Άνοιξε η πρώτη κλινική «ψηφιακής άνοιας» που αντιμετωπίζει τον εθισμό στα κινητά

Ο εθισμός στη χρήση κινητών τηλεφώνων δεν αποτελεί σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά τη νέα κανονικότητα, με πολλά από τα θύματα να είναι μικρής ηλικίας, παρά τις προειδοποιήσεις των ειδικών για τον περιορισμό της έκθεσης σε οθόνες σε παιδιά και εφήβους. Οι ενδείξεις εξάρτησης ακόμα και στη νηπιακή ηλικία προκαλούν ανησυχία και εγείρουν κρίσιμα ερωτήματα για τις συνέπειες που μπορεί να ακολουθήσουν.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η χρήση των smartphones αυξάνεται διαρκώς. Σύμφωνα με εκθέσεις, το 2024 υπήρχαν 4,25 δισ. μοναδικοί χρήστες έξυπνων κινητών, αριθμός ο οποίος αναμένεται να φτάσει τα 4,69 δισ. το 2025 και να αγγίξει τα 5,12 δισ. το 2026. Συνολικά, εκτιμάται ότι έως σήμερα υπάρχουν παγκοσμίως 7,3 δισ. smartphones. Στην κορυφή βρίσκεται η Κίνα με τους περισσότερους χρήστες -άνω των 900 εκατ.- και ακολουθούν η Ινδία κι οι ΗΠΑ. Την πιο εντατική χρήση κάνουν όσοι ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 18-29, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι υπόλοιπες ομάδες είναι πιο πίσω.

Ολοένα περισσότερο, όμως, αυξάνεται και ο χρόνος παραμονής μπροστά στην οθόνη. Έρευνες δείχνουν ότι στις Φιλιππίνες η μεγαλύτερη μέση ημερήσια χρήση υπολογίζεται στις πέντε ώρες και 21 λεπτά και έπονται η Βραζιλία και η Νότια Αφρική με πέντε ώρες και 12 λεπτά και 11 λεπτά αντίστοιχα, όπως αναφέρει το World Economic Forum. Η εκτεταμένη χρήση τους έχει συνδεθεί με μια σειρά από προβλήματα υγείας, όπως μειωμένη όραση, διαταραχές ύπνου, ενώ σχετίζεται και με επιπτώσεις στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και τη συγκέντρωση.

Τι συμβαίνει στην Ιαπωνία και γιατί μας αφορά

Στην Ιαπωνία , η μέση χρήση smartphone υπολογίζεται σε περίπου 20 ώρες την εβδομάδα ή σχεδόν τρεις ώρες την ημέρα. Παρότι το ποσοστό αυτό φαίνεται χαμηλότερο συγκριτικά με άλλες χώρες, οι επιπτώσεις είναι όχι μόνο εμφανείς, αλλά οδηγούν σε μια πικρή αποκάλυψη: Όσο περισσότερο οι Ιάπωνες χρησιμοποιούν το smartphone, τόσο πιο μόνοι νιώθουν. Σύμφωνα με το τοπικό δίκτυο Nikkei, οι εκπρόσωποι της λεγόμενης Γενιάς Ζ -όσοι έχουν γεννηθεί μεταξύ του 1997 και του 2012- περνούν περισσότερο χρόνο συντροφιά με το κινητό τους, αλλά όσο η χρήση αυξάνεται, άλλο τόσο εντείνεται και το αίσθημα μοναξιάς. Χαρακτηριστική είναι η μαρτυρία υπαλλήλου 20 ετών, ο οποίος παραδέχεται ότι δε μπορεί να σταματήσει να παρακολουθεί σύντομα βίντεο διάρκειας, καθώς όπως λέει «αρχίζω να παρακολουθώ μόνο ένα και πριν το καταλάβω, έχουν περάσει δύο ώρες και ο χρόνος πετάει».

Ο χαμένος χρόνος γίνεται χαμένος έλεγχος, με κινδύνους για τις σχολικές επιδόσεις, την εργασία και την καθημερινότητα. Εκτιμάται ότι περίπου το 10% των μαθητών λυκείου και το 25% των φοιτητών πανεπιστημίου επηρεάζονται.

Πρωτοβουλίες περιορισμού

Σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το ζήτημα, οι ιαπωνικές αρχές λαμβάνουν πρωτοβουλίες ενθαρρύνοντας τον περιορισμό των κινητών τόσο σε σχολεία, όσο στο σπίτι. Αναλυτικότερα, στην ιαπωνική πόλη Τογιοάκε, πρόσφατα υιοθετήθηκε ο πρώτος δημοτικός «οδηγός» για χρήση smartphone που αφορά σε όλους τους πολίτες, ακόμα και σε παιδιά κάτω των 18 ετών. Συνιστά έως δύο ώρες καθημερινής χρήσης αποκλειστικά τις ελεύθερες ώρες και προτείνεται την απενεργοποίηση των συσκευών μέχρι τις 21:00 για παιδιά δημοτικού και ως τις 22:00 για εφήβους και ενήλικες. Αφορμή για τη θέσπιση της διάταξης, σύμφωνα με το δήμαρχο της περιοχής, Μασαφούμι Κόκι, στάθηκε η ανησυχία των γονιών εθισμένων παιδιών που απέφευγαν τις δραστηριότητες. Παρότι δεν υπάρχουν κυρώσεις, το μέτρο ενισχύει το διάλογο τον αυτοέλεγχο.

Σύμφωνα με την Japan Τoday, ο μέσος ενήλικας περνά πλέον 70% λιγότερο χρόνο με φίλους από ό,τι πριν από 20 χρόνια. Παρότι οι ψηφιακές συσκευές προσφέρουν σύνδεση, λείπει το κομμάτι της εμπειρίας και της χαράς που αντλείται από την προσωπική επαφή. Έτσι, παρά την πιο συνδεδεμένη κοινωνία, οι σχέσεις υποφέρουν και οι άνθρωποι αισθάνονται μόνοι.

Το πρώτο εξωτερικό ιατρείο για την «ψηφιακή άνοια»

Στο πλαίσιο αυτών των πρωτοβουλιών συγκαταλέγεται και το πρώτο εξωτερικό ιατρείο που εξειδικεύεται στη λεγόμενη «ψηφιακή άνοια». Το ιατρείο στην κλινική Kanamachi Ekimae τέθηκε σε λειτουργία πριν λίγους μήνες και εστιάζει σε ανθρώπους που εκδηλώνουν συμπτώματα όπως αυτά της άνοιας, τα οποία όμως σε αντίθεση με τη νευροεκφυλιστική ασθένεια μπορούν να υποχωρήσουν. Ανάμεσα σε αυτά η απώλεια μνήμης που προκαλείται από την παρατεταμένη έκθεση σε μεγάλο όγκο πληροφοριών, οι οποίες εμποδίζουν την ικανότητα εγκεφαλικής επεξεργασίας. Η κλινική εκτιμά ότι 10-20 εκατ. άνθρωποι στην Ιαπωνία ενδέχεται να διατρέχουν κίνδυνο και τονίζει τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και παρέμβασης.

Η συμβουλευτική διεξάγεται… διαδικτυακά, ώστε να έχουν πρόσβαση σε αυτή όλοι οι ενδιαφερόμενοι, από οποιοδήποτε σημείο και αν βρίσκονται. Στην πρώτη συνομιλία λαμβάνονται το ιστορικό του ασθενούς, τα συμπτώματα που εκδηλώνουν, ο τρόπος ζωής και αν κριθεί απαραίτητο ζητείται η διεξαγωγή εξετάσεων. Στη συνέχεια παρέχονται οδηγίες για κατάλληλους τρόπους χρήσης του κινητού, συμβουλές για την καθημερινότητα και τη διαχείριση του χρόνου, καθώς και εφόσον απαιτείται φαρμακευτική αγωγή που μπορεί να περιορίσει τα συμπτώματα. Από την ημέρα λειτουργίας του ιατρείου, εξετάζονται καθημερινά σχεδόν 10 ασθενείς ηλικίας περίπου 30 ετών.

Το φαινόμενο δε γνωρίζει σύνορα, όμως, η Ιαπωνία ανοίγει το δρόμο για την άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος, τη στιγμή που οι οθόνες καταλαμβάνουν ολοένα χώρο στη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου, ο οποίος πρέπει να μάθει να ζει με αυτές και όχι μέσα από αυτές.

Πηγή: newmoney.gr