50 χρόνια από το πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο Ρομά
Η 8η Απριλίου αποτελεί ημέρα γιορτής για τους τσιγγάνους όλου του κόσμου και έχει καθιερωθεί ως «Παγκόσμια Ημέρα Ρομά Υπερηφάνειας»
Επετειακό έτος και για τους Ρομά το 2021 μιας και συμπληρώνονται 50 χρόνια από το Πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο τους που πραγματοποιήθηκε στις 8 Απριλίου του 1971 στο Λονδίνο και έθεσε τις βάσεις για την διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους και την χάραξη κοινής στρατηγικής για την επίλυση σοβαρών χρόνιων προβλημάτων όπως ο ρατσισμός η προκατάληψη, η πρόσβαση στην εκπαίδευση, την υγεία, την εργασία που δυστυχώς 50 χρόνια μετά ακόμα ταλανίζουν σχεδόν όλες τις Ρομά κοινότητες σε όλες τις χώρες της Ευρώπης.
Η 8η Απριλίου αποτελεί ημέρα γιορτής για τους τσιγγάνους όλου του κόσμου και έχει καθιερωθεί ως «Παγκόσμια Ημέρα Ρομά Υπερηφάνειας», σε ανάμνηση του Πρώτου Παγκόσμιου Συνεδρίου, που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο στις 8 Απριλίου 1971 με την συμμετοχή αντιπροσώπων Ρομά κοινοτήτων από 14 χώρες. Στο πρώτο συνέδριο συμφωνήθηκε η διεθνή ονομασία Ρομά που στη Ρομανί γλώσσα σημαίνει ο άντρας αλλά και άνθρωπος. Σε πολλές χώρες του κόσμου όπως και στην Ελλάδα οι Ρομά αυτοαποκαλούνται και με πολλές άλλες ονομασίες όπως το πολύ διαδεδομένο “τσιγγάνος”.
Το Ρομά όμως θα είναι αυτό που θα καθιερωθεί σε παγκόσμιο επίπεδο για να αντικαταστήσει πολλές ονομασίες που με τα χρόνια απέκτησαν μειωτικό χαρακτήρα ακόμα και αν αρχικά δεν είχαν όπως η λέξη “γύφτος”. Στο πρώτο συνέδριο επιλέχθηκε η διεθνής Ρομά σημαία : μπλε στο επάνω μέρος που συμβολίζει τον ουρανό, πράσινο στο κάτω μέρος που συμβολίζει την Γη και στην μέση μια ρόδα, αυτήν την ρόδα που αρχικά κουβάλησε την Ρομ φυλή στα πέρατα όλου του κόσμου.
Μάλιστα γράφηκε και ένα τραγούδι του οποίου οι στίχοι και η μουσική θα αποτελούσαν τον ύμνο των Ρομά. Ιδρύθηκαν πέντε επιτροπές οι οποίες θα ασχολούνταν με τα κύρια θέματα: εκπαίδευση, στέγαση, γλώσσα κουλτούρα και πολιτισμός.
Οι Έλληνες Ρομά είχαν από νωρίς διαχωρίσει την θέση τους από τους υπόλοιπους Ρομά των Βαλκανίων ίσως επειδή δεν υπέστησαν διώξεις, βασανιστήρια και διωγμούς από τα οποία είχαν υποφέρει οι Ρομά άλλων χωρών, ίσως γιατί ήδη ζούσαν αρμονικά πολλά χρόνια στην Ελλάδα και είχαν ασπαστεί τα ήθη τα έθιμα και την θρησκεία της χώρας και έτσι δεν θέλησαν ποτέ να αναγνωριστούν ως εθνική μειονότητα τονίζοντας πως είναι Έλληνες πολίτες Ρομά καταγωγής προτάσσοντας ως πρώτη την Ελληνικότητα τους.
Το δεύτερο συνέδριο πραγματοποιήθηκε και πάλι στις 8 Απριλίου 1978 στην Γενεύη με συμμετοχή Ρομά οργανώσεων από 120 χώρες και παρατηρητές από άλλες 26. Το θέμα του δεύτερου συνεδρίου ήταν η καταγωγή και η σχέση των Ρομά με τις Ινδίες. Στο δεύτερο συνέδριο καθιερώθηκε η 8η Απριλίου ως Παγκόσμια Μέρα Υπερηφάνειας.
Τον Αύγουστο του 1977 ο ΟΗΕ έκανε έκκληση να παραχωρηθούν στους Ρομά όλα τα δικαιώματα και να τακτοποιηθούν νομικά τυχόν ζητήματα και εκκρεμότητες. Στην Ελλάδα μόλις το 1979 με τον νόμο περί εγγραφής αδήλωτων Αθιγγάνων (16701/51/12-3/1979 ΓΔ) δίνεται η ελληνική ιθαγένεια στους Ρομά. Μέχρι τότε οι περισσότεροι κυκλοφορούσαν με το δελτίο ταυτότητας αλλοδαπών το οποίο έπρεπε να ανανεώνουν κάθε δύο έτη και θεωρούνταν ανιθαγενείς κάτι που τους στερούσε το δικαίωμα στην εκπαίδευση, την εργασία, την απόκτηση γης και την διεκδίκηση δικαιωμάτων και προνομίων που για χρόνια απολάμβαναν οι άλλοι Έλληνες πολίτες. Μάλιστα σε όσους είχαν έρθει ως πρόσφυγες το 1922 από την Μικρά Ασία δεν αναγνωρίστηκε κανένα δικαίωμα πρόσφυγα.
Το τρίτο συνέδριο πραγματοποιήθηκε το Μάιο του 1981 και είχε ως θέμα το Ολοκαύτωμα των τσιγγάνων από τους ναζί.
Το τέταρτο συνέδριο λόγω της κατάρρευσης του ανατολικού μπλόκ έγινε συμβολικά στα προάστια της Βαρσοβίας το 1990 και συζητήθηκε σε αυτό η μοίρα των Ρομά σε χώρες διαλυμένες από τον πόλεμο.
Παρ όλο που από το 1971 έχουν περάσει πενήντα χρόνια και έγιναν πολλές προσπάθειες σε εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο για την ένταξη και την βελτίωση των συνθηκών ζωής των Ρομά δεν φαίνεται να υπήρξαν μεγάλες αλλαγές στην ζωή των Τσιγγάνων παγκοσμίως.
Στερεότυπα που για χρόνια αναπαράγονται χωρίς σταματημό, καχυποψία, φόβος, άγνοια, ανύπαρκτη εκπαιδευτική πολιτική μεγάλες σχολικές διαρροές βρίσκονται στην καθημερινότητα των Ρομά.
Χωρίς την διασφάλιση της παιδείας δεν μπορεί να υπάρχει ανάπτυξη, δεν μπορούν να υπάρχουν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, ίσες ευκαιρίες, ομαλή ένταξη, απογκετοποίηση και αποφυγή της επανάληψης του ίδιου στερεότυπου που θέλει πάντα τους τσιγγάνους αναλφάβητους, με καθορισμένες δουλειές που είναι μόνο γι’ αυτούς, χωρίς σταθερότητα και ασφάλεια, ζώντας σε περιοχές έξω από τον αστικό ιστό σε γκέτο πολλές φορές ακατάλληλα και ανθυγιεινά.
Η εξέλιξη της τεχνολογίας, το διαδίκτυο, η επαφή με Ευρωπαϊκούς φορείς, οι συνεργασίες με κρατικούς φορείς και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, απέδειξαν και αποδεικνύουν κάθε μέρα πως όταν δίνονται οι ευκαιρίες μπορεί να υπάρξει αλλαγή και με λίγη προσπάθεια μπορούν να υπάρξουν ακόμα και εκπληκτικά αποτελέσματα. Η εμπλοκή των ίδιων των Ρομά στις αποφάσεις και την χάραξη στρατηγικής για την ζωή τους είναι καθοριστικής σημασίας, διότι μόνο με την συνεργασία και την ίση συμμετοχή μπορεί να υπάρξουν βιώσιμες και λειτουργικές λύσεις με διάρκεια και πραγματικά αποτελέσματα.
Φέτος με αφορμή την συμπλήρωση 50 χρόνων από το πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο η Πανελλαδική Συνομοσπονδία Ελλήνων Ρομά «ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ» διοργανώνει Διεθνή Επετειακή Συνδιάσκεψη Ρομά σε τρία διήμερα μέρη, τα οποία θα διεξαχθούν στις 8 – 9 Απρίλη, 20 – 21 Ιούνη και 14 – 15 Σεπτέμβρη.
Περισσότερες πληροφορίες στις σελίδες: https://ellanpasse.com/ http://www.farostoukosmou.com
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
