Τσιμέντο να γίνει η μαρίνα της Αρετσούς;

Τα σχέδια της κυβέρνησης για χτίσιμο της παράκτιας ζώνης και οι αντιδράσεις στην Καλαμαριά

6 Μαρτίου 2021, 9:50 πμ

Στα κάγκελα οι δημότες και οι δημοτικές παρατάξεις της Καλαμαριάς με τα σχέδια της κυβέρνησης για την παραχώρηση της μαρίνας Αρετσούς με όρους βλαπτικούς για την περιοχή.

Σειρά έντονων αντιδράσεων προκάλεσε από την αρχή η δημοσίευση της πρόσκλησης ενδιαφέροντος για την παραχώρηση της μαρίνας Αρετσούς σε ιδιώτη, από το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε.

Η συζήτηση άνοιξε με την έναρξη του διεθνούς δημόσιου διαγωνισμού για την παραχώρηση της μαρίνας Καλαμαριάς.

Η μαρίνα της Καλαμαριάς (Αρετσού) βρίσκεται στο νότιο μέτωπο της παράκτιας ζώνης του Δήμου Καλαμαριάς στην περιοχή «Μικρό Έμβολο» και σε απόσταση περίπου 7 χλμ. από το κέντρο της Θεσσαλονίκης.

Σήμερα η μαρίνα διαθέτει 242 θέσεις ελλιμενισμού για σκάφη μέχρι 30m μήκος. Η χερσαία ζώνη της μαρίνας είναι 77.825m2.

Σε δύο φάσεις η διαδικασία

Το ΤΑΙΠΕΔ προσκάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν εκδηλώσεις ενδιαφέροντος για να συμμετάσχουν στη διαγωνιστική διαδικασία για την παραχώρηση υπηρεσιών λειτουργίας λιμένων (υπηρεσίες ελλιμενισμού και άλλες υπηρεσίες) και του δικαιώματος χρήσης, λειτουργίας, διαχείρισης και εκμετάλλευσης των κινητών και/ή ακινήτων περιουσιακών στοιχείων εντός της χερσαίας και/ή της θαλάσσιας ζώνης της μαρίνας Καλαμαριάς, για περίοδο κατ’ ελάχιστο 35 ετών.

Η διαγωνιστική διαδικασία θα διεξαχθεί σε δύο φάσεις: α) τη φάση υποβολής εκδήλωσης ενδιαφέροντος και προεπιλογή των ενδιαφερόμενων μερών και β) τη φάση υποβολής δεσμευτικών προσφορών και ανάδειξης πλειοδότη. Τα ενδιαφερόμενα μέρη προσκαλούνται να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους για να συμμετάσχουν στη διαγωνιστική διαδικασία το αργότερο μέχρι τις 11 Μαΐου 2021.

Λεπτομέρειες της διαγωνιστικής διαδικασίας περιγράφονται στην πρόσκληση, η οποία έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του ΤΑΙΠΕΔ.

Στον διαγωνισμό αξιοποίησης της μαρίνας Καλαμαριάς, για λογαριασμό του ΤΑΙΠΕΔ ενεργούν η «Kantor Management Consultants S.A» ως χρηματοοικονομικός σύμβουλος, η «LEX PARTNERS – Σφηκάκης & Συνεργάτες Δικηγορική Εταιρεία» ως νομικός σύμβουλος και οι «MARNET S.A.», «ΣΑΜΑΡΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Α.Ε. – ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ» και «Τεχνικό γραφείο Θ. Παπαγιάννης & Συνεργάτες» ως τεχνικός σύμβουλος.

Δαρδαμανέλης: Να γίνει πόλος έλξης για όλη τη Θεσσαλονίκη

Πριν από λίγες ημέρες, ο δήμαρχος Καλαμαριάς, Γιάννης Δαρδαμανέλης άνοιξε τα χαρτιά του στην Parallaxi και αναφέρθηκε εκτενώς στο θέμα της μαρίνας Αρετσού λέγοντας μεταξύ άλλων:

«Στο ότι πρέπει να αλλάξει το σκηνικό στο παραλιακό μας μέτωπο και ότι πρέπει να φύγουμε από δόγματα και να πούμε ότι όντως το ελληνικό δημόσιο θα πρέπει να αξιοποιήσει τη μαρίνα. Χωρίς βέβαια αυτό να δοθεί χωρίς όρους. Οι όροι μας ήταν ξεκάθαροι, σαφείς και αρκετά συμφέροντες όσον αφορά στους πολίτες της Καλαμαριάς. Ζητήσαμε να γίνει το αλιευτικό καταφύγιο για τους ψαράδες μας στη Κρήνη αλλά και να αποδοθεί στο δήμο Καλαμαριάς η Πλαζ της Αρετσούς.

Νομίζω ότι θέσαμε και αρκετά σαφώς το ότι στη μαρίνα της Αρετσούς δεν θα ανεχτούμε ποτέ να αποκλειστεί κόσμος, δηλαδή να μην έχουν ελεύθερη πρόσβαση όλοι οι πολίτες της Καλαμαριάς και όχι μόνο. Θέσαμε σαφώς ότι θέλουμε μία ήπια ανάπτυξη στην περιοχή, θέσαμε το ζήτημα των φυτεμένων δωμάτων, δηλαδή όποιες κατασκευές γίνονται να έχουν ένα φυτεμένο δώμα έτσι ώστε να δίνει την εντύπωση ενός πάρκου για κάποιον βλέπει το χώρο από την Πλαστήρα. Ζητήσαμε επίσης, χαμηλού ύψους κτίρια, ζητήσαμε λιγότερη δόμηση, να μην υπάρχουν φράχτες και κάποια συγκεκριμένα πράγματα, τα οποία όντως, αν υλοποιηθούν με τον τρόπο που τα ζήτησε το δημοτικό συμβούλιο, θα μιλάμε για μία μαρίνα της Αρετσούς, η οποία θα είναι όμορφη, λειτουργική και θα γίνει πόλος έλξης για όλη τη Θεσσαλονίκη και όχι μόνο. Ακόμη, θα είναι και άρρηκτα συνδεδεμένη με το πολεοδομικό ιστό της πόλης μας. Άρα, θα βοηθήσει και στην οικονομία αλλά και στην κοινωνική συνοχή της περιοχής μας.

Αυτό που θέσαμε από την αρχή ήταν ότι, όσον αφορά στη χρήση, δεν θα θέλαμε να δημιουργηθούν σε τόσο μεγάλο βαθμό κατοικίες αλλά και ξενοδοχεία. Αυτή η μορφή εκμετάλλευσης θα θέλαμε να είναι όσο το δυνατόν λιγότερη. Δηλαδή, θα θέλαμε να δημιουργηθεί αναψυχή και τουρισμός, με την έννοια της εστίασης, των χώρων που θα οδηγήσουν κόσμο στην Καλαμαριά και λιγότερο στις κατοικίες ή στα ξενοδοχεία.

Από κει και πέρα, η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου το εξέφραζε σαφώς αυτό το αίτημα και θέλω να πιστεύω ότι και στη φάση της έγκρισης της ΜΠΕ, όλα αυτά θα γίνουν αποδεκτά από το υπουργείο. Βέβαια, με παραξενεύει που ξεκίνησε η δημοπράτηση, δηλαδή βγήκε η πρόσκληση ενδιαφέροντος στον αέρα, χωρίς να υπάρχει εγκεκριμένη στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων που να ορίζει επακριβώς ποιο είναι το νομοθετικό πλαίσιο με το οποίο μπορεί να κινηθεί κάποιος. Παρόλα αυτά, δεν νομίζω ότι κανένας επενδυτής θα εκφράσει την άποψή του ή θα εκφράσει το ενδιαφέρον του αν δεν δει και ολοκληρωμένη τη στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Εγώ όποια άποψη και να εκφράσω, θα είμαι στο πλευρό της Καλαμαριάς. Η πρώτη άποψη των κατοίκων της Καλαμαριάς είναι ότι επιτέλους κάτι πρέπει να αλλάξει στο παραλιακό μέτωπο. Από εκεί και πέρα, θεωρώ ότι, τουλάχιστον στα μεγάλα ζητήματα, θα πρέπει κατά το πλείστον να γίνουν αποδεκτά. Δηλαδή δεν μπορώ να φανταστώ μία αξιοποίηση της μαρίνας χωρίς να έχουμε τον χώρο για τους ψαράδες, δηλαδή χωρίς το αλιευτικό καταφύγιο.

Δεν μπορώ να δεχτώ μία Καλαμαριά στην οποία ο Δήμος Καλαμαριάς δεν έχει καμία επαφή με τη θάλασσα. Άρα θεωρώ προαπαιτούμενο και την παραχώρηση της Πλαζ. Χωρίς τέτοια βασικά ζητήματα να έχουν λυθεί, προφανώς δεν θα είμαστε θετικοί στο να προχωρήσει το δημόσιο σε καμία αξιοποίηση. Γιατί ούτε λίγο ούτε πολύ ξέρουμε ότι επειδή η Θεσσαλονίκη είναι πολύ μακριά από την Αθήνα που λαμβάνονται οι αποφάσεις, τώρα είναι η στιγμή που μετράει περισσότερο από κάθε άλλη η άποψη του δήμου και αυτή η άποψη θα εκφραστεί σαφώς προς όλες τις κατευθύνσεις».

Αντιδράσεις διαπιστώνοντας τι πάει να κάνει η κυβέρνηση

Με ανάρτηση της η εκπρόσωπος της παράταξης Μπακογλίδη στη διαβούλευση του ΤΑΙΠΕΔ ενημερώνει χθες βράδυ για τις προθέσεις της παράταξης της που ταυτίζεται με των υπολοίπων:

”Την Πέμπτη 4 Μαρτίου, εκπροσωπώντας την παράταξη «Συνεργασία για την Καλαμαριά», στην διαπαραταξιακή επιτροπή για την μαρίνα, παραβρέθηκα μαζί με τον Δήμαρχο κ. Ιωάννη Δαρδαμανέλη και τον επικεφαλής της παράταξης «Η Καλαμαριά Πρώτη Ξανά» κ. Αριστοτέλη Τεμεκενίδη, σε σύσκεψη στα γραφεία του ΤΑΙΠΕΔ στην Αθήνα.

Θέλαμε να καταστήσουμε σαφές, για μια ακόμη φορά, ότι, ναι μεν η αξιοποίηση της μαρίνας είναι επιθυμία όλων των δημοτών μας, αλλά η θέση της πλειοψηφίας του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου μας είναι η αξιοποίηση αυτή να πραγματοποιηθεί μόνο αν ληφθούν υπόψη οι όροι και οι προϋποθέσεις που θέσαμε κατά το στάδιο της διαβούλευσης επί της ΣΜΠΕ ήδη από τον Μάιο του 2020 με την υπ’ αριθμό. 122/2020 απόφαση Δ.Σ. Δηλαδή ανάπτυξη της μαρίνας και ταυτόχρονα διασφάλιση του περιβάλλοντος, του δημοσίου συμφέροντος και ελεύθερη προσβασιμότητα στην παραλιακή ζώνη των πολιτών.

Δυστυχώς το ΤΑΙΠΕΔ, αν και εξέφρασε μέσω των εκπροσώπων του την διάθεσή του να αφουγκραστεί την τοπική κοινωνία, έχει βασικό στόχο το κερδοσκοπικό ενδιαφέρον των ιδιωτών επενδυτών.

Παρουσιάστηκε αμετακίνητο κυρίως στο πιο ουσιαστικό σημείο της διαφωνίας μας, τον συντελεστή δόμησης και των χρήσεων των εγκαταστάσεων.

Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη στιγμή, αφού από την μια πλευρά υπάρχει η δυνατότητα να αξιοποιηθεί ένα σημαντικό έργο υποδομής προς όφελος της οικονομίας, της Καλαμαριάς και των ανθρώπων της, και από την άλλη να καταστραφεί ένα από τα πιο όμορφα μέρη της Θεσσαλονίκης, στο όνομα της αποπληρωμής του δημόσιου χρέους της χώρας και του ιδιωτικού κέρδους.

Για να μην χαθεί όμως η μεγάλη αυτή ευκαιρία θα πρέπει και η κυβέρνηση να θέσει πιο ψηλά τον άνθρωπό και το περιβάλλον από τα κέρδη των ιδιωτών. Ο Δήμος, εκφράζοντας την κοινωνία, έχει αγκαλιάσει το έργο, αρκεί ο συνομιλητής μας, η κυβέρνηση και οι εκπρόσωποι των δανειστών να αποδείξουν εμπράκτως ότι αντιλαμβάνονται και συνυπολογίζουν τις αγωνίες των δημοτών μας.

Το Δημοτικό Συμβούλιο επικαιροποιώντας την παλαιότερη απόφασή του, αποφάσισε να εξαντλήσει όλα τα νομικά όπλα για την διασφάλιση των συμφερόντων του δημοσίου και της Καλαμαριάς, παράλληλα αποφάσισε εκστρατεία ενημέρωσης των συνδημοτών μας και των βουλευτών όλων των κομμάτων.

Θα αγωνιστούμε με ενότητα, ώστε το όνειρο όλων μας να γίνει πραγματικότητα, χωρίς να υποκύψουμε σε εκβιασμούς.

«Όχι» στην ιδιωτικοποίηση από έντεκα φορείς

Την άμεση επαναλειτουργία του πρώην νοσοκομείου Παναγία και την κατηγορηματική αντίθεσή τους στην έναρξη του διαγωνισμού από το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου(Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ) για την ιδιωτικοποίηση της μαρίνας της Αρετσού εκφράζουν 11 σωματεία και οι φορείς της Καλαμαριάς με ανακοίνωση τους.

Αναλυτικά η σχετική ανακοίνωση:

“ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΡΙΝΑΣ, ΝΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

Χρόνια τώρα, συναντάμε παντού τη μέθοδο της “απαξίωσης” και της “υποβάθμισης”, ως εργαλείο για την προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων. Αφού τα προηγούμενα χρόνια Κυβερνήσεις – Δήμος – Περιφέρεια την προετοίμασαν, σήμερα προχωρούν με γρήγορους ρυθμούς στην ιδιωτικοποίηση- οικοπεδοποίηση μέσω ΤΑΙΠΕΔ (τη βαφτίζουν «αξιοποίηση») ενός από τα πιο αξιόλογα τμήματα του παράκτιου χώρου της Θεσσαλονίκης, με ιδιαίτερο φυσικό κάλος, τη μαρίνα Αρετσούς. Μια τέτοια εξέλιξη στην Μαρίνα, θα συμπαρασύρει και θα επηρεάσει τις εξελίξεις στο υπόλοιπο παραλιακό μέτωπο (π.χ. πρώην στρατόπεδο Κόδρα), με τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα να τρίβουν τα χέρια τους από χαρά!

Οι παρεμβάσεις που πρόκειται να γίνουν – σε αντίθεση με την ανάγκη διεύρυνσης και αξιοποίησης του δημόσιου χώρου της ευρύτερης περιοχής – κινούνται στη λογική του περιορισμού και της συρρίκνωσής του. Με εγκατάσταση χρήσεων μεγάλων εμπορικών ή τουριστικών επιχειρήσεων, περίκλειστων μαρίνων και με νέα εμπόδια στην ελεύθερη πρόσβαση των κατοίκων σε αυτόν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα κιγκλιδώματα που έχουν τοποθετηθεί στην περιοχή!.

Απαιτούμε το Παραλιακό μέτωπο, ο χερσαίος χώρος της ΜΑΡΙΝΑΣ να αναβαθμιστεί και να υλοποιηθεί ένα σχέδιο πράσινης ανάπλασης με χώρους αναψυχής, δωρεάν για όλο το λαό χωρίς δυσκολίες στην προσβασιμότητα.

ΑΜΕΣΗ ΕΠΑΝΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΑ – ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Δεν θα μπορούσαμε σαν σωματεία και φορείς της Καλαμαριάς , να μην πάρουμε υπόψη τις επιπτώσεις από την πανδημία που ζούμε , ειδικά στο ζήτημα των υποδομών που έχει η Καλαμαριά. Το πρώην Νοσοκομείο Παναγία, που αποτελεί μέρος του παραλιακού μετώπου έχει μπει στο μάτι των επιχειρηματικών ομίλων από καιρό. Ας αναρωτηθούμε: γιατί δε δείχνουν την ίδια κινητικότητα για το άνοιγμα του Νοσοκομείου Παναγία ή την αναβάθμιση των τοπικών ιατρείων στην Καλαμαριά, σε εποχή που η πανδημία είναι στο κόκκινο, άλλα βάζουν συρματοπλέγματα απαγορεύοντας την πρόσβαση του λαού της Καλαμαριάς στη Μαρίνα;

Την ώρα που διεκδικούμε μέσα προστασίας της υγείας του λαού, η κυβέρνηση συνεχίζει να μιλά για την ατομική ευθύνη, για το ποια μέτρα προστασίας αντέχει η οικονομία και ποια όχι. Μας κουνάνε το δάχτυλο και προκλητικά προσπαθούν να εμφανίσουν το λαό και τη νεολαία ως κύριους ενόχους για την διασπορά του Covid-19. Όμως με δική τους ευθύνη οι χώροι δουλειάς, τα σχολεία, τα ΜΜΜ έχουν γίνει κυριολεκτικά χώροι διασποράς και υπερ-μετάδοσης του ιού. Με δική τους ευθύνη το ΠΑΝΑΓΙΑ παραμένει κλειστό και η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στην πόλη ουσιαστικά ανύπαρκτη. Καθώς εισερχόμαστε στο 3ο κύμα της πανδημίας, είναι άμεση ανάγκη της ενίσχυσης των ΚΥ ώστε και να συνεχιστεί ο εμβολιασμός χωρίς να μετατραπούν πάλι τα νοσοκομεία σε δομές μιας νόσου.

ΜΠΟΡΟΥΜΕ να ανατρέψουμε τα σχέδια τους!

Οι κάτοικοι της Καλαμαριάς γνωρίζουμε από πρώτο χέρι την κατάσταση και έχουμε φωνή!

https://parallaximag.gr/thessaloniki/i-aretsou-ton-90%ce%84s

Πράσινοι: Η μαρίνα Αρετσούς δεν πωλείται!

Αντίθετο είναι το νέο κόμμα των Πράσινων με την ιδιωτικοποίηση για 45 χρόνια του παραλιακού χώρου της Καλαμαριάς, στο μπάζωμα της θάλασσας και την οικοδόμηση του χερσαίου τμήματος της μαρίνας της Αρετσούς και στηρίζουν τις κινητοποιήσεις πολιτών και φορέων.

«Στις 22 Ιανουαρίου 2021, η κυβέρνηση και το ταμείο αποκρατικοποιήσεων (το γνωστό ΤΑΙΠΕΔ), δημοσίευσαν την πρόσκληση ενδιαφέροντος για την παραχώρηση της μαρίνας Καλαμαριάς σε ιδιώτη επενδυτή για μισό περίπου αιώνα (45 έτη).

Ήδη από τις αρχές του 2020 το ΤΑΙΠΕΔ δημοσίευσε την (κατ’ευφημισμόν) Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, στην οποία προβλέπονται εστιατόρια, αναψυκτήρια, εμπορικά καταστήματα, ξενοδοχείο, κατοικίες προς μίσθωση, κτίριο διοίκησης, πύργος ελέγχου, καταστήματα ναυτιλιακών ειδών, supermarket, αποθηκευτικοί χώροι, χώρος χερσαίας απόθεσης σκαφών με προβλέψεις για την αναγκαία κτιριακή υποδομή, υπόστεγα συντήρησης και φύλαξης σκαφών, εργαστήρια, spa.

Συνοπτικά: Παραχωρούνται 100 έως 200 στρέμματα λιμενολεκάνης και 78 στρέμματα χερσαίου τμήματος. Οικοδομούνται 14.900 έως 18.500 στρέμματα (η μεγαλύτερη έκταση από οποιαδήποτε άλλη μαρίνα στη χώρα).

Προβλέπονται επιχώσεις από 1,5 έως 17 στρέμματα. Με την παραχώρηση, η δημόσια γη και ο κοινόχρηστος χαρακτήρας της, περνάνε σε ιδιωτική χρήση από 35 έως 45 έτη. Εδώ και δυο δεκαετίες οι αγώνες των πολιτών προστάτευσαν την εκποίηση της παραλίας από την τσιμεντοποίηση και την καταπάτηση.

Σύλλογοι, κάτοικοι, επιστημονικοί φορείς, δημοτικά και νομαρχιακά συμβούλια αντιστάθηκαν στο παρελθόν με επιτυχία στις προσπάθειες διαφόρων κυβερνήσεων να ξεπουλήσουν τον φυσικό πλούτο της Καλαμαριάς (αλλά και του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης), που θα είχε ως αποτέλεσμα να απομονώσουν τους πολίτες από τη θάλασσα και την παραλία τους.

Ασφαλώς, ούτε τότε αλλά ούτε και τώρα, δεν ήταν κανείς ευχαριστημένος με την εγκατάλειψη και την υποβάθμισή της από την πολιτεία. Εκ των υστέρων αποδεικνύεται ότι αυτό ήταν σκόπιμο προκειμένου να παρουσιάσουν την ιδιωτικοποίησή της ως δήθεν αξιοποίηση.

Δυστυχώς, πριν λίγους μήνες, κερδοσκοπικοί κύκλοι, προεξάρχοντος του ΤΑΙΠΕΔ, πέτυχαν να επιβάλλουν τη βούλησή τους στην πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου, σε απόλυτη αντίθεση με προηγούμενες αποφάσεις του Δήμου (545/2004,93/2011, 340/2012,95/2013, 263/2016,) αλλά και με τη βούληση των πολιτών της Καλαμαριάς.

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ εκφράζουν την αντίθεσή τους: στην ιδιωτικοποίηση για 45 χρόνια του παραλιακού χώρου που περιλαμβάνει τη μαρίνα, το Ρεμέτζο, την Προποντίδα, το καφενείο του Ψαρά, τον λιμένα των επαγγελματιών αλιέων, τα 14 στρέμματα πάρκου μπροστά στη μαρίνα για τα οποία εκκρεμεί προσφυγή στο ΣτΕ και το 1,5 στρέμμα που ανήκει στα ανταλλάξιμα, στον διαχωρισμό αυτού του παραλιακού χώρου των 78 στρεμμάτων από το υπόλοιπο παραλιακό μέτωπο, το οποίο είναι χαρακτηρισμένο ως ΠΕΠ, στο προβλεπόμενο μπάζωμα της θάλασσας και την οικοδόμηση του χερσαίου τμήματος της μαρίνας.

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ στηρίζουν τις κινητοποιήσεις πολιτών και φορέων της πόλης, οι οποίοι: αγωνίζονται για την απόδοση της μαρίνας και όλης της παραλίας στην τοπική κοινωνία, διεκδικούν την ανάπλαση του χώρου της μαρίνας ως χώρου ανάσας για τους πολίτες της Καλαμαριάς και όλης της Θεσσαλονίκης, απορρίπτουν την περαιτέρω δόμηση του χώρου και την απώλεια του κοινόχρηστου χαρακτήρα της, θεωρούν ότι πρέπει να δοθεί πραγματική αξία στο χώρο αυτόν, προστατεύοντας τη θάλασσα, το περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα, επιδιώκουν να συνδεθεί ο αστικός ιστός με τη μαρίνα, για να στραφεί η Καλαμαριά προς τη θάλασσα με περιπατητικές οδούς και ποδηλατοδρόμους που θα κατευθύνονται προς αυτή. που προτείνουν τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για να αποφανθεί το σύνολο της κοινωνίας της Καλαμαριάς για όλα τα παραπάνω».

Βραδιές στην πλαζ της Αρετσούς

Από την άνθηση στον μαρασμό, η ιστορία της μαρίνας

Στην παραθαλάσσια περιοχή που εκτείνεται ανατολικά του στρατοπέδου Κόδρα και του Κυβερνείου (μετά τη στροφή του Μικρού έμβολου) και μέχρι την κλινκή Παναγία, αλλά στα σιταροχώραφα πάνω από την παράκτια περιοχή εγκαταστάθηκαν οι πρόσφυγες στα 1923-25. Ο προσφυγικός οικισμός ονομάστηκε Αρετσού ή Ρύσιον Αλιέων και μάλιστα σε φωτογραφίες της εποχής διακρίνονται ξύλινα παραπήγματα, απομεινάρια από τους συμμάχους που τα εγκατέστησαν για να χρησιμοποιηθούν ως χώρος αποβίβασης, απολύμανσης και αρχικής συγκέντρωσης προσφύγων, γι΄αυτό το σημείο ήταν γνωστό ως Απολυμαντήρια.

«..Γενικά όλοι οι πρόσφυγες ψάχνανε να βρούνε γεωφυσικές συνθήκες αντίστοιχες με της χαμένης πατρίδας. Και όταν είδαν την Αρετσού, αυτόν εδώ τον βράχο το πρανές αυτό και τον κόλπο, θεωρήσανε ότι μοιάζει με την πατρίδα…”: Απόσπασμα από προφορική μαρτυρία του Δημήτρη Σαρηγιάννη από το βιβλίο «Η Καλαμαριά στο Μεσοπόλεμο (1920-1940)” εκδ. University Studio Press.

Στο διάστημα εκείνο χτίστηκαν ξύλινες σκάλες για να πλευρίζουν τα καραβάκια που ερχόντουσαν από την Προκυμαία του Λευκού Πύργου και πρόχειρες κατασκευές όπως καφενεία για την εξυπηρέτηση των οικογενειών των αλιέων. Οι Αρετσιανοί έφτασαν μερικοί στη νέα πατρίδα με τα ψαροκάικά τους και πολλοί κάτοικοι του συνοικισμού εργάζονταν ως ναυτικοί ή ψαράδες ή και τα δύο μαζί.

Ήδη από το Μεσοπόλεμο οι Θεσσαλονικείς έκαναν εκεί τα μπάνια τους, προσεγγίζοντας από την καλαμαριά ή με ψαρόβαρκες, αφού η Σοφούλη δεν είχε διανοιχτεί ακόμη (αυτό έγινε μεταπολεμικά). Αυτά μέχρι τη δεκαετία του 60 οπότε οι κάτοικοι μετακινήθηκαν στις σύγχρονες οικοδομές, έγιναν δημότες του Δήμου και οι ψαράδες έφυγαν από την Αρετσού, αφήνοντας χώρο στην ανάπτυξη της παραθάλλασιας περιοχής σε ζώνη αναψυχής. Τα έξι γνωστά εξοχικά κέντρα, η «Ακρόπολις», του Δ. Καλλέ, η «Ακτή», του Λάζαρου Κωνσταντίνου, ο «Αστακηνός Κόλπος» και μετέπειτα «Ποσειδών», του Ανέστη Σακάρογλου, ο «Βόσπορος», του Βασίλειου Πενόπουλου, ο «Παράδεισος», του Παν. Κωνσταντάκου, (τα ονόματα είναι της περιόδου 1932/33) και ο «Χαμόδρακας», του Λέοντα Χαμόδρακα, καθώς και η παραλία είχαν έντονη κίνηση το καλοκαίρι.

αρετσου — Το τότε, πολύ διαφορετικό σε σύγκριση με το τώρα…

Αποτελούσε μαγευτικό παραλιακό θέρετρο των Θεσσαλονικέων: ήταν πασίγνωστη για τα φρέσκα ψάρια της, τη θαλασσινή αύρα της και την πατροπαράδοτη φιλοξενία των κατοίκων της. Τότε δημιουργήθηκε η Πλαζ της Αρετσούς από τον ΕΟΤ (στα τέλη της δεκαετίας του 60). Τη δεκαετία του 1970, η Αρετσού αποτελούσε πλέον ένα θαυμάσιο οικισμό, με τα ωραία του σπίτια κρυμμένα στα δέντρα και στο πράσινο, με λιγοστές πολυκατοικίες, με μαγευτικά παραθαλάσσια εξοχικά κέντρα, με μαρίνα ελλιμενισμού σκαφών και αποβάθρες, με ασφαλτοστρωμένους δρόμους, καλή ρυμοτομία, με μόνιμη και τακτική συγκοινωνία από και προς το κέντρο της Θεσσαλονίκης ως την παραλία, με κίνηση και ζωή, νυχτερινή διασκέδαση και χορούς στα κέντρα.

Από τη δεκαετία του 1980 κι έπειτα, μετά τον τερματισμό της λειτουργίας της πλαζ του ΕΟΤ, ο χώρος βυθίστηκε στην εγκατάλειψη. Οι εικόνες παρακμής είναι τα πιο συνηθισμένα κάδρα που προκύπτουν όταν κανείς μπαίνει στη διαδικασία να απαθανατίσει το σημείο.

Να σημειωθεί πως η μαρίνα πάντα ανήκε σε κρατικούς φορείς και ποτέ στο δήμο Καλαμαριάς. Από την αρχή τη διαχειριζόταν ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού, έπειτα μεταβιβάστηκε στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. και στα χρόνια της κρίσης πέρασε στο ΤΑΙΠΕΔ.

Πράγματα που πρέπει να ξέρεις για την Αρετσού

Η Αρετσού έχει γράψει τη δική της ιστορία στις «σελίδες» της Θεσσαλονίκης. Η Parallaxi είχε γράψει για όσα πρέπει να γνωρίζει γι’ αυτήν κάθε Θεσσαλονικιός.

#1 Από το 1923 έως το 1925, οι πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στην παραθαλάσσια περιοχή που εκτείνεται ανατολικά του στρατοπέδου Κόδρα και του Κυβερνείου (μετά τη στροφή του Μικρού Εμβόλου) και μέχρι την κλινική Παναγία, αλλά και στα σιταροχώραφα πάνω από την παράκτια περιοχή. Ο προσφυγικός οικισμός ονομάστηκε Αρετσού ή Ρύσιον Αλιέων.

#2 Σε φωτογραφίες εκείνης της εποχής, διακρίνονται ξύλινα παραπήγματα, απομεινάρια από τους συμμάχους που τα τοποθέτησαν για να χρησιμοποιηθούν ως χώρος αποβίβασης, απολύμανσης και αρχικής συγκέντρωσης των προσφύγων. Αυτός είναι ο λόγος που το σημείο ήταν γνωστό ως Απολυμαντήρια.

#3 Μερικά χρόνια αργότερα, επτά εξοχικά κέντρα ήταν γνωστά στην περιοχή και τα επέλεγαν οι Θεσσαλονικείς για τη διασκέδασή τους. Πρόκειται για τα: «Ακρόπολις», του Δ. Καλλέ, «Ακτή», του Λάζαρου Κωνσταντίνου, «Αστακηνός Κόλπος» και μετέπειτα «Ποσειδών» του Ανέστη Σακάρογλου, «Βόσπορος», του Βασίλειου Πενόπουλου, «Παράδεισος» του Παν. Κωνσταντάκου, «Χαμόδρακας» του Λέοντα Χαμόδρακα και «Μαϊάμι» του Δημήτρη Μαμάη.

Σχεδόν εκατό χρόνια ιστορία στη γεύση της Θεσσαλονίκης

#4 Από τον Μεσοπόλεμο, οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης έκαναν εκεί τα μπάνια τους, προσεγγίζοντας από την Καλαμαριά ή με ψαρόβαρκες, καθώς η Σοφούλη δεν είχε διανοιχτεί ακόμη.

#5 Ως μαγευτικό παραλιακό θέρετρο των Θεσσαλονικέων, ήταν πασίγνωστη για τρία πράγματα: τα φρέσκα ψάρια της, τη θαλασσινή αύρα της και την πατροπαράδοτη φιλοξενία των κατοίκων της. Τότε ήταν που δημιουργήθηκε η Πλαζ της Αρετσούς από τον ΕΟΤ, στα τέλη της δεκαετίας του 60.

#6 Τη δεκαετία του 1970, η Αρετσού αποτελούσε πλέον ένα θαυμάσιο οικισμό, με τα ωραία του σπίτια κρυμμένα στα δέντρα και στο πράσινο και με λιγοστές πολυκατοικίες.

#7 Η Πλαζ της Αρετσούς χρησιμοποιήθηκε συχνά ως σκηνικό ταινιών. Ένα παράδειγμα είναι η ταινία «Παρένθεση» (1968) σε σκηνοθεσία Τάκη Κανελλόπουλου με τον Άγγελο Αντωνόπουλο και την Αλεξάνδρα Λαδικού.

#8 Στην πλαζ Αρετσούς βρίσκεται εδώ και τρεις δεκαετίες ο θερινός κινηματογράφος «Αύρα» της Δημοτικής Εμπορικής Τουριστικής Επιχείρησης Καλαμαριάς. Προβάλλει ταινίες της εκάστοτε χρονιάς, διαθέτει bar αναψυκτήριο και ένα σύγχρονο θερινό φουαγιέ, ενώ έχει εικόνα υψηλής ποιότητας και ήχο DOLBY STEREO.

#9 Τον χειμώνα η πλαζ Αρετσούς γεμίζει χειμερινούς κολυμβητές. Τον Γενάρη του 2019 αρκετοί ήταν οι γενναίοι που βούτηξαν στους αγώνες δύο διαδρομών που διοργανώθηκαν από το Γραφείο Αθλητισμού του Δήμου Καλαμαριάς.