Διαπολιτισμικό Σχολείο Θεσσαλονίκης: Αντιδράσεις για τη μεταστέγαση και λειτουργία του σε απογευματινή βάρδια

Η οριστική, όπως φαίνεται, μετακόμιση του Διαπολιτισμικού Σχολείου (Γυμνασίου και Λυκείου) Θεσσαλονίκης από την οδό Εθνικής Αμύνης όπου στεγάζεται, συνεχίζει να προκαλεί έντονες αντιδράσεις και συζητήσεις.

Σύμφωνα με εισήγηση της Επιτροπής Παιδείας του Δήμου Θεσσαλονίκης, η οποία κατά δήλωση της Αντιδημάρχου Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης, Έφης Θεοδωράκη βασίζεται σε όσα με τη σειρά της εισηγήθηκε η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης, το Γυμνάσιο και το Λύκειο θα μεταστεγαστούν στα σημερινά 13ο Γυμνάσιο και 17ο  Λύκειο αντίστοιχα, επί της οδού Χριστοπούλου και μάλιστα θα λειτουργούν σε απογευματινή βάρδια.

Το δημοτικό συμβούλιο Θεσσαλονίκης αναμένεται να ψηφίσει θετικά επί της συγκεκριμένης εισήγησης, κάτι που όμως ήδη έχει προκαλέσει σειρά ανακοινώσεων και αντιδράσεων.

Μεταξύ άλλων αυτό που καταλογίζεται για τη σχετική εισήγηση είναι ότι προέκυψε χωρίς σχετική διαβούλευση.

Η Έφη Θεοδωράκη δήλωσε ότι πρόκειται για μία προσωρινή απόφαση τονίζοντας μάλιστα ότι η κατεδάφιση λυόμενων σχολείων ήταν απαραίτητη και ότι έχουν ήδη εξασφαλιστεί κονδύλια για την κατασκευή νέων σχολικών μονάδων:

«Αναφορικά με τη μεταφορά του Διαπολιτισμικού Γυμνασίου και Λυκείου Ανατολικής Θεσσαλονίκης σε απογευματινή βάρδια, πρέπει να διευκρινιστεί πως ο Δήμος Θεσσαλονίκης εφαρμόζει τη σχετική εισήγηση της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας.

Αναζητούμε, σε συνεργασία με την εκπαιδευτική διοίκηση, τους κατάλληλους, διαθέσιμους χώρους, ώστε η επιβάρυνση αυτή μαθητών και μαθητριών να είναι προσωρινή, για μία μόνο σχολική χρονιά και να μην δημιουργηθούν προσκόμματα στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Το μείζον είναι, και αυτό θα περιμέναμε να αναδείξει η ΕΛΜΕ, πως μετά από πολλά χρόνια πλήρους εγκατάλειψης της σχολικής στέγης, ο Δήμος Θεσσαλονίκης κάνει ένα αποφασιστικό βήμα προς τα εμπρός, εξασφαλίζοντας τα απαραίτητα κονδύλια για την κατεδάφιση λυόμενων σχολικών δομών που δημιουργήθηκαν για να καλύψουν προσωρινές ανάγκες στέγασης μετά τους σεισμούς του 1978 και την ανέγερση νέων, σύγχρονων και λειτουργικών σχολικών μονάδων. Ο Δήμος Θεσσαλονίκης και η αρμόδια Αντιδημαρχία Παιδείας και Δια βίου Μάθησης παραμένουν στη διάθεση της εκπαιδευτικής κοινότητας για κάθε δυνατή στήριξη και συνεργασία, με στόχο την εξασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών φοίτησης για όλους τους μαθητές της πόλης».

Ωστόσο, δεν είναι ξεκάθαρο πού και πότε θα κατασκευαστούν οι νέες σχολικές μονάδες, μεταξύ των οποίων και το Διαπολιτισμικό, το οποίο είναι ένα σχολείο με ιδιαίτερη κοινωνική σημασία, καθώς φιλοξενεί παιδιά που είναι πρόσφυγες και μετανάστες. Επίσης, η λειτουργία σε απογευματινή βάρδια χαρακτηρίζεται ως υποβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. 

Ο διευθυντής του Λυκείου, Γιώργος Νικολαΐδης μιλώντας στην Parallaxi σημείωσε ότι δεν έχει ενημερωθεί για κάποια εξέλιξη ακόμη και ό,τι πληροφορείται προέρχεται από τις ανακοινώσεις και το διαδίκτυο.

Η πρώτη επίσημη αντίδραση για τη σχετική εισήγηση ήρθε από την Α’ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης.

Αναφέρει αναλυτικά:

«Διαπολιτισμικό: Από την αποσιώπηση στην καταδίκη

Όχι στην απογευματινή βάρδια! Δύο εβδομάδες μετά την ψήφιση από το Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης της τροποποίησης του Τεχνικού Προγράμματος, που προβλέπει την άμεση κατεδάφιση του κτιρίου του Διαπολιτισμικού Γυμνασίου και Λυκείου Ανατολικής Θεσσαλονίκης (βλ. την πρόσφατη ανακοίνωσή μας), η Δημοτική Επιτροπή Παιδείας του δήμου επιβεβαίωσε τους χειρότερους φόβους μας: τη Δευτέρα 16/6 αποφάσισε, παρά την αντίρρηση του εκπροσώπου Γονέων, τη μεταστέγαση της σχολικής μονάδας -εν έτει 2025- σε απογευματινή βάρδια (!), στο κτίριο όπου σήμερα στεγάζονται το 13ο Γυμνάσιο και το 17ο Λύκειο, στην οδό Χριστοπούλου, υποτίθεται «προσωρινά» και «μόνο» για ένα σχολικό έτος.

Η απόφαση αυτή: ελήφθη όχι απλώς χωρίς καμία ενημέρωση των άμεσα ενδιαφερομένων, αλλά και χωρίς ουσιαστική διαβούλευση με τη σχολική κοινότητα, δηλαδή τους μαθητές και τις μαθήτριες, τους γονείς και κηδεμόνες τους, τους Συλλόγους Διδασκόντων των δύο σχολείων, και φυσικά την Α΄ ΕΛΜΕ, στην περιοχή ευθύνης της οποίας βρίσκονται και τα τέσσερα εμπλεκόμενα σχολεία. υποβαθμίζει ευθέως το παιδαγωγικό έργο του Διαπολιτισμικού, το οποίο πρέπει να βασίζεται σε συνθήκες σταθερότητας, συνεργασίας, ένταξης στον κοινωνικό ιστό και κανονικότητας, και όχι στη λογική της προσωρινότητας, της μεταφοράς από κτίριο σε κτίριο, ή των ωραρίων που αποκλείουν ή εξαντλούν τους μαθητές. αγνοεί τις ανάγκες των μαθητών/τριών του, πολλοί από τους οποίους τα απογεύματα εργάζονται, πηγαίνουν σε αθλητικές και άλλες δραστηριότητες, παρακολουθούν φροντιστηριακά μαθήματα, ενώ δεν είναι λίγοι και εκείνοι που ζουν εκτός του πολεοδομικού συγκροτήματος και η μετακίνησή τους από και προς το σχολείο απόγευμα ή βράδυ θα είναι από δυσχερέστατη έως αδύνατη. ακυρώνει στην πράξη τον χαρακτήρα του σχολείου ως μονάδας ένταξης, στήριξης και ίσων ευκαιριών.

Το Διαπολιτισμικό Γυμνάσιο και Λύκειο ιδρύθηκε για να προσφέρει εκπαιδευτική στέγη σε μαθητές που βρίσκονται σε ιδιαίτερες κοινωνικές, γλωσσικές και πολιτισμικές συνθήκες, και να τους εντάξει ισότιμα στο εκπαιδευτικό σύστημα. Η απογευματινή βάρδια, όμως, μετατρέπει το σχολείο σε απομονωμένη, περιθωριοποιημένη δομή, αποσυνδεδεμένη από τη ζωντανή ροή της σχολικής και κοινωνικής ζωής. αποκλείει και στιγματίζει, αφού επαναφέρει μια αναχρονιστική λογική ειδικά για έναν μαθητικό πληθυσμό που χαρακτηρίζεται από πολλαπλή ευαλωτότητα.

Για ποια ένταξη μπορούμε να μιλάμε όταν τα υπόλοιπα σχολεία έχουν τελειώσει, όταν οι υπηρεσίες είναι κλειστές, όταν οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες, οι εκδηλώσεις, οι συνεργασίες και η ομαλή κοινωνική συμμετοχή είναι πρακτικά αδύνατες. τινάζει στον αέρα τις ζωές των εκπαιδευτικών που ανήκουν στη δύναμη του Διαπολιτισμικού, οι οποίοι, χωρίς να έχουν καν ερωτηθεί, θα υποχρεωθούν από τον Σεπτέμβριο να εργάζονται απόγευμα, ανεξάρτητα από τις οικογενειακές ή άλλες υποχρεώσεις που μπορεί να έχουν. Είναι δε ορατός κίνδυνος για όσους και όσες συναδέλφους δεν θα συμπληρώνουν το ωράριό τους στο Διαπολιτισμικό, να εργάζονται παράλληλα και σε σχολεία πρωινής βάρδιας! Η επιλογή της απογευματινής βάρδιας σε υπάρχον σχολικό κτίριο συνιστά λοιπόν υποβάθμιση και αποψίλωση.

Δεν μπορεί να νομιμοποιηθεί ως προσωρινή «λύση ανάγκης». Αυτό που θα συμβεί στην πραγματικότητα είναι ότι το Διαπολιτισμικό Σχολείο θα οδηγηθεί πολύ γρήγορα στη συρρίκνωση του αριθμού των μαθητών του, λόγω των δυσχερειών στη φοίτηση που δημιουργεί η απογευματινή βάρδια. Έτσι, θα δοθεί η -τόσο επιθυμητή για κάποιους- αφορμή για κλείσιμο αυτού του σχολείου, του οποίου η ύπαρξη από ό,τι φαίνεται ενοχλεί τόσο πολύ.

Επιπλέον, οι υποσχέσεις ότι θα είναι μόνο για ένα σχολικό έτος, όχι μόνο δεν μας πείθουν, αλλά μας θορυβούν ιδιαίτερα. Αφενός διότι, στη χώρα όπου ισχύει το «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού», έχουμε πικρή πείρα από λύσεις που εξαγγέλλονται ως προσωρινές. Αφετέρου επειδή η «μόνιμη» λύση που κυκλοφορεί ανεπίσημα δεν είναι καθόλου βέβαιη, ούτε απαραίτητα χωρίς αρνητικές συνέπειες εις βάρος των μορφωτικών δικαιωμάτων άλλων μαθητών, αφού, με βάση όσα γνωρίζουμε, προϋποθέτει μεταστέγαση άλλης σχολικής μονάδας σε σχολικό κτίριο άλλου δήμου, το οποίο ήδη στεγάζει κάποιο σχολείο σήμερα.

Με βάση όλα τα παραπάνω, η Α΄ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης απαιτεί: τη μη έγκριση της απόφασης για μεταστέγαση του Διαπολιτισμικού Σχολείου σε απογευματινή βάρδια. άμεση δημόσια διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς της εκπαιδευτικής κοινότητας για την εξεύρεση της καταλληλότερης μόνιμης λύσης για τη μεταστέγαση του Διαπολιτισμικού Σχολείου, την άμεση εξασφάλιση αυτόνομου, σύγχρονου και αξιοπρεπούς σχολικού κτιρίου για το Διαπολιτισμικό, που θα ανταποκρίνεται πλήρως στις ανάγκες του, με λειτουργία σε πρωινή βάρδια, σε σημείο προσβάσιμο και ασφαλές. να μη θέτει η μεταστέγαση του Διαπολιτισμικού Σχολείου σε κίνδυνο την ύπαρξη και λειτουργία τόσο του ιδίου όσο και άλλων σχολικών μονάδων μέσω συστεγάσεων, συγχωνεύσεων, αύξησης μαθητών ανά τμήμα κοκ. την ενίσχυση του Διαπολιτισμικού Σχολείου με κάθε τρόπο: μόνιμο και επαρκές διδακτικό και βοηθητικό προσωπικό, αυξημένο αριθμό αιθουσών για όλες τις ανάγκες του, καλύτερες υποδομές, προώθηση σε αυτό αλλόγλωσσων μαθητών/τριών της ευρύτερης περιοχής, ιδίως αν δεν φοιτούν σε σχολείο με τμήμα υποδοχής, φοίτηση και ντόπιων μαθητών της γειτονιάς ώστε να ισχύει η ποσόστωση 70/30 που ισχύει για τα σχολεία αυτά.

Η Α΄ ΕΛΜΕ θα προχωρήσει σε συνέντευξη τύπου για το ζήτημα της μεταστέγασης του Διαπολιτισμικού Γυμνασίου και Λυκείου και θα παρευρεθεί στην συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου την ημέρα που θα τεθεί σε συζήτηση. Θα ακολουθήσει σχετική ανακοίνωση. Καλούμε τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και τους γονείς, τα εκπαιδευτικά σωματεία, τις ενώσεις γονέων, να ενώσουν τη φωνή τους ενάντια σε αυτή τη λανθασμένη, πρόχειρη και βαθιά άδικη απόφαση. Να μην επιτρέψουμε ένα σχολείο-σύμβολο κοινωνικής ένταξης να γίνει «πρόβλημα» που λύνεται με αλλαγή ωραρίου. Δεν είναι «ευέλικτη μονάδα» που μπορεί να στοιβαχθεί προσωρινά όπου βολεύει. Είναι κοινότητα. Είναι δικαίωμα. Είναι ευθύνη όλων μας».

Πόλη Ανάποδα: «Άδικη λύση ανάγκης»

Ανακοίνωση εξέδωσε και η δημοτική παράταξη «Η πόλη ανάποδα».

«Από το λυόμενο στην απογευματινή βάρδια: Όχι άλλη απαξίωση του Διαπολιτισμικού!

Δύο μόλις εβδομάδες μετά την απόφαση για κατεδάφιση του κτιρίου που στεγάζει το Διαπολιτισμικό Γυμνάσιο και Λύκειο Ανατολικής Θεσσαλονίκης –χωρίς καμία εξασφαλισμένη πρόβλεψη για τη μελλοντική του στέγαση– η Δημοτική Επιτροπή Παιδείας επιβεβαιώνει ένα από τα χειρότερα σενάρια που ακούγονταν: αποφάσισε τη μεταστέγαση του σχολείου σε απογευματινή βάρδια, στο κτίριο του 13ου Γυμνασίου και του 17ου Λυκείου στην οδό Χριστοπούλου.

Πρόκειται για άλλη μία απόφαση που ελήφθη χωρίς προηγούμενη ενημέρωση και χωρίς διαβούλευση με τη σχολική κοινότητα: μαθητές, γονείς, τους συλλόγους διδασκόντων των σχολείων, αλλά και την Α΄ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης, στην περιοχή ευθύνης της οποίας βρίσκονται και το Διαπολιτισμικό και τα σχολεία της Χριστοπούλο. Κορυφαία στελέχη της διοίκησης του Δήμου διαβεβαίωναν ότι θα βρεθεί λύση για τη στέγαση του Διαπολιτισμικού εντός Ιουνίου, αφήνοντάς μας στο σκοτάδι. Τελικά, η περίφημη λύση που μας έκρυβε η δημοτική αρχή, μαζί με τις συναρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας, είναι μια πρόχειρη και βαθιά άδικη λύση ανάγκης (για να μην πούμε απελπισίας), η οποία:

Υποβαθμίζει το παιδαγωγικό έργο του Διαπολιτισμικού, μετατρέποντάς το από σχολείο ένταξης και υποστήριξης σε σχολείο περιθωρίου, και μάλιστα σε κατάσταση αναμονής.

Ακυρώνει στην πράξη την αποστολή του συγκεκριμένου σχολείου, με ωράριο που αποκλείει πλήθος μαθητών/τριών και απομονώνει εκπαιδευτικά και κοινωνικά την κοινότητά του.

Ανατρέπει βίαια τη ζωή και των εκπαιδευτικών του που καλούνται να εργαστούν απογευματινές ώρες, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για την προσωπική και επαγγελματική τους καθημερινότητα.

Ανοίγει διάπλατα τον δρόμο για τη συρρίκνωση και εντέλει για το κλείσιμο του σχολείου, μέσω της φθίνουσας προσέλευσης μαθητών λόγω ακατάλληλων συνθηκών.

Διοίκηση Αγγελούδη και Υπουργείο Παιδείας, μετατρέπουν ένα σχολείο-σύμβολο ένταξης και ισότητας σε παρία της εκπαίδευσης, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμη και την ίδια την ύπαρξή του, τη σκοπιμότητα της οποίας -ατυχέστατα- έχει αμφισβητήσει, παρότι τελείως αναρμόδια, και η ίδια η αντιδήμαρχος Παιδείας. Όπως και πέρυσι, όπως και με το 89ο Δημοτικό Σχολείο, έτσι και τώρα, προχωρούν χωρίς σχέδιο, χωρίς σεβασμό, χωρίς διάλογο, οδηγώντας ολόκληρες σχολικές κοινότητες σε ανασφάλεια και απορρύθμιση.

Ως Πόλη Ανάποδα ευθυγραμμιζόμαστε με τα αιτήματα των άμεσα ενδιαφερομένων και ζητάμε:

Την άμεση ανάκληση της απόφασης για απογευματινή μεταστέγαση του Διαπολιτισμικού.

Τη διενέργεια δημόσιας διαβούλευσης για το θέμα, με πλήρη εμπλοκή της εκπαιδευτικής κοινότητας.

Την άμεση εξεύρεση κατάλληλου σχολικού κτιρίου για μόνιμη μεταστέγαση, με πρωινή λειτουργία και πλήρη αυτονομία.

Αν δεν υπάρχει άμεση εναλλακτική που να πληροί τις παραπάνω προδιαγραφές, παραμονή του σχολείου στην Εθνικής Αμύνης και για το 2025-26.

Την ουσιαστική ενίσχυση του Διαπολιτισμικού με υποδομές, προσωπικό, μαθητικό πληθυσμό.

Δεν αποδεχόμαστε μια λύση που θίγει ευθέως το δικαίωμα όλων στην ποιοτική, ισότιμη και δημόσια εκπαίδευση. Δεν δεχόμαστε να γίνει το Διαπολιτισμικό «ευέλικτη» σχολική μονάδα που μεταφέρεται και στοιβάζεται όπου και όποτε βολεύει. Καλούμε όλη την εκπαιδευτική κοινότητα να κινητοποιηθεί για να αποτρέψει και αυτή την εξέλιξη».

Οι λύσεις που δεν ευοδώθηκαν

Η ιστορία της μετεγκατάστασης του Διαπολιτισμικού πάντως δεν είναι τωρινή. Εδώ και μήνες συζητείται η μετακόμισή του, αφού άποψη της δημοτικής αρχής που έχει εκφραστεί από την πρώτη στιγμή της εκλογής της είναι πως όλα τα λυόμενα κτίρια που δημιουργήθηκαν μετά το σεισμό του ΄78 θα πρέπει να κατεδαφιστούν. Κλιμάκιο μηχανικών του Δήμου τον Απρίλιο του ’24 μετά από έλεγχο – χωρίς πάντως σύμφωνα με πληροφορίες να γίνει δευτεροβάθμιος έλεγχος – ανέφεραν ότι πρέπει να φύγει από εκείνο το σημείο το σχολείο.

Ακολούθησε σειρά συζητήσεων, αναζητήθηκαν λύσεις, που όμως δεν εφαρμόστηκαν ως μη ρεαλιστικές, όπως η μετακόμιση στο 3ο Λύκειο επί της οδού Κασσάνδρου για το Λύκειο και στο 26ο για το Γυμνάσιο. Επίσης προτάθηκε η μετεγκατάσταση στις υπόγειες αίθουσες του Ευκλείδη, κάτι που επίσης δεν προχώρησε, για να φτάσουμε στη συγκεκριμένη εισήγηση.

Υπενθυμίζεται πως ακριβώς δίπλα από το υπάρχον ΠΡΟΚΑΤ κτίριο, στην έκταση δηλαδή από την Τσιμισκή και την Εθνικής Αμύνης χτίζεται νέο ξενοδοχείο.

Το Σχολείο αυτή τη στιγμή λειτουργεί με συνολικά 80 μαθητές και μαθήτριες, 30 στο Γυμνάσιο και 50 στο Λύκειο.

Το πρόβλημα που δημιουργείται σχετίζεται και με το γεγονός ότι η απογευματινή βάρδια (14.30) δεν είναι λειτουργική για τους μαθητές (εφαρμόζεται μονάχα σε ένα σχολείο σε ολόκληρη τη Θεσσαλονίκη, για συγκεκριμένους λόγους). Διαπολιτισμικό Σχολείο λειτουργεί και στον Εύοσμο, θεωρείται όμως πιο αναβαθμισμένο, καθώς ο κύκλος είναι πρωινός και σε αυτό θητεύουν και γηγενείς μαθητές, εκτός από τα παιδιά μεταναστών και προσφύγων κι αυτό βοηθά στην συμπερίληψη και ενσωμάτωση των παιδιών στην κοινωνία. Είναι πολύ πιθανό μάλιστα να μετατραπεί σε Ωνάσειο.