Αποκαΐδια και μπίζνες

Λέξεις: Μάνος Λαμπράκης

Η Ελλάδα καίγεται από άκρη σε άκρη γιατί η κυβέρνηση έχει αποφασίσει ότι αυτή η χώρα δεν είναι τόπος κατοικίας αλλά τόπος εκποίησης. Το δάσος δεν είναι πια δάσος, αλλά προαύλιο οικοδομικής άδειας. Η στάχτη είναι το νέο πολεοδομικό σχέδιο. Το καμένο τοπίο είναι ο αθόρυβος «επιταχυντής επενδύσεων». Αυτό δεν είναι απλώς αμέλεια ή ανικανότητα· είναι στρατηγική. Ένα κράτος που επενδύει στην απουσία του, ώστε να εμφανιστεί μετά σαν σωτήρας με fast track παραχωρήσεις και «πράσινες» αναπλάσεις.

Οι φωτιές δεν έρχονται απρόσκλητες. Τις φέρνει μια οικονομία που σιχαίνεται το πράσινο αν δεν είναι πλαστικό. Κι όμως, αυτό το αφήγημα της «κλιματικής κρίσης» χρησιμοποιείται σαν ρητορικό άλλοθι για να ξεπλυθεί η πολιτική επιλογή: η πλήρης αποδυνάμωση της πρόληψης, η διάλυση των δασαρχείων, η απορρόφηση κονδυλίων σε «έξυπνα συστήματα παρακολούθησης» και drones, την ώρα που τα πυροσβεστικά αεροπλάνα είναι καθηλωμένα και οι τοπικές δυνάμεις αποψιλωμένες. Ό,τι καίγεται, δεν ξαναφυτεύεται· ξαναχαράσσεται. Αυτό είναι το σχέδιο: να καιγόμαστε για να «αναπτυσσόμαστε».

Οι «επίτροποι» είναι παντού, αόρατοι αλλά αισθητοί: συμβολαιογράφοι επενδυτικών ομίλων, τεχνοκράτες που χαράσσουν ζώνες τουρισμού, developers που βλέπουν στις στάχτες το νέο τους εργοτάξιο. Αυτή η φωτιά έχει ιδιοκτήτες, χορηγούς, δημόσιες σχέσεις. Όταν η μισή Ελλάδα καίγεται, δεν είναι φυσικό φαινόμενο… είναι πολιτική απόφαση. Γιατί η μισή Ελλάδα πρέπει να καεί για να μπορέσει η άλλη μισή να πουληθεί.

Η κυβέρνηση θα σταθεί αύριο μπροστά στις κάμερες και θα μιλήσει για «ακραία φαινόμενα». Θα κλάψει για τους κατοίκους, θα μοιράσει υποσχέσεις. Αλλά δεν θα πει ότι το σύστημα πρόληψης καταρρέει επειδή είναι πιο επικερδές να καίγεσαι και να ξαναχτίζεσαι. Δεν θα πει ότι οι φωτιές αποτελούν το «ευλογημένο» εργαλείο για να αλλάξει χρήση η γη χωρίς κοινωνικές αντιστάσεις. Δεν θα πει ότι οι πραγματικοί εμπρηστές δεν κρατούν μπιτόνια βενζίνης, αλλά χαρτοφύλακες.

Η Ελλάδα καίγεται γιατί η ίδια η κυβέρνηση έχει επιλέξει το καμένο τοπίο ως προνομιακό έδαφος για να ασκήσει εξουσία και να παραγάγει κέρδος. Δεν είναι το τέλος του κόσμου, είναι το επιχειρηματικό της μοντέλο. Και σε αυτό το μοντέλο, κάθε φωτιά είναι μια υπογραφή, κάθε στάχτη είναι ένα νέο συμβόλαιο. Αυτό δεν είναι η αδυναμία ενός κράτους, είναι η κανονικότητα της εξουσίας που δεν αγαπά τον τόπο, μόνο την αξία του.

*Ο Μάνος Λαμπράκης είναι θεατρικός συγγραφέας, δραματουργός και μεταφραστής.