Μετρό Θεσσαλονίκης: 23 μέρες…
23 μέρες πριν τα εγκαίνια, υπάρχουν ακόμα Θεσσαλονικείς που δεν ξέρουν ότι 30 Νοεμβρίου ανοίγει το μετρό. Και αυτοί που το ξέρουν νιώθουν ότι δεν τους αφορά ιδιαίτερα
23 μέρες, λοιπόν. Δυσκολεύομαι και να το γράψω αλλά, όπως φαίνεται, είναι αλήθεια. Τόσο απομένει μέχρι το μετρό Θεσσαλονίκης να μπει στην καθημερινότητά μας, μετά από χρόνια αναμονής.
Όλα αυτά τα χρόνια το ρίχναμε οι φίλοι στις αμπελοφιλοσοφίες, προσπαθώντας να προβλέψουμε το πώς θα μοιάζει η μέρα των εγκαινίων. Θα είμαστε τάχα παντρεμένοι με παιδιά; Μήπως στη… σύνταξη; Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνουμε μπαίνοντας στους απαστράπτοντες σταθμούς; Πώς θα αισθανθούμε ακούγοντας το βουητό του συρμού στην αποβάθρα; Τι προφορά θα έχει η ρομποτική κυρία στις αναγγελίες των στάσεων; Μήπως να κρατήσουμε και το χαρτάκι του εισιτηρίου σαν αναμνηστικό;
Με μία συστολή για το geekiness μου, μάλλον ήρθε η ώρα να το δηλώσω: Αυτό το έργο το περίμενα από έφηβος, από όταν άρχισε να φτιάχνεται. Και το περίμενα με έναν οριακά παιδαριώδη ενθουσιασμό που δεν συμβαδίζει με τα όσα μας επεφύλαξε η ελληνική πραγματικότητα. Κι όμως, ακόμα και τώρα, ευελπιστώ ότι η προσθήκη του στην πόλη θα φέρει μια βελτίωση στην καθημερινότητα, μα κυρίως θα μετριάσει κάπως την αίσθηση παραίτησης και στασιμότητας που κατάκατσε πάνω μας.
Και μετά ακούω γύρω μου.
Μιλάμε με μια οικογενειακή φίλη. Τη ρωτάω πώς της φαίνεται που θα παίρνει το μετρό για τη δουλειά της. Με κοιτάζει με απορία: «Τι;! Ανοίγει το μετρό;».
Δεν το είχε πάρει καν χαμπάρι και δεν φάνηκε να τη νοιάζει και ιδιαίτερα.
Μια άλλη γνωστή μού λέει: «Και πού θα ανοίξει, τι θα το κάνουμε; Μία γραμμούλα τόση δα είναι». Συμφωνώ μαζί της, ότι μέχρι να ανοίξει τουλάχιστον η Καλαμαριά, δεν θα φανεί πολύ μεγάλη διαφορά. «Μα τι λες; Εμένα μου είπε ένας συνάδελφος ότι θα φτάνει μέχρι το Σιντριβάνι, ούτε καν κέντρο!».
Δεύτερο κρούσμα… «Μα είναι δυνατόν να μην ξέρουν ότι θα διασχίζει και το κέντρο;» αναρωτιέμαι.
Και μετά σκέφτομαι.
Σκέφτομαι τα μπρος-πίσω στο αντικείμενο του έργου, τις αλλεπάλληλες ανακοινώσεις και δημοσιεύματα. Παράδοση μέχρι το Σιντριβάνι, παράδοση χωρίς τη Βενιζέλου, παράδοση με τη Βενιζέλου γιατί δεν γίνεται αλλιώς. Τεμαχισμένες αρχαιότητες ή in-situ; Στη Νέα Ελβετία από πού θα μπαίνει ο κόσμος; Από τα χωράφια; Συρμούς έχουμε ή δεν έχουμε; Και πόσους τύπους εισιτηρίων θα χρειάζεται πια να βγάζουμε;
Θυμάμαι τα «εγκαίνια» πριν τα εγκαίνια, με κάθε πιθανή μορφή και αφορμή: από το Open House και τις επισκέψεις του εκάστοτε Πρωθυπουργού μέχρι την τμηματική παράδοση κάποιου σταθμού ή τη ΔΕΘ. Λογικό δεν είναι, τώρα που ήρθαν τα πραγματικά εγκαίνια, να ενδιαφέρονται ελάχιστοι; Ειδικά αν αυτά εξελιχθούν σε μία φιέστα όπου κανένας χώρος για αυτοκριτική δεν θα χωρέσει;
Και η αγορά του κέντρου;
«Για να ‘χει πελατεία το μετρό, χρειάζεται οι κάτοικοι να έχουν δουλειές για να πηγαίνουν και λεφτά για να ξοδέψουν στο κέντρο. Στη Θεσσαλονίκη τι από τα δύο ισχύει;», αναρωτιέται ένας τρίτος γνωστός, και προβλέπει ότι το έργο θα καταστεί ασύμφορο τελικά και ίσως κλείσει. Ακραίος ο συλλογισμός και απίθανο το ενδεχόμενο, αλλά ενδεικτικό του πώς βιώνουν πολλοί Θεσσαλονικείς την οικονομική πραγματικότητα.
Και φυσικά, το θέμα της ασφάλειας.
Με προειδοποιεί κοντινός μου συγγενής: «Μια γνωστή γνωστού δουλεύει στο μετρό και της είπε, τουλάχιστον τους πρώτους μήνες, να μείνει μακριά!». Έχει ήδη σχηματίσει άποψη για το μέσο και δεν είναι καλή. Τελικά, ανάμεσα σε λιβανίσματα και κινδυνολογίες, θριαμβολογίες και αλληλοκαρφώματα, κάπου χάθηκε η μπάλα στο δημόσιο λόγο για αυτό το τόσο σημαντικό ζήτημα. Όπως και σε όλα τα άλλα… Και ας μην πιάσουμε τη σκιά των Τεμπών και την πασιφανή ανικανότητα (ή σκοπιμότητα) να μην αποκτήσει η χώρα ποιοτικό σιδηρόδρομο, που πλέον έχει δημιουργήσει δυσπιστία για ό,τι κινείται σε ράγες.
23 μέρες. Μένει έστω και τώρα χρόνος να ενημερωθεί από τα τοπικά μέσα ή από μία οργανωμένη καμπάνια ο κόσμος ότι ναι, το ανέκδοτο της πόλης είναι πλέον πραγματικότητα σε όλο του το μήκος, με αναλυτικές τοποθετήσεις, ξανά και ξανά, που θα ανακτήσουν έστω μερικώς την πληγείσα εμπιστοσύνη του κόσμου.
23 μέρες, λοιπόν, όχι για την απόλυτη κοσμογονία, όπως προσπαθούν να μας πείσουν, αλλά έστω για μια νέα αρχή στις μετακινήσεις της πόλης, για μια νέα πράξη στο δράμα του κυκλοφοριακού της προβλήματος, που ευχόμαστε να καταλήξει σε happy end.
Υ.Γ. 1: Ορκίζομαι ότι οι παραπάνω δηλώσεις είναι πραγματικές…
Υ.Γ. 2: Ποτέ μη θεωρείς αυτονόητο ότι αυτό που θεωρείς εσύ γνωστό το γνωρίζει και ο άνθρωπος που έχεις απέναντί σου…