Τα μικρασιατικά παράλια στη χερσόνησο της Ερυθραίας

Λέξεις – εικόνες: Κατερίνα Καραμφυλίδου

Η χερσόνησος της Ερυθραίας στα Μικρασικατικά παράλια ή αλλιώς του Cesme αποτελεί μια κοντινή απόδραση από την Σμύρνη. Είναι ο τόπος όπου οι κάτοικοι της πόλης αλλά και πολλοί τουρίστες περνούν κυρίως τα καλοκαίρια τους. Όπως έκανε και στο παρελθόν ο Γιώργος Σεφέρης στα Βουρλά, τα σημερινά Urla. Στο δρόμο μας προς το Τσεσμέ σχεδόν μια ώρα δρόμος, συναντάς δαντελωτές ακτές, με εξοχικές κατοικίες κοντά στη θάλασσα, ενώ η πλούσια βλάστηση με καινούργια δάση κωνοφόρων δέντρων ολίγων δεκαετιών συμπληρώνουν το γαλάζιο του ουρανού και της θάλασσας. Πριν 30 χρόνια η γη ήταν στεγνή και γεμάτη πέτρα, αλλά χάρη σε ένα έξυπνο πρόγραμμα με αποστολή sms, αναδασώθηκαν πολλές περιοχές με τη συμβολή όλων των πολιτών. Στα μόνα σημεία που το πράσινο απέχει είναι εκεί που βασιλεύει η αιολική ενέργεια.

Alacati

Απέχει περίπου 50 χιλιόμετρα από την Σμύρνη και είναι ένας από τους πιο αγαπητούς προορισμούς στην Τουρκία. Μπαίνοντας στο Αlacati σε υποδέχονται οι πέτρινοι ανεμόμυλοι να στέκουν επιβλητικά στο πιο ψηλό σημείο ενός χωριού που κυριαρχεί το άσπρο και το γαλάζιο του Αιγαίου. Σημάδι ότι εκεί ο δυνατός αέρας είναι το κυρίαρχο στοιχείο της φύσης όπως και στα περισσότερα νησιά του Αιγαίου Πελάγους.

Καθώς συνεχίζεις τα βήματα προς το εσωτερικό του χωριού, η έκπληξη είναι μεγάλη γιατί παρόλο που βρίσκεσαι στην γείτονα χώρα, ξεδιπλώνουν εικόνες οικείες, εκτυφλωτικά λευκές από το μεσογειακό φως των νησιών και των διακοπών σου. Στενά δρομάκια με γλάστρες και λουλούδια, ασβεστωμένα σπίτια με εσωτερικές αυλές, μικρά καφέ και εστιατόρια στα γραφικά σοκάκια, και μαγαζάκι με κάθε λογής σουβενίρ.

Ένας τόπος που θα μπορούσε να είναι σε οποιοδήποτε νησί του Αιγαίου. Όμως αυτό που τον κάνει ξεχωριστό είναι η αρχιτεκτονική των σπιτιών του που σπάνια συναντάς σε τέτοια πληθώρα σε άλλο τόπο. Σπίτια πέτρινα, τα περισσότερα ελληνικά, με σαχνισιά (κλειστά μπαλκόνια, που αποτελούν προέκταση του σαλονιού), καλοδιατηρημένα, με την πολυχρωμίας τους, τους μαιάνδρους και τα ρόπτρα στις σκαλισμένες πόρτες τους.

Το χωριό πρωτοκατοικήθηκε από Έλληνες γύρω στο 1830, όταν ήρθαν σαν εργάτες αποστράγγισης της γης στα χρόνια που η ελονοσία θέριζε τους πληθυσμούς, στέριωσαν τελικά εκεί και γνώρισε μεγάλη ακμή μέχρι το 1922. Η ονομασία του προέρχεται από την αρχαία λέξη άλας αλλά και τη δημοτική αλάτι, γι αυτό και ονομάστηκε Αλάτσατι.

Για σχεδόν ένα αιώνα μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών, παρέμεινε ένα μικρό χωριό, σαν να κοιμόταν στο πέρασμα του χρόνου, που μόνο οι πιο επίδοξοι σέρφερς γνωρίζανε από τη δεκαετία του ‘90. Τα τελευταία χρόνια όμως στα Αλάτσατα, όπως είναι στα ελληνικά η ονομασία του χωριού, πολλά από τα σπίτια αγοράστηκαν και ανακαινίσθηκαν με πολύ σεβασμό σαν εξοχικές κατοικίες στην αρχή, άνοιξαν τα πρώτα εστιατόρια, ο τόπος γνώρισε ανάπτυξη και τώρα έχει πάνω από 80 boutique hotels των 6-8 δωματίων, να φυγαδεύουν τους φιλοξενούμενους τους σε μικρούς παραδείσους στον χρόνο και στην απόλυτη ηρεμία των εσωτερικών αυλών τους. Ακόμα και όσα από αυτά τα σπίτια παρέμειναν στους ιδιοκτήτες τους να τα εκμεταλλεύονται, χαίρονται να τα έχουν ανοικτά και γεμάτα, όπως θα ήθελε κάθε νοικοκύρης, να βλέπει τους φιλοξενούμενους του ευτυχισμένους και χαρούμενους.

Συναντήσαμε πάρα πολλούς κατοίκους στο χωριό, που είχαν καταγωγή κυρίως από τη Β. Ελλάδα, Θεσσαλονίκη, Θράκη, αλλά και Κρήτη, όπως τον Χαμίτ Καραγιλάτ, από τη Βέροια, που γελαστός και χαρούμενος μας έδειξε το σπίτι που τον δέχτηκε στον τόπο, μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών, το 1923, ανέγγιχτο στο χρόνο. Προς τιμή όλων των κατοίκων στο Αlacati, να δείξουν σεβασμό στον τόπο που τους υποδέχτηκε και να αφήσουν την ιστορία να τους διηγείται απερίσπαστα τις μαρτυρίες του, σήμερα αποτελεί ένα αξιέπαινο παράδειγμα διατήρησης και σεβασμού της παράδοσης και της αρχιτεκτονικής δίνοντας νόημα στην έννοια της φιλοξενίας.

Όπως η εκκλησία της Παναγιάς, να στέκει στην κεντρική πλατεία ανέγγιχτη, όπως την άφησαν οι Έλληνες και με σεβασμό συντηρημένη, πέρα από την προσθήκη του μιναρέ, τόσο εξωτερικά όσο και στον εσωτερικό της χώρο. Aκόμα και τα καινούργια σπίτια που ξεφυτρώνουν στις παρυφές των λόφων κρατάνε αυστηρά την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και απαγορεύεται να κτισθούν μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες παρά την τεράστια ζήτηση ώστε να μην αλλοιωθεί ο χαρακτήρας του χωριού. Σήμερα το χωριό αποτελεί ένα μικρό κόσμημα και οι κοντινές του παραλίες είναι ο παράδεισος των surfers, αφού κάθε χρόνο διεξάγονται παγκόσμιοι αγώνες surf.

Διαμονή

Chigdem: Tokoglu Mh. 1016 Sk. No 19. Alacati www.alacatichigdemhotel.com BEY-EVI:  Kemalpasa Caddesi No 126 Yenimecidiye Mahallesi www.beyevi.com.tr ΑLAVYA:   Yeni Mecidiye Mah. 3005 sok No 6 Alacati www. Alavya.com.tr

Φαγητό Asmayapraki : Cesme, 1005 Sok. No 50. Alacati

Ιλίτζα

Αφήνοντας πίσω μας τα Αλάτσάτα κατευθυνόμαστε για την Ιλίτζα. Σαν ζε λιζέ τον ονομάσανε το δρόμο, γιατί είναι μια τεράστια λεωφόρος με καινούργιες και πανάκριβες εξοχικές. Η Ιlica ήταν το καταφύγιο αρχικά για τους πλούσιους από τη Σμύρνη, κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών. Σήμερα, είναι ένας δημοφιλής προορισμός για πολλούς με μια τεράστια παραλία με λευκή άμμο και μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες να την περιβάλλουν. Το όνομά της παραπέμπει στις περίφημες ιαματικές πηγές της, μερικές από τις οποίες αναβλύζουν από το βυθό της θάλασσας ενώ η λάσπη με τα ανόργανα συστατικά της είναι γνωστή για την θεραπεία πολλών ασθενειών, όπως οι ρευματισμοί, μεταβολισμού και γυναικολογικών παθήσεων.

Τσεσμέ

Σε πολύ μικρή απόσταση βρίσκεται η πόλη Cesme. Τσεσμέ σημαίνει κρήνη, και αναφέρεται στις πολλές πηγές που υπήρχαν στην περιοχή κατά τον 18ο και 19ο αιώνα. Είναι ένας σημαντικός προορισμός για διακοπές με πολλά ξενοδοχεία και εστιατόρια.

Στην είσοδο της πόλης από την θάλασσα κυριαρχεί το γενοβέζικο κάστρο του 14ου αιώνα που βελτιώθηκε από τους Οθωμανούς τον 16ο αιώνα. Σήμερα είναι γνωστό ως το κάστρο του Γαζή Χασάν Πασά. Δίπλα του το Καραβάν σαράι του 16ου αιώνα που κατασκευάστηκε από τον Σουλεϊμάν τον “Μεγαλοπρεπή” για την ασφάλεια των εμπόρων, έχει μετατραπεί σε μπουτίκ hotel, ενώ η κλειστή μαρίνα συνθέτει το σκηνικό ενός κοσμοπολίτικου σκηνικού. Όμως αφήνοντας πίσω σου τη θάλασσα και την πανέμορφη πλατεία το σκηνικό αλλάζει. Η εικόνα της ανατολής σε κατακλύζει με τα μικρά μαγαζάκια που πουλάνε κάθε λογής σουβενίρ, τούρκικα χαλιά, δερμάτινα, αλλά και ντόπιες λιχουδιές, τους ντόπιους να πίνουν τσάι στη μικρή πλατεϊτσα, κάτω από τα πλατάνια.

Σηκώνοντας το κεφάλι ψηλά σε μαγεύει η αρχιτεκτονική πολλών ελληνικών νεοκλασικών κτηρίων του 19αι, κτίσματα οικονομικά εύρωστων ιδιοκτητών, στο κυριότερο λιμάνι της Μ. Ασίας, πριν η Σμύρνη του κλέψει τα πρωτεία, όπου ανθούσε το εμπόριο κρασιού, λαδιού και βαμβακιού και έσφυζε από ζωή των πολυταξιδεμένων εμπόρων.

Στον ίδιο δρόμο η βασιλική εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους του 19ου αιώνα στέκει εκεί να θυμίζει τα χρόνια της ακμής ενώ έχει μετατραπεί σε χώρο τέχνης επονομαζόμενο “Emir Caka”.

Ο Τσεσμές φιλοξενεί επίσης κάθε καλοκαίρι ένα διεθνή διαγωνισμό τραγουδιού. Ο επισκέπτης μπορεί επίσης να νοικιάσει γιότ και να εξερευνήσει τις ακτογραμμές της χερσονήσου.

Δειτε εδω για κοντινές αποδράσεις στη Σμύρνη και την Εφεσο και Κιργιντζέ

*Το ταξίδι πραγματοποιήθηκε με πρόσκληση της Turkish Airlines που πετά καθημερινά από τη Θεσσαλονίκη για την Κωνσταντινούπολη και από κει για εκατοντάδες προορισμούς στην Τουρκία και όλο τον κόσμο.