Αγαπητ@ φίλ@, καληνύχτα και καλή τύχη

Στις αρχές Απριλίου πραγματοποιήθηκε στο ΠΑΜΑΚ η ημερίδα με τίτλο “Φταίει η κακιά η (χ)ώρα”: βιοπολιτικές, περιφράξεις, ανατροπές στη ζωή των νέων, πριν και μετά την οικονομική κρίση στη Ελλάδα.

Μία ημερίδα αφιερωμένη στη μνήμη της φοιτήτριας του ΒΣΑΣ (Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών & Ανατολικών Σπουδών) Φραντζέσκας Μπέζα και όλων των θυμάτων του τραγικού δυστυχήματος στα Τέμπη.

Η parallaxi παρουσιάζει την τοποθέτηση των Ελένη Βασδόκα και Νίκος Μπακιρτζή (SEE in Action – seeinaction.org), με τίτλο:

“Υπάρχει ορίζοντας μετά το Β.Σ.Α.Σ;”

Η ΜΚΟ SEE in Action είναι το δημιούργημα 10 νέων ανθρώπων εκ των οποίων οι 9 από αυτούς είναι απόφοιτοι ή εν ενεργεία φοιτητές του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών.

Σε ένα γενικό πλαίσιο, η ομάδα μας αποτελείται από νέες και νέους με κοινό υπόβαθρο στις πολιτικές επιστήμες, την ανθρωπολογία και την εθνογραφία και εξειδίκευση στις Βαλκανικές σπουδές. Αποστολή μας είναι η προώθηση της συνεργασίας και η κινητοποίηση των νέων της Νοτιοανατολικής Ευρώπης μέσω της διεξαγωγής ερευνών και της ενεργής συμμετοχής σε προγράμματα σε εθνικό, περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να καλλιεργηθούν δεσμοί αμοιβαίας κατανόησης και αλληλεγγύης. Θεωρούμε πως η διμερής και πολυμερής συνεργασία στη βάση της προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών θεσμών είναι αναγκαία σε μια περιοχή όπου η έννοια της καλής γειτονίας παραμένει μέχρι και σήμερα ιδιαίτερα εύθραυστη.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το πρόγραμμα “Cooperation for Common Future” σε συνεργασία με την οργάνωση Youth Alliance από την πόλη των Σκοπίων, το οποίο έχει ως στόχο την ίδρυση διμερών γραφείων νεολαίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Βόρεια Μακεδονία και είναι απόρροια του action plan της Συμφωνίας των Πρεσπών. Το “Strengthening Bonds Between Alienated Neighbors” και το “Digi-Coop” είναι τριμερή προγράμματα μεταξύ Ελλάδας-Βουλγαρίας και Βόρεια Μακεδονίας. Μέσω αυτών και παρόμοιων προγραμμάτων αποσκοπούμε στη δημιουργία ενός ισχυρού δικτύου οργανώσεων κοινωνίας πολιτών για την υποστήριξη και προώθηση της συνεργασίας και της βιώσιμης ανάπτυξης. Όλες μας οι δράσεις, ερευνητικές και μη, έχουν ως βάση τις αξίες που πρεσβεύουμε ως οργάνωση και άτομα. Σε μια εποχή, όπου αξίες καταπατώνται σε κάθε επίπεδο, από θεσμικό μέχρι εκτελεστικό, στεκόμαστε αλληλέγγυοι με όλους τους ανθρώπους και ιδιαίτερα με τις περιθωριοποιημένες ομάδες των κοινωνιών μας και όλους τους ανθρώπους που υφίστανται κάθε μορφή αδικίας. Ως SEE in Action πιστεύουμε ότι πρέπει να προσφέρονται σε όλους τους ανθρώπους ανεξαιρέτως ίσες ευκαιρίες σε πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό επίπεδο.

Προωθούμε την ιδέα μιας δίκαιης κοινωνίας που σέβεται, προστατεύει και προωθεί την εθνοτική, θρησκευτική και σεξουαλική πολυμορφία. Ακόμη, υποστηρίζουμε την ένταξη όλων των πολιτών στις δημοκρατικές διαδικασίες σε περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο με σεβασμό στα πολιτικά τους δικαιώματα. Όλες οι ατομικές ελευθερίες πρέπει να προστατεύονται προκειμένου να διασφαλιστεί η ευημερία της κοινωνίας μας.

Τέλος, αναλαμβάνουμε δράση και συμμετέχουμε ενεργά στον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των προβλημάτων των κοινωνιών μας με έμφαση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι μέσω της συνεργασίας με διαφορετικούς εταίρους και φορείς λήψης αποφάσεων σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Θεωρούμε ότι η ενεργή συμμετοχή όλων των πολιτών και ειδικότερα των νέων ανθρώπων στις εν λόγω διαδικασίες, καθώς και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων είναι το βασικό συστατικό μιας ενδυναμωμένης, ανθεκτικής και συνεκτικής κοινωνίας. Όσον αφορά τη συμμετοχή μας στην εκδήλωση που διοργάνωσε το τμήμα μας, το Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του ΠΑΜΑΚ, από τη μία δεχθήκαμε με χαρά την τιμητική πρόταση της Προέδρου, κας Τσιμπιρίδου, αλλά από την άλλη νιώσαμε εκ νέου το μούδιασμα που εξακολουθητικά αισθάνονται οι συμπολίτες μας όταν αναφέρεται ή γίνεται κάποιος συσχετισμός με το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών. Η ημερίδα «Φταίει η κακιά η (χ)ώρα: βιοπολιτικές, περιφράξεις, ανατροπές στη ζωή των νέων, πριν και μετά την οικονομική κρίση στην Ελλάδα» ήταν αφιερωμένη στη μνήμη της φοιτήτριας του τμήματος του ΒΣΑΣ Φραντζέσκας Μπέζα και των συνανθρώπων μας που έχασαν τη ζωή τους τόσο άδικα τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου. Ο τίτλος της εισήγησής μας ήταν «Υπάρχει ορίζοντας μετά το ΒΣΑΣ;”.

Η σύντομη απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι «Ναι, υπάρχει». Παρόλα αυτά η σύντομη απάντηση είναι παραπλανητική γιατί δε δίνει χώρο στο μεγάλο ΑΛΛΑ που ακολουθεί. Διότι ορίζοντας υπάρχει, ΑΛΛΑ απαιτεί πολύ μεγάλες θυσίες και αδιανόητα δυσανάλογη προσπάθεια και χρόνο σε σχέση με την πρακτική/οικονομική ανταμοιβή που λαμβάνουμε για την ώρα.

Το δυστύχημα στα Τέμπη και ο θάνατος τόσων νέων παιδιών ήρθε να μας υπενθυμίσει με τρόπο ολοκληρωτικό και αδιαμφισβήτητο το πάλαι ποτέ κλισέ που, δυστυχώς, πλέον είναι η πραγματικότητά μας ότι «η Ελλάδα τρώει (στην κυριολεξία πολλές φορές) τα παιδιά της». Από τα χρόνια της κρίσης και έκτοτε οι νέοι εγκαταλείπουν τη χώρα κατά κύματα.

Και γιατί να μείνουν στην Ελλάδα; Για τις ανύπαρκτες εργασιακές προοπτικές; Για τις μηδαμινές επενδύσεις στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας; Ή για τη προσπάθεια επιβίωσης σε ένα κράτος το οποίο μαστίζεται σε όλα τα επίπεδα από τα πελατειακά δίκτυα και τη διαφθορά όπου η δημόσια εκπαίδευση και υγεία βάλλονται από παντού την ώρα που η κομματική ιδιότητα είναι πρακτικά η μόνη ιδιότητα που λαμβάνει κανείς υπ’ όψιν;

Παρόλα αυτά, υπάρχουν νέοι άνθρωποι που με πείσμα προσπαθούν όχι απλά να επιβιώσουν, αλλά να δημιουργήσουν κάτι αξιόλογο αξιοποιώντας τις γνώσεις τους και τα πτυχία τους.

Σαν SEE in Action, δεν τετραγωνίσαμε τον κύκλο, υπάρχουν πολλ@ σαν εμάς που φτύνουν αίμα προσπαθώντας να πετύχουν στους τομείς τους έχοντας πλήρη επίγνωση των δυσκολιών που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν.

Έχουμε ελπίδα, πιστεύουμε στις δυνατότητες, τις γνώσεις και τις δεξιότητες μας και για αυτό είμαστε ακόμη εδώ. Είναι, όμως, λυπηρό και εξοργιστικό να αναγνωρίζεται η δουλειά σου στο εξωτερικό και όχι στην ίδια σου την χώρα εξαιτίας των μικροπολιτικών, της οικογενειοκρατίας και της βαθιάς συντηρητικοποίησης της κοινωνίας μας σε όλα τα επίπεδα της καθημερινής ζωής. Και όσο περισσότερο συμβαίνει αυτό, τόσο πιο γλυκιά γίνεται και η προοπτική του εξωτερικού.

Ίσως σε μερικά χρόνια όταν φύγουν οι νέοι άνθρωποι από την Ελλάδα και μείνουν μόνο οι συνταξιούχοι και οι κομματικοί στρατοί να βελτιωθεί η κατάσταση. Θα κλείσω αυτό το κείμενο-παραλήρημα εκλιπαρώντας τις πολιτικές ηγεσίες να επενδύσουν στις νεότερες γενιές, να επενδύσουν στην έρευνα, να προστατέψουν τη δημόσια εκπαίδευση και την υγεία. Ταυτόχρονα, εκλιπαρώ τους νέους συμπολίτες μας να μην αμελήσουν να ψηφίσουν.

Η ψήφος μας παραμένει (ποιος ξέρει για πόσο ακόμη), το όπλο μας απέναντι στα εγκλήματα που μένουν ατιμώρητα, τη διαφθορά που ξεπλένεται από τα ΜΜΕ χωρίς ίχνος ντροπής, την απληστία και την κοινωνική αποσύνθεση. 

Αγαπητ@ φίλ@, καληνύχτα και καλή τύχη. Αυτό το κείμενο είναι αφιερωμένο στη μνήμη των συμπολιτών μας που το νήμα της ζωής τους κόπηκε τόσο βίαια και άδικα στα Τέμπη. 

O Νίκος Μπακιρτζής είναι απόφοιτος του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και ένας εκ των ιδρυτών της οργάνωσης SEE in Action όπου εργάζεται ως Υπεύθυνος Ανάπτυξης Συνεργασιών και ερευνητής. SEE in Action: https://seeinaction.org/ Facebook: https://www.facebook.com/seeinaction.org Instagram: https://www.instagram.com/see.in.action/