Γνωρίστε την ομάδα στη Θεσσαλονίκη που διασώζει αδέσποτα κουνέλια

Η απόφαση αρκετών να αποκτήσουν ένα κουνελάκι στο σπίτι τους, τα τελευταία χρόνια είναι ένα όλο και πιο συνηθισμένο γεγονός. 

Από την άλλη, όπως και σε πολλά άλλα κατοικίδια που υιοθετούνται, έτσι και στα κουνέλια, η εγκατάλειψη τους είναι πολύ συχνή με τα μικρά τετράποδα να βρίσκονται παρατημένα και απροστάτευτα σε πάρκα μέχρι και πεταμένα σε κάδους, ανάμεσα σε σακούλες σκουπιδιών.

Το φαινόμενο της εγκατάλειψής των κουνελιών, ενώ παραμένει διαχρονικά συχνό, παρατηρείται πιο έντονα μετά τις περιόδους διακοπών, είτε αυτές είναι των Χριστουγέννων και του Πάσχα, καθώς και του καλοκαιριού.

Στην αναζήτηση μας να μάθουμε περισσότερα για τις εγκαταλείψεις των κουνελιών και την φροντίδα τους, ανακαλύψαμε την Bunnies Helping Hands, μία ομάδα εθελοντών στην Θεσσαλονίκη που σκοπό της έχει την διάσωση τους καθώς και την σωστή φροντίδα που απαιτείται γι’ αυτά.

Η ομάδα γεννήθηκε περίπου τον Νοέμβριο του ’20, μέσα στην καραντίνα. Ξεκίνησε από δύο εθελοντές και γρήγορα, ανταποκρίθηκαν κι άλλοι ώστε η ομάδα να δυναμώσει.

«Το πρώτο περιστατικό που ασχοληθήκαμε ήταν στον Βόλο, ένα κουνελάκι που το σώσαμε από σφαγή και το πήρε μία κοπέλα που ταξίδεψε μέχρι εκεί για να το υιοθετήσει. Στην πορεία υπήρξαν πολλά παρόμοια περιστατικά και έτσι γεννήθηκε η ιδέα της ομάδας. Ευτυχώς, ειδικά στην αρχή που δεν ξέραμε πολλά για τα κουνέλια, μας βοήθησε μία σχετική ομάδα στην Αθήνα, η Voice of Rabbits με την Δήμητρα Φλέσσα, όπου μας καθοδήγησε για να μπορούμε να είμαστε σωστοί απέναντι στις διασώσεις. Έτσι μάθαμε ότι χρειάζονται εξειδικευμένες τροφές , εξειδικευμένα χόρτα, χρειάζονται επίσης εξειδικευμένο κτηνίατρο. Υπάρχουν ακόμα κάποια στανταρ για αυτά, όπως ότι πρέπει να είναι ελεύθερα κάποιες ώρες της μέρας ή και συνέχεια αν υπάρχει η δυνατότητα. Σιγά σιγά στην συνέχεια, μαζεύτηκαν εθελοντές οι οποίοι, άλλοι μεταφέρουν κουνελάκια από τα σπίτια φιλοξενίας στον κτηνίατρο, άλλοι φιλοξενούν και άλλοι είναι κοινοποιητές. Αυτοί είναι οι επίσημοι ρόλοι και υπάρχουν και αυτοί που βοηθούν στον κτηνίατρο οικονομικά. Δηλαδή μπορεί να μένουν και αλλού και απλά να βοηθούν. Ουσιαστικά είναι μία δομημένη ομάδα. Είναι καθαρά εθελοντική, δε δεχόμαστε τίποτα από πουθενά. Το κάνουμε με βάση τα δικά μας οικονομικά και την βοήθεια του κόσμου, μέσω της σελίδας που κάνουμε συνέχεια εκκλήσεις για τροφές και χόρτα για τα κουνελάκια.»

Το (συχνό) φαινόμενο των εγκαταλείψεων

«Ο πρώτος χρόνος ήταν πρωτόγνωρος για εμάς, μετά μπήκαμε σε έναν ρυθμό. Στην αρχή είχαμε περιστατικά από εκτροφείς με κουνελάκια που ήταν πλέον μεγάλα σε μέγεθος. Αυτό λοιπόν, ήταν το «πρόβλημα» επειδή δεν τα υιοθετούσε κανείς λόγω μεγέθους. Σκεφτείτε ότι κάποια από αυτά τα φιλοξενούμε ακόμα και τώρα από τότε. Μας ζητούσαν όλοι μικρά κουνελάκια και δεν είχαμε παρά κάποια σποραδικά που ερχόντουσαν, αυτά τα γνωστά λευκά κουνελάκια που τα παίρνουν οι πιο πολλοί. Κάπως έτσι παρατηρήσαμε ένα κύμα εγκατάλειψης μετά το Πάσχα και μετά τα Χριστούγεννα και το χειρότερο ήταν το καλοκαίρι που τα παρατούσαν για να φύγουν διακοπές. Κάποιοι τα παίρνουν μαζί τους. Υπάρχουν όμως αυτοί που δε θέλουν, είτε λόγω της εργασίας τους είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο. Έχουμε για παράδειγμα τώρα έναν κύριο που έχει κουνέλι και πρέπει να φύγει για σεζόν. Τον βγάλαμε σε αγγελία από νωρίς ελπίζοντας μέχρι τέλος Απριλίου θα έχει βρει σπίτι. Ενώ ο άνθρωπος έχει τακτοποιήσει τα άλλα του ζώα, αυτό δε μπορεί να το αναλάβει κανείς. Δυστυχώς δεν τον αφήνουν από την εργασία του να έχει καθόλου κατοικίδιο στο δωμάτιο του. Υπάρχουν δηλαδή και κάποια τέτοια προβλήματα. Εμείς όταν δίνουμε ένα κουνέλι για υιοθεσία, ζητάμε να τα σκεφτούν όλα αυτά από πριν. Σκεφτείτε ότι ένα κουνέλι θα ζήσει μέχρι και δεκατρία χρόνια, πρέπει λοιπόν να σκεφτόμαστε πριν την υιοθεσία μακροπρόθεσμα. Το πρόβλημα είναι ότι πουλάνε τα κουνέλια ως τα εύκολα μικρά ζώα που δεν έχουν φροντίδα και δεν χρειάζονται πολλά έξοδα, το οποίο είναι λάθος τελικά. Στην ουσία, ένα κουνέλι έχει έξοδα και είναι γύρω στα 40 με 60 ευρώ τον μήνα.»

Η αίσθηση που υπάρχει σε πολλούς, είναι πως ένα τόσο μικρό ζώο σίγουρα θα έχει λίγες απαιτήσεις και ακόμα λιγότερα έξοδα. Πολλοί είναι εκείνοι που επιλέγουν τα κουνελάκια ως κατοικίδια, καθώς είναι τρισχαριτωμένα, όμως δεν φροντίζουν να μάθουν για τη φύση τους και τις ανάγκες τους. Με αποτέλεσμα, η συμβίωση μαζί τους να γίνεται προβληματική και να τα εγκαταλείπουν γρήγορα. «Πριν από τους πρώτους έξι του μήνες, θέλει ένα χόρτο που είναι η ποικιλία alfa-alfa, και μετά στα ενήλικα, την ποικιλία timothy Hay που βγαίνει και σε τροφή και σε χόρτο. Και πρέπει να έχουν άφθονο για να τρώνε συνέχεια. Επίσης χρειάζονται κάποια συγκεκριμένα φρέσκα λαχανικά και εμείς έχουμε πίνακα ειδικό με τα κατάλληλα λαχανικά, που στέλνουμε στους ανθρώπους που ενδιαφέρονται. Επίσης θέλουνε και πέλλετ για να μάθουν την τουαλέτα τους για την οποία εκπαιδεύονται αφού στειρωθούν, μετά τους πρώτους τους έξι μήνες. Γενικώς οι άνθρωποι που τα παρατάνε, συνήθως δεν τα είχαν στειρώσει. Βρίσκουμε κουνελάκια τριών χρονών που δεν είχαν πάει ποτέ στον κτηνίατρο. Είναι αυτά που παρατιούνται συνήθως. Που μας λένε οι άνθρωποι, «πάρτε τα, δεν αντέχω άλλο», με προβλήματα διάφορα, όπως αλεργίες, μετακομίσεις, μωρά που γεννιούνται στο σπίτι, αυτά λοιπόν δεν τα έχουν πάει ποτέ στον κτηνίατρο, δεν τα έχουν κάνει ποτέ εμβόλια, ποτέ αποπαρασιτώσεις, δεν έχουν πάει να τα στειρώσουν, πολλές φορές μάλιστα λένε ότι κάνουν φασαρία ή είναι νευρικά χωρίς να καταλαβαίνουν πως είναι νευρικά ακριβώς επειδή είναι αστείρωτα. Δεν ξέρουν δηλαδή τίποτα για ένα κουνέλι κι απλώς το παίρνουν επειδή το θεωρούν καλό κουνέλι, αλλά στην πορεία γίνεται κακό…»

Σύμφωνα με την ομάδα Bunnies Helping Hands, δεν γίνεται να πάει ένας κηδεμόνας κουνελιού το ζώο του σε οποιονδήποτε κτηνίατρο, αφού, όπως χαρακτηριστικά λένε δεν έχουν όλοι την γνώση που χρειάζεται, «Είναι πολύ πιθανό να μη μπορεί να κάνει τη στείρωση, με αποτέλεσμα να είναι τα ποσοστά 50-50 αν θα βγει ζωντανό το κουνέλι από την επέμβαση. Επίσης υπάρχει ο κίνδυνος για λανθασμένες διαγνώσεις και επίσης να μη μπορεί να δώσει τα κατάλληλα φάρμακα. Μπορεί να κάνει μία καλή στείρωση και να μη δώσει αντιβίωση καλή. Εμείς έχουμε πάντα τις λίστες με τους εγκεκριμένους κτηνιάτρους σε διάφορες πόλεις και μπορούμε να τις στείλουμε σε όποιον ενδιαφέρεται»

Τι πιστεύετε ότι έχει συντελέσει στην αύξηση των εγκαταλελειμμένων κουνελιών;

Δε ξέρω αν μιλάμε τελικά για αύξηση ή για ανάδειξη τελικά. Στην ουσία στη Θεσσαλονίκη, πριν από εμάς δεν υπήρχε τίποτα. Υπήρχαν αγγελίες on line που τα πουλάνε ή τα χαρίζουν αλλά δεν υπήρχε τίποτα οργανωμένο για να απευθυνθεί κάποιος για να τον βοηθήσου να το δώσει. Κάτι δηλαδή σαν την ομάδα που έχουμε εμείς τώρα. Οπότε πιστεύω πως πάντα υπήρχε, αν σκεφτείτε πως από τότε που κάναμε την ομάδα έχουμε δει πάρα πολλές περιπτώσεις κουνελιών. Ξαφνικά, αναδεικνύονται όλα αυτά περισσότερο σε φιλοζωικές σελίδες, βρίσκουμε πιο συχνά παρατημένα κουνέλια. Οπότε τώρα είναι πιο εύκολο να τονιστεί η ύπαρξη του θέματος.

Δώρο κουνέλι | Η αγορά και η συμβίωση

Σύμφωνα με την ομάδα διάσωσης, τα θέματα που αρχικά προκύπτουν είναι δύο και έχουν να κάνουν με τον τρόπο διάθεσης για πώληση των κουνελιών, «Το θέμα των λαϊκών αγορών και το θέμα των pet shop. Στις αγορές από όσο ρωτήσαμε και τη νομική μας σύμβουλο υπάρχουν συγκεκριμένοι νόμοι που έχουν να κάνουν με το λαθρεμπόριο και την απαγόρευση πώλησης ζώων σε λαϊκές αγορές. Απαγορεύεται βάσει πρόσφατου νόμου, του ’21. Στην ουσία δεν υπάρχει δηλαδή άδεια πώλησης. Είναι βέβαια λίγες οι αγορές που υπάρχουν πλέον αυτά. Παλιά ήταν παντού. Δέκα χρόνια πριν υπήρχαν παντού κοτοπουλάκια, παπάκια, κουνελάκια. Τώρα είναι περισσότερο σε κάποιες αγορές στην Αθήνα και εδώ. Τα pet shop από την άλλη, που είναι συνεχής η πώληση σε ορισμένα από αυτά, το πρόβλημα δεν είναι τόσο στην έλλειψη άδειας που ίσως υπάρχει, αλλά στις συνθήκες που είναι συνήθως αισχρές. Δηλαδή μπορεί να έχουν κουνελάκια δύο μηνών όλα μαζεμένα, με κάποιο πριονίδι αντί για πέλλετ, ενώ υπάρχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές για όλα, από το μέγεθος του κλουβιού μέχρι το πάτωμα, το φρέσκο νερό που απαιτείται, το φρέσκο χόρτο, η φρέσκια καλή τροφή. Τα κουνέλια είναι πολύ ευαίσθητα και με λάθος τροφές μπορεί να πάθουν πολλά.», ενώ σχετικά με τα παιδιά και τα κουνέλια, η Bunnies Helping Hands υποστηρίζει πως «Για κάποιο λόγο έχουν συνδέσει τα κουνέλια με τα παιδιά και θεωρούν πως είναι μία ιδανική σχέση, κάτι που είναι εντελώς λάθος. Το κουνελάκι δεν του αρέσει καθόλου να το σηκώνεις από το έδαφος, τρομάζει πάρα πολύ. Επίσης, δεν του αρέσει καθόλου να το γυρνάς ανάσκελα στα πόδια σου και να το χαϊδεύεις, είναι στάση θανάτου αυτή και πρέπει να αποφεύγεται τελείως ενώ βλέπουμε να γίνεται συχνά με παιδιά. Δεν έχουν ιδέα πολλοί από κουνέλια που έχουν πάρει, απλά τα υιοθετούν για παιχνίδι στα παιδιά τους. Επίσης έχουμε σώσει ζώα που ήταν στα μπαλκόνια, μέσα σε κλουβιά, ανεπιθύμητα γιατί τα είχαν χρησιμοποιήσει και μετά δεν τα θέλανε ή που τα δέρνουνε κιόλας, ή περίμεναν απλά να πεθάνουν».

Η σωστή φροντίδα

«Το κρατάς περιορισμένο σε πάρκο ή κλουβί τους πρώτους έξι μήνες γιατί μέχρι τότε δεν μπορεί να γίνει σωστή εκμάθηση της τουαλέτας του και μετά τους έξι μήνες που το έχεις στειρώσει, ξεκινάς να του μάθεις εντολές μέσα στο κλουβί ώστε να μπορεί να κάνει την τουαλέτα του στα σωστά σημεία ώστε να μπορεί να βγαίνει έξω. Είναι δηλαδή εκπαιδεύσιμο ένα κουνέλι και αυτό πρέπει να γίνει σαφές. Είναι εξαιρετικά ευαίσθητο ζώο το κουνέλι. Μπορεί να πάθει ανακοπή ή εγκεφαλικό πολύ εύκολα, καθώς υπάρχουν επίσης και πολλές δυσκολίες στις ασθένειες του. Οι απόψεις διίστανται αν πρέπει να δίνεται εμβόλιο ή να γίνεται αποπαρασίτωση στα κουνέλια. Άλλοι κτηνίατροι υποστηρίζουν το ένα και άλλοι το άλλο. Πέρα από αυτό μάθαμε από ένα περιστατικό που μας έτυχε πως πρέπει όλα τα κουνέλια να κάνουν και μία προληπτική αγωγή υποχρεωτικά για το εγκεφαλοτόζωο που είναι ένα παράσιτο του κουνελιού και τώρα προσπαθούμε να βρούμε κι έναν τρόπο να αποφύγουμε και την pasteurella που είναι το «κρύωμα» του κουνελιού. Θέλουμε ως ομάδα να περνάει κάθε διασωσμένο κουνέλι από ένα πρωτόκολλο εξετάσεων και φροντίδας ώστε να μην έχουμε δυσάρεστες εξελίξεις μετά. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει τσιπάκι, όπως υπάρχει για άλλα κατοικίδια, επειδή είναι πολύ μεγάλο για τα κουνέλια αυτό που χρησιμοποιείται και θα πονούσε το κουνελάκι. Στο εξωτερικό βέβαια υπάρχει πολύ μικρό τσιπάκι, ειδικά για κουνέλια που αν το θέλει κάποιος το παραγγέλνει. Δυστυχώς, δεν υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο για τα κουνέλια στη χώρα μας. Το κουνέλι δεν αναφέρεται ρητά μέσα στα ζώα συντροφιάς ενώ είναι στην πραγματικότητα ένα ζώο συντροφιάς. Αυτό είναι το πρώτο μας πρόβλημα. Δεν αναφέρεται αλλά εννοείται. Εμείς ζητήσαμε να γίνει κάτι πιο συγκεκριμένο για κουνέλια με συγκεκριμένες προτάσεις αλλά δεν έγιναν αποδεκτές.»

Τι θα λέγατε σε κάποιον που θέλει να πάρει ένα κουνέλι; «Να υιοθετήσει και να μην αγοράσει. Δηλαδή να περάσει από μια κατάσταση που θα εκπαιδευτεί και θα μάθει κάποια πράγματα και καλό θα είναι να απευθυνθεί σε εμάς ώστε να του δώσουμε οδηγίες. Είτε σε εμάς, είτε από την Αθήνα που κάνουν επίσης πολύ καλή δουλειά. Τουλάχιστον για αυτές τις δύο πόλεις γνωρίσουμε. Σε άλλες πόλεις, αν κάποιος θέλει να πάρει ένα κουνελάκι θα πρέπει να δει πρώτα αν στην πόλη του υπάρχει εξειδικευμένος κτηνίατρος. Μάλιστα σε πολλούς που το λέμε, δεν το λαμβάνουν υπόψη τους επειδή μπορεί να θέλουν κουνέλι. Δεν τους ενδιαφέρει στην ουσία τι θα γίνει το κουνέλι, αλλά το παίρνουν επειδή το θέλουν, πιστεύοντας πως θα βρουν κάποτε κάπως έναν τρόπο να το πάνε σε κτηνίατρο που πολλές φορές βέβαια δεν γίνεται ποτέ.»

Τι λέει όμως η ομάδα σε εκείνους που δεν επιθυμούν να έχουν άλλο στο σπίτι τους ένα κουνελάκι; «Να επικοινωνήσει με κάποιον από αυτές τις ομάδες και να το φιλοξενήσει μέχρι να βρούμε νέο σπίτι, γιατί κι εμείς τα φιλοξενούμε σε σπίτια εθελοντών. Το πρόβλημα μας είναι ότι αντί να το φιλοξενήσουν όσο χρειάζεται, έχουμε ανθρώπους που θέλουν να το δώσουν αμέσως. Κι αν δεν το πάρουμε αμέσως, το δίνουνε όπου να’ ναι. Κι επίσης, κάποιοι τα τρώνε. Όταν λοιπόν μιλάμε για όπου να’ ναι, ναι το κουνέλι δεν βρίσκεται μόνο μπροστά στο ρίσκο της κακοποίησης, αλλά βρίσκεται και στο ρίσκο θανάτου.»

Γιατί να προτιμήσετε μία ομάδα Διάσωσης:

-Το κουνέλι θα έχει ήδη στειρωθεί και εμβολιαστεί.

-Η ομάδα διάσωσης θα σας δώσει οδηγίες για τη σωστή φροντίδα του κουνελιού

-Πριν το αποκτήσετε, θα μπορείτε να παρακολουθήσετε την συμπεριφορά του κουνελιού.

-Αν υιοθετήστε ένα κουνέλι, είναι σαν να διασώζετε δύο! Στην πραγματικότητα, ανοίγετε χώρο για τη διάσωση ενός νέου κουνελιού.

-Θα βρείτε κουνέλια κάθε ηλικίας, χρώματος και φύλου.

-Αν αποφασίσετε να υιοθετήσετε ένα ζευγάρι κουνελιών, είναι σίγουρο πως θα ζουν αρμονικά μεταξύ τους!