Μία γενιά που την αγχώνει η «ενήλικη ζωή»
Δύο κορίτσια εξηγούν τους λόγους που αυτή τη στιγμή στη ζωή τους έχουν αυξημένο στρες, σε σημείο που ελέγχει πολλές στιγμές της καθημερινότητας τους.
Οι νέοι βυθίζονται σε ιστορικά ποσοστά άγχους και θλίψης, γεγονός που επιβεβαιώνει και το «The Atlantic», δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στους εφήβους!
Όλοι φαίνεται να πιστεύουν ότι ξέρουν το γιατί. Όμως αυτό μπορεί να διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Δεν γίνεται όλοι να αγχώνονται για τον ίδιο λόγο. Σίγουρα υπάρχουν κοινά ζητήματα, όμως το κάθε άτομο είναι ξεχωριστό.
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Το “Youth Risk Behavior Survey”, το οποίο δημοσιεύεται από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, είναι το χρυσό πρότυπο για τη μέτρηση της κατάστασης της συμπεριφοράς και της ψυχικής υγείας των εφήβων. Από το 2011 έως το 2021, σύμφωνα με την έρευνα, το ποσοστό των έφηβων κοριτσιών που δηλώνουν ότι βιώνουν «επίμονα συναισθήματα θλίψης ή απελπισίας» αυξήθηκε από 36 σε 57%, με το υψηλότερο άλμα να σημειώνεται κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Όμως, που μπορεί να οφείλονται αυτά τα αυξημένα ποσοστά άγχους; Συμβαίνει κάτι συγκεκριμένο; Ή απλώς η ζωή τρέχει με γρηγορότερους ρυθμούς απ’ αυτούς που μπορεί να διαχειριστεί ένα άτομο;
Δύο κοπέλες προσπαθούν να εξηγήσουν τους λόγους που αυτή τη στιγμή στη ζωή τους έχουν αυξημένο στρες, σε σημείο που ελέγχει πολλές στιγμές της καθημερινότητας τους.
Η Π.Α, 26χρονών αναφέρει ότι: «Όσοι με γνωρίζουν θα πουν πως είμαι μία ιδιαίτερα αγχωμένη φιγούρα. Από την στιγμή που ξυπνάω μέχρι και την ώρα που ξανά πέφτω για ύπνο. Κι όχι άδικα! Βέβαια δεν ήμουν πάντα έτσι. Νομίζω το αυξημένο στρες άρχισε να μου χτυπάει την πόρτα από τα 22 και μετά. Από την στιγμή που ξεκίνησε επί της ουσίας η ενήλικη ζωή για μένα.
Ήταν η στιγμή που έβλεπα τους συνομήλικους μου να τελειώνουν τις σπουδές τους, ενώ εγώ ακόμα “είχα δρόμο”. Μπαίνεις σε μία σύγκριση θέλοντας και μη ανεξαρτήτως τους λόγους που έμεινες πίσω. Επίσης ήταν η ώρα που επιτέλους ήθελα να βγάλω δικά μου χρήματα αλλά δεν είχα προϋπηρεσία, κάτι το οποίο είναι απαιτούμενο στις περισσότερες δουλειές. Όλο αυτό σου δημιουργεί ένα άγχος. Βέβαια στάθηκα τυχερή και με διάλεξαν σε μία αν μη τι άλλο απαιτητική δουλειά παρά το γεγονός ότι δεν είχα περάσει από την συγκεκριμένη θέση ποτέ.
Την ίδια περίοδο έπρεπε να φύγω από την εστία του πανεπιστημίου και να βρω για πρώτη φορά το δικό μου σπίτι, στο οποίο όπως είναι λογικό θα είχα πολλά παραπάνω έξοδα. Κάπου είχα διαβάσει πως το 1/3 του μισθού σου θα πρέπει να είναι το ενοίκιο σου – κάτι το οποίο δεν ισχύει στην Ελλάδα και περισσότερο μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας καθώς η πραγματικότητα είναι πως τα 2/3 φεύγουν στο ενοίκιο και το 1/3 σου μένει για να ζήσεις. Όλη αυτή η κατάσταση κάθε μήνα δημιουργεί απίστευτο άγχος για το πως θα τα βγάλεις πέρα καθώς πέρα από το σταθερό ενοίκιο, “τρέχουν” χίλια-δύο έξοδα τα οποία πρέπει να καλύψεις.
Θεωρώ πως όσοι γεννηθήκαμε από το 1993 μέχρι το 2003 έχουμε ζήσει όλα τα “κακά” από μικρή ηλικία. Όταν ξέσπασε η κρίση το 2008 θυμάμαι με ρωτούσαν τι ήθελα να σπουδάσω και η σίγουρη δεύτερη ερώτηση που θα μου έκαναν ήταν “θα βρεις δουλειά εκεί; θα έχει λεφτά;”. Όσο και να μην θες αυτό σε γεμίζει άγχος και σε βάζει δεύτερες σκέψεις, ασχέτως με το πόσο αγαπάς μία εργασία.
Πλέον έχει μπει στη συζήτηση και η ερώτηση “μεταπτυχιακό δεν θα κάνεις;” γιατί το να έχεις ένα προπτυχιακό τίτλο σπουδών για πολλούς δεν “λέει κάτι”. Το ίδιο ενδεχομένως να συμβεί στο μέλλον και με το διδακτορικό. Οι απαιτήσεις διαρκώς αυξάνονται και το άγχος επίσης»
Η Χ.Α, 22 ετών, από την πλευρά της λέει: «Όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, από μικρή ηλικία ακόμη, ήμουν ένα αγχώδες παιδί. Το άγχος μου άρχισε να καταλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα μου, στην τρίτη λυκείου και από τότε δεν έχει σταματήσει.
Μία μέρα πριν δώσω πανελλήνιες εξετάσεις στο μάθημα της ιστορίας έπαθα την πρώτη κρίση πανικού. Δεν είχα καταλάβει το μέγεθος της κατάστασης και δεν είχα αντιληφθεί ότι ήταν κάτι που θα μπορούσε να ξανασυμβεί. Είχα ρίξει την ευθύνη στο γενικότερο άγχος των πανελληνίων και του φόβου της αποτυχίας σε αυτές.
Από την στιγμή που έφυγα από το πατρικό και την πόλη μου και μετακόμισα μόνη μου για σπουδές, οι κρίσεις άγχους “χτυπούσαν” την πόρτα μου συχνά. Οι λόγοι ήταν διάφοροι, αλλά αυτό που συνήθως με “triggαρε” ήταν θέματα υγείας. Το γεγονός ότι ήμουν μόνη μου σε ένα σπίτι, τόσο μακριά από τους γονείς μου με έκανε να φαντάζομαι τί θα γινόταν αν πάθαινα κάτι και δεν είχα κάποιον κοντά μου να με βοηθήσει. Και φυσικά όλο αυτό άρχισε να εκφράζεται και με ψυχοσωματικά συμπτώματα, τα οποία προκύπταν είτε από τις κρίσεις, είτε από το δημιουργικό μυαλό μου.
Η κατάσταση εννοείται ότι χειροτέρεψε με την πανδημία, το 2020. Ήταν κυριολεκτικά ένας εφιάλτης που γινόταν πραγματικότητα. Ευτυχώς αναγνώριζα ότι υπήρχε πρόβλημα και είχα το θάρρος να αναζητήσω βοήθεια από ψυχολόγο, εμπειρία η οποία αποδείχθηκε πλήρως θεραπευτική για εμένα. Κατάφερα και έμαθα να αντιμετωπίζω το άγχος μου για τέτοιου είδους θέματα και κυρίως να διαχειρίζομαι τις κρίσεις που απορρέουν από αυτό.
Ωστόσο, το γενικευμένο άγχος που νιώθω ότι έχω έμφυτο, δεν νομίζω να εξαφανισθεί πλήρως ποτέ. Βρίσκομαι σε μία μεταβατική φάση της ζωής μου, που τελειώνω με τη σχολή μου και βρίσκομαι σε εύρεση εργασίας. Κλείνει το κεφάλαιο της φοιτητικής ζωής και ανοίγει αυτό της πραγματικής. Αυτή η περίοδος, η οποία θεωρείται αγχώδης για τους περισσότερους, νιώθω ότι για τα δικά μου δεδομένα είναι πιο “βαριά να διαχειριστώ”. Προσπαθώ με όλα όσα μου έχει μάθει η ψυχοθεραπεία τα τελευταία χρόνια να την αντιμετωπίσω όσο πιο ψύχραιμα μπορώ, αλλά η παραμικρή “αποτυχία” μπορεί να με κάνει trigger.»
Είναι το άγχος των εφήβων απλώς άλλη μια πανδημική φούσκα;
Σύμφωνα με το «The Atlantic» το άγχος και η κατάθλιψη των εφήβων αυξήθηκαν περισσότερο από το 2019 έως το 2021 από ό,τι κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε άλλης διετίας, εγείροντας το ερώτημα εάν θα μπορούσαν να μειωθούν καθώς το μεγαλύτερο μέρος των ΗΠΑ “ξεφεύγει” από την πανδημία.
Πράγματι, πολλές πανδημικές τάσεις που έμοιαζαν με επιταχύνσεις στο μέλλον αποδείχτηκαν περισσότερο σαν μίνι-φυσαλίδες. Οι τιμές των κρυπτογραφικών περιουσιακών στοιχείων αυξήθηκαν το 2020 και το 2021 και στη συνέχεια κατέρρευσαν. Το streaming έμοιαζε με το μέλλον της ψυχαγωγίας για μερικά χρόνια και τώρα μοιάζει με χρηματικό λάκκο για πολλές εταιρείες ψυχαγωγίας. Θα πρέπει να περιμένουμε ένα χρόνο ή περισσότερο για να μας πει το YRBS εάν η επαναλειτουργία των σχολείων και άλλων φυσικών χώρων έχει μειώσει το άγχος των εφήβων.
