Ο Φεβρουάριος είναι ο μήνας που σε προκαλεί να μην κάνεις το κινητό σου προέκταση του χεριού σου

Πολλοί από εμάς έχουμε βρεθεί σε αυτή τη θέση: πιάνουμε το κινητό τηλέφωνό μας απλώς για να δούμε μια ειδοποίηση ή να απαντήσουμε σε ένα μήνυμα, και μετά να καταλήγουμε να χανόμαστε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για το επόμενο μισάωρο.

Αν ταυτίζεστε με αυτή την κατάσταση, και θέλετε να είστε λιγότερο… δεμένοι με το τηλέφωνό σας, σκεφτείτε την πρωτοβουλία «Φεβρουάριος χωρίς τηλέφωνο» (Phone Free February).

Αντίθετα με το τι αναφέρει όνομά της, η μη κερδοσκοπική καμπάνια στην πραγματικότητα δεν ζητά από τους συμμετέχοντες να μείνουν χωρίς τηλέφωνο (κάτι που δεν είναι πρακτικό για τους περισσότερους ανθρώπους). Αντίθετα, ο Τζέικομπ Γουόρν, ο οποίος συνδημιούργησε την εκστρατεία που διεξάγεται στο πλαίσιο του Global Solidarity Foundation, διευκρίνισε ότι στόχος είναι οι άνθρωποι να μειώσουν τη συνολική τους χρήση smartphone. Το θέμα είναι «να σας κάνουμε αναρωτηθείτε για ποιον λόγο χρειάζεστε το τηλέφωνό σας», είπε ο Γουόρν.

Η χρήση έξυπνων κινητών στις Ηνωμένες Πολιτείες πήρε εκρηκτικές διαστάσεις την τελευταία δεκαετία. Η συντριπτική πλειονότητα των Αμερικανών διαθέτει smartphone. Περνούν επίσης περισσότερο χρόνο στο διαδίκτυο, με περίπου το ένα τρίτο να λέει ότι βρίσκονται «σχεδόν συνεχώς» πάνω από διάφορες συσκευές, συμπεριλαμβανομένων των τηλεφώνων.

Τα «ιερά δεσμά» με το κινητό να «διακοπούν» τον… μήνα των ερωτευμένων

Όμως, είπαν οι ειδικοί, υπάρχει καλός λόγος να προσπαθήσουμε να μειώσουμε τη χρήση. Έρευνες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας δείχνουν ότι ο περισσότερος χρόνος στην οθόνη μας σχετίζεται με υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας, προβλήματα αϋπνίας και προβλήματα ψυχικής υγείας. Και οι ψυχολόγοι παρακολουθούν έναν αυξανόμενο αριθμό ανθρώπων που είναι εθισμένοι στις συσκευές τους.

Τα καλά νέα είναι ότι ορισμένες από αυτές τις βλαβερές συνέπειες φαίνεται να είναι αναστρέψιμες, δήλωσε η Τζένιφερ Κάτζενσταϊν, διευθύντρια ψυχολογίας, νευροψυχολογίας και κοινωνικής εργασίας στο Johns Hopkins All Children’s Hospital.

«Η μείωση της χρήσης του κινητού σας τηλεφώνου κατά μία μόνο ώρα την ημέρα αντί να σταματήσετε (τη χρήση) εντελώς, μπορεί να έχει μεγάλη ωφέλεια στην ποιότητα ζωής σας και στα επίπεδα της κατάθλιψης» επισήμανε.

Ο περιορισμός της χρήσης μπορεί να είναι δύσκολος, επειδή οι συσκευές είναι συχνά σχεδιασμένες να προκαλούν εθισμό, σημείωσε δε η Κάτζενσταϊν. Η χρήση μιας συσκευής για δραστηριότητες όπως το σκρολάρισμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα μηνύματα σε φίλους ή η να παίζουμε ψηφιακά παιχνίδια οδηγούν τον εγκέφαλο στο να απελευθερώσει ντοπαμίνη, μια νευροχημική ουσία που μας κάνει να νιώθουμε ευχαρίστηση. Με την πάροδο του χρόνου, ο εγκέφαλος μπορεί να δημιουργήσει ανοχή στην ντοπαμίνη, επομένως πρέπει να χρησιμοποιούμε τα τηλέφωνά μας περισσότερο για να νιώθουμε την ίδια ευχαρίστηση. Αν αφεθεί ανεξέλεγκτο, αυτό το μοτίβο μπορεί να οδηγήσει σε εθισμό, προειδοποίησε.

Εάν δεν είστε βέβαιοι εάν ξοδεύετε υπερβολικό χρόνο στο τηλέφωνό σας, «μπείτε στις ρυθμίσεις του (settings) και δείτε τον μέσο ημερήσιο χρόνο χρήσης της οθόνης σας (daily screen time)», τόνισε ο Γουόρν.

Αν αυτός ο χρόνος σας προκαλεί ανησυχία, ακολουθούν μερικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να… κάνετε περικοπές τον Φεβρουάριο.

Κάντε το τηλέφωνό σας «όσο το δυνατόν πιο βαρετό»

Απενεργοποιήστε τις ειδοποιήσεις push για μη σημαντικές εφαρμογές ή σκεφτείτε να τις διαγράψετε εντελώς, είπε ο Γουόρν. Εάν το τηλέφωνό σας το επιτρέπει, αλλάξτε το φίλτρο χρώματος σε γκρι, μειώστε την κίνηση σε γραφικά στοιχεία μενού και εικονίδια και απενεργοποιήστε την αυτόματη αναπαραγωγή βίντεο. «Πολλά σχετίζονται με το πώς μπορείτε να κάνετε το τηλέφωνό σας όσο το δυνατόν πιο βαρετό», είπε.

Διαλείμματα άνευ οθόνης. Μπορείς;

Το μπλε φως από τις οθόνες του τηλεφώνου μας διεγείρει την παραγωγή κορτιζόλης, μιας στρεσογόνας ορμόνης, είπε ο Λάρι Ρόζεν, ομότιμος καθηγητής στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια και συν-συγγραφέας πολλών βιβλίων για την ψυχολογία της τεχνολογίας.

Τα σταθερά υψηλά επίπεδα κορτιζόλης σχετίζονται με αυξημένο άγχος, προβλήματα ύπνου και μια μεγάλη ποικιλία χρόνιων παθήσεων. Παραδόξως, η υπερβολική κορτιζόλη που προκαλείται από τη χρήση του τηλεφώνου μας μπορεί να μας οδηγήσει σε έναν κύκλο άγχους που μας κάνει να θέλουμε να χρησιμοποιούμε περισσότερο τα τηλέφωνά μας, παρατήρησε ο Ρόζεν.

Για να σπάσετε αυτόν τον (φαύλο) κύκλο, κάντε διαλείμματα από τη συσκευή σας, προτείνει. Ξεκινήστε με ένα διάλειμμα 15 λεπτών στο οποίο δεν κοιτάτε το τηλέφωνό σας και, στη συνέχεια, χρησιμοποιήστε το τηλέφωνό σας για ένα λεπτό για να ελέγξετε ό,τι θέλετε. Εάν μπορείτε να φτάσετε στο τέλος των 15 λεπτών χωρίς να… λαχταράτε το τηλέφωνό σας, μπορείτε να συνεχίσετε να αυξάνετε σταδιακά τον χρόνο του διαλείμματος, έως ότου μπορείτε να περάσετε εκτεταμένες περιόδους χωρίς να σκέφτεστε το τηλέφωνό σας ή να αισθάνεστε άγχος επειδή δεν κοιτάτε τις ειδοποιήσεις.

Μόλις συνειδητοποιήσετε ότι… αντέχετε κάτι τέτοιο, προσπαθήστε να μην χρησιμοποιείται το κινητό μια ημέρα την εβδομάδα, κάτι που μπορεί να βοηθήσει να επανέρθουν οι νευροχημικές ουσίες στον εγκέφαλό σας και να σας επιτρέψει να λειτουργήσετε καλύτερα κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης εβδομάδας, δήλωσε ο Νικόλας Καρδάρας, ψυχολόγος εθισμού και κλινικός επίκουρος καθηγητής στο Stony Brook Medicine’s School of Social Welfare.