Περιβαλλοντικοί όροι για το έργο του Μουσείου Ολοκαυτώματος

Εγκρίθηκε από τον ΥΠΕΝ η εισήγηση, με συγκεκριμένους όρους για τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το έργο του Μουσείο Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη

Η απόφαση και οι όροι έγκρισης δημοσιεύτηκαν στη Διαύγεια, όπου μπορούν όλοι να ενημερωθούν για  τους όρους, τους περιορισµούς και τις κατευθύνσεις, που θα πρέπει να τηρούνται κατά την εξειδίκευση και υλοποίηση του σχεδίου, µε µέριµνα της αρχής σχεδιασµού.

Δείτε ολόκληρη την εισήγηση έγκρισης της ΣΜΠΕ από το ΥΠΕΝ: διαύγεια

Παρακάτω αναφέρουμε τα κυριότερα σημεία της:

 Συνοπτική περιγραφή του έργου

Η περιοχή εφαρµογής του Σχεδίου, είναι η περιοχή του ακινήτου του πρώην Εµπορικού Σταθµού Θεσσαλονίκης και σκοπός της τροποποίησης του ρυµοτοµικού, µε την υλοποίηση και ενοποίηση των κοινόχρηστων χώρων και τη ένταξη εντός του ακινήτου χρήσεων πολιτισµού και κοινωφελών δραστηριοτήτων, και ειδικότερα του Μουσείου Ολοκαυτώµατος, είναι η δηµιουργία ενός νέου υπερτοπικού κέντρου πολιτισµού και ενός τοπόσηµου για την πόλη. Η πολεοδοµούµενη περιοχή διαµορφώνεται στο σύνολο της από ένα (1) Οικοδοµικό Τετράγωνο (Ο.Τ) συνολικής έκτασης 3.337 τ.µ , το οποίο διαχωρίζεται από το υπόλοιπο τµήµα του Εµπορικού Σταθµού µε πεζόδροµο πλάτους 2µ. Το νέο Ο.Τ ρυµοτοµείται σύµφωνα µε το σχήµα του, όπως αυτό έχει καθοριστεί από την υλοποιηµένη ρυµοτοµία της περιοχής και τις πράξεις απαλλοτρίωσης που έχουν συντελεστεί. Για την περιοχή του σχεδίου προτείνεται να ισχύσουν οι χρήσεις του άρθρου 4 του από 23.2.87 Π.∆/γµατος , ενός πολεοδοµικού κέντρου και συγκεκριµένα η χρήση: πολιτιστικά κτίρια και εν γένει πολιτιστικές εγκαταστάσεις, ενώ εξαιρούνται όλες οι υπόλοιπες προβλεπόµενες από την κατηγορία πολεοδοµικό κέντρο, χρήσεις.

Διαβάστε: Μουσείο Ολοκαυτώματος: Mάθαμε τα πάντα για το έργο που θα αλλάξει την πόλη Προβλεπόµενοι όροι δόµησης: Σ.∆: 2,4 Επιτρεπόµενη Κάλυψη: 40% Μέγιστο επιτρεπόµενο ύψος: 32µ, ως ειδικό κτίριο Πρασιά: 6µ  Όροι, περιορισµοί και κατευθύνσεις για την προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος που πρέπει να συνοδεύουν την έγκριση του σχεδίου

Για την πληρέστερη προστασία και την ορθολογική διαχείριση του περιβάλλοντος, η τροποποίηση του ρυµοτοµικού σχεδίου στην εν λόγω περιοχή, η οποία προβλέπει κυρίως την δηµιουργία του Μουσείου Ολοκαυτώµατος, θα πρέπει να συνοδεύεται από τους όρους, τους περιορισµούς και τις γενικές κατευθύνσεις που ακολουθούν.

1. Η χρονική οργάνωση και η εξειδίκευση του σχεδιασµού των έργων του προγράµµατος θα πρέπει να λάβει υπόψη τον όγκο εκσκαφών και επιχώσεων που θα απαιτηθούν και να προβλέψει κατάλληλους τρόπους εξισορρόπησης του ισοζυγίου χωµατισµών.

 2. Στα πλαίσια της δηµιουργίας µια ευρύτερης περιοχής πολιτισµού να επιδιωχθεί η λειτουργική διασύνδεση των κτισµάτων, των υποδοµών και των ελεύθερων χώρων καθώς και η προσαρµογή των έργων στο ευρύτερο περιβάλλον. Να ληφθεί µέριµνα για την αισθητική ενσωµάτωση του κτιρίου στο περιβάλλον της περιοχής και να εκπονηθεί µελέτη αποτίµησης του τοπίου.

3. Βασική κατεύθυνση της περιοχής µελέτης είναι και η δηµιουργία νέων ελεύθερων χώρων και η αναβάθµιση των υφιστάµενων κοινόχρηστων χώρων της περιοχής. Προτείνεται να επιδιωχθεί η µεγιστοποίηση της συµβολής του δηµιουργούµενου πρασίνου στη βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών στις ευρύτερα επηρεαζόµενες περιοχές. Για το λόγο αυτό, είναι απαραίτητη η υιοθέτηση περαιτέρω µέτρων, έργων και δράσεων, στις ακόλουθες κατευθύνσεις:  Λεπτοµερής µελέτη για την επιλογή των χαρακτηριστικών της φύτευσης και εκπόνηση φυτοτεχνικής µελέτης στις ΜΠΕ που θα υποβληθούν, όπου απαιτείται, για κάθε επιµέρους έργο. Μέσω των φυτοτεχνικών µελετών να προσδιορίζεται µε λεπτοµέρεια το είδος και η πυκνότητα εγκατάστασης δένδρων και θάµνων, το είδος του γρασιδιού, το πρόγραµµα άρδευσης κ.ά., µε τρόπο που να επιτυγχάνονται οι επόµενες κατευθύνσεις: − Μεγιστοποίηση της φυλλικής επιφάνειας. − Ελαχιστοποίηση αναγκών άρδευσης. Πέραν των µέτρων για την αξιοποίηση των οµβρίων και τον περιορισµό των απωλειών, θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια σε επίπεδο επιλογής ειδών, ώστε οι ανάγκες άρδευσης να είναι περιορισµένες. Συνεκτικότητα χώρων πρασίνου, ώστε οι πράσινες εκτάσεις να αποτελέσουν ένα κατά το δυνατόν ενιαίο και πάντως συνεκτικό δίκτυο Να τεθούν ενιαίοι κανόνες και πρακτικές συντήρησης του πρασίνου, καθώς και να προλαµβάνονται φαινόµενα υποβάθµισης ή εγκατάλειψης των κοινόχρηστων χώρων. Για τα ζητήµατα αυτά θα πρέπει να περιληφθούν λεπτοµερείς προτάσεις στη ΜΠΕ του έργου.

4. Το ακίνητο βρίσκεται στο περιβάλλον χαρακτηρισµένων ιστορικών διατηρητέων µνηµείων αρµοδιότητας ΥΠΠΟΑ (τέσσερα κτίρια Εµπορικού Σταθµού Θεσσαλονίκης και τέσσερα κτίρια του συγκροτήµατος «Μύλος Χατζηγιαννάκη- Αλτιναλµάζη»). Για το λόγο αυτό να ληφθεί ιδιαίτερη µέριµνα στη χωροθέτηση και το σχεδιασµό νέων εγκαταστάσεων. Ειδικότερα : i. Το νέο κτίσµα να χωροθετηθεί στη µεγαλύτερη δυνατή απόσταση από τα µνηµεία, προβλέποντας ενδιάµεσο χώρο µε πράσινο υψηλής φύτευσης κατόπιν µελέτης που θα υποβληθεί στο ΥΠΠΟΑ για έλεγχο. ii. Η αρχιτεκτονική µελέτη να υποβληθεί εκτός των άλλων και στο ΥΠΠΟΑ για έλεγχο. iii. Όλες οι απαιτούµενες εκσκαφικές εργασίες να πραγµατοποιηθούν υπό την εποπτεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλεως Θεσσαλονίκης. Σε περίπτωση εντοπισµού αρχαίων, οι εργασίες να διακοπούν και να ακολουθήσει σωστική ανασκαφική έρευνα, η οποία θα βαρύνει εξ ολοκλήρου τον προϋπολογισµό του έργου, σύµφωνα µε τα αναφερόµενα στο ν. 3028/2002

• Η κρισιµότητα της κυκλοφοριακής αναδιοργάνωσης στο πλαίσιο του προγράµµατος δηµιουργίας ενός Μουσείου στο εν λόγω ακίνητο, καθιστά επιβεβληµένη στην ΜΠΕ του, τη σύνταξη εξειδικευµένης κυκλοφοριακής µελέτης και µελέτης στάθµευσης καθώς και προσβασιµότητας του κοινού , για την ελαχιστοποίηση των δυσχερειών στο σύνολο της περιοχής επιρροής. Ειδικότερα να µελετηθούν: i. Η υλοποίηση εύρυθµης διάταξης ελεγχόµενης εισόδου/εξόδου προς τους χώρους επί της οδού Κωλέττη ii. Η πρόβλεψη για την εξασφάλιση επαρκών χώρων στάθµευσης εντός των εγκαταστάσεων iii. Η µέριµνα/πρόταση για τη λειτουργία γραµµής δηµόσιας συγκοινωνίας µε κοντική στάση στην υπόψη περιοχή. 6. Η ενεργειακή αποτελεσµατικότητα του νέου κτιρίου Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να ενσωµατωθούν επιλογές και µέτρα στις ακόλουθες κατευθύνσεις: Μεγιστοποίηση της ενεργειακής αποδοτικότητας του, µε κατάλληλη θέση και διαστασιολόγηση των ανοιγµάτων, µονώσεις υψηλής απόδοσης, µείωση απωλειών στις εισόδους – εξόδους κ.ά. ∆ιερεύνηση της δυνατότητας αξιοποίησης καινοτόµων µεθόδων µείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης κατά τη λειτουργία των κτιρίων, όπως η ανταλλαγή θερµότητας µε το έδαφος, η «πράσινη» στέγη κ.ά. Ηλεκτροµηχανολογικές επιλογές που θα χαρακτηρίζονται από µεγιστοποίηση της ενεργειακής αποτελεσµατικότητας, όπως δυνατότητα κλιµατισµού µόνο µε εξωτερικό αέρα (free cooling), αυξηµένοι συντελεστές απόδοσης στις κεντρικές κλιµατιστικέςµονάδες, αξιοποίηση δυναµικής ενέργειας στους υδραυλικούς ανελκυστήρες κ.ά. Χρήση φωτιστικών σωµάτων και λαµπτήρων υψηλής απόδοσης, παράλληλα µε ρύθµιση στα κατάλληλα επίπεδα φωτισµού. Αξιοποίηση των πλέον σύγχρονων εξελίξεων στα συστήµατα διαχείρισης κτιρίων (building management systems, BMS), ώστε να επιτυγχάνεται λεπτοµερής έλεγχος και ρύθµιση των συνθηκών θερµοκρασίας – υγρασίας στο επίπεδο της µικρότερης χωρικής ενότητας του εσωτερικού των κτιρίων µε τη λιγότερη κάθε φορά κατανάλωση ενέργειας.

  Παρακολούθηση των σηµαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την εφαρµογή του σχεδίου Να ενσωµατωθεί ένας συστηµατικός τρόπος συλλογής των απαραίτητων στοιχείων, µε βάση λεπτοµερές πρόγραµµα παρακολούθησης των σηµαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την εφαρµογή του σχεδίου. Η συλλογή και επεξεργασία των στοιχείων για την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων θα πρέπει να διεξάγεται σε ετήσια τουλάχιστον βάση. Στη διάρκεια του έτους µπορούν να συλλέγονται στοιχεία σε τακτικότερη βάση, ώστε να καθίσταται δυνατή η αποτύπωση τάσεων µε συντοµότερη χρονική εξέλιξη. Ως βασικά µεγέθη της παρακολούθησης θα χρησιµοποιούνται περιβαλλοντικοί δείκτες, οι οποίοι θα αντιπροσωπεύουν µε περιεκτικό τρόπο σηµαντικές πτυχές των εξελίξεων ως προς το περιβάλλον. Να εξεταστεί η δυνατότητα εγκατάστασης σταθµού µέτρησης ποιότητας της ατµόσφαιρας στην οροφή του κτιρίου που να εξυπηρετεί τόσο τις ανάγκες προστασίας του περιβάλλοντος της πόλης όσο και πιθανά προγράµµατα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που θα µπορούσαν να ενταχθούν στο πλαίσιο λειτουργίας της εγκατάστασης. Ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, να καταγράφονται οι ακόλουθοι δείκτες. ∆είκτες πληθυσµού. Αναφέρονται στον αριθµό των ατόµων που επισκέπτονται ή εργάζονται στο νέο κτίριο, στο µέσο χρόνο παραµονής τους και στις εποχιακές διακυµάνσεις. ∆είκτες κυκλοφοριακής λειτουργίας, όπως βαθµός πληρότητας του χώρου στάθµευσης, βαθµός κορεσµού κρίσιµων οδών, κά. Στο εν λόγω θέµα θα πρέπει επίσης να αναφέρονται πληροφορίες για τα έργα και τις δράσεις βελτίωσης της κυκλοφοριακής λειτουργίας της περιοχής που υλοποιήθηκαν κατ΄ του εφαρµογή του όρου 5 της ενότητας Γ της παρούσας εισήγησης. ∆είκτες πρασίνου. Αναφέρονται στην έκταση του υλοποιηθέντος πρασίνου και στα ποσοστά υψηλού, µικτού και χαµηλού πρασίνου. ∆είκτες περιβαλλοντικών επιδόσεων. Αναφέρονται στις βελτιώσεις που επιφέρει η εφαρµογή των όρων της παρούσας απόφασης και άλλων περιβαλλοντικών πρακτικών στους τοµείς της διαχείρισης στερεών αποβλήτων (π.χ. ποσότητες απορριµµάτων συνολικά, ποσοστό ανακύκλωσης συνολικά και ανά ρεύµα, ποσοστά διαλογής στην πηγή, και επιτόπου διαχείρισης πράσινων αποβλήτων κ.ά.), της διαχείρισης νερού (συνολική κατανάλωση νερού για ύδρευση, µεγέθη άρδευσης µε ποσοστό συµµετοχής επαναξιοποιούµενων όµβριων υδάτων, κ.ά.), της κατανάλωσης ενέργειας (ηλεκτρισµός, καύσιµα, συνολικά και κατά κεφαλήν µεγέθη) σε σύγκριση µε τυπικούς µέσους όρους. Οι τιµές των δεικτών και άλλων µεγεθών της παρακολούθησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, θα πρέπει να αποτυπώνονται σε ετήσια έκθεση, στην οποία θα περιλαµβάνονται η επεξεργασία και αξιολόγηση των σχετικών αποτελεσµάτων, καθώς και οι προτάσεις για διορθωτικές ενέργειες που ενδεχοµένως να απαιτούνται. Η έκθεση αυτή να δηµοσιοποιείται µέσω διαδικτύου.