Ο σαγηνευμένος βουλευτής

Εικόνα: Eurokinissi

Πριν λίγες μέρες γίναμε μάρτυρες μια ηχηρής παρέμβασης ενός εκλεγμένου βουλευτή – από τους συμπολίτες μας!!- ονόματι Νίκος Παπαδόπουλος. Ο άνθρωπος αυτός προέρχεται από το κόμμα Νίκη, που δεν χρειάζεται να γίνει παραπάνω λόγος για τις χριστιανοταλιμπάν ιδεολογίες που πρεσβεύουν.

Άλλωστε είναι γνωστό πως όσο περισσότερο κανείς ασχολείται και αποδίδει ερμηνείες σε πολιτικά μορφώματα αυτά ενισχύονται ασχέτως της κριτικής που ενδεχομένως να ασκηθεί. (βλέπε Χρυσή Αυγή και το βήμα που είχαν την περίοδο της ακμής τους από τηλέ-δημοσιογράφους).

Επιστρέφουμε στο θέμα όμως που σίγουρα δεν θα περιοριστεί σε μια σειρά αντεπιχειρημάτων κατά του κόμματος της Νίκης. Ο βουλευτής λοιπόν «επισκέφθηκε» την Εθνική Πινακοθήκη και συγκεκριμένα την έκθεση με τίτλο «Η Σαγήνη του Αλλόκοτου» μια συλλογική έκθεση όπου ένας εκ των καλλιτεχνών είναι και ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης. Επιδεικνύοντας περίσσιο θάρρος ο βουλευτής ξέσπασε την οργή του πάνω στα έργα τέχνης και πολύ απλά τα κατέστρεψε δίνοντας ο ίδιος τη δική του παράσταση. Μπορεί να μην υπήρχε κοινό να τον θαυμάσει στην ερμηνεία του ως αναστατωμένο πολίτη και ταγμένο στην πίστη στον ένα και μοναδικό Θεό, αλλά το χειροκρότημα θα το λάβει δυστυχώς εν είδει ψήφου. 

Έλα όμως που ο βουλευτής έπεσε στην παγίδα της τέχνης. Χρόνιο και κύριο ζήτημα σε στρογγυλά τραπέζια, σε συγγράμματα, σε εισηγήσεις, σε συζητήσεις ανάμεσα σε αλκοόλ, καφέδες και τσιγάρα μα το ερώτημα παραμένει αναπάντητο:  Τί είναι Τέχνη; και βασικά Τί δεν είναι Τέχνη;  Ας δούμε καλύτερα όμως τι είναι ικανή να  προκαλέσει η τέχνη γιατί από αρχαιοτάτων χρόνων η τέχνη ήταν εκεί για ταράζει τα λιμνάζοντα νερά. 

Σύντομη ιστορική αναδρομή: το αθηναϊκό κοινό διδάχθηκε την τραγωδία του Φρυνίχου «Μιλήτου Άλωσης» το 492 π.Χ. Το κοινό περιγράφει ο Ηρόδοτος ξέσπασε σε κλάματα σε σημείο να απαγορευτεί το έργο και να επιβληθεί χρηματική ποινή στον ποιητή. Υπενθύμιζε στους Αθηναίους τα «οικεία κακά», την καταστροφική λεηλασία δηλαδή της Μιλήτου από τους Πέρσες (494 π.Χ.), και οι Αθηναίοι είχαν στενές και καλές σχέσεις με τους Μιλήσιους. Τα παραδείγματα είναι πάρα πολλά απλώς εδώ δίνεται μια από τις πρώτες καταγραφές του τι μπορεί να προκαλέσει η τέχνη. 

Συγκίνηση και ενεργοποίηση του θυμικού θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι οι βασικές παρενέργειες  της τέχνης που οφείλει να προκαλεί. Η Τέχνη δεν μιμείται την πραγματικότητα είναι κάτι που πρεσβεύει ο θεωρητικός της αισθητικής Νέλσον Γκούντμαν και συμφωνώ σ’ αυτό. Μια κατασκευή είναι το έργο τέχνης με δυναμικές απρόοπτες και απρόσμενες. Διατηρεί δε μια σχέση έρεισης με την πραγματικότητα.

Με άλλα λόγια η πραγματικότητα για τον καλλιτέχνη είναι μια απύθμενη δεξαμενή με αφορμές και η τέχνη έρχεται για να δώσει μορφή σ’ αυτό που υπάρχει μόνο εν σπέρματι. Επειδή λοιπόν η νέα μορφή είναι ασύλληπτη μπορεί με την εμφάνιση της να δημιουργήσει όλων των ειδών των αντιδράσεων και μ’ αυτές τις περιπτώσεις αντιδράσεων το κύκλωμα ολοκληρώνεται. Η ακραία αντίδραση του βουλευτή δεν είναι άλλο παρά μια έκφανση του τί μπορεί να προκαλέσει η Τέχνη. Κοινώς πέτυχε το στόχο της η έκθεση αφού το Αλλόκοτο Σαγήνευσε τον αιρετό πολιτικό ( Στο σημείο αυτό αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στον Χριστόφορο Κατσαδιώτη ) και με τη σειρά του αυτός εξέφρασε ό,τι πιο σκοταδιστικό, φασιστικό, απολίτιστο στοιχείο πρεσβεύει ο ίδιος, το κόμμα στο οποίο ανήκει και οι ψηφοφόροι του. Σημεία των καιρών μας; Μάλλον ναι. Χρέος μας -κατά τη γνώμη μου- (των καλλιτεχνών και όχι μόνο) η διαφύλαξη της ελευθερίας στην τέχνη και η προάσπιση του δημοκρατικού διαλόγου.