Αλεξίπυρες ή Αβίωτες πόλεις;

Λέξεις: Γιώργος Στάμκος

O πρώιμος καύσωνας που βιώσαμε αυτές τις μέρες δεν θα είναι πλέον εξαίρεση. Θα είναι ο κανόνας στην εποχή των παρατεταμένων Υπερκαυσώνων, που έχει ήδη έρθει και είναι ένα από τα φαινόμενα της επελαύνουσας Κλιματικής Κρίσης και απορρύθμισης των ισορροπιών στο φυσικό μας περιβάλλον εξαιτίας των ανθρώπινων παρεμβάσεων.

Ανέτοιμοι και Ανυπεράσπιστοι

Μπροστά σε αυτό το συνεχές κύμα Υπερκαυσώνων, που θα διαρκούν μέρες ή και βδομάδες, με θερμοκρασίες κατά μέσο όρο πάνω από 40 Βαθμούς Κελσίου, οι πόλεις μας, όπου κατοικεί πλέον το 70-80% του πληθυσμού, είναι κυριολεκτικά ανυπεράσπιστες. Ειδικά στην Ελλάδα. Αποτελούν ζώνες ακραίας ζέστης, θάλαμοι αερίων και αστικές θερμικές νησίδες, που πολλαπλασιάζουν την καταστροφική επέλαση των Υπερκαυσώνων.

Ο υπερπληθωρισμός του τσιμέντου, τα κακοφτιαγμένα σπίτια και οι -άρπα κόλα- γκρίζες πολυκατοικίες των ’50ς, ’60ς και ’70ς, η έλλειψη δένδρων, πάρκων και οάσεων πρασίνου, σε συνδυασμό με τα αυτοκίνητα που είναι παρκαρισμένα παντού -όλα αυτά απορροφούν την ηλιακή ακτινοβολία, και τη ζέστη, εκπέμποντάς την αργότερα, σαν μια καυτή ανάσα, ακόμη και τη νύχτα. Οι πόλεις μας εκπέμπουν και απορροφούν την θερμότητα, και γίνονται πραγματικοί φούρνοι -σχεδόν γκριλ που ψήνουν ανθρώπους-, αφιλόξενοι για την ζωή.

Υπερκάυσωνας + Blackout = Όπλο Μαζικής Καταστροφής

Φανταστείτε απλά τι θα συνέβαινε αν, κατά την διάρκεια ενός παρατεταμένου Υπερκαύσωνα, λόγω της υπερφόρτωσης των ηλεκτρικών δικτύων από την υπερκατανάλωση ενέργειας, προκαλούνταν π.χ. στην Αθήνα, ένα πολύωρο ή πολυήμερο Blackout (έχει συμβεί στο παρελθόν και θα συμβεί και στο μέλλον). Μια τέτοια διακοπή ρεύματος, όταν κλιματιστικά, ανεμιστήρες, ψυγεία, ασανσέρ κ.λπ. σταματούσαν ξαφνικά να δουλεύουν, θα μπορούσε να σκοτώσει χιλιάδες, ακόμη και δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους!

Δεν έχουμε καμία προστασία απέναντι σε αυτόν τον υπαρκτό κίνδυνο και το ελληνικό κράτος -με την κυβέρνηση να σφυρίζει αδιάφορα- δεν έχει ορίσει κανένα υπεύθυνο αντιμετώπισης του Υπερκαύσωνα, με σχέδια έκτακτης ανάγκης και μέτρα προστασίας του πληθυσμού. Θα είναι έτσι συνυπεύθυνο για κάθε απώλεια ανθρώπινης ζωής. Μπορούμε όμως να κάνουμε κάτι γι’ αυτό, προτού να είναι πολύ αργά;

Αλεξίπυρες πόλεις

Υπάρχει επείγουσα ανάγκη οι πόλεις μας -αυτές οι “θάλασσες τσιμέντου” που κατ’ ευφημισμό αποκαλούμε πόλεις- να καταστούν όσο το δυνατόν πιο Αλεξίπυρες γίνεται. Τα κτίρια να γίνουν όλα βιοκλιματικά, και το κράτος να επιδοτήσει γενναία αυτή την μετατροπή. Αλλιώς να δώσει κίνητρα κατεδάφισης των παλιών πολυκατοικιών και δημιουργίας στη θέση τους οάσεων πρασίνου. Τα πεζοδρόμια να γίνουν “ψυχρά”, χάρη σε νέα υλικά που αντανακλούν και δεν απορροφούν την ηλιακή θερμότητα. Τα αυτοκίνητα -αυτές οι λαμαρινοκατασκεύες που ζέχνουν θερμότητα μέρα-νύχτα- στο κέντρο της πόλης θα πρέπει να περιοριστούν και το υπαίθριο πάρκινγκ τους να απαγορευτεί. Και, επιτέλους, θα πρέπει να αρχίσουμε να σπάζουμε το τσιμέντο, ειδικά στα πεζοδρόμια, και να φυτεύουμε δένδρα. Δένδρα και φυτά παντού, ακόμη και στις οροφές των γερασμένων πολυκατοικιών μας. Τιμωρώντας μάλιστα παραδειγματικά όσους κόβουν απερίσκεπτα τα δένδρα ή τσιμεντώνουν το έδαφος, που απορροφά, συν τοις άλλοις, και το νερό της βροχής. Χρειαζόμαστε λιγότερο τσιμέντο και περισσότερο πράσινο.

Όλα αυτά είναι ελάχιστα μέτρα προσαρμογής, μόνο και μόνο για να περιορίσουμε την επερχόμενη καταστροφή, να σώσουμε ανθρώπινες ζωές και να αποφύγουμε το ζοφερό ενδεχόμενο να γίνουν οι πόλεις μας αβίωτες.

Καλύτερα λοιπόν Αλεξίπυρες πόλεις, παρά αβίωτες.

*Ο Γιώργος Στάμκος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας