Τελικά υπάρχει μόνο θηλυκό και αρσενικό φύλο; – H Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων εξηγεί

H Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων παρακολουθώντας με ενδιαφέρον τη δημόσια συζήτηση που άνοιξε πρόσφατα σχετικά με το φύλο των ανθρώπων τοποθετείται δημόσια.

Η ΠΕΒ, ο επαγγελματικός και επιστημονικός φορέας των Βιολόγων – Βιοεπιστημόνων στην Ελλάδα θεωρεί σημαντικό να πληροφορήσει τον γενικό πληθυσμό σχετικά με ένα επίκαιρο θέμα, το οποίο άπτεται της επιστήμης της Βιολογίας. Έτσι σε σχετικό δελτίο τύπου αναφέρει πως o καθορισμός του φύλου στον άνθρωπο (Homo sapiens) γίνεται μέσω ενός χρωμοσώματος, του Υ, το οποίο ανήκει στο 23ο ζεύγος χρωμοσωμάτων (φυλετικά χρωμοσώματα). Ειδικό ρόλο διαδραματίζει το γονίδιο SRY, το οποίο εδράζεται στο χρωμόσωμα Υ και το οποίο κωδικοποιεί τον παράγοντα καθορισμού των όρχεων (TDF) που εμφανίζεται σχεδόν σε όλα τα θηλαστικά.

Με βάση αυτό η παρουσία του Υ χρωμοσώματος και η ενεργοποίηση του γονιδίου SRY (μετά την 6η-8η εβδομάδα κύησης) οδηγεί στην ανάπτυξη του αρσενικού βιολογικού φύλου στους ανθρώπους, ενώ η απουσία του Υ επιτρέπει την “συνέχιση” ανάπτυξης του θηλυκού βιολογικού φύλου. Τυπικά ένα αρσενικό άτομο έχει φυλετικά χρωμοσώματα ΧΥ και ένα θηλυκό ΧΧ, τα οποία οδηγούν σε διαφορετικά πρωτογενή και δευτερογενή χαρακτηριστικά του φύλου (φαινότυπος).

Η έρευνα στη Βιολογία έχει δείξει, ωστόσο, πως υπάρχουν αρκετές ατυπίες στη φυλετική ανάπτυξη των ανθρώπων και σε διαφορετικά επίπεδα. Έχουν βρεθεί διαφοροποιήσεις σε γενετικό επίπεδο, όπως η μεταφορά (ανασυνδυασμός) του SRY γονιδίου στο Χ χρωμόσωμα, η τρισωμία ΧΧΥ (σύνδρομο Klinefelter) ή ο διπλασιασμός του NR0B1 γονιδίου στο Χ χρωμόσωμα, οι οποίες οδηγούν σε φυλετικούς φαινότυπους αντίθετους ή διαφορετικούς από το γονότυπο.

Επιπλέον, έχουν βρεθεί ορμονικοί παράγοντες (π.χ. συγγενής υπερπλασία επινεφριδίων) και αναπτυξιακοί παράγοντες που οδηγούν σε ατυπίες ως προς την ανάπτυξη των φυλετικών χαρακτηριστικών.

Ως εκ τούτου για τη Βιολογία η κατάταξη ενός ατόμου σε φύλο δεν έχει πάντα μια απλοποιημένη μορφή ΧΧ = θηλυκό άτομο και ΧΥ = αρσενικό άτομο. Τα διαφυλικά (intersex) άτομα, τα οποία εμφανίζουν διαταραχές στην ανάπτυξη του φύλου (DSD), δεν μπορούν να ταξινομηθούν εύκολα στο τυπικό δυαδικό σύστημα και η βιολογική έρευνα από την επιστημονική κοινότητα πάνω στο θέμα είναι μια συνεχιζόμενη διαδικασία.

Εκτιμάται ότι περίπου το 1,7% όλων των γεννήσεων δεν ανταποκρίνεται στον απόλυτο διμορφισμό του φύλου (Am. J. Hum. Biol. 12:151166, 2000). Αυτό για τον πληθυσμό της Ελλάδας σημαίνει περίπου 175.000 άτομα ! Με βάση τον καταστατικό χάρτη του Ο.Η.Ε. όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτως φύλου απολαμβάνουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα.

Το βιολογικό φύλο είναι χρήσιμο να δηλώνεται στον φάκελο υγείας κάθε ατόμου αποκλειστικά ως κλινικό στοιχείο για την αντιμετώπιση ασθενειών (π.χ. ανίχνευση αιμορροφιλίας) ή τη λήψη ιατρικών αποφάσεων (π.χ. μεταμοσχεύσεις). Από την άλλη, το κοινωνικό φύλο δεν ταυτίζεται απαραίτητα με το βιολογικό φύλο και είναι αποτέλεσμα ελεύθερης επιλογής κάθε ατόμου