξεπεραστεί το 1 δισ. ευρώ, ενώ αρκετά από τα σπίτια που επλήγησαν δεν θα είναι πλέον κατοικήσιμα.