Ο ταλαντούχος κύριος Μίνως Μάτσας
Συναντήσαμε το συνθέτη Μίνω Μάτσα, στις πυρετώδεις πρόβες της παράστασης, «Βόϋτσεκ».
Ένα όνομα συνδεδεμένο με την ιστορία του ελληνικού τραγουδιού. Ο εγγονός το σήκωσε χωρίς πρόβλημα και εξελίχθηκε σε ένα συνθέτη αυθύπαρκτο, από τους σημαντικότερους της γενιάς του. Συναντήσαμε τον σπουδαίο συνθέτη Μίνω Μάτσα, στις πυρετώδεις πρόβες της παράστασης, «Βόϋτσεκ». Απόφοιτος του Ορφείου Ωδείου και της φημισμένης μουσικής σχολής Julliard, έχει υπογράψει δεκάδες τραγούδια και έχει ντύσει με τις μουσικές του ταινίες, τηλεοπτικές σειρές, παραστάσεις θεάτρου και χορού. Ευγενικός, χαμηλόφωνος, τελειομανής, ακούραστος, πιστός φίλος και συνεργάτης του σκηνοθέτη Σταύρου Τσακίρη, φρόντιζε για την παραμικρή μουσική λεπτομέρεια, μιας και συνοδεύει με τις πρωτότυπες συνθέσεις του την παράσταση, «Βόϋτσεκ» του Γκέοργκ Μπύχνερ.
Συνεργασία με ΚΘΒΕ. «Δεύτερη συνεργασία με το ΚΘΒΕ. Πρώτη ήταν με την «Ειρήνη» του Αριστοφάνη στην Επίδαυρο σε σκηνοθεσία του Σωτήρη Χατζάκη και τώρα με τον «Βόϋτσεκ» σε σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη.»
Η μουσική στον Βόϋτσεκ. «Δουλέψαμε πολλούς μήνες με τον Τσακίρη, τον Ψυχούλη και την Αρκουμανέα, διότι το έργο έχει την ιδιαιτερότητα ότι είναι αποσπασματικό και πολλές φορές οι σκηνές μεταφράζονται μουσικά στα κενά του, αυτά που δεν λέει ο λόγος τα λέει η μουσική. Όλα αυτά, φυσικά, σε συνδυασμό με τα animations του Ψυχούλη καθώς και με τις βουβές σκηνές που υπάρχουν. Δεν θα έλεγα ότι είναι μουσικό θέατρο, ωστόσο έχουμε δανειστεί στοιχεία από αυτό.»
Η πρόταση για τον Βόϋτσεκ. «Είναι ένα έργο, το οποίο, δεν υπάρχει συνθέτης, σκηνοθέτης που να μην θέλει να εμπλακεί σ’ αυτό. Είναι από τα έργα που τοποθετούνται ως η αρχή του μοντερνισμού, χωρίς να γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν κάτι τέτοιο το επιθυμούσε ο συγγραφέας. Έχει σκηνοθετηθεί από πολύ σημαντικούς σκηνοθέτες στο εξωτερικό. Στην Ελλάδα δεν έχω παρακολουθήσει κανέναν Βόϋτσεκ, κάνω την αρχή με το δικό μας.»
Οι συντελεστές. «Πρόκειται για ιδιαίτερα ταλαντούχα πλάσματα που δούλεψαν πολύ σκληρά. Διαθέτουμε μουσικούς, οι ρόλοι είναι εξαιρετικά απαιτητικοί και όλη η διαδικασία του ανεβάσματος είναι πολύ δύσκολη κάτω από τις οδηγίες του Σταύρου Τσακίρη που είναι ιδιαίτερα μεθοδικός.»
Όνειρα και απωθημένα. «Υπάρχουν τόσες χιλιάδες έργα με τα οποία θα ήθελα να καταπιαστώ, νιώθω ότι είμαι ακόμα στην αρχή μου. Δεν το λέω ούτε από ταπεινότητα ούτε από υπερβολή, αντιθέτως, το πιστεύω ακράδαντα.»
Κριτική για τα έργα του. «Τα έργα είναι όπως είμαστε κι εμείς. Μεγαλώνουμε, εξελισσόμαστε, αλλάζουμε. Θα ήταν αδιανόητο, αν άκουγα πράγματα που έκανα πριν χρόνια και τα θεωρούσα εκπληκτικά. Χαίρομαι που ανακαλύπτω τα κενά τους ή τις ελλείψεις τους. Αυτό, όμως, συμβαίνει και με τους σκηνοθέτες, τους ζωγράφους, τους καλλιτέχνες, όλοι έχουν τις εμμονές τους. Ως που να βγει μια εμμονή μπορεί να περάσουν αρκετά χρόνια. Υπάρχει η καθοριστική στιγμή που συνειδητοποιείς ότι αυτό τώρα το έκανες και τότε προχωράς. Το ίδιο συμβαίνει και με τους σκηνοθέτες, το παρατηρώ παντού γύρω μου. Ο κάθε καλλιτέχνης εξελίσσει τα στοιχεία του από δουλειά σε δουλειά και από συνεργασία σε συνεργασία ώσπου φτάνει σε ένα σημείο και μετέπειτα πάει παρακάτω.»
Τι αποτελεί μελωδία και τι είναι μουσική.«Η μουσική είναι μια ιδιαίτερη γλώσσα. Μπορεί να περάσει ένα αμάξι, παράλληλα να μιλούν δυο άνθρωποι, πιο πέρα να κλείνει μια πόρτα. Υπάρχει ένας πολύ διάσημος συνθέτης στη δεκαετία του ‘ 60, όπου έκαναν πολλούς πειραματισμούς. Κάθισε στην σκηνή μπροστά στο πιάνο για 20 λεπτά, σιωπή, μετά υποκλίθηκε και έφυγε. Γιατί δεν μπορεί να υπάρχει σιωπή ποτέ και γιατί μουσική είναι τα πάντα.»
Η παράσταση. «Θεωρώ ότι θα είναι μια πολύ πετυχημένη παράσταση. Έτσι θεωρώ με την μέχρι τώρα μου συνεργασία τόσο με το Σταύρο Τσακίρη όσο και με τους άλλους συντελεστές. Ελπίζω ότι ο θεατής θα εξέλθει με συγκίνηση και συμμετοχή στα θέματα του έργου που είναι σε εξαιρετικό βαθμό κυτταρικά, ο άνθρωπος, η ανέχεια, η πίεση από την κοινωνία, ο έρωτας. Το έργο επεξεργάζεται όλα αυτά τα θέματα που είναι ταυτόχρονα παγκόσμια και διαχρονικά. Η συγκίνηση πηγάζει από την ευκαιρία που δίνει στο θεατή να σκεφτεί κάποια θέματα που αφορούν τη ζωή του. Για μένα διασκέδαση αυτό είναι. Να πας κάπου και να επιστρέψεις σπίτι με θέματα που θες να σκεφτείς, να προβληματιστείς πάνω σ’ αυτά. Είναι θέματα που δεν είναι ειπωμένα με βαρύγδουπο ή δηκτικό τρόπο αλλά είναι σαν ανάσες αυτά που λέγονται.»
Η ζωή στην πόλη της Θεσσαλονίκης. «Είμαι ένα μήνα στη Θεσσαλονίκη για τις πρόβες. Η γιαγιά μου είναι Θεσσαλονικιά. Με συγκινεί η πόλη αυτή και νιώθω πολύ πιο ζεστά από την Αθήνα.»
Διαβάστε επίσης: Ο Σταύρος Τσακίρης και τα 4 χειρόγραφα του Βόϋτσεκ
