Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων και πού εξαπλώνεται – Πρέπει να ανησυχούμε;

Οι ευρωπαϊκές και αμερικανικές υγειονομικές αρχές έχουν εντοπίσει αρκετές περιπτώσεις ευλογιάς των πιθήκων τις τελευταίες ημέρες, κυρίως σε νέους ανθρώπους. 

Πρόκειται για μεγάλο ξέσπασμα μιας ασθένειας που σπάνια εμφανίζεται εκτός Αφρικής.

Οι υγειονομικοί σε όλο τον κόσμο παρακολουθούν την πορεία των κρουσμάτων επειδή, για πρώτη φορά, η ασθένεια φαίνεται να εξαπλώνεται σε άτομα που δεν ταξίδεψαν στην Αφρική. 

Τονίζουν ωστόσο, ότι ο κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό είναι χαμηλός.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η MONKEYPOX;

Η ευλογιά των πιθήκων είναι ένας ιός που προέρχεται από άγρια ​​ζώα, όπως τα τρωκτικά και τα πρωτεύοντα θηλαστικά και περιστασιακά μεταπηδά στους ανθρώπους. Τα περισσότερα κρούσματα σε ανθρώπους μέχρι τώρα ήταν στην κεντρική και δυτική Αφρική, όπου η ασθένεια είναι ενδημική.

Εντοπίστηκε για πρώτη φορά από επιστήμονες το 1958, όταν υπήρξαν δύο κρούσματα μιας ασθένειας «όπως της ευλογιάς» σε πιθήκους έρευνας – έτσι και βγήκε το όνομα ευλογιά των πιθήκων. Η πρώτη γνωστή ανθρώπινη μόλυνση ήταν το 1970, σε ένα 9χρονο αγόρι απομακρυσμένης περιοχής του Κονγκό.

Το 1980, η ευλογιά εξαλείφθηκε με εμβολιασμό και το τρύπημα καταργήθηκε σταδιακά. Αλλά προστατεύει επίσης από την ευλογιά των πιθήκων και η απόσυρση των εκστρατειών εμβολιασμού μπορεί να έχει συμβάλει στην εξάπλωση των κρουσμάτων της ευλογιάς των πιθήκων, σύμφωνα με ειδικούς.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ;

Η ευλογιά των πιθήκων ανήκει στην ίδια οικογένεια ιών με την ευλογιά, αλλά προκαλεί ηπιότερα συμπτώματα.

Οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν μόνο πυρετό, πόνους στο σώμα, ρίγη και κόπωση. Τα άτομα με πιο σοβαρή ασθένεια μπορεί να εμφανίσουν εξανθήματα στο πρόσωπο και τα χέρια που μπορεί να εξαπλωθούν σε άλλα μέρη του σώματος.

Η περίοδος επώασης είναι από πέντε ημέρες έως τρεις εβδομάδες περίπου. Οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν μέσα σε περίπου δύο έως τέσσερις εβδομάδες χωρίς να χρειάζεται να νοσηλευτούν.

Η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να είναι θανατηφόρα για έως και ένα στα 10 άτομα και πιστεύεται ότι είναι πιο σοβαρή στα παιδιά.

Τα άτομα που εκτίθενται στον ιό συχνά λαμβάνουν ένα από τα πολλά εμβόλια κατά της ευλογιάς, τα οποία έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά κατά της ευλογιάς των πιθήκων. Αναπτύσσονται επίσης αντιιικά φάρμακα.

Την Πέμπτη, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων συνέστησε να απομονωθούν όλα τα ύποπτα κρούσματα και να προσφερθεί το εμβόλιο κατά της ευλογιάς σε άτομα υψηλού κινδύνου.

ΟΙ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΥΛΟΓΙΑΣ 

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι υπάρχουν χιλιάδες μολύνσεις από ευλογιά πιθήκων σε περίπου δώδεκα αφρικανικές χώρες κάθε χρόνο. Τα περισσότερα βρίσκονται στο Κονγκό, το οποίο αναφέρει περίπου 6.000 κρούσματα ετησίως, και στη Νιγηρία, με περίπου 3.000 κρούσματα ετησίως.

Μεμονωμένα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων εντοπίζονται περιστασιακά εκτός Αφρικής, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Βρετανίας. Τα κρούσματα σχετίζονται συνήθως με ταξίδια στην Αφρική ή επαφή με ζώα από περιοχές όπου η ασθένεια είναι πιο συχνή.

Το 2003, 47 άτομα σε έξι πολιτείες των ΗΠΑ ήταν επιβεβαιωμένα ή πιθανά κρούσματα. Κόλλησαν τον ιό από κατοικίδια σκυλιά που στεγάζονταν κοντά σε εισαγόμενα μικρά θηλαστικά από την Γκάνα.

ΤΙ ΔΙΑΦΕΡΕΙ ΑΥΤΗ ΤΗ ΦΟΡΑ;

Είναι η πρώτη φορά που η ευλογιά των πιθήκων φαίνεται να εξαπλώνεται σε ανθρώπους που δεν ταξίδεψαν στην Αφρική. Οι περισσότερες περιπτώσεις αφορούν άνδρες που έκαναν σεξ με άνδρες.

Στην Ευρώπη, μολύνσεις έχουν αναφερθεί στη Βρετανία, την Ιταλία, την Πορτογαλία, την Ισπανία και τη Σουηδία.

Η Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας της Βρετανίας αναφέρει ότι οι περιπτώσεις της δεν συνδέονται όλες, υποδηλώνοντας ότι υπάρχουν πολλαπλές αλυσίδες μετάδοσης. Οι λοιμώξεις στην Πορτογαλία εντοπίστηκαν σε κλινική σεξουαλικής υγείας, όπου οι άνδρες αναζήτησαν βοήθεια για βλάβες στα γεννητικά τους όργανα.

Την Τετάρτη, Αμερικανοί ανέφεραν ένα κρούσμα ευλογιάς των πιθήκων σε έναν άνδρα που είχε πρόσφατα ταξιδέψει στον Καναδά. Η Υπηρεσία Δημόσιας Υγείας του Καναδά επιβεβαίωσε επίσης δύο περιπτώσεις που σχετίζονται με αυτό το θετικό τεστ. Οι υγειονομικοί υπάλληλοι στο Κεμπέκ δήλωσαν νωρίτερα ότι υποπτεύονται 17 κρούσματα στην περιοχή του Μόντρεαλ.

Η ΕΥΓΟΓΙΑ ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΣΕΞ;

Είναι πιθανό, αλλά είναι ασαφές αυτή τη στιγμή.

Η ευλογιά των πιθήκων δεν έχει προηγουμένως τεκμηριωθεί ότι έχει εξαπλωθεί μέσω του σεξ, αλλά μπορεί να μεταδοθεί μέσω στενής επαφής με μολυσμένα άτομα, τα σωματικά τους υγρά και τα ρούχα ή τα σεντόνια τους.

Ο Μάικλ Σκίνερ, ιολόγος στο Imperial College του Λονδίνου, αναφέρει ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για να καθοριστεί πώς μολύνθηκαν οι άνδρες στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Από τη φύση της, η σεξουαλική δραστηριότητα περιλαμβάνει στενή επαφή, η οποία θα περίμενε κανείς να αυξήσει την πιθανότητα μετάδοσης, ανεξάρτητα από τον σεξουαλικό προσανατολισμό ενός ατόμου και ανεξάρτητα από τον τρόπο μετάδοσης», είπε ο Skinner.

«Η ευλογιά των πιθήκων είναι ενδημική στη Δυτική Αφρική, ειδικά στη Νιγηρία», και ο ιός «μάλλον προέρχεται από κάποιο ζώο, αλλά δεν ξέρουμε ποιο», είπε στην εφημερίδα Eskild Petersen, καθηγητής μολυσματικών ασθενειών στο Πανεπιστήμιο Aarhus της Δανίας.

«Το τρέχον ξέσπασμα είναι μια έκπληξη», πρόσθεσε ο Petersen, πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας για τις Αναδυόμενες Λοιμώξεις της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων (ESCMID).

Μια βασική διαφορά μεταξύ αυτού του ιού και αυτού που προκαλεί ο COVID-19 είναι ποιοι μπορεί να φοβούνται περισσότερο σε αυτόν, όπως είπαν οι ειδικοί. Συγκεκριμένα, οι νεότερες ηλικίες και οι άνδρες που κάνουν σεξ με άντρες μπορεί να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σε μέρη όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, όταν ο COVID-19 έχει σκοτώσει δυσανάλογα τους ηλικιωμένους.

«Ο εμβολιασμός κατά της ευλογιάς είναι αρκετά προστατευτικός, επομένως όσοι σαν εμένα είναι αρκετά μεγάλοι και έχουν κάνει εμβόλιο κατά της ευλογιάς προστατεύονται καλά», είπε στην Daily Beast ο Κάρλος Ντελ Ρίο, καθηγητής ιατρικής στο τμήμα μολυσματικών ασθενειών στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Emory. «Είναι οι νέοι που δεν έχουν κάνει εμβόλιο κατά της ευλογιάς που κινδυνεύουν».

Σε αντίθεση με τον COVID, δεν πρόκειται για νέο ιό, η πρόληψη δεν είναι ένα μυστηριώδες μαύρο κουτί. Το εμβόλιο της ευλογιάς λειτουργεί στην ευλογιά των πιθήκων, αν και είναι γνωστό ότι προκαλεί μάλλον έντονες παρενέργειες και πάντα αφήνει μια μόνιμη ουλή . Ένα δεύτερο εμβόλιο είχε προηγουμένως αδειοδοτηθεί τόσο για την ευλογιά όσο και για την ευλογιά των πιθήκων και, σύμφωνα με το Bloomberg , οι ομοσπονδίες έκαναν κίνηση 119 εκατομμυρίων δολαρίων για να προετοιμάσουν περισσότερες δόσεις από αυτό αυτήν την εβδομάδα. Τα αντιιικά που μπορούν να βοηθήσουν με λοιμώξεις από ευλογιά μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν κατά της ευλογιάς των πιθήκων , σύμφωνα με το CDC.

Και σε μια ενδιαφέρουσα επαγγελματική εικασία από τον Petersen, το backstop για τη δημόσια υγεία που μπορεί τελικά να αποτρέψει ένα εκτεταμένο ξέσπασμα της ευλογιάς των πιθήκων στους νεότερους θα μπορούσε να είναι η ανοσία που φέρουν πολλοί χάρη στο ήδη χορηγούμενο εμβόλιο κατά της ανεμοβλογιάς.

Με πληροφορίες από AP / thedailybeast / Deutsche Welle