Η ενεργειακή κρίση μας άλλαξε…τα ρούχα

Η ενεργειακή κρίση που προκάλεσε αύξηση στις τιμές μας άλλαξε τις συνήθειες, μας ώθησε σε google search που γράφουν “μοδίστρες κοντά στην γειτονιά μου”, στην αναζήτηση second hand και thrifting καταστημάτων.

Εκεί όπου βρίσκουμε με λίγο παραπάνω ψάξιμο κομμάτια διαμάντια άφθαρτα και σε πολύ χαμηλότερη τιμή αλλά και σε profiles από φίλους μας που πουλούν τα δικά τους “παλιά ρούχα” μέσω social media.

Η βιομηχανία της μόδας αλλάζει ριζικά. Αρκετές είναι οι influencer του εξωτερικού που στρέφονται πια στα second hand καταστήματα και δείχνουν στους followers τους πως να δημιουργούν το κατάλληλο σύνολο από εκεί.

Οι μοδίστρες σημειώνουν αύξηση επιδιορθώσεων καθώς πολλοί είναι εκείνοι που για να γλιτώσουν χρήματα πηγαίνουν με παλιά ρούχα για μετατροπές και αλλαγές. Από την άλλη πλευρά πολλά νέα παιδιά έχουν δημιουργήσει τις δικές τους “επιχειρήσεις” στο instagram, με παλιά κομμάτια από την ντουλάπα τους τα οποία δεν φοράνε οπότε και τα πουλούν σε πολύ χαμηλές τιμές.

Οι τάσεις της μόδας έχουν προσαρμοστεί σε αυτή την ροπή που παίρνει η “κίνηση” της αγοράς, πλέον τα vintage κομμάτια είναι in, κορσέδες, τιράντες, μεταξωτές φούστες, μπόμπερ και δερμάτινα και αν όλα αυτά δείχνουν φθαρμένα ένα παραπάνω.

Έτσι 3 τεράστιοι πια άξονες αναδιαμορφώνουν και πάλι την βιομηχανία της μόδας: α) second hand και thifting ρούχα, β) μεταποιήσεις, γ) second hand social media stores. Αυτά τα τρία βασικά χαρακτηριστικά της εξέλιξης της βιομηχανία μόδας αναμένεται να αλλάξουν ριζικά ακόμη και το fast fashion, αφού την περίοδο της πανδημίας H&M και Zara ζητούσαν από τους πελάτες να παραδώσουν τα παλιά τους ρούχα σε αντάλλαγμα με νέα. Όπως έγινε γνωστό ,σε ξένα δημοσιεύματα, πριν λίγους μήνες τα Zara θα ανοίξουν με τα ρούχα αυτά second hand καταστήματα.

Το Fast Fashion έχει αλλάξει ριζικά το τοπίο της συγκεκριμένης βιομηχανίας, γρήγορη παραγωγη πολλών ρούχων σε χαμηλές τιμές, ενθαρρύνοντας τους καταναλωτές να αγοράζουν όλο και περισσότερα. Και ενώ το fast fashion αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται κατά 20% τα επόμενα 10 χρόνια, το second hand και το thrifting αναμένεται να αυξηθεί κατά 185%.

Η κ. Λίλυ είναι πωλήτρια σε ένα από τα καταστήματα του “Ζύγισε το…Φόρεσε το” όπως αναφέρει τα τέσσερα καταστήματα άνοιξαν λόγω μεγάλης πελατείας σε μόλις μία τριετία: “Με την ενεργειακή κρίση αναπτυχθήκαμε κι εμείς, υπάρχει μία αύξηση στα μεγάλα καταστήματα οπότε ο κόσμος αναζητά οικονομικές λύσεις για να είναι στιλάτος ή έστω να καλύπτει τις βασικές του ανάγκες. Τον πρώτο χρόνο τα καταστήματα τα επισκέπτονταν κυρίως φοιτητές και απ’ όσο θυμάμαι το 2019-2020 τα vintage κομμάτια ήταν πολύ της μόδας. Πλέον, δεν υπάρχει stantar status πελατών, οι πελάτες μας είναι σε διαφορετικές ηλικίες, από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις και ούτω καθεξής. Την αύξηση στο ταμείο την είδαμε από τον Μαίο και μετά, μέχρι σήμερα η κίνηση παραμένει μεγάλη. Σε όλα τα καταστήματα second hand και thrifting μπορείτε να βρείτε κυριολεκτικά τα πάντα, από εσώρουχα του κουτιού, μέχρι ρούχα, αξεσουάρ, επώνυμα και μη σε πολυ καλή κατάσταση αλλά και ποιότητα. Φυσικά πολύ πιο οικονομικά από τις εμπορικές αλυσίδες. Δεν υπάρχει κάτι standar που φεύγει πολύ τα κομμάτια είναι διαφορετικά και ξεχωρίζουν.”

Η Άννα είναι 25 ετών, νέα σχεδιάστρια μόδας και ψωνίζει ρούχα από thrifting και second hand καταστήματα από τς 18 της όπως λέει σε αυτά τα καταστήματα βρίσκει κομμάτια που ξεχωρίζουν από όλα τ’ άλλα: “Θεωρώ πως σε τέτοιου τύπου καταστήματα βρήκα το style μου που να ξεχωρίζει από πολλών κοριτσιών που κυκλοφορούν στον δρόμο. Παλιότερα οι επιλογές για να βρεις τέτοιου τύπου ρούχα ήταν πολύ λίγες, πήγαινες, χάζευες αρκετή ώρα στις κρεμάστρες έβρισκες πανωφόρι, μπλούζα, φούστα, καπέλο σκουφί και με ένα πενηντάρικο έβγαινε ο χειμώνας. Και μιλάμε για κομμάτια διαχρονικά του ’80 του ’90 ,κάτι φούστες σατέν vintage που τώρα είναι της μόδας, εγώ είχα αγοράσει αντίστοιχες πριν μερικά χρόνια με 8 ευρώ την μία. Μπουφάν leather, levis τζινς, γούνες, τσάντες μπράντας που ναι μπορεί να είναι προηγούμενης δεκαετίας, ωστόσο επιστρέφουν στην μόδα. Σε ένα τέτοιου τύπου κατάστημα βρίσκεις τα πάντα πια και πολύ οικονομικά, υπάρχουν επιλογές για όλα τα γούστα και σε όλα τα μεγέθη. Τον τελευταίο χρόνο εγώ που χαζεύω στο pinterest για ιδέες outfit βλέπω πως όλο και περισσότερο η μόδα αγγίζει και συνδυάζει τα vintage κομμάτια και αυτό με χαροποιεί ιδιαίτερα. Επιπροσθέτως η κατάσταση αυτή παραγκωνίζει κάπως το fast fashion και δίνει ένα βήμα ανανέωσης σε τέτοιου τύπου καταστήματα. Και από εκεί που ψωνίζαμε σε υπόγεια, με ψυχρά φώτα και παγωμένους χώρους που αποτελούνταν μονάχα από κρεμάστρες και fitting rooms, ξαφνικά ανοίγουν μικρά διαμαντάκια,  με τρομερή αισθητική, προσεγμένα, σε ζεστό περιβάλλον, με φυτά, παλιές πολυθρόνες ακόμη και μέρος για να πιείς τον καφέ σου. Κάπως έτσι εξελίσσεται η μόδα στο σήμερα και πιστεύω πως ακόμη δεν έχει γίνει το μπαμ, γιατί αυτοί που στρέφονται προς την μεταποίηση και τα second hand είναι πια πολλοί λόγω της κρίσης που πλήττει το πορτοφόλι τους.”

O κ. Μουσταφά είναι μόδιστρος και όπως αναφέρει από την πλευρά του έχει σημειωθεί μία σταθερή αλλά οριακή αύξηση στις μεταποιήσεις ρούχων. Οι πελάτες όπως εξηγεί ζητούν μπαλώματα σε παλιά παντελόνια και πανωφόρια, αλλαγή φόδρας και φερμουάρ, στένεμα ή φάρδεμα. Ορισμένοι δε, επιλέγουν παλιά κομμάτια για να αλλάξουν την όψη τους και να τα φέρουν στα δεδομένα του σήμερα. 

Η κ. Γεωργία είναι επίσης μοδίστρα και όπως εξηγεί με το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης που έφερε και την οικονομική πολλοί είναι εκείνοι που στράφηκαν στις επιδιορθώσεις ρούχων: “Eίναι απόλυτα λογική αυτή η αύξηση που καταγράφουμε στην ζήτηση της επιδιόρθωσης των ρούχων διότι οι άνθρωποι δυσκολεύονται πάρα πολύ οπότε προτιμούν να επιδιορθώσουν παλιότερα κομμάτια από τις collection τους. Αυτή την κινητικότητα την καταγράφουμε τους τελευταίους δύο μήνες. Βλέπουμε πως οι πελάτες φέρνουν παλαιότερα ρούχα που ταίριαζαν στο σώμα τους το χρονικό διάστημα που τα αγόρασαν για να τα στενέψουν ή αντίστοιχα να τα φαρδύνουν, επίσης κοπέλες φέρνουν ανδρικά μπουφάν για μεταποίηση για να ταιριάζει ας πούμε στα trent της εποχής. Τα κόστη της μεταποίησης και αντίστοιχα των επιδιορθώσεων των ρούχων κυμαίνονται ανάλογα με την ποιότητα τους. Κομμάτια fast fashion πολλές φορές δεν συμφέρουν στην μεταποίηση.” 

H σχεδιάστρια μόδας Νικολέττα Κουρτάκη λέει πως πάντα υπάρχει ζήτηση στις μεταποιήσεις των ρούχων, ωστόσο τα τελευταία 2 περίπου χρόνια είναι ακόμη πιο αυξημένη: “Πάντα υπήρχε ζήτηση στις μεταποιήσεις, θα έλεγα τα τελευταία χρόνια όμως επειδή υπάρχει και μια τάση στο κοινό να ψωνίζει από μαγαζιά με vintage ρούχα, αυτό έχει συνεισφέρει ένα παραπάνω και στις μεταποιήσεις καθώς συνήθως αυτά τα ρούχα είτε θα χρειάζονται κάποια τροποποίηση όσον αφορά το νούμερο(πιο στενό ή πιο κοντό για παράδειγμα) είτε κάποιος θα θέλει να τα χρησιμοποιήσει ως βάση για να τα μεταποιήσει και να δημιουργήσει ένα “καινούριο” ρούχο.”

Στον χώρο των social media vintage λογαριασμοί

Κατά την διάρκεια της πανδημίας και του lockdown από τις συνεχείς εκκαθαρίσεις των ρούχων από την ντουλάπα προέκυψαν στοίβες τις οποίες δεν φορούσαμε. Άλλοι στράφηκαν στο να τις πετάξουν, άλλοι στο να τις δωρίσουν σε οργανισμούς ενώ αρκετοί άνοιξαν την δική τους “επιχείρηση” στα social media. Έτσι, φωτογράφιζαν τα ρούχα τους φορεμένα σε μοντέλα, ή κρεμασμένα σε τοίχους, γράφοντας στην περιγραφή την τιμή και οι ενδιαφερόμενοι επικοινωνούσαν μέσω μηνύματος για το κομμάτι και το πως θα το παραλάμβαναν. Οι παραλαβές γινόταν χέρι με χέρι ή μέσω ταχυδρομείου με τα έξοδα να τα αναλαμβάνουν τις περισσότερες φορές οι μαγαζάτορες.

Oι Lilly and Marshal δημιούργησαν την σελίδα τους  τον Δεκέμβριο του 2020.  Η αφορμή ήταν μια μετακόμιση, όπου έπρεπε να γίνει ένα μεγάλο ξεκαθάρισμα. Στο ξεκαθάρισμα αυτό τα δυο κορίτσια παρατήρησαν πως τα περισσότερα ρούχα που δεν φορούσανε ήταν σε πάρα πολύ καλή κατάσταση, μερικά με τα καρτελάκια ακόμα, αφόρετα εντελώς. Απευθυνθήκανε σε δομές προσφύγων πρώτα και δώσανε ότι μπορούσε να χρησιμοποιηθεί, και μετά αποφασίσανε να πουλήσουνε τα υπόλοιπα: “Είναι πολύ απλό. Χαζεύεις στη σελίδα μας, επιλέγεις τι σου αρέσει. Μας στέλνεις μήνυμα για λεπτομέρειες, διαστάσεις, πληροφορίες, έξτρα φωτογραφίες και προχωράς στην αγορά. Οι φωτογραφίες που ανεβάζουμε στο depop και το instagram είναι πιο «στημένες», οπότε έχει χρειαστεί αρκετές φορές να φορέσουμε κάποιο ρούχο για να στείλουμε πιο ρεαλιστικές και λεπτομερείς φωτογραφίες με το ρούχο φορεμένο, ακόμα και σε άλλα μοντέλα. Τα προϊόντα στέλνονται ως δέματα, με ΕΛΤΑ. Υπάρχει αριθμός αποστολής και tracking ώστε να διευκολύνονται όσες και όσοι αγοράζουν. Οι πελάτες είναι πολλοί, από 18 μέχρι 30, μέχρι στιγμής. Αυτές είναι πάνω κάτω και οι ηλικίες που χρησιμοποιούν την εφαρμογή. Οι τιμές είναι χαμηλές. Από 5 – 10 ευρώ σε τοπ, 7 με 20 σε παντελόνια φούστες και φορέματα. 15-40 ευρώ για πιο καλά κομμάτια, μπουφάν, παλτά ή vintage.”

Τα μεταχειρισμένα ρούχα θεωρούνταν φθαρμένα και μολυσμένα, τα οποία αναζητούν κυρίως οι κυνηγοί θησαυρών μόδας. Ωστόσο, αυτή η αντίληψη έχει αλλάξει και πλέον πολλοί καταναλωτές θεωρούν ότι τα μεταχειρισμένα ρούχα είναι πανομοιότυπα ή και ίσης ποιότητας με τα καινούρια ρούχα που βρίσκουμε στα καταστήματα. Κάπως έτσι λοιπόν οι τάσεις και η ροή της βιομηχανίας της μόδας αλλάζει.