Η πόλη των χαμένων μνημείων και ευκαιριών;
Ένας αρχαϊκός ναός στο κέντρο της Θεσσαλονίκης ετοιμάζεται να ξαναθαφτεί. Ακούγεται αδιανόητο.
Λέξεις: Κρίτων Αρσένης, Πολεοδόμος, Οικονομολόγος, Ευρωβουλευτής (2009-2014)
Ένας αρχαϊκός ναός στο κέντρο της Θεσσαλονίκης ετοιμάζεται να ξαναθαφτεί. Ακούγεται αδιανόητο. Ποια είναι η δικαιολογία; Η ανάδειξη του μνημείου είναι ακριβή. Αλήθεια, τι μας θυμίζει; Μα, αν δεν κάνω λάθος, αυτός ήταν ο λόγος που χάθηκε μέρος του ανακτόρου του Γαλερίου κάτω από οκταόροφες πολυκατοικίες την δεκαετία του ’60. Αυτός ήταν ο λόγος που με τον ίδιο τρόπο και την ίδια εποχή χάθηκε οριστικά ο Ιππόδρομος της Θεσσαλονίκης, μνημείο μνήμης όσο και ιστορίας της πόλης καθώς εκεί είχαν σφαγιαστεί χιλιάδες Θεσσαλονικείς από τον Θεοδόσιο – αλήθεια μνημείο για τα θύματα αυτά πότε θα κάνουμε; Αυτός ήταν ο λόγος που το 2005 χάθηκαν οι δυο μεγάλες καμαρόσκεπες δεξαμενές του Μεγάλου Κωνσταντίνου στην Ολυμπιάδος. Αντίστοιχη θα ήταν η λογική για την καταστροφή του ελληνιστικού ναού του Σέραπι, που διατηρούσε ανέπαφη την κρύπτη του και πιθανά βρισκότανε στην πλατεία Αντιγονιδών. Ίσως να εφάπτονταν και με τον αρχαϊκό ναό που η εφορεία αρχαιοτήτων της πόλης ζητά να καταχωθεί και ας είμαστε ειλικρινείς…να χαθεί για πάντα.
Είναι η Θεσσαλονίκη η πόλη των χαμένων μνημείων; Η φτωχομάνα που από ένδεια δεν μπορεί να σώσει τα μνημεία της; Και αν όλα τα προηγούμενα ήταν για κάποιους λιγότερα σημαντικά – επειδή ήταν ρωμαϊκά ή μη θρησκευτικά βυζαντινά, τώρα έχουμε έναν αρχαϊκό ναό του 6ου αιώνα π.χ. με πολλά αρχιτεκτονικά μέλη να διατηρούνται σε καλή κατάσταση. Ποιος μπορεί να τεκμηριώσει επιστημονικά ότι δεν πρέπει να μείνει στην επιφάνεια και να είναι επισκέψιμος; Υπάρχει κάποιο μνημείο της πόλης που να καταχώθηκε και να αποκαλύφθηκε αργότερα;
Να κρατήσουμε στην επιφάνεια τα δώρα που μας προσφέρει αυτή η πόλη από το πλούσιο παρελθόν της. Αν η ένδεια είναι ο λόγος να τα θάψουμε, ας δούμε τι κάνουν άλλοι σε αυτή την περίπτωση.
Η Αίγυπτος, από όπου είχε έρθει στην Ελλάδα ο Σεράπις, έχασε τον τουρισμό της μετά την αραβική άνοιξη και την βίαιη καταστολή της. Για να ξανακερδίσει τους τουρίστες της, έχει επιδοθεί σε αγώνα δρόμου για νέες αρχαιολογικές ανακαλύψεις. Η ένδεια γίνεται εκεί λόγος ανάδειξης και όχι κατάχωσης μνημείων.
Το μνημείο αυτό της πόλης πρέπει να αναδειχθεί και η αρχαιολογική έρευνα να επεκταθεί. Συν τω χρόνω και τα άλλα τμήματά του θα αποκαλυφθούν. Πιθανότατα θα βρούμε και άλλα μνημεία στην υποβαθμισμένη αυτή σήμερα γωνιά του κέντρου, που λέγεται ότι ήταν η περιοχή των αρχαίων ιερών. Θα δημιουργηθεί έτσι ένας νέος αρχαιολογικός πόλος έλξης στην πόλη. Αν γίνει ο ναός επισκέψιμος και συνεχίσει η αρχαιολογική έρευνα, αυτή η όμορφη γειτονία με τα πολλά διατηρητέα κτίσματα έχει την ευκαιρία να ανακτήσει μέρος της χαμένης της αίγλης και ποιότητας ζωής. Είναι μια ευκαιρία για την πόλη. Ας την αδράξουμε.
