Ο επίλογος της Πέμπτης: Την εστίαση δεν την ανοίγετε, την κλείνετε

Βασικό θέμα συζήτησης μετά το χθεσινό διάγγελμα του πρωθυπουργού αποτελεί σήμερα η είδηση του «ανοίγματος» της εστίασης τη Δευτέρα του Πάσχα, 3 Μαΐου. Ευκαιρία να βάλουμε κάποια πράγματα στη θέση τους με αφορμή ακόμα ένα «πυροτέχνημα» της κυβέρνησης.

Καταρχάς η ημερομηνία «ανοίγματος» των εστιατορίων και των καφέ δεν είναι καθόλου τυχαία και καθόλου «αθώα». Ο βραχνάς των 534 ευρώ των εργαζομένων που είναι ως τώρα σε αναστολή, των αποζημιώσεων στους ιδιοκτήτες ακινήτων για τα ενοίκια που δεν εισπράττουν αλλά και των επιστρεπτέων προκαταβολών Μαϊού που θα αναγκάζονταν η κυβέρνηση να δώσει, αποτελούν τους βασικούς λόγους της άρον άρον απόφασης. Εχει υπολογιστεί σε περισσότερο από 200 εκατομμύρια ευρώ την εβδομάδα το κέρδος για τα δημόσια ταμεία.

Τι σημαίνει, όμως, «άνοιγμα» στις 3 Μαΐου; Σημαίνει πως οι επιχειρήσεις θα πρέπει Μεγάλη Παρασκευή, Μεγάλο Σάββατο, ακόμα και ανήμερα του Πάσχα να κάνουν ετοιμασίες, καθαριότητες, επιδιορθώσεις (από 30 Οκτωβρίου είναι κλειστά) και προμήθειες για να είναι έτοιμες. Να είναι έτοιμες να κάνουν τι; Να προσφέρουν φαγητό σε πελάτες που επί δύο μέρες έτρωγαν στα οικογενειακά τραπέζια; Μα, ακόμα και προ πανδημίας τα εστιατόρια αλλά και τα συνοικιακά καφέ, ήταν κλειστά αυτές τις μέρες αφού όλοι ήμασταν αποσυντονισμένοι από την τήρηση των εθίμων, το εκκλησίασμα, τα τραπεζώματα. Συνήθως τα μαγαζιά δούλευαν από το Παρασκευοσάββατο πριν του Θωμά για να μην πω το επόμενο όταν πλέον οι γιορτές είχαν παρέλθει.

Δεν είναι, φυσικά, μόνον το θέμα του κακού εμπορικού τάιμινγκ που δείχνει πως αυτός ο οποίος πήρε την απόφαση ανοίγματος της εστίασης τόσο ξαφνικά δεν έχει ιδέα από την πραγματικότητα αυτής της δουλειάς και δεν ενδιαφέρεται για την βιωσιμότητα των χιλιάδων επιχειρήσεων. Για να ανοίξει σήμερα ένας χώρος 100 τετραγωνικών που ήταν κλειστός έξι μήνες χρειάζεται 10.000 ευρώ τουλάχιστον μόνο για τα βασικά. Μάλιστα, τα χρήματα αυτά υπολογίζεται πως είναι ο μέσος όρος της ενίσχυσης που θα λάβουν οι επιχειρήσεις με το έκτακτο πρόγραμμα στήριξης. Κι όμως, για το συγκεκριμένο πρόγραμμα ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΝΟΙΞΕΙ ΚΑΝ Η ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ. Σκεφτείτε πόσο θα χρειαστεί για την εκταμίευση των χρημάτων.

Και πάμε στο δια ταύτα της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων της εστίασης αφού ξεκινήσουν να δουλεύουν. Πιστεύει κανείς ότι μπορεί ένα εστιατόριο ή ένα μπαρ να βγάλει τα έξοδά του με λειτουργία ως τις 23.00; Ειδικά οι επιχειρήσεις με φαγητό, πιστεύει κανείς ότι μπορούν να υπολογίζουν σε τζίρους όταν στις 23.00, όχι απλώς θα έχουν φύγει οι πελάτες αλλά θα απαγορεύεται και η κυκλοφορία; Δηλαδή τι ώρα υπολογίζει κάποιος να καθίσει για φαγητό αν κατέβει στο κέντρο την Παρασκευή μετά το Πάσχα; Στις 20.00 που είναι ακόμα μέρα; Απίστευτα πράγματα.

Λένε, παράλληλα, στην κυβέρνηση ότι η εστίαση θα λειτουργήσει μόνο σε εξωτερικούς χώρους. Κι αν μια επιχείρηση έχει 20% εξωτερικό χώρο και 80% εσωτερικό; (καλά, κάποιες δεν έχουν καθόλου). Αν μέσα στον Μάιο βρέξει τρεις φορές κι άλλες πέντε έχει χαμηλή θερμοκρασία; Μπορεί κάποιος να φάει έξω με βροχή; Μπορεί να πιει την μπύρα του με 5 βαθμούς κελσίου και αέρα όταν δεν έχει τη δυνατότητα να μπει στο εσωτερικό; Προφανώς κι όταν δει τον καιρό έτσι δεν θα σκεφτεί καν να κατεβεί. Η επιχείρηση, όμως, θα είναι ανοιχτή. θα πληρώνει ενοίκιο και ρεύμα και υπαλλήλους. Θα έχει αγοράσει τρόφιμα και ποτά. Θα έχει καθαρίσει και απολυμάνει. Θα έχει πληρώσει αλλά δε θα εισπράξει.

Οι άνθρωποι που πήραν αυτήν την απόφαση να ανοίξει η εστίαση την Δευτέρα 3 Μαΐου με αυτήν την (ανύπαρκτη) στήριξη, με αυτά τα επιδημιολογικά δεδομένα και με αυτούς τους περιορισμούς, δεν άνοιξαν τίποτα, αντιθέτως καταδίκασαν σε οριστικό αφανισμό την μεγάλη πλειοψηφία του κλάδου. Ενώ γνωρίζουν καλά από πέρσι πως τέτοιου είδους επιχειρήσεις χρειάζονται όλο το Μάιο και όλο τον Ιούνιο για να ορθοποδήσουν (με τουρισμό και καλοκαιρία), αποφάσισαν «να τις ρίξουν στα βαθιά» για να γλυτώσουν στο περίπου όσα εκατομμύρια ευρώ θα δώσουν για να πραγματοποιήσουν την πολυδιαφημισμένη «μη επιστρεπτέα» ενίσχυσή τους. Πρώτα θα τους τα πάρουν, δηλαδή, και μετά θα τους τα ξαναδώσουν πίσω.

Το αποτέλεσμα είναι τραγικό: Χιλιάδες επιχειρήσεις για δυο μήνες θα «μπαίνουν μέσα» αντί να είναι, έστω στο μηδέν, όπως τώρα που είναι κλειστές. Μέχρι να ορθοποδήσουν θα έρθει ο χειμώνας του 2021-2022 οπότε και θα πρέπει να αρχίσουν να αποπληρώνουν τα δάνεια των επιστρεπτέων προκαταβολών, τα ΦΠΑ, τους φόρους εισοδήματος, τα ΕΦΚΑ και τα υπόλοιπα τέλη που μπήκαν σε αναστολή στην πρώτη φάση της πανδημίας κι όλα αυτά σε ένα οικονομικό περιβάλλον δύσκολο για όλο τον κόσμο, άρα και για τους πελάτες τους.

Ας μην κοροϊδευόμαστε. Οσα συμβαίνουν στην εστίαση δεν είναι άσχετα με αυτά που δρομολογούνται στα εργασιακά το προσεχές διάστημα. Η κρίση στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα στρέψει εργατικό δυναμικό στους υπόλοιπους κλάδους. Μιλάμε για εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους. Η υπερπροσφορά εργασίας θα έρθει να επισφραγίσει τη θέση ισχύος των μεγάλων επιχειρήσεων έναντι των υπαλλήλων. Σε αυτό το φτηνό δυναμικό θα προστεθούν και τα «πρώην αφεντικά» των επιχειρήσεων που θα αφανιστούν. Για ποια απαίτηση πληρωμής των υπερωριών αντί για ρεπό να μιλήσουμε; Για ποια καταγγελία ότι δεν πληρώθηκε το δώρο ή το επίδομα; Για ποια διεκδίκηση καλύτερης αμοιβής να κάνει λόγο ο εργαζόμενος όταν έξω από το γραφείο του προϊστάμενου θα περιμένουν δεκάδες πρώην σερβιτόροι πρόθυμοι να πιάσουν δουλειά χωρίς να απαιτούν να μάθουν πόσες ώρες θα δουλέψουν και πόσα χρήματα θα πληρώνονται;

Καταλάβατε γιατί ο Κωστής Χατζηδάκης παρουσιάζεται ως «σούπερμαν»; Πρέπει πραγματικά να έχεις υπερφυσικές δυνάμεις για να γυρίσεις τη χώρα 70 χρόνια πίσω.