Όλο και περισσότεροι νέοι κάνουν δεύτερες δουλειές: Ζούμε την ζωή μας λαχανιασμένοι

Με την «έκρηξη» του πληθωρισμού, την αύξηση των ενοικίων, την έλλειψη των ακινήτων και το ύψος του κόστους της ζωής οδηγεί όλο και περισσότερους ανθρώπους να βρουν part time δουλειές για να αντεπεξέλθουν.

Η οικονομική κρίση που πλήττει την Ελλάδα από το 2008 και οι συνεχιζόμενες οικονομικές αβεβαιότητες αποτελούν βασικό πλέον παράγοντα για ένα εργασιακό τοπίο με χαμηλότερους μισθούς και υψηλή ανεργία.

Στην παρέα μου, υπάρχουν άτομα 24-30, γύρω πληρωνόμαστε όλοι στα τέλη του μήνα, μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτων  300 ευρώ από τους μισθούς που παίρνουμε έχουν φύγει για να ξοφλήσουμε τις υποχρεώσεις (λογαριασμούς και ενοίκια).

Μετά από 2-3 μέρες πέφτουμε στην ανάγκη του super market, ακόμη κι εκεί, δίνουμε στην αρχή του μήνα 80-100 ευρώ ο καθένας ενώ μέχρι τα τέλη το super market μπορεί να έχει αγγίξει ως έξοδο τα 200-250 ευρώ.

Πολλοί από εμάς κάνουμε δεύτερες δουλειές, γιατί στην πρώτη παίρνουμε βασικό, άλλοι ζούμε σε μικρά σπίτια γιατί η πρώτη μας δουλειά δεν έχει σταθερό ωράριο οπότε είναι ακατόρθωτο να βρούμε μία δεύτερη δουλειά. Γύρω στις 15-20 του μήνα, οι τραπεζικοί μας λογαριασμοί αγγίζουν τα 70 με 30 ευρώ στην καλύτερη των περιπτώσεων. Ενώ παράλληλα δεν έχουμε βγει καθόλου έξω ως παρέα, αντιθέτως, μαζευόμαστε σε σπίτια και την βγάζουμε πέρα με φθηνά κρασιά.

Σκεφτόμαστε πολύ αν θα βγούμε κάπου έξω για ένα ποτό, ή αν θα πάμε σινεμά, υπολογίζουμε διαρκώς τα έξοδα και τα έσοδα και χάνουμε τον λογαριασμό. Ζούμε την ζωή μας λαχανιασμένοι, από την μία δουλειά στην άλλη και με ένα κομπιουτεράκι στο χέρι – δεν βγαίνει αλλιώς αν θέλεις να είσαι ανεξάρτητος και να μην ζητάς άλλο από τους γονείς σου. Κάθε μήνα και χειρότερα, κάθε μήνα πιο περιορισμένοι.

Στην Ελλάδα οι νέοι

Οι νέοι στην Ελλάδα συχνά δεν βρίσκουν σταθερές και μόνιμες θέσεις εργασίας. Πολλοί εργάζονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή σε ευέλικτες μορφές εργασίας, οι οποίες δεν προσφέρουν τις ίδιες οικονομικές απολαβές ή τα ίδια κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα όπως οι πλήρους απασχόλησης θέση εργασίας.

Η τεχνολογία και το διαδίκτυο έχουν δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για ελεύθερους επαγγελματίες (freelancers) και για εργασίες από το σπίτι, όπως είναι το διαδικτυακό μάρκετινγκ, η δημιουργία περιεχομένου, ο γραφιστικός σχεδιασμός, οι υπηρεσίες μετάφρασης, η συγγραφή και άλλες δημιουργικές ή τεχνικές εργασίες που επιτρέπουν στους νέους να αναλάβουν μια δεύτερη ή ακόμη και τρίτη δουλειά, συνδυάζοντας την με την κύρια εργασία τους.

Πολλοί νέοι σήμερα θέλουν να έχουν έλεγχο στις επαγγελματικές τους επιλογές και να αποφύγουν τις παραδοσιακές δομές και περιορισμούς της συμβατικής εργασίας. Η δεύτερη δουλειά μπορεί να έχει την μορφή μικρών επιχειρηματικών προσπαθειών, όπως η δημιουργία μικρών επιχειρήσεων μέσω διαδικτύου, ή ακόμα και η ασχολία με χόμπι που μπορούν να γίνουν πηγή εισοδήματος (π.χ. χειροτεχνία, φωτογραφία, βίντεο, coaching, συμβουλευτική)

Οι νέες τεχνολογίες (όπως τα κρυπτονομίσματα, η τεχνητή νοημοσύνη, η αυτοματοποίηση και η πλατφόρμα για την εργασία εξ αποστάσεως) δημιουργούν νέες ευκαιρίες που επιτρέπουν στους νέους να αποκτούν εισόδημα χωρίς να είναι αναγκαία η παρουσία τους σε ένα παραδοσιακό εργασιακό περιβάλλον.

Ο Νικόλας είναι 30 ετών έχει μία σταθερή θέση σε ιδιωτικό φορέα όμως εργάζεται ως freelancer σε άλλους δύο:

“Πώς να τα βγάλεις πέρα με μία -μόλις- δουλειά; Με τον κατώτατο μισθό να βρίσκεται οριακά πάνω από τα 700€ και το ενοίκιο σε ένα καλό σενάριο να βρίσκεται γύρω στα 400€, πώς στο καλό θα ζήσεις με έναν μισθό όταν ρεύμα, Ίντερνετ, θέρμανση, νερό και σούπερ μάρκετ καλύπτονται μετά βίας από τα υπόλοιπα 300€; Δεν είναι μόνο η ακρίβεια που θερίζει. Είναι και ο τραγικά χαμηλός μισθός που λαμβάνουμε. Αυτός, που για κάποιον πολύ εύστοχο λόγο τον αποκαλούν κατώτατο. Για να επιβιώσει λοιπόν κάποιος και να πρέπει να κάνει κάποιες δραστηριότητες για την αναψυχή του, χρειάζεται τουλάχιστον ακόμη μία part time εργασία. Κάποιος με τρίτες υποχρεώσεις και όχημα, κατοικίδιο κλπ., χρειάζεται ακόμη μία δουλειά. Κι ένας ακόμη ο οποίος τολμά να θέλει να αποταμιεύσει, τότε θα χρειαστεί να κάνει και… 4η δουλειά! Βλέπετε κι εσείς τον εαυτό σας εδώ, ε;”

O Iάσονας είναι 28 ετών και έχει πλέον δύο δουλειές, μία βασική και μία part time:

“Τι πιο σύνηθες το 2024 να μην σου φτάνει η βασική σου δουλειά. Να ψάχνεις να κάνεις μια δεύτερη δουλειά είτε παρόμοια είτε εντελώς διαφορετική από την βασική. Οι λόγοι είναι οικονομικοί, καθώς τα έξοδα συνεχώς αυξάνονται, ενώ τα έσοδα είτε παραμένουν ίδια, είτε με γοργούς ρυθμούς μειώνονται. Ο βασικότερος λόγος είναι και θα είναι πάντα το οικονομικό κομμάτι. Όλοι γνωρίζουμε πως με τον βασικό μισθό, πλέον, δεν μπορεί να βγει με αξιοπρέπεια ο μήνας. Σε συνδυασμό με την απίστευτη αύξηση των τιμών στα ενοίκια η κατάσταση γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Καθημερινά παρατηρούμε πως απλά αγαθά που χρειαζόμαστε για να επιβιώσουμε, έχουν πάρει την άνοδο στις τιμές. Οπότε ένας ακόμη λόγος, ο οποίος δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητος είναι οι τιμές στα σούπερ μάρκετ, όπου κάθε μέρα νιώθεις πως αυξάνονται κάνοντας την κατάσταση να δυσκολεύει. Τέλος, όσοι χρησιμοποιούμε είτε αυτοκίνητο είτε μηχανή, παρατηρούμε πως οι τιμές στα καύσιμα ποτέ δεν είναι ίδιες. Συνήθως, οι διάφορες είναι πάντα προς τα πάνω και ποτέ για το όφελος του καταναλωτή.”

H Kυβέλη είναι 25 ετών, εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα και είναι freelancer στο digital marketing:

“Mέχρι πέρσι έμενα με τους γονείς μου, φέτος πήρα την απόφαση να μετακομίσω με τον σύντροφο μου στο κέντρο. Ευτυχώς ήμασταν τυχεροί, βρήκαμε ένα σπίτι στο κέντρο σε άριστη κατάσταση και επιπλωμένο μόλις 480 ευρώ. Εγώ στην βασική μου δουλειά παίρνω 800 ευρώ, τα 240 φεύγουν στο ενοίκιο και τουλάχιστον 150-200 πάνε σε λογαριασμούς και supermarket.

Μένουν μόλις 360 ευρώ, και αν δεν είναι χειμώνας, γιατί τότε οι λογαριασμοί αυξάνονται διαρκώς. Έχω κάνει μεταπτυχιακό στα social media, οπότε φέτος, έψαξα και βρήκα ως freelancer κάποιους πελάτες, δεν είναι πολύ όμως ευτυχώς ο μισθός μου έχει φτάσει στα 1.200 ευρώ και τουλάχιστον κάθε μήνα μπορώ να βάλω και κάτι στην άκρη. Επίσης, ευτυχώς από μικρή φτιάχνω κοσμήματα και φέτος αυτά έπιασαν τόπο, τα έβαλα στο vinted και το καλοκαίρι είχα ένα μικρό εισόδημα και από εκεί. 

Προς τις 20 του μήνα, στην παρέα μου που είμαστε όλοι κοντά ηλικιακά και μένουμε μόνοι μας, ο καθένας από εμάς έχει στους τραπεζικούς του λογαριασμούς γύρω στα 30-50 ευρώ. Δεν ανήκουμε στην γενιά που μπορεί να αποταμιεύσει χρήματα, μπορούμε με το ζόρι πια να βγούμε για έναν καφέ, και με ακόμη μεγαλύτερο ζόρι να ταξιδέψουμε, χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα βγαίνουμε τους υπόλοιπους μήνες. Είμαστε διαρκώς πιεσμένοι και αγχωμένοι, οι περισσότεροι από εμάς κάνουμε δεύτερες και τρίτες δουλειές και στο τέλος της ημέρας δεν ζούμε καν την ζωή μας γιατί καταλήγουμε να εργαζόμαστε 12-14 ώρες. Και από πάνω, ακούμε από τους μεγαλύτερους να λένε πως στην ηλικία μας αποταμιεύανε, αλλά…στην ηλικία μας ήταν στο ΠΑΣΟΚ στην εξουσία και λεφτά υπήρχαν.

Γενικά μία απογοήτευση, μπαίνουμε σε ένα περιβάλλον εργασίας και δεν ξέρουμε καν αν θα πάρουμε αύξηση ή θα μείνουμε με τον κατώτατο για πάντα.”