Ιράν: Γιατί γίνεται λόγος για την πιο σοβαρή εξέγερση των τελευταίων ετών
Ο θάνατος της Μαχσά Αμινί έρχεται να προστεθεί σε μια ήδη δύσκολη περίοδο που διανύει η χώρα.
To τελευταίο επταήμερο στο Ιράν κορυφώνεται ένα πρωτοφανές κύμα οργής ιδίως από γυναίκες.
Οι τελευταίες έχουν ξεχυθεί στους δρόμους μετά το θάνατο της 22χρονης Μαχσά Αμινί, αλλά και άγριας καταστολής από τις Αρχές που προσπαθούν να επιβάλλουν την τάξη σε μια χώρα που «φλέγεται».
Το γεγονός πως η 22χρονη Αμινί πέθανε, ενώ είχε συλληφθεί από την Αστυνομία Ηθών επειδή δεν φορούσε σωστά την μαντίλα της, έχει προκαλέσει κύμα αναταραχών από Ιρανούς που αγωνίζονται για τα θεμελιώδη δικαιώματά τους.
Μέχρι στιγμής 30 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στις διαδηλώσεις, ενώ η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με την πιο σοβαρή πρόκληση των τελευταίων ετών.
Δύσκολη περίοδος
Ωστόσο, ο θάνατος της Μαχσά Αμινί έρχεται να προστεθεί σε μια ήδη δύσκολη περίοδο που διανύει η χώρα.
Οι Ιρανοί αισθάνονται κουρασμένοι και απελπισμένοι από την συστηματική διαφθορά της πολιτικής ελίτ, την αυξανόμενη φτώχεια, τον πληθωρισμό που έχει ξεπεράσει το 50%, το αδιέξοδο στις συνομιλίες για τα πυρηνικά και την έλλειψη κοινωνικής και πολιτικής ελευθερίας.
Σύμφωνα με το Ερευνητικό Ινστιτούτο του Οργανισμού Κοινωνικής Ασφάλισης του Ιράν, τουλάχιστον 25 εκατομμύρια Ιρανοί ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας μέχρι τον Ιούνιο του 2021. Ωστόσο, ο αριθμός αυτός αναμένεται να έχει αυξηθεί. Την ίδια ώρα, η ίδια η κοινωνία και οι απαιτήσεις της φαίνεται πως έχουν αλλάξει. Το κύριο σύνθημα των διαδηλωτών είναι «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία», οι οποίοι ζητούν περισσότερη ισότητα.
«Το γεγονός ότι πολλοί άνδρες συμμετέχουν στις διαδηλώσεις μαρτυρά ότι η κοινωνία έχει στραφεί σε πιο προοδευτικές απαιτήσεις» υποστηρίζει ο Mehrdad Darvishpour, Ιρανός κοινωνιολόγος στο BBC.
«Είμαστε μάρτυρες της γέννησης ενός μεγα-κινήματος» προσθέτει ο Mehrdad Darvishpour και καταλήγει πως δεν υπάρχει επιστροφή από αυτό.
Ο θάνατος της 22χρονης έχει ταράξει ακόμη και ορισμένους από τους σκληροπυρηνικούς υποστηρικτές της κυβέρνησης. Πολλοί από αυτούς, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων κληρικών, αμφισβητούν τις βίαιες τακτικές που χρησιμοποιούνται από την Αστυνομία Ηθων κατά των γυναικών. Έτσι, η κυβέρνηση έχει δύο επιλογές:
Είτε να αλλάξει τους αυστηρούς κανόνες της για το χιτζάμπ που αποτελούν μέρος της ταυτότητας της Ισλαμικής Δημοκρατίας – αν και κάτι τέτοιο μπορεί να ενθαρρύνει τους διαδηλωτές να συνεχίσουν μέχρι να φτάσουν στο τελικό τους αίτημα για αλλαγή καθεστώτος – είτε να μην αλλάξει τίποτα και να συνεχιστεί η βίαιη καταστολή που μπορεί για λίγο να κατευνάσει τις αναταραχές, αλλά θα ρίξει λάδι στη ολοένα αυξανόμενη οργή των πολιτών.
Μαζικές συλλήψεις διαδηλωτών, ακτιβιστών, δημοσιογράφων
Η κυβέρνηση έχει μπλοκάρει το Instagram και το WhatsApp και έχει περικόψει ή επιβραδύνει την πρόσβαση στο διαδίκτυο και τις υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας σε μεγάλο μέρος της χώρας.
Ο στρατός του Ιράν και το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) έχουν προειδοποιήσει ότι θα κλιμακώσουν την καταστολή τους εάν δεν σταματήσουν οι διαδηλώσεις – αν και από την Παρασκευή δεν υπήρχε κανένα σημάδι υποχώρησης της αναταραχής και του θυμού. Ακτιβιστές κάνουν λόγο για 36 πολίτες νεκρούς στις διαδηλώσεις από την αστυνομική καταστολή.
Protesters took over control of the city #Oshnavieh #Iran#MahsaAmini #IranRevolution #IranProtests2022
— Sima Sabet | سیما ثابت (@Sima_Sabet) September 23, 2022
Παράλληλα, το ιρανικό δικαστικό σώμα διέταξε τα δικαστήρια να ακολουθήσουν σκληρή γραμμή με τους διαδηλωτές, υποστηρίζοντας ότι οι διαδηλωτές καθοδηγούνται από ξένους πράκτορες και υποκινούνται από τα αντι-ιρανικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης – μια γνωστή κατηγορία που διατυπώνεται από το καθεστώς όταν ξεσπά οποιαδήποτε αντίδραση.
Όλα αυτά ενόσω οι διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος διαχέονται στον κυβερνοχώρο, με βίντεο με γυναίκες να καίνε τα χιτζάμπ τους να γίνονται viral. Άλλες γυναίκες έχουν δημοσιεύσει συναισθηματικά βίντεο στα οποία κόβουν τα μαλλιά τους σε ένδειξη διαμαρτυρίας κάτω από το hashtag #Mahsa_Amini.
And now women and men all over the world, many of whom I don’t even know their language are tearing their hair with anger and showing their sympathy with Iranian women and hashtagging #Mahsa_Amini#OpIran #مهسا_امینی pic.twitter.com/KtbbZNsdWQ
— Star (@star28_star28) September 23, 2022
Σε ένα άλλο βίντεο, το οποίο έχει συγκεντρώσει περισσότερες από 60.000 προβολές, μια Ιρανή κόβει τα μαλλιά της με ψαλίδι.
Ο Μοχάμεντ Νίκναφς, ποδοσφαιριστής που αγωνίζεται στην Εστεγκάλ του Ιράν, ξύρισε το κεφάλι του σε ζωντανή μετάδοση, δείχνοντας με αυτόν τον τρόπο την έμπρακτη υποστήριξή του στον αγώνα των γυναικών.
El futbolista iraní del Esteghlal, Mohamed Niknafs, publicó este video rapándose en apoyo a las mujeres iraníes y su lucha (se están cortando el pelo también a modo simbólico de protesta).
Recordemos que este tipo de apoyo puede ser penado con cárcel.pic.twitter.com/6PefOvKbTR
— Nahuel Lanzón (@nahuelzn) September 22, 2022
Συνέλαβαν τη δημοσιογράφο που αποκάλυψε τον θάνατο της Αμινί
Επιπλέον, οι ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας μεταδίδεται πως έχουν συλλάβει τη δημοσιογράφο που αποκάλυψε τον θάνατο της 22χρονης Μαχσά Αμινί, η οποία βρισκόταν υπό κράτηση από την αστυνομία ηθών της Τεχεράνης, και έναν ακτιβιστή της κοινωνίας των πολιτών της χώρας.
Συγκεκριμένα, συνελήφθη η Νιλουφάρ Χαμεντί, δημοσιογράφος στην Τεχεράνη, η οποία πήγε στο νοσοκομείο όπου βρισκόταν σε κώμα η Αμινί και αποκάλυψε τον θάνατο της κοπέλας ενώ ήταν κρατούμενη από την αστυνομία ηθών, όπως έγραψε στο Telegram η εφημερίδα Shargh, για την οποία εργάζεται.
Free #Niloofar_Hamedi . Why have you arrested a journalist? Because she does her job?#MahsaAmini #Minoo_Majidi #protestiran #WomensRights pic.twitter.com/OSU3jYKYnF
— sajad zand (@ss_zand) September 23, 2022
Επίσης έχει συλληφθεί και η φωτορεπόρτερ Γιαλντά Μοαϊερί ενώ κάλυπτε τις διαδηλώσεις στην Τεχεράνη, όπως ανακοίνωσε την Πέμπτη, η Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ), η οποία απηύθυνε έκκληση για την απελευθέρωση όλων των δημοσιογράφων που έχουν συλληφθεί επειδή κάλυψαν την υπόθεση «οι ιρανικές αρχές πρέπει να απελευθερώσουν αμέσως όλους τους δημοσιογράφους που συνελήφθησαν εξαιτίας της κάλυψης του θανάτου της Μάσα Αμίνι και των διαδηλώσεων που ακολούθησαν», δήλωσε ο συντονιστής του προγράμματος της CPJ για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, Sherif Mansour.
Όπως μεταδίδει ο Guardian, o Μαζίντ Ταβακολί, πρώην ηγέτης των φοιτητών, ο οποίος έχει συλληφθεί επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα μετά την αμφισβητούμενη προεδρική εκλογή του 2009, συνελήφθη την περασμένη νύχτα, κάτι που έκανε γνωστό μέσω του Twitter ο αδελφός του, Μοχσέν.
Majid Tavakoli, a prominent activist and former student leader, is arrested in Iran. Tavakoli was awarded the Student Peace Prize in 2013.
The international community must speak out NOW, stand with people of Iran, and take Iran regime accountable. pic.twitter.com/pXKUnzL1zO
— رضا يونسى (@RezaYounesi) September 23, 2022
Ένας άλλος γνωστός ακτιβιστής που εξακολουθεί να βρίσκεται στο Ιράν, ο Χοσεΐν Ρονάγκι, έδινε συνέντευξη στο Iran International όταν πράκτορες ασφαλείας ήρθαν στο σπίτι του για να τον συλλάβουν όπως ανέφερε το κανάλι που εδρεύει στο Λονδίνο.
Ένα βίντεο που δημοσίευσε το κανάλι δείχνει τον Ρονάγκι να δείχνει ανήσυχος αλλά να επιμένει να συνεχίζεται η συνέντευξη.
Το Iran International δήλωσε ότι ο ακτιβιστής, ο οποίος κάνει εκστρατεία για την ελευθερία της έκφρασης και συνεισφέρει στην Washington Post, κατάφερε να διαφύγει τη σύλληψη γλιστρώντας έξω μέσω του πάρκινγκ του κτιρίου του και αργότερα εξέδωσε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα από μια άγνωστη τοποθεσία.
What’s happening in iran; A thread pic.twitter.com/922UjOu6fK
— ☾ mae ˺ check 📌 (@shinint91) September 17, 2022
Ο πρόεδρος του Ιράν, Εμπραχίμ Ραΐσι, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη την Πέμπτη ότι ο θάνατος της Αμινί «πρέπει να διερευνηθεί». Σύμφωνα με τον Ραΐσί «το ύψιστο μέλημά μας είναι η διασφάλιση των δικαιωμάτων κάθε πολίτη». «Αν ο θάνατός της οφείλεται σε αμέλεια, θα διερευνηθεί οπωσδήποτε και υπόσχομαι να παρακολουθήσω το θέμα, ανεξάρτητα από το αν τα διεθνή φόρουμ θα πάρουν θέση ή όχι».
Οι ΗΠΑ ήραν συγκεκριμένες κυρώσεις για να διευκολύνουν την πρόσβαση των Ιρανών στο ίντερνετ
Εν τω μεταξύ, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν ότι ήραν ορισμένες από τις εμπορικές κυρώσεις που είχαν επιβάλει στο Ιράν, ώστε οι τεχνολογικές εταιρείες να προσφέρουν πλατφόρμες και υπηρεσίες που θα επιτρέψουν στους Ιρανούς να αποκτήσουν πρόσβαση στο Ίντερνετ.
Ο στόχος της κυβέρνησης του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν είναι να μπορέσουν οι εταιρείες «να παράσχουν στον ιρανικό λαό περισσότερες επιλογές και ασφαλείς υπηρεσίες», ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών. «Οι ΗΠΑ λαμβάνουν μέτρα για να στηρίξουν την ελεύθερη κυκλοφορία της πληροφορίας και την πρόσβαση του ιρανικού λαού σε πληροφορίες», πρόσθεσε.
Οι ιρανικές αρχές επέβαλαν δραστικούς περιορισμούς στο διαδίκτυο, μπλοκάροντας μεταξύ άλλων την πρόσβαση στο Instagram και το WhatsApp, λόγω των διαδηλώσεων που προκάλεσε ο θάνατος της Μαχσά Αμινί, μιας νεαρής γυναίκας που συνελήφθη από την αστυνομία ηθών. Μη κυβερνητικές οργανώσεις κατηγορούν τις ιρανικές αρχές ότι προσπαθούν να περιορίσουν τη δυνατότητα των διαδηλωτών να οργανώνονται και ότι θέλουν να καταστείλουν τις κινητοποιήσεις «κεκλεισμένων των θυρών».
Ο πολυεκατομμυριούχος Έλον Μασκ ανέφερε την Δευτέρα ότι η εταιρεία SpaceX σκοπεύει να ζητήσει να εξαιρεθεί από τις κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης ώστε να προσφέρει στο Ιράν υπηρεσίες σύνδεσης στο διαδίκτυο μέσω του συστήματος δορυφόρων Starlink.
Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία #IranProtests #StandWithIranianWomen pic.twitter.com/2t18P4FxXF
— áurea goulart 🦜 (@goulart_Aurea) September 21, 2022
Πηγές: ieidiseis, in.gr/ αρχική πηγή: BBC
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
