Όταν η κοινωνία σιωπά, εσύ να είσαι η Σοφία Μπεκατώρου – Οι συντάκτες της Parallaxi γράφουν
9 συντάκτες της Parallaxi γράφουν.
Οι συντάκτες της Parallaxi παίρνουν θέση για το θέμα των τελευταίων ημερών, το οποίο έχει προκαλέσει σειρά αποκαλύψεων. Σε όλες εσάς που βρήκατε την δύναμη να μιλήσετε!
Η χιονόμπαλα έγινε χιονοστιβάδα
*Άκης Σακισλόγλου
Οργή, ντροπή, φόβος
Ας μιλήσουμε για τους αφανείς συνένοχους…
Έχω στο νου μου πως όταν κάτι σου συμβαίνει, το μοιράζεσαι αμέσως με ένα κοντινό σου πρόσωπο το δίχως άλλο. Ιδίως σε τραγικά περιστατικά, όπως αυτό που συνέβη στην Μπεκατώρου, σπας τη σιωπή και δεν ανέχεσαι λεπτό τίποτα και κανέναν. Επειδή, όμως, αυτή η ιδέα απέχει έτη φωτός από την πραγματικότητα και επειδή κάθε άνθρωπος σκέπτεται, δρα διαφορετικά, ενώ ζει υπό ειδικές συνθήκες, δε θα τολμήσω καν να κρίνω την απόφαση της Ολυμπιονίκη να μιλήσει ανοικτά για όσα βίωσε μετά από χρόνια.
Σεβόμενη το θάρρος και τη δύναμη της ψυχής της, νιώθω την ανάγκη να σταθώ καλύτερα σε εκείνους τους αφανείς συνένοχους. Αυτούς που πάντα θα περνούν απαρατήρητοι και που δεν θα αποτρέπουν με τη στάση τους αντίστοιχα εγκλήματα. Αναφέρομαι, φυσικά, σε καταξιωμένα πρόσωπα που συχνά πυκνά λαμβάνουν βήμα και έχουν δημόσιο λόγο (χωρίς να το ζητήσουμε). Τρανό παράδειγμα ο γνωστός και μη εξαιρετέος, Αλέξης Κούγιας. Ο δικηγόρος σε ανακοίνωση που εξέδωσε την Κυριακή, έκανε λόγο για «νομική βαρβαρότητα» και «διαπόμπευση του καταγγελλόμενου». Ο ίδιος χαρακτήρισε για την ακρίβεια «εγκληματικές προσωπικότητες όσους προπονητές βιάζουν την ψυχή αγοριών και κοριτσιών», ωστόσο, σημείωσε ως «επικίνδυνο για την κοινωνία και τη δημοκρατία να προδικάζεται και να διαπομπεύεται ένας συμπολίτης μας χωρίς να έχει αποδειχθεί ακόμη το παραμικρό».
Μέγα λάθος, θα πω εγώ. Είναι αλήθεια πως τόσο οι ασκούντες του νομικού όσο και του δημοσιογραφικού επαγγέλματος, θα πρέπει να λειτουργούν με βάση τους αντίστοιχους κανόνες δεοντολογίας. Από τους εν λόγω κανόνες κρίσιμος είναι σαφώς αυτός της αντικειμενικότητας. Όχι όμως «εδώ». Όχι στην υπόθεση Μπεκατώρου. «Εδώ» τα πράγματα είναι απλά και η παραδοχή μία. Υπάρχει μία σοβαρή καταγγελία και εξαιτίας αυτής πολλές ακόμη που φέρνουν στο φως της δημοσιότητας στοιχεία ισχυρά. Γι’ αυτό και διερωτώμαι: Eίναι επικίνδυνο να προδικάζει κανείς, αλλά δεν είναι επικίνδυνο να παραμένει ουδέτερος σε υποθέσεις όπως της Μπεκατώρου; Μεγάλη μου απορία αυτή…
*Στέλλα Παϊσανίδη
Το #MeToo εξαπλώνεται στη Θεσσαλονίκη-Αποκαλύψεις για το ΑΠΘ
Γυναίκα εναντίον γυναίκας, αυτή η μάστιγα
Η εξομολόγηση, η θαρραλέα και δημόσια αυτή εξομολογη της Σοφίας Μπακατώρου, που εύχομαι να την έκανε να αισθανθεί έστω και λίγη ανακούφιση, άνοιξε τα στόματα πολλών γυναικών που έχουν υποστεί το ίδιο. Όσο επώδυνο κι αν είναι για αυτές, είναι άλλο τόσο ελπιδοφορό, γιατί σταδιακά θα εμφανιστούν όλα αυτά τα σεξουαλικά εγκλήματα και θα μπορέσουν -ελπίζω- να κατανοήσουν όλο και περισσότεροι, μέσα από τα δικά τους στόματα, μέσα από την ψυχολογία του θύματος, του παθόντος το μέγεθος αυτής της κακοποίησης, τη μεγάλη -δυστυχώς- συχνότητα με την οποία τελείται, που μπορεί να φτάνει και στη διπλανή πόρτα. Μακάρι μέσα από τις εξομολογήσεις αυτές, να ζυμωθούμε ως κοινωνία και να σηκώσουμε οχυρά, να αναπτύξουμε αντανακλαστικά αντίδρασης απέναντι σε κάθε βιαστή και τη ματσίλα του, ώστε να αποτραπούν παρόμοια φαινόμενα για μελλοντικά θύματα, αλλά και να δικαιώσουμε αυτές τις θαρραλέες γυναίκες που είχαν τη δύναμη να βγουν και να μιλήσουν.
Η φωνή σε μία κοινωνία που σιωπά
Το ’98 ήταν η κ. Μπεκατώρου εχθές ήμουν εγώ, αύριο μπορεί να είσαι εσύ. Το θέμα δεν είναι πρωτοφανέρωτο. Καταγράφονται διαρκώς και διεθνώς περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης γυναικών και ανδρών, παιδιών και ενηλίκων. Η αφήγηση όμως της κ. Μπεκατώρου δεν περιορίζεται στην καταγγελία. Περιγράφει μια πορεία πολλών χρόνων μετά το συμβάν μέχρι να έρθει η λυτρωτική ομολογία του θύτη, στη διάρκεια των οποίων το αποτύπωμα του αρχικού σοκ, η βία που υπέστη, ήταν «εκεί», παρόν. Το κράτησε μέσα της, το πάλεψε, φοβήθηκε, λύγισε, μα πέτυχε. Μίλησε! Και βοήθησε όλες εκείνες που φοβούνται να φωνάξουν.
Η κουλτούρα της σεξουαλικής κακοποίησης ή έστω παρενόχλησης είναι ευρέως διαδεδομένη. Τα θύματα χρειάζονται απλά ένα βήμα, μία γυναίκα, έναν άνθρωπο που θα τις κάνει να μιλήσουν και να περιγράψουν όλα εκείνα που υπέστησαν ένα σκοτεινό βράδυ επειδή αρνήθηκαν μία πρόταση, επειδή αισθάνθηκαν αδύναμες, επειδή περπάτησαν μόνες. Και τελικά να νοιώσουν ηρωίδες αφού κατάφεραν να συνεχίσουν την ζωή τους.
Η αποκάλυψη των ημερών έφερε στην μνήμη μου προσωπικά περιστατικά στα οποία στάθηκα τυχερή. Ακόμα και στο σχολείο έτυχε να συνυπάρχω με καθηγητή ο οποίος εμφανώς σήκωνε τις μαθήτριες οι οποίες φορούσαν, φούστες και κολλάν, και τις κοιτούσε αηδιαστικά και επίμονα στα επίμαχα τους σημεία. Έτυχε σε ένα μάθημα να παρομοιάσει χυδαία μία χημική πράξη με την σεξουαλική κοιτώντας καρφωμένα μία κοπέλα μπροστά σε όλη την τάξη. Συμβάν το οποίο εκείνη την στιγμή σε παγώνει άλλα δεν είσαι σε θέση να αμυνθείς.
Συμβαίνει και συμβαίνει σε όλες μας. Λαμβάνουμε καθημερινά μηνύματα από μεγαλύτερους άνδρες οι οποίοι βωμολοχούν, και αν εμείς δεν απαντήσουμε συνεχίζουν λέγοντας μας τι ακριβώς θα μας έκαναν αν βρισκόμασταν στο ίδιο δωμάτιο, στέλνοντας μας τα γενετικά τους όργανα φωτογραφίες. Δεν είναι θέμα προκλητικότητας, είναι θέμα διεστραμμένου χαρακτήρα, το γεγονός του ότι τέτοιοι άνδρες θεωρούν πως μπορούν να ασκήσουν πάνω σου οποιαδήποτε εξουσία κατέχουν, ξέροντας ότι δεν θα λογοδοτήσουν και δεν θα τιμωρηθούν από κανέναν. Γιατί ο φόβος μας τους κάνει ισχυρότερους.
Σχόλια περί χρόνου, γιατί δεν το έκανε νωρίτερα, δεν χωρούν! Μία τέτοια πληγή, μένει ανοιχτή για πάντα, δεν είναι εύκολο καμία και κανένας να μιλήσει ανοιχτά για ένα τέτοιο φρικτό περιστατικό. Η κ. Μπεκατώρου έκλαψε, κλείστηκε στον εαυτό της, πόνεσε, προσπάθησε να ξεπεράσει κάθε τι που της έφερνε στην μνήμη αυτήν την κολάσιμη πράξη. Ένα ξένο χέρι να της κλείνει το στόμα και εκείνη να μην μπορεί να αντιδράσει, πόνο, αηδία και φρίκη για κείνον που κατάφερε εν μία νυκτί να την κάνει να αισθάνεται βρώμικη. Για πόσο ακόμα ωστόσο, η κοινωνία και ο περίγυρος θα γνωρίζουν τι συμβαίνει μα ποτέ κανένας δεν θα μιλήσει; Aυτό θα πει φίμωση. Και η κ. Μπεκατώρου και η κάθε κ. Μπεκατώρου είναι η φωνή σε μία κοινωνία που συνηθίζει να σιωπά και θα είμαστε μαζί της μέχρι το τέλος!
*Μυρτώ Τούλα
Ασφαλτοστρωμένη Ζούγκλα
Χωρίς πολλές εισαγωγές, υπάρχουν 2 βασικοί λόγοι που η ιδεολογική σφαίρα γύρω από το σύγχρονο πολιτισμό καταρρέει: Πρώτον, ζούμε στον 21ο αιώνα, πολλά χρόνια μακριά από την εποχή της δικτατορικής επικράτησης των στερεότυπων και της στενόμυαλης επίθεσης σε οτιδήποτε λογικό. Όμως, κανείς λογικός άνθρωπος δεν μπορεί σήμερα να συγκρατήσει την κραυγή αγανάκτησης απέναντι στην σπουδαία ηλιθιότητα να διαπραγματευόμαστε τα αυτονόητα. Εξηγούμαι. Ο σύγχρονος πολιτισμός καταρρέει παταγωδώς, και από δημιούργημα γίνεται μια ζούγκλα που απλώς έχει δρόμους με άσφαλτο και άπειρα τσιμεντένια κτίρια. Στην ουσία του μένει ίδιος.
Η σεξουαλική διαστρέβλωση εμφανίζεται υπό όρους κυριαρχίας. Έχω εξουσία, έχω δύναμη, άρα καμία γυναίκα δεν μπορεί να μου πει όχι. Αντίστοιχα, ακόμα και αν δεν έχω εξουσία , έχω ομορφιά, είμαι σαν όλους τους άλλους, άρα καμία γυναίκα δεν έχει δικαίωμα να να μου πει όχι. Τόσο απλό! Ή μήπως τόσο άρρωστο; Η Σοφία Μπεκατώρου, υπέφερε 23 χρόνια. Ποιος ορίζει πότε είναι στιγμή να μιλήσει κάποιος για ένα τέτοιο περιστατικό; Και τροχαίο ατύχημα να έχει κανείς με ασήμαντη ζημιά (μια γρατσουνιά, για παράδειγμα) μπορεί να μην θελήσει να μιλήσει γιαυτό ποτέ ξανά στη ζωή του. Να μην θέλει να ξύσει την πληγή του σοκ. Και τώρα θα κρίνουμε αν είναι αργά να μιλήσει κάποιος για μια τέτοια τραγωδία; Για μια απόπειρα βιασμού;
Χωρίς να νιώσουμε αυτό το σοκ δεν μπορούμε ούτε στο ελάχιστο να περπατήσουμε στους θλιμμένους δρόμους της ψυχής ενός ανθρώπου. Στους δρόμους του πόνου. Ας μην κακοποιούμε την αυτονόητη και αυτοματοποιημένη εύλογη σκέψη.
Δεύτερον, είναι λάθος να μιλάμε για κουλτούρα βιασμού. Καμία κουλτούρα δεν προάγει το βιασμό, καμία σχέση δεν έχει η κουλτούρα με την εγκεφαλική σήψη. Κουλτούρα είναι άλλα πράγματα, πιο πνευματώδη, πιο αθώα. Ίσως, πρέπει να μιλάμε για κοινωνία βιασμού. Για μια κοινωνία που βάζει στο μπλέντερ το καλό και το κακό και, επειδή το κακό είναι πιο σκληροτράχηλο και επιβιώνει, γεύεται μόνο αυτό. Και αφού το γεύεται, το προωθεί. Οι “άντρες”, οι “άντρακλες”, πρέπει να δείχνουν την κυριαρχίαπάνω στο γυναικείο φύλο, αυτός είναι ο νέος αυτοσκοπός.
Ο νόμος της παρέας. Και άμα η άλλη δεν θέλει ας την ζορίσουμε και λίγο παραπάνω, τι πειράζει; Και άμα η άλλη είναι πολύ όμορφη ας την τραβήξουμε βίντεο, για να μοιράσουμε θριαμβευτικά το υλικό στην παρέα και σε όλες τις παρέες, μέχρι να ανακηρυχθούμε μέγιστοι Ναπολεόντειοι κατακτητές των θηλυκών αποικιοκρατιών μας. Φαντάζει άρρωστο, ψυχοπαθές, κατάφωρα παράνομο και παθολογικά αυνανιστικό. Και είναι ακριβώς όπως φαντάζει. Είναι μια κοινωνία αποβλακωμένη, βυθισμένη στο μαρασμό, τη μιζέρια, την φαυλότητα της πνευματικής ανυπαρξίας. Μια κοινωνία που ζει μέσα στις οθόνες και εχθρεύεται με λύσσα οτιδήποτε “ντεμοντέ”, οτιδήποτε έξω από τα πλαίσια αυτής της αόριστης μανίας για αποδοχή.
Τη στιγμή που γνωρίζει την απόλαυση την κάνει μέσο επίδειξης και αυτοϊκανοποίησης. Ιδίως το σεξ. Αυτή είναι η κοινωνία που ζούμε, ας μην γελιόμαστε. Το τι πρέπει να κάνουμε είναι μια άλλη συζήτηση. Πιο μεγάλη. Πιο μοναχική.
*Βαγγέλης Θεοδωράκης
Με τη Σοφία και την κάθε Σοφία μέχρι το τέλος!
Τις τελευταίες μέρες όλοι παρακολουθούμε με ακραία συναισθήματα την υπόθεση της σεξουαλικής κακοποίησης της κορυφαίας αθλήτριας, Σοφίας Μπεκατώρου από παράγοντα της ομοσπονδίας ιστιοπλοΐας. Διάβασα, αφουγκράστηκα, σχολίασα και διαφώνησα με πολλές απόψεις σχετικά με το θέμα, προβληματίστηκα με την αντιμετώπιση πολλών γυναικών και αντρών, αηδίασα με αυτούς που προσπάθησαν να πολιτικοποιήσουν/κομματικοποιήσουν την υπόθεση, αλλά το πιο σημαντικό για εμένα είναι ότι υποσχέθηκα πως ως άνθρωπος και ως γυναίκα, θα σταθώ δίπλα και θα βοηθώ πάντα όλους όσους έχουν υποστεί οποιαδήποτε μορφής βία.
Με θλίψη διάβασα δεκάδες, εκατοντάδες γυναίκες στα social media, ανώνυμα ή επώνυμα, να καταγγέλλουν πως έχουν πέσει θέματα σεξουαλικής παρενόχλησης ή έχουν βιαστεί από φίλους, συναδέλφους, συγγενείς, εκπαιδευτικούς, γιατρούς, προπονητές κοκ. Με ακόμα μεγαλύτερη θλίψη διαπίστωσα πως υπάρχει κόσμος που προσπαθεί να υποστηρίξει ότι έφταιγε με κάποιον τρόπο η Σοφία, αναπαράγοντας για ακόμη μια φορά την κουλτούρα του βιασμού.
Λοιπόν ξέρετε κάτι; Όχι το θύμα δε φταίει ποτέ! Είναι απλά ΘΥΜΑ. Και όχι δεν είναι εύκολο να μιλήσεις αν κάτι παρόμοιο σου έχει συμβεί. Όχι, δε θα είναι ρόδινα όσα θα ακολουθήσουν. Όχι, το ελληνικό κράτος δε θα στηρίξει όλα τα θύματα, ακόμα και αν πουν την αλήθεια τους, όπως έχει γίνει σε πολλές περιπτώσεις. Και φυσικά, όχι, τα θύματα δεν είναι μόνο γυναίκες…
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, «κάθε χρόνο στην Ελλάδα διαπράττονται σχεδόν 5.000 βιασμοί, ενώ στην Ευρώπη των 28 χωρών-μελών, περίπου το 12%- 15% των γυναικών εκτιμάται ότι είχαν κάποια βίαιη σχέση μετά την ηλικία των 16 ετών. Οι βιασμοί, τετελεσμένοι και σε απόπειρα, που δηλώνονται στις διωκτικές αρχές, είναι ελάχιστοι σε σχέση με τους μη καταγγελθέντες, με αποτέλεσμα οι δράστες να εκμεταλλεύονται τη σιωπή των θυμάτων τους».
Στη Σοφία οφείλουμε ένα τεράστιο «ευχαριστώ» για το μεγαλείο ψυχής που έδειξε και το θάρρος που έδωσε σε πολλές να μιλήσουν ανοιχτά και να βγουν από τη σκιά του φόβου. Της οφείλουμε όμως και ένα μεγάλο «συγγνώμη» γιατί σαν κοινωνία αποτύχαμε να την προστατέψουμε και θα αποτυγχάνουμε κάθε φορά που ένας άνθρωπος πέφτει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης ή ακόμα χειρότερα θύμα βιασμού. Κι όλα αυτά επειδή απλά κάποιοι δεν ακούν το «όχι» ή χρησιμοποιούν την ιδιότητα τους για να κακοποιήσουν σεξουαλικά κάποιον.
Ίσως ήρθε μάλιστα η στιγμή να μιλήσουμε σοβαρά για την ένταξη της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία…
*Βιβή Κοτσαπουϊκίδου
Η ώρα να μπει ένα τέλος… στη σιωπή και την ανέχεια
H No1 είδηση των ημερών είναι η εξομολόγηση της Σοφίας Μπεκατώρου περί σεξουαλικής κακοποίησης που δέχτηκε όταν ήταν 22 ετών. Μία δυνατή φωνή, που δεν φοβήθηκε και είπε την ιστορία της. Περιέγραψε με κάθε λεπτομέρεια την μέρα που σημάδεψε την ζωή της. Και όχι δεν ήθελε να την βιάσουν. Κανένας δεν θέλει να βιάζουν και να καταπατούν την αξιοπρέπεια του.
Και όμως, τα σχόλια που διάβασα για την συγκλονιστική ιστορία της ολυμπιονίκης κατάφεραν να με σοκάρουν πιο πολύ και από την ίδια την είδηση.
«Μα καλά, τώρα το θυμήθηκε;» έγραψαν πολλοί. Όχι. Η Σοφία και η κάθε Σοφία που τυχόν γνωρίζουμε δεν το ξέχασε ποτέ. Και πως θα μπορούσε άλλωστε. Ποιος άνθρωπος μπορεί απλά να ξεχάσει ποτέ ένα τέτοιο αποτρόπαιο έγκλημα που έζησε.
Η ιστορία, όμως, δεν τελείωσε εκεί. Μετά την καταγγελία της Μπεκατώρου και άλλες αθλήτριες κατήγγειλαν ανάλογα περιστατικά. Έτσι με την βοήθεια του διαδικτύου, ήρθε η ώρα να μπει ένα τέλος στη σιωπή και την ανέχεια.
Το κίνημα #Metoo μόλις ξεκίνησε και ο δρόμος των αποκαλύψεων άνοιξε. Πλέον είναι σίγουρο ότι θα βγουν στο φως περιπτώσεις ανθρώπων που κακοποιήθηκαν σεξουαλικά, όμως ο φόβος τους σταμάτησε και σιώπησαν. Η αρχή έγινε ήδη με καταγγελίες για περιστατικά στο ΑΠΘ. Και είμαι σίγουρος πως θα βγουν στο φως και άλλες υποθέσεις που μέχρι τώρα κρύβονταν πολύ καλά στο ντουλάπι του γραφείου.
*Νίκος Γκάγιας
Τέλος στην κουλτούρα βιασμού
Τα τελευταία 24ώρα όλο και περισσότερες καταγγελίες έρχονται στο φως της δημοσιότητας, αθλήτριες που παρενοχληθηκαν σεξουαλικά από κάποιον ανώτερο τους, φοιτήτριες που καθηγητές με το έτσι θέλω τις άγγιξαν, γυναίκες που είπαν πολλές φορές το όχι και δεν τις σεβάστηκαν. Οργή και θλίψη μπορεί να νιώσει κάποιος όσο διαβάζει τι έκαναν αυτοί οι ΆΝΤΡΑΚΛΕΣ σε γυναίκες. Οργή και θλίψη που ζούμε σε μία κοινωνία που μία γυναίκα μπορεί να πέσει θύμα βιασμού και σεξουαλικής παρενόχλησης.
Ζούμε σε μία κοινωνία που οι γονείς από μικρή ηλικία μαθαίνουν στα κοριτσια αν είναι έξω το βράδυ, να προχωρούν με τα κλειδιά ανάμεσα στα δάχτυλα τους, αν γίνει κάτι να φωνάξουν φωτιά και όχι βοήθεια ώστε όντως να λάβουν βοήθεια. Αν «νιώσουν» ότι κάποιος τους ακολουθεί να κάνουν ότι μιλάνε στο τηλέφωνο ή να μπουν σε ένα κατάστημα. Από μικρές μας μαθαίνουν πώς να αμυνθούμε, πώς να το αποτρέψουμε, πώς να αντιδράσουμε. Ποιος όμως θα διδάξει στους άντρακλες να σέβονται το όχι; Να μην παρενοχλούν; Να μας συμπεριφέρονται όπως μας αρμόζει;
Το Metoo είναι πιο επίκαιρο από ποτέ, ένας ασκός του αιόλου μόλις άνοιξε στην Ελλάδα, ήρθε η ώρα με το ελληνικό Me Too οι ένοχοι να κατανομαστούν και τιμωρηθούν, τα θύματα να σπάσουν την σιωπή τους. Ήρθε η ώρα να δοθεί ένα τέλος στην κουλτούρα βιασμού!
*Eύα Καβάζη
