Ανάπλαση ΔΕΘ: Ο γόρδιος δεσμός της χρηματοδότησης και το μητροπολιτικό πάρκο

Γόρδιο δεσμό που η λύση του απαιτεί ένα συντριπτικό χτύπημα θυμίζει η ανάπλαση της ΔΕΘ. Ο φορέας έχει έτοιμη την προμελέτη και πιέζει την κυβέρνηση και τους πολιτικούς παράγοντες να προωθήσουν το έργο, η κυβέρνηση κωλυσιεργεί και δεν οριστικοποιεί τις αποφάσεις για τη χρηματοδότηση ενώ τοπικά οι θέσεις και οι προτάσεις διίστανται μεταξύ ανάπλασης και απομάκρυνσης εκτός πόλης του «εθνικού εκθεσιακού φορέα».

Το νέο κερασάκι στην τούρτα της περίφημης ανάπλασης της ΔΕΘ που «σέρνεται» εδώ και 11 χρόνια ως σχέδιο επί χάρτου, είναι και η εμπλοκή στη χρηματοδότηση της ανάπλασης και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Σε πρόσφατη τηλεδιάσκεψη στην οποία συμμετείχαν οι υπουργοί Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Επικρατείας, Κωστής Χατζηδάκης και Άκης Σκέρτσος, υ περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης, ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo, Τάσου Τζήκα και εκπρόσωποι του ΤΑΙΠΕΔ, ανακοινώθηκε ότι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας δύναται να συμβάλει στη χρηματοδότηση με ένα ποσό μέχρι 30 εκατ. ευρώ, που θα κατευθυνθεί κυρίως στα έργα πρασίνου του σχεδιασμού.

Η πρόταση που υπάρχει στο τραπέζι σχετικά με τον προϋπολογισμό που υπολογίζεται περίπου στα 300 εκ. ευρώ είναι βάσει της σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), 125 εκ. ευρώ να προέρθουν από τα κρατικά ταμεία, 100 εκατ. ευρώ να προέρθουν από την επένδυση του ιδιώτη και 75 εκατ. ευρώ να προέρθουν από δανεισμό της ΔΕΘ.

Ωστόσο οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το σχέδιο της ανάπλασης βρίσκεται σε μία λεπτή φάση καθώς η παραπάνω κατανομή δεν έχει οριστικοποιηθεί με την κυβέρνηση να μην έχει καταλήξει στην τελική κατανομή. Αυτό προκάλεσε και την πρόθεση του Α. Τζιτζικώστα η ΠΚΜ να συμβάλει με ένα ποσό 20 – 30 εκατ, ευρώ, ο οποίος έχει τονίσει πως το εκθεσιακό κέντρο, όπως και το μετοχικό κεφάλαιο του εκθεσιακού φορέα, «θα πρέπει να παραμείνουν υπό δημόσιο έλεγχο».

Με αυτά τα δεδομένα προς το παρόν χρονοδιάγραμμα δεν υπάρχει. Η προμελέτη της ανάπλασης είναι έτοιμη από τον Ιούλιο του 2023, υπάρχει το αρχιτεκτονικό σχέδιο και αυτό που απομένει η συμφωνία για την χρηματοδότηση ώστε να προχωρήσει η οριστική μελέτη του έργου. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ακόμα και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες η οριστική μελέτη και τα τεύχη του διαγωνισμού δεν μπορούν να είναι έτοιμα νωρίτερα από το πρώτο εξάμηνο του 2025.

Ωστόσο το πρόβλημα της χρηματοδότησης είναι το μείζον και οι εκτιμήσεις των επικριτών του, είναι ότι πολύ δύσκολα θα εγκριθεί ένα έργο αμφίβολης βιωσιμότητας που επιπρόσθετα θα επιβαρύνει περιβαλλοντικά την πόλη.

Από την πλευρά του ο ίδιος ο φορέας υποστηρίζει πως η ΔΕΘ τα οικονομικά στοιχεία του εκθεσιακού οργανισμού είναι θετικά και για το 2024 ετοιμάζεται για τζίρο ρεκόρ εικοσαετίας. Η ΔΕΘ-Helexpo AE σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, Κυριάκο Ποζρικίδη θα κλείσει το 2023 με κύκλο εργασιών 15 εκατ.ευρώ ενώ σύμφωνα με έρευνα η ΔΕΘ συμβάλει συμβάλλει στο ΑΕΠ της Θεσσαλονίκης με ποσοστό 3%, εισφέροντας με τη λειτουργία της 500 εκατ. ευρώ ετησίως στην πόλη. Σύμφωνα με στοιχεία της ΔΕΘ-Helexpo AE, ο εκθεσιακός φορέας πρόσθεσε νέες διοργανώσεις όπως η Freskon, η Beyond και οι εκθέσεις κυκλικής οικονομίας και ενέργειας και πως ετησίως λειτουργεί 300 ημέρες με 30 εκθεσιακά γεγονότα.

«Το εκθεσιακό παραμένει στη ΔΕΘ και στην πόλη»

Πάντως το πρόβλημα της χρηματοδότησης για την ανάπλαση βρίσκεται στα χέρια της κυβέρνησης και από εκεί πηγάζουν όλα τα προβλήματα και η δυσανεξία που καταγράφεται στην προώθηση του έργου. Η απουσία σχετικών αναφορών στην ομιλία Μητσοτάκη στα εγκαίνια της τελευταία ΔΕΘ, πυροδότησε πολλά σενάρια σχετικά με την πορεία της ανάπλασης αλλά και το ιδιοκτησιακό χαρακτήρα της νέας ΔΕΘ, που θα προκύψει μετά την ανάπλαση.

Ωστόσο ο πρόεδρος της της ΔΕΘ-Helexpo, Τάσος Τζήκας μιλώντας στην Parallaxi τόνισε πως δεν υπάρχει καμία αλλαγή στο σχέδιο που έχει καταθέσει ο φορέας.

«Ξεπεράσαμε το θέμα της ιδιωτικοποίησης και στο τραπέζι είναι το σχέδιο μας και τώρα βλέπουμε το θέμα της χρηματοδότησης δηλαδή το κομμάτι του δημοσίου τομέα και του ιδιωτικού τομέα» τόνισε και ανέφερε πως υπάρχει μία συμφωνία για το χρηματοδοτικό μοντέλο, θα υπάρχει συγχρηματοδότηση του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα αλλά το «εκθεσιακό» θα παραμείνει στην ιδιοκτησία του φορέα και της πόλης και ο ιδιώτης θα πάρει το επιχειρηματικό κέντρο, το ξενοδοχείο και το υπόγειο παρκινγκ και φυσικά η πόλη θα πάρει τα 60 στρέμματα που είναι το πάρκο».

Απαντώντας σε όσους υποστηρίζουν την μεταφορά της ΔΕΘ εκτός αστικού ιστού, τονίζει πως η μεγάλη πλειοψηφία της πόλης θέλει την ανάπλαση ενώ επισημαίνει πως αν δεν προχωρήσει το σχέδιο «υπάρχει ο κίνδυνος για πολλά χρόνια ακόμα να μείνει η ΔΕΘ όπως έχει».

Τονίζει δε πως το υπάρχον σχέδιο σέβεται απόλυτα το περιβάλλον και τους κατοίκους από τα 37 κτήρια θα μείνουν μόνο 12 και θα αποδοθεί στην πόλη το 60% των 180 στρεμμάτων, ως χώρος πρασίνου, αν προστεθούν και τα 15 στρέμματα της Αγίας Φωτεινής ενώ όπως τονίζει σήμερα το πράσινο στην ΔΕΘ είναι σχεδόν ανύπαρκτο αν εξαιρέσει κανείς τα λίγα δένδρα που υπάρχουν.

Αγγελούδης: Πρέπει να δημιουργηθεί ενιαίος χώρος πρασίνου  

Από την πλευρά του δήμου Θεσσαλονίκης, ο νέος δήμαρχος της πόλης, Στέλιο Αγγελούδης, διατυπώνει μία διαφορετική άποψη σε ότι αφορά το σχεδιασμό, προτείνοντας τη δημιουργία ενός ενιαίου χώρου πρασίνου, που θα περιλαμβάνει τη μισή έκταση των 180 στρεμμάτων της ΔΕΘ, τα 15 στρέμματα της Αγίας Φωτεινής που ανήκουν στην Κτηματική Εταιρία και μελλοντικά το χώρο που σήμερα καταλαμβάνει το Τρίτο Σώμα Στρατού.

Ο ίδιος έχει δηλώσει πως η συγκεκριμένη θέση έχει διατυπωθεί και προεκλογικά και έχει διευκρινίσει πως δεν είναι αντίθετος στην ανάπλαση, αρκεί να αλλάξει ο σχεδιασμός, με ήπιες παρεμβάσεις για τη δημιουργία των νέων εκθεσιακών εγκαταστάσεων του φορέα και απόδοση της μισής έκταση, δηλαδή 60 στρέμματα, για τη δημιουργία ενός ενιαίου μητροπολιτικού πάρκου.

Υποστηρίζει δε πως αν δεν γίνει αυτό δεν μπορούμε να μιλάμε για μητροπολιτικό  πάρκο αλλά για μία διαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων με αλέες και μεγάλους δρόμους. «Αυτή τη θέση έχω υποστηρίξει προεκλογικά και την κατέθεσα και στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη» τονίζει και αναφέρει πως η πόλη μπορεί να αποκτήσει ένα ενιαίο μητροπολιτικό πάρκο.

Μαγκριώτης: Πρόκειται για καταστροφικό σχέδιο που θα κοστίσει ακριβά στο φορολογούμενο πολίτη

Ο αντίλογος όσων εκφράζουν την άλλη άποψη, ότι δηλαδή η ΔΕΘ πρέπει να απομακρυνθεί από το κέντρο της πόλης και τα 180 στρέμματα της να αποδοθούν έρχεται από την Κίνηση Πολιτών «ΔΕΘ Μητροπολιτικό Πάρκο για μια βιώσιμη Θεσσαλονίκη», που υποστηρίζει πως σήμερα είναι η μεγάλη ευκαιρία η πόλη να αποκτήσει ένα ενιαίο μητροπολιτικό πάρκο στο χώρο που καταλαμβάνει η ΔΕΘ και με διαθέσιμους πόρους από την ΕΕ να αποκτήσει μια πράσινη και ψηφιακή νέας ΔΕΘ στην επιβαρυμένη δυτική Θεσσαλονίκη.

Όπως υποστηρίζει ο Γιάννης Μαγκριώτης πρώην βουλευτής και υπουργός καοι μέλος της κίνηση πολιτών «ΔΕΘ Μητροπολιτικό Πάρκο», η πρόταση για μεταφορά της ΔΕΘ αναφέρεται για πρώτη φορά από το 1985 με το Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης, όταν όλοι οι φορείς της κυβέρνηση και όλα τα κόμματα, είχαν συμφωνήσει και είχαν νομοθετήσει».

« Η ΔΕΘ πρέπει να γίνει Μητροπολιτικό Πάρκο ώστε να βελτιωθεί το περιβάλλον της πόλης» τονίζει και αναφέρει ο σχεδιασμός που προωθείται είναι μη βώσιμος και πως αποσκοπεί μόνο στην εκμετάλλευση του καλύτερου οικοπέδου της πόλης, για το οποίο το δημόσιο θα χρεωθεί πολλά εκατομμύρια ευρώ.

Όπως αναφέρει «οι φορολογούμενοι, θα πληρώσουν τα 200 εκ. ευρώ για να αναζητηθεί ιδιώτης που θα βάλει τα 100 ευρώ και θα εκμεταλλευτεί το αχρείαστο ξενοδοχείο, το αχρείαστο φαραωνικό πάρκινγκ των 2,5 χιλιάδων θέσεων, το αχρείαστο εμπορικό και επιχειρηματικό κέντρο» ενώ κάνει λόγο για «ένα ακόμη πιο καταστροφικό σχέδιο και μάλιστα με τα χρήματα του φορολογούμενου πολίτη».