Η τεχνητή νοημοσύνη μετασχηματίζει ριζικά και αποφασιστικά τη Δημοσιογραφία

Το πέρασμα της δημοσιογραφίας από την παραδοσιακή της μορφή στην ψηφιακή εποχή με την έλευση του διαδικτύου υπήρξε καταλυτικό για την εξέλιξη του επαγγέλματος και της μαζικής επικοινωνίας, έτσι όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Με το διαδίκτυο, άλλαξε ριζικά ο τρόπος επικοινωνίας, ο τρόπος ενημέρωσης, ο τρόπος αλληλεπίδρασης. Η εικονική πραγματικότητα που κάποτε αναφέραμε είναι πια μέρος μιας κανονικής, επαυξημένης πραγματικότητας.

Τι γίνεται όμως σήμερα, με την τεχνητή νοημοσύνη να είναι προσβάσιμη στον κάθε πολίτη ξεχωριστά; Έχει θέση ένα τέτοιο έργαλείο στο δημοσιογραφικό επάγγελμα ή αποτελεί έναν εχθρό που θα στερήσει τη δουλειά από έναν άνθρωπο;

Χρήση chatbots για παρουσίαση ειδήσεων, περιλήψεις σε άρθρα από ΤΝ

Όπως αναφέρεται στο Digital News Report 2024 του Reuters Institute for the Study of Journalism, οι ειδησεογραφικές οργανώσεις έχουν αναφερθεί εκτενώς στην ανάπτυξη και τον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στην κοινωνία, αλλά αρχίζουν επίσης να υιοθετούν αυτές τις τεχνολογίες για δύο βασικούς λόγους.

Αρχικά, ελπίζουν ότι η αυτοματοποίηση διαδικασιών παρασκηνίου όπως η απομαγνητοφώνηση, η διόρθωση κειμένων και η διάταξη θα μειώσουν σημαντικά το κόστος.

Δεύτερον, οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην εξατομίκευση του περιεχομένου, κάνοντάς το πιο ελκυστικό για το κοινό. Πρέπει να το κάνουν αυτό χωρίς να μειώσουν την εμπιστοσύνη του κοινού, κάτι που πολλοί θεωρούν ότι θα γίνει ολοένα και πιο κρίσιμο σε έναν κόσμο γεμάτο συνθετικά μέσα. Άλλωστε, πλέον βλέπουμε και ΜΜΕ να αναπτύσσουν μια σειρά από λύσεις τεχνητής νοημοσύνης, με διαφορετικούς βαθμούς ανθρώπινης εποπτείας ή να περιλαμβάνουν «σημειώσεις» που έχουν παραχθεί από τεχνητή νοημοσύνη στην κορυφή πολλών από τις ιστορίες των τίτλων τους για να αυξήσουν τη συμμετοχή.

Η έκθεση αναφέρει πως σε χώρες όπως η Ινδονησία, η Νότια Κορέα, η Σλοβακία, η Ταϊβάν και το Μεξικό υπάρχει μια σειρά από chatbots και avatars στη θέση της παρουσίασης ειδήσεων.

Ακόμη, δημιουργοί περιεχομένου χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερο την τεχνητή νοημοσύνη για να ξαναγράψουν ειδήσεις, συχνά χωρίς άδεια και χωρίς ανθρώπινο έλεγχο στη διαδικασία. Οι ανησυχίες της βιομηχανίας για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και για πιθανά λάθη (μερικά από τα οποία μπορεί να οφείλονται σε λεγόμενες “παραληρήματα”) είναι καλά τεκμηριωμένες, αλλά γνωρίζουμε λιγότερα για το πώς αισθάνονται οι κοινότητες σχετικά με αυτά τα ζητήματα και τις επιπτώσεις στην εμπιστοσύνη συνολικά.

Η AI καταργεί την “ψευδοδημοσιογραφία” της περιγραφής των γεγονότων

Τα δεδομένα αυτά από τη μέχρι τώρα έρευνα του πεδίου επιβεβαιώνει και ο Νίκος Παναγιώτου, καθηγητής στο τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. «Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) μετασχηματίζει ριζικά τη δημοσιογραφία, καθώς προσφέρει νέα εργαλεία για την ανάλυση δεδομένων, την αυτοματοποίηση ρεπορτάζ και την παραγωγή περιεχομένου. Χάρη στην ικανότητά της να διαχειρίζεται τεράστιους όγκους πληροφοριών, η AI επιτρέπει στους δημοσιογράφους να εντοπίζουν τάσεις, να αναλύουν δεδομένα και να επαληθεύουν πληροφορίες με μεγαλύτερη ακρίβεια και ταχύτητα. Η αυτοματοποίηση άρθρων για απλά ρεπορτάζ, όπως αθλητικά αποτελέσματα ή οικονομικές αναλύσεις, μειώνει τον χρόνο παραγωγής και δίνει στους δημοσιογράφους τη δυνατότητα να επικεντρωθούν στην έρευνα και ανάλυση.

Ωστόσο, η AI ουσιαστικά καταργεί τη “ψευδοδημοσιογραφία” της περιγραφής των γεγονότων, καθώς μπορεί να παράγει περιγραφικά άρθρα και σχετικό περιεχόμενο ταχύτερα και συχνά με μεγαλύτερη συνοχή και ακρίβεια. Τα συστήματα φυσικής γλώσσας μπορούν να δημιουργήσουν δελτία ειδήσεων, να αναλύσουν γεγονότα και να παρουσιάσουν δεδομένα χωρίς την ανθρώπινη μεσολάβηση. Αυτό εγείρει ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο του δημοσιογράφου, καθώς η AI μπορεί να εκτελεί πολλές βασικές δημοσιογραφικές λειτουργίες με αποτελεσματικότητα».

Όσον αφορά το μεγάλο διακύβευμα αυτής της- εκτεταμένης, όπως φαίνεται- χρήσης αναφέρει εξηγεί: «Η πραγματική πρόκληση, όμως, βρίσκεται στο ότι , η διάδοση της AI στη δημοσιογραφία γεννά σοβαρά δεοντολογικά και νομικά ζητήματα. Ο κίνδυνος διάδοσης ψευδών ειδήσεων από αλγορίθμους, τα πνευματικά δικαιώματα όσον αφορά τη χρήση δεδομένων και πηγών αποτελούν κρίσιμα ζητήματα. Επιπλέον, η διαφάνεια ως προς τη χρήση AI στη δημοσιογραφία είναι απαραίτητη, καθώς οι αναγνώστες πρέπει να γνωρίζουν εάν ένα άρθρο έχει παραχθεί από άνθρωπο ή από μηχανή. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι, αναμφίβολα, ένα εργαλείο που αλλάζει το παιχνίδι, όμως η ορθή της χρήση προϋποθέτει σαφείς κανόνες δεοντολογίας και διαρκή επαγρύπνηση για την προστασία της δημοσιογραφικής ακεραιότητας».