Γιατί όλοι μιλούν (πια) για το τέταρτο κύμα της πανδημίας;

Έναν χρόνο αφότου η Covid-19 μπήκε στη ζωή μας και με το τρίτο κύμα της πανδημίας να σφυροκοπά τον πλανήτη ήδη ανοίγει η κουβέντα για ένα τέταρτο κύμα που θα έχει τα δικά του χαρακτηριστικά και δεν αποκλείεται να κάνει την εμφάνιση του όσο οι εμβολιασμοί καθυστερούν και τα περιοριστικά μέτρα δεν λειτουργούν αποτελεσματικά.

Κυβερνήσεις και επιστήμονες κατανοούν στις δημόσιες τοποθετήσεις τους την κόπωση των πολιτών, ωστόσο το μείγμα μέτρων που ελήφθησαν τους προηγούμενους μήνες σε πολλές χώρες της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου δεν φαίνεται να αποδίδει, μιας και τα νοσοκομεία γεμίζουν συνεχώς, με τις εισαγωγές, αλλά και τους θανάτους να εμφανίζουν αυξητική τάση σύμφωνα με τους Financial Times.

Σχοινοβατώντας μεταξύ lockdown και σταδιακής απελευθέρωσης των περιοριστικών μέτρων, ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γαλλία, το Βέλγιο, η Γερμανία, η Ολλανδία καταγράφουν αύξηση των κρουσμάτων τους από 48 έως και 95% μέσα σε δύο εβδομάδες. Βέβαια, σε αυτό δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν και τα περισσότερα διαγνωστικά τεστ τα οποία γίνονται.

Η επικράτηση και η ταχύτατη εξάπλωση της βρετανικής μετάλλαξης αναγκάζει την Ευρώπη να συνεχίσει να δίνει τη μάχη της με την πανδημία, καθώς σε μερικές χώρες η κατάσταση βρίσκεται σε φάση επιδείνωσης, σε άλλες φαίνεται να έχει φθάσει σε μία κορύφωση, ενώ σε λιγότερες καταγράφεται πτωτική τάση.

Αυστρία, Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία βλέπουν την πληρότητα στις ΜΕΘ των νοσοκομείων τους να αυξάνεται διαρκώς, ενώ στο υψηλότερο σημείο από την αρχή της πανδημίας φτάνουν Πολωνία και Ουγγαρία.

Στη Γερμανία, την πολυπληθέστερη χώρα της Ευρώπης, «από τα μέσα Μαρτίου περισσότεροι από 1.000 ασθενείς έχουν εισαχθεί σε ΜΕΘ της χώρας», σύμφωνα με τον ελληνικής καταγωγής δρα Κρίστιαν Καραγιαννίδη, επικεφαλής της Ένωσης Γερμανών Εντατικολόγων. Ο ίδιος προειδοποιεί ότι αν οι εισαγωγές στις ΜΕΘ συνεχιστούν με αυτόν τον ρυθμό, «θα φθάσουμε στα όρια της δυναμικότητάς μας σε λιγότερες από τέσσερις εβδομάδες».

Ανάλογη εικόνα και σε Ισπανία και Ιταλία με τους ειδικούς να μην βλέπουν την μείωση που ανέμεναν στα κρούσματα, εξαιτίας των μεταλλάξεων και παρά τα περιοριστικά μέτρα που ισχύουν.

Για τις χειρότερες μέρες της πανδημίας στη χώρα κάνει λόγο ο Πολωνός υπουργός Υγείας, Άνταμ Νιτζιέλσκι, αφού τα νοσοκομεία γεμίζουν από ασθενείς και διασωληνωμένους. Την ίδια ώρα η η Ουγγαρία έχει τους περισσότερους θανάτους από κορονοϊό ανά κάτοικο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά θνητότητας διεθνώς. Στη Σλοβακία, τα κρούσματα έχουν φθάσει στην κορύφωσή τους, ενώ μόνο στην Τσεχία -μετά από πολύ αυστηρό lockdown- αρχίζουν να εμφανίζουν πτωτική τάση.

Τα lockdown δεν είναι πια λύση και τα εμβόλια είναι ανεπαρκή

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τρία στα τέσσερα νέα κρούσματα στην Ευρώπη οφείλονται στη βρετανική μετάλλαξη. Οι Ευρωπαίοι «ποντάρουν» στην αύξηση των εμβολίων τις επόμενες εβδομάδες, ώστε να αυξηθεί το ποσοστό εμβολιασμού του ευρωπαϊκού πληθυσμού που σήμερα βρίσκεται περίπου στο 12,5%. Εάν τα πράγματα πάνε καλά, θα έχει εμβολιαστεί το 70% του ευρωπαϊκού πληθυσμού -περίπου 255 εκατομμύρια άνθρωποι- έως τον Σεπτέμβριο.

Σε κάθε περίπτωση, τα ολικά lockdown συναντούν αυξανόμενη αντίσταση. Όπως ανέφερε ο επιδημιολόγος Μαρτίν Μπλασιέρ του Γαλλικού Συμβουλευτικού Οργανισμού για θέματα Δημόσιας Υγείας, Public Health Expertise, «η γερμανική και η γαλλική κυβέρνηση μόλις συνειδητοποιούν ότι είναι αδύνατο να βάλουν σε lockdown τις χώρες τους. Οι άνθρωποι τρελαίνονται, καθώς δεν θέλουν να μείνουν άλλο στο σπίτι».

Αυτό είναι το πρόβλημα της Ευρώπης σήμερα, κατά τον Μπλασιέρ. Καθώς «τα lockdown δεν αποτελούν πια λύση και τα εμβόλια είναι ανεπαρκή», η Ευρώπη πρέπει να βασιστεί κυρίως στην τήρηση των μέτρων αποστασιοποίησης και στα αυξημένα διαγνωστικά τεστ. Αυτό συνεπάγεται αυξημένη υπευθυνότητα των πολιτών.

Το τέταρτο κύμα υψώνεται στις ΗΠΑ

Εφόσον τα κρούσματα σε Πολιτείες των ΗΠΑ συνεχίσουν να βρίσκονται σε αυξητική τάση, τότε οι επιστήμονες σημειώνουν ότι όντως αυτό μπορεί να χαρακτηριστεί το τέταρτο κύμα της πανδημίας μιας και θα είναι η τέταρτη φορά από τον Μάρτιο του 2020 που οι αριθμοί θα πάρουν την… ανηφόρα.

Το Axios σε δημοσίευμα του πριν από λίγες ημέρες κάνει λόγο κατά μέσο όρο 63.000 ημερήσιες διαγνώσεις ανθρώπων που νοσούσαν με Covid, γεγονός που συνιστά μια αύξηση της τάξεως του 17% σε σχέση με το προηγούμενο δεκαπενθήμερο.

Το δημοσίευμα συνεχίζει τονίζοντας ότι ο αριθμός των ημερήσιων κρουσμάτων σημείωσε αύξηση της περασμένη εβδομάδα σε 25 Πολιτείες. Επίσης, παρότι ο εμβολιασμός κινείται γοργά, ο αριθμός των νέων περιστατικών έχει σημειώσει πτώση μόνο σε πέντε Πολιτείες, κυρίως στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας.

Αυτό σύμφωνα με τους ειδικούς έχει εξήγηση στο γεγονός ότι έχουν περάσει αρκετοί μήνες από την εορταστική περίοδο του χειμώνα όπου οι άνθρωποι ταξίδευαν για τις διακοπές τους και συναντιόταν με άλλους ανθρώπους σε εσωτερικούς χώρους.

Αρκετές Πολιτείες των ΗΠΑ αποφασίζουν να άρουν τους περιορισμούς τους, όμως ο φόβος για έξαρση κρουσμάτων καραδοκεί μιας και μέχρι στιγμής έχει δοθεί προτεραιότητα στον εμβολιασμό ηλικιωμένων ατόμων με υποκείμενα νοσήματα, ενώ νεότεροι σε ηλικία Αμερικανοί βρίσκονται στην… ουρά της διαδικασίας, την ώρα που η διασπορά των μεταλλάξεων είναι πιο επιθετική.

Οι ειδικοί στις ΗΠΑ ωστόσο εκφράζουν την αισιοδοξία τους ότι το τέταρτο κύμα δεν θα είναι το ίδιο θανατηφόρο με το τρίτο, μιας και αρκετοί άνθρωποι θα έχουν εμβολιαστεί, ωστόσο η περιπέτεια με την Covid-19 δύσκολα θα μας αφήσει σύντομα.

Τα σημεία «κλειδιά»

Σε τοποθέτηση της η Δρ. Ροσέλ Ουαλένσκι, Διευθύντρια των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, είχε αναφερθεί στους παράγοντες εκείνους που θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στο αν οι ΗΠΑ, αλλά και ο υπόλοιπος κόσμος, θα κληθούν να αντιμετωπίσουν ένα τέταρτο κύμα της πανδημίας.

Αυτοί θα είναι:

1. Το πόσο καλά ακολουθούμε τους κανόνες της δημόσιας υγείας (χρήση μάσκας, αποστάσεις) σε μία περίοδο που οι επιχειρήσεις αρχίζουν στη χώρα να επιστρέφουν στην δια ζώσης εργασία και οι Πολιτείες άρουν σταδιακά τους περιορισμούς.
2. Η διανομή των εμβολίων. Θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι όλοι έχουν πρόσβαση σε αυτό, ακόμη και οι περιθωριοποιημένες κοινωνικά ομάδες, ενώ παράλληλα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί η διστακτικότητα που εκφράζουν ορισμένοι απέναντι στον εμβολιασμό.
3. Χώρες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος πρέπει να έχουν πρόσβαση στα εμβόλια. Αν κάποιες χώρες μείνουν ανεμβολίαστες τότε θα υπάρχει κίνδυνος να προκύψουν νέες μεταλλάξεις που δεν θα είναι σίγουρο εάν καλύπτονται από τα ήδη υπάρχοντα εμβόλια.

Επικίνδυνες διακρίσεις και αποκλεισμοί – Γνωρίζουν τα εμβόλια από σύνορα και χρώματα;

Ιαπωνία: Μεταλλάξεις, τέταρτο κύμα και Ολυμπιακοί Αγώνες

Οι ιαπωνικές υγειονομικές αρχές εκφράζουν ανησυχίες ότι τα παραλλαγμένα στελέχη του κορονοϊού προκαλούν ένα τέταρτο κύμα της πανδημίας, το οποίο βρίσκεται εν τη γενέσει του ενώ απομένουν μόλις 109 ημέρες μέχρι τους Ολυμπιακούς του Τόκιο.

Τα παραλλαγμένα στελέχη φαίνεται πως είναι πιο μεταδοτικά και μπορεί να είναι ανθεκτικά στα εμβόλια, τα οποία εξακολουθούν να μην είναι ευρέως διαθέσιμα στην Ιαπωνία. Η κατάσταση είναι χειρότερη στην Οσάκα, όπου οι μολύνσεις έκαναν νέα ρεκόρ την περασμένη εβδομάδα, με αποτέλεσμα η περιφερειακή κυβέρνηση να επιβάλει στοχευμένα μέτρα lockdown για έναν μήνα από σήμερα, Δευτέρα.

‘Ενα παραλλαγμένο στέλεχος του νέου κορονοϊού, που ταυτοποιήθηκε πρώτα στη Βρετανία, έχει επικρατήσει στην περιφέρεια της Οσάκα, μεταδιδόμενο ταχύτερα και γεμίζοντας τις νοσοκομειακές κλίνες με πιο σοβαρά κρούσματα απ’ ό,τι ο αρχικός ιός, σύμφωνα με τον Κότζι Ουάντα, σύμβουλο της κυβέρνησης για την πανδημία.

«Το τέταρτο κύμα θα είναι μεγαλύτερο», λέει ο Ουάντα, καθηγητής στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Υγείας και Πρόνοιας του Τόκιο. «Χρειάζεται να αρχίσουμε να συζητούμε πώς θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα στοχευμένα μέτρα για την περιοχή του Τόκιο».

Η Ιαπωνία είχε κηρύξει πέρυσι δύο φορές κατάσταση έκτακτης ανάγκης στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας

– η πιο πρόσφατη αμέσως μετά την Πρωτοχρονιά καθώς είχε πλήξει τη χώρα το τρίτο και πιο φονικό κύμα της πανδημίας. Αξιωματούχοι επιλέγουν τώρα πιο στοχευμένα μέτρα που επιτρέπουν στις τοπικές κυβερνήσεις να μειώνουν τις ώρες λειτουργίας των επιχειρήσεων και να επιβάλλουν πρόστιμα σε όσους δεν συμμορφώνονται.

Η Οσάκα ματαίωσε τις τελετές με την ολυμπιακή δάδα στην περιφέρειά της, όμως ο πρωθυπουργός Γιοσιχίντε Σούγκα έχει επιμείνει ότι η Ιαπωνία θα πραγματοποιήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες όπως έχει προγραμματίσει. Ο Σούγκα δήλωσε χθες, Κυριακή, ότι τα μέτρα που εφαρμόζονται στην Οσάκα μπορεί να επεκταθούν στο Τόκιο και αλλού, εφόσον χρειαστεί.

Σήμερα καταγράφηκαν στο Τόκιο 249 νέα κρούσματα, πολύ κάτω από την κορύφωση του Ιανουαρίου με περισσότερα από 2.500 κρούσματα. Στην Οσάκα αναφέρθηκε το Σάββατο αριθμός ρεκόρ 666 κρουσμάτων.

Η αληθινή έκταση των κρουσμάτων με παραλλαγμένα στελέχη είναι άγνωστη, καθώς μόνο ένα μικρό κλάσμα των θετικών τεστ για Covid-19 υποβάλλονται στη μελέτη γονιδιώματος που είναι απαραίτητη για να βρεθούν οι παραλλαγές.

Έκθεση του υπουργείου Υγείας την περασμένη εβδομάδα έδειξε πως 678 κρούσματα παραλλαγμένων στελεχών, που ταυτοποιήθηκαν για πρώτη φορά στη Βρετανία, τη Νότια Αφρική και τη Βραζιλία, έχουν ανακαλυφθεί σε όλη τη χώρα και σε αεροδρόμια. Οι μεγαλύτερες συστάδες αυτών των κρουσμάτων εντοπίσθηκαν στην Οσάκα και στη γειτονική νομαρχία Χιόγκο.

Όμως ένα άλλο στέλεχος, γνωστό ως Ε484Κ, μπορεί να είναι πιο διαδεδομένο. Περίπου 70% των ασθενών με κορονοϊό που υποβλήθηκαν σε τεστ τον περασμένο μήνα σε νοσοκομείο του Τόκιο, είχαν τη μετάλλαξη που είναι διαφορετική από τα παραλλαγμένα στελέχη που ταυτοποιήθηκαν στη Βρετανία και τη Νότια Αφρική, μετέδωσε χθες, Κυριακή, το δημόσιο ιαπωνικό τηλεοπτικό δίκτυο NHK.

Η νέα αύξηση των κρουσμάτων σημειώθηκε σε διάστημα εβδομάδων μετά την άρση από την κυβέρνηση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, ενώ τα μέτρα προτεραιότητας που ανακοινώνονται τώρα έχουν στόχο να σταματήσουν μια απροσδόκητη αύξηση των κρουσμάτων με παραλλαγμένα στελέχη, δήλωσε ο Μακότο Σιμοαραΐσο, κυβερνητικός αξιωματούχος αρμόδιος για την απάντηση της Ιαπωνίας στην Covid-19.

Η περίπτωση της Ελλάδας

Το τελευταίο διάστημα έχουν αρχίσει να ακούγονται και ελληνικές φωνές που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την πιθανότητα εμφάνισης τέταρτου κύματος στη χώρα.

Ο Ηλίας Μόσιαλος μιλώντας στη διαδικτυακή εκδήλωση που φιλοξένησε η Generali σε συνεργασία με την Affidea υπογράμμισε την ανάγκη μελέτης για ανοσία του πληθυσμού και την παρακολούθηση εξέλιξης των μεταλλάξεων του κορονοϊού, καθώς δεν αποκλείεται ένα τέταρτο κύμα της πανδημίας τον Δεκέμβριο, η οποία όμως θα επηρεάσει μικρότερες ομάδες πληθυσμού και ομάδες που δεν έχουν έχουν κάνει το εμβόλιο (π.χ. αρνητές εμβολίων).

Τους προηγούμενους μήνες ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης, εξέφραζε την άποψη του ότι η κορύφωση του τρίτου κύματος της πανδημίας αναμένεται τον Μάιο στη χώρα μας, ενώ σε τοποθέτηση του πριν από λίγες ημέρες άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο και για τέταρτο κύμα.

Σε τοποθέτηση του και ο ερευνητής στο Εθνικό Ινστιτούτο καρκίνου των ΗΠΑ, Γιώργος Παυλάκης σημείωσε ότι είναι πιθανόν να δούμε τον Οκτώβριο ένα νέο κύμα πανδημίας στη χώρα μας.

Γρηγόρης Γεροτζιάφας: Αν σταματήσει ο εμβολιασμός στην Ελλάδα για μια μέρα θα είναι καταστροφή

ΠΗΓΕΣ: ΑΠΕ / ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ / ABC