Παύλου Μελά: Ή τώρα ή ποτέ
Καιρός να γίνει κάτι επιτέλους και να βάλουν όλες οι απόλυτες φωνές λίγο νερό στο κρασί τους. Δεν χρειαζόμαστε ακόμη ένα άγονο και έρημο τοπίο στην πόλη. Ο χρόνος εξαντλείται και το ανοικτό παράθυρο της αξιοποίησης του Στρατοπέδου κινδυνεύει να κλείσει για πάντα.
Μικροπολιτικές σκοπιμότητες, στείρες αντιπαραθέσεις και μια αέναη προσκόλληση στο ασυμβίβαστο αίτημα του Ή όλα ή τίποτα θα έπρεπε ήδη να μας έχει διδάξει πολλά. Παρόλα αυτά ο πόλεμος συνεχίζεται εντός του Δημοτικού Συμβουλίου στον Δήμο Παύλου Μελά από μια μικρή μερίδα της αντιπολίτευσης που επιμένει στο κλασικό μότο που δεν έχει βγάλει πουθενά χρόνια τώρα. Το πλήρωμα του χρόνου όμως έχει φθάσει.
Αν μέχρι τις 10 Ιανουαρίου δεν κατατεθεί το σχέδιο του δήμου και της Περιφέρειας προς χρηματοδότηση στα νέα ΕΣΠΑ 2017-2020, το πλοίο θα σαλπάρει και η ευκαιρία να αποδοθεί το Στρατόπεδο Παύλου Μελά (στο μεγαλύτερο μέρος) προς δημόσια χρήση θα χαθεί. Κονδύλι ύψους δέκα εκατομμυρίων ευρώ έχει εξασφαλιστεί μέσα από το νέο ΕΣΠΑ για την ανάπλαση του χώρου του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά, έχει δηλώσει ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας. Και το ποσό μπορεί να φτάσει τα 20 εκ. στο σύνολο της χρηματοδότησης αν το έργο ξεκινήσει επιτέλους. Η αξιοποίηση του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά απασχολεί τους πολίτες της Δυτικής Θεσσαλονίκης τα τελευταία 20 χρόνια. Καιρός να γίνει κάτι επιτέλους και να βάλουν όλες οι απόλυτες φωνές λίγο νερό στο κρασί τους. Δεν χρειαζόμαστε ακόμη ένα άγονο και έρημο τοπίο στην πόλη. Ήδη τα πανέμορφα διατηρητέα κτίρια που βρίσκονται εντός του καταρρέουν, ενώ διάφορες εστίες φωτιάς ανάβουν σε συχνή βάση αποτελειώνοντας ό,τι έχει απομείνει όρθιο.
Αλλά για να καταλάβουμε για ποιο πράγμα μιλάμε και να μην ακούγονται κορώνες περί ξεπουλήματος του δημόσιου χώρου, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ας αφήσουμε τα νούμερα να μιλήσουν. Έχουμε μάθει πλέον όλοι πόσο δύσκολο είναι να ξεκαθαρίσει το ιδιοκτησιακό τοπίο στα Στρατόπεδα της πόλης. Τουλάχιστον στο συγκεκριμένο Στρατόπεδο η παραχώρηση του μεγαλύτερου μέρους του είναι εφικτή. Ας έρθουν σε μια συμφωνία τώρα που η Περιφέρεια προσπαθεί να προλάβει τα ΕΣΠΑ 2014-20120 με κατάθεση μελέτης για χρηματοδότηση με 10 εκ. ευρώ ώστε να παραχωρηθούν συνολικά 283 στρέμματα στον Δήμο Παύλου Μελά. Η συνολική έκταση του Στρατοπέδου είναι 344 στρέμματα. Από αυτά τα 8 έχουν ήδη παραχωρηθεί στην Εκκλησία και αυτό έχει τελειώσει. Η Εκκλησία ήδη έχει περιφράξει την ιδιοκτησία της.
Από τα υπόλοιπα το Υπουργείο Αμύνης διεκδικεί 52 στρέμματα εκ των οποίων τα 27 είναι δασύλιο που προφυλάσσεται δια νόμου από οποιαδήποτε μετατροπή του σε οικοδομήσιμο οικόπεδο και θα παραμείνει ως έχει ανοικτό στους δημότες και τα υπόλοιπα 25 θα κατασκευαστούν διώροφες στρατιωτικές κατοικίες με τους ανάλογους κοινόχρηστους χώρους (πράσινο, πεζόδρομοι). Δηλαδή σύμφωνα με τον συντελεστή δόμησης (0.8 στο σύνολο των 52 στρεμμάτων), το καλυμμένο τμήμα θα αντιστοιχεί σε ένα σύνολο 12 στρεμμάτων, σύμφωνα με πληροφορίες από μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου. Αυτό θα είνια και το χειρότερο σενάριο στο οποίο προτίθεται να συμφωνήσει το δημοτικό Συμβούλιο που κληθεί σε συνεδρίαση την άλλη εβδομάδα.
Ο Δήμος προσπαθεί ακόμη και τελευταία στιγμή να πετύχει μείωση του οικοδομήσιμου τμήματος που διεκδικεί ο στρατός, αλλά ο τελικός σκοπός είναι να μη χαθεί η καταληκτική προθεσμία της 10ης Ιανουαρίου για τη μελέτη και χαθούν τα ΕΣΠΑ που σημειωτεόν είναι τα τελευταία που κατευθύνονται προς την Ελλάδα. Αν δεν συμβεί αυτό και η συμφωνία μεταξύ Κυβέρνησης Υπουργείου Αμύνης και Δήμου Παύλου Μελά. Στην διαφορετική περίπτωση το Στρατόπεδο κινδυνεύει να έχει την τύχη του Ελληνικού στην Αθήνα, αφού θα περάσει στο Ενιαίο Ταμείο Εθνικής Άμυνας (Ε.Τ.Ε.Α.) σύμφωνα με τον Ν. 4407/16 και θα τεθεί προς πώληση, με τον Δήμο να πρέπει να πληρώσει πλέον το 5% της αντικειμενικής αξίας του Στρατοπέδου για να περάσει στην κυριότητά του, πράγμα που αυτή τη στιγμή γίνεται με δωρεάν παραχώρηση του Υπουργείου. Και λεφτά ως γνωστόν δεν υπάρχουν.
Η μελέτη που θα κατατεθεί προς υλοποίηση μέσω ΕΣΠΑ αφορά στη δημιουργία ενός Μητροπολιτικού Πάρκου με αποκλειστικότητα χρήσης για δράσεις αθλητισμού και πολιτισμού με αύξηση του υφιστάμενου πρασίνου. Συγχρόνως θα γίνει πλήρης αποκατάσταση των διατηρητέων κτιρίων αλλά και κατεδάφιση των επικίνδυνων και ετοιμόρροπων κτιρίων-αποθηκών που δεν έχουν χαρακτηρισμό διατηρητέου. Τελευταίες προσπάθειες κάνει ο Δήμος για μείωση όσο το δυνατόν του οικοδομήσιμου τμήματος που θα παραμείνει στην ιδιοκτησία του Υπουργείου Άμυνας.
Προσωπική μου άποψη να εξαντλήσει τα περιθώρια αλλά να έρθει σε άμεση συμφωνία ακόμη και αποδεχόμενος το χειρότερο σενάριο (της οικοδόμησης των 25 στρεμμάτων). Ακόμη κι αυτό το σενάριο αφήνει 283 στρέμματα (συν τα 27 του δασύλιου) για την κατασκευή ενός τεράστιου Μητροπολιτικού Πάρκου πρασίνου, ιδιοκτησία ουσιαστικά όλων των πολιτών του Πολεοδομικού συγκροτήματος, που θα αλλάξει το πρόσωπο της Δυτικής Θεσσαλονίκης. Ο χρόνος εξαντλείται και είναι κρίμα να χαθεί άλλη μια ευκαιρία για την πόλη στο βωμό της μικροπολιτικής. Οι συμβιβαστικές λύσεις δεν είναι κατ΄ανάγκη βδελυρές.
Διαβάστε ακόμη: Η μη γέννηση ενός Μητροπολιτικού Πάρκου. 10 χρόνια διεκδικήσεων, 10 χρόνια…
Η ανακοίνωση από το γραφείο του δημάρχου Δημήτρη Δεμουρτζίδη του Δ. Παύλου Μελά κάνει μια σύνοψη του ιστορικού της διεκδίκησης τα τελευταία 2,5 χρόνια.
“Η νέα διοίκηση του Δήμου Παύλου Μελά, διαπραγματευτήκε δια ζώσης, δια αλληλογραφίας, και μέσα από δράσεις και κινητοποιήσεις τα τελευταία δυόμιση χρόνια και με τις τρεις τελευταίες Κυβερνήσεις και τον αρμόδιο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Διαπραγματευτήκαμε την παραχώρηση του συνόλου των 344.000 τ.μ. του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά και με στόχο τη δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου για όλη την πυκνοκατοικημένη Δυτική Θεσσαλονίκη, χωρίς επιπλέον δόμηση και με αξιοποίηση μόνο των υφιστάμενων ιστορικών κτιρίων για χρήσεις πολιτισμού, πρασίνου, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και αναψυχής. Λίγες μέρες πριν αναλάβουμε τη Διοίκηση του Δήμου είχε υπογραφεί το Πρακτικό της Συμφωνίας από τη Διοικητική Επιτροπή του ΤΕΘΑ, σύμφωνα με το οποίο 283.940 τ.μ. παραχωρούνται στο Δήμο Παύλου Μελά για 49 χρόνια, 8.000 τ.μ. παραχωρούνται κατά χρήση στη Μητρόπολη Νεαπόλεως-Σταυρουπόλεως και 52.360 τ.μ. τα διατηρεί στην ιδιοκτησία του το ΤΕΘΑ για κατασκευή στρατιωτικών κατοικιών. Τους πρώτους 4-5 μήνες της Διοίκησης του Δήμου και με Συγκυβέρνηση της χώρας από τη Ν.Δ-ΠΑΣΟΚ ζητήσαμε περισσότερο χρόνο από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας για να ενημερωθούμε για τους όρους της συμφωνίας, και εφόσον διαφαίνονταν ότι σύντομα θα έχουμε εκλογές και Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, απ’ όπου υπήρχε δέσμευση για καθολική απόδοση του πρώην στρατοπέδου στο Δήμο Παύλου Μελά για δημιουργία υπερτοπικού πάρκου.
Η πρώτη Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ορίσθηκε στις 27-01-2015 και επιδιώξαμε το συντομότερο δυνατό επαφή για την επίλυση του θέματος. Στις 26-02-2015 έγινε σύσκεψη στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας με το νέο ΑΝΥΕΘΑ κ. Κώστα Ήσυχο, παρουσία των Βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ κ. Δέσποινας Χαραλαμπίδου, κ. Αλέξανδρου Τριανταφυλλίδη, του Δημάρχου Παύλου Μελά κ. Δημήτρη Δεμουρτζίδη και του Αντιδημάρχου Περιβάλλοντος-Ανακύκλωσης και Πρασίνου κ. Αθανάσιου Λαζαρίδη. Αρχικά ο ΑΝΥΕΘΑ ήταν θετικός στη μείωση των τ.μ. που θα έμεναν στον στρατό απο 52.360τ.μ. σε 30.000τ.μ. ή και στην ανεύρεση τέτοιου εφάμιλλης έκτασης εκτός στρατοπέδου (υπάρχει σχετικό έγγραφο), μερικές μέρες αργότερα μας ενημέρωσε προφορικά ότι του αφαιρέθηκε η σχετική αρμοδιότητα και ότι ισχύουν τα 52.360 τ.μ. υπό πολεοδόμηση. Σε σχετική πρόταση του Δήμου Παύλου Μελά στις 12-03-2015 προς τον ΑΝΥΕΘΑ κ. Κώστα Ήσυχο, για την εξολοκλήρου παραχώρηση, δεν πήραμε ποτέ απάντηση. Στις επόμενες ημέρες ακολούθησε επίσημο έγγραφο, όπου μας ενημέρωναν από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας ότι ισχύουν τα 52.360 τ.μ.
Με παρότρυνση του Δήμου Παύλου Μελά κατατέθηκε στις 01-04-2015 ερώτηση από 51 Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ για την καθολική απόδοση των πρώην στρατοπέδων στις τοπικές κοινωνίες, χωρίς να δοθεί απάντηση από τον αρμόδιο Υπουργό κ. Πάνο Καμμένο. Στις 25-05-2015 κατατέθηκε όμως από το Δήμο Παύλου Μελά εκ νέου πρόταση στον αρμόδιο Υπουργό κ. Πάνο Καμμένο για την εξολοκλήρου παραχώρηση του πρώην στρατοπέδου και η απάντηση ήταν πάλι αρνητική. Στις 18-07-2015 ανέλαβε ΑΝΥΕΘΑ ο κ. Δημήτρης Βίτσας, που και αυτός μας ξεκαθάρισε, ότι για να προχωρήσει η παραχώρηση πρέπει να διατηρηθούν στην ιδιοκτησία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας τα 52.360 τ.μ., Επιπλέον από το Υπουργείο κατέστη σαφές ότι τα 8.000τ.μ. που παραχωρήθηκαν στην Μητρόπολη Νεαπόλεως – Σταυρουπόλεως ήταν οριστικά και αμετάκλητα, διότι εκεί είχε ολοκληρωθεί υπογραφή της ανάλογης σύμβασης.
Στους επόμενους μήνες οι υπηρεσίες του Δήμου Παύλου Μελά έχοντας την πολιτική καθοδήγηση ετοίμασαν ολοκληρωμένο Στρατηγικό Σχέδιο ανάπλασης του στρατοπέδου σε χώρο πρασίνου, ανατέθηκε και ολοκληρώθηκε το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο, η Γεωλογική Μελέτη και η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, προκειμένου να υπάρχει η σχετική ετοιμότητα για χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ 2014-2020.
Έγιναν πολλές συναντήσεις με το Διευθυντή του ΤΕΘΑ Υπ/γο κ. Γιώργο Σταθιά και δύο μάλιστα με παρουσία των αρχηγών των Δημοτικών Παρατάξεων, αλλά τα 52.360 τ.μ. ήταν απαράβατος όρος για να προχωρήσει η παραχώρηση. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στις 10-05-2016 αναγνωρίζοντας την εμβέλεια και τη σημασία της αξιοποίησης του Παύλου Μελά, αλλά και τις αναπτυξιακές δυνατότητες που μπορεί να επιφέρει στο σύνολο της μητροπολιτικής περιοχής, δεσμεύτηκε να χρηματοδοτήσει με 10.000.000 ευρώ την πρώτη φάση ανάπλασης του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά μέσα από το πρόγραμμα ΟΧΕ-ΒΑΑ Θεσσαλονίκης του ΕΣΠΑ 2014-2020 και προκειμένου ν’ αποδοθεί ο χώρος του πρώην στρατοπέδου σε κοινή χρήση.
Εντωμεταξύ ψηφίστηκε ο Νόμος 4407/2016, (ΦΕΚ 134/Α/26-07-2016) για το νέο Ταμείο Αξιοποίησης Ακίνητης Περιουσίας Ενόπλων Δυνάμεων, όπου αν ένας Δήμος θέλει να του παραχωρηθεί οποιαδήποτε έκταση πρέπει συν όλα τα άλλα να καταβάλει και το 5 τις εκατό επί της αντικειμενικής αξίας του οικοπέδου, πράγμα αδύνατο για οποιονδήποτε Δήμο. Παράλληλα στις 10-06-2016 κατατέθηκε ερώτηση 12 Βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ για την παραχώρηση και αξιοποίηση του στρατοπέδου Παύλου Μελά, όπου σύμφωνα με τους Βουλευτές δεν τίθεται θέμα και ένσταση για τα 52.360 τ.μ. που κρατάει ο Στρατός, ούτε για τα 8.000 τ.μ. που παραχωρήθηκαν στη Μητρόπολη, παρά μόνο για το γεγονός καθυστέρησης υπογραφής της Σύμβασης θα χαθεί η χρηματοδότηση ενός ώριμου έργου.
Στις 30 Ιουνίου 2016 γίνεται σύσκεψη στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, όπου παρευρίσκονται ο ΥΕΘΑ Πάνος Καμμένος, ο ΑΝΥΕΘΑ κ. Δημήτρης Βίτσας, οι Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κ. Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, ο κ. Τάσος Κουράκης, ο κ. Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης, ο κ. Σωκράτης Φάμελλος, ο Βουλευτής των ΑΝΕΛ κ. Γιώργος Λαζαρίδης, ο Βουλευτής της Ν.Δ. κ. Κώστας Γκιουλέκας, ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Κώστας Γιουτίκας, ο Δήμαρχος Παύλου Μελά κ. Δημήτρης Δεμουρτζίδης και ο Αντιδήμαρχος κ. Αθανάσιος Λαζαρίδης και αποφασίσθηκε η άμεση παραχώρηση του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά στον ομώνυμο Δήμο με τους έως τότε όρους, διαφορετικά οποιαδήποτε άλλη συζήτηση παραχώρησης θα γίνονταν με τις διατάξεις του νέου Νόμο 4407/2016.
Σήμερα βρισκόμαστε ένα βήμα πριν την ολοκλήρωση της Συμφωνίας, Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας διατηρεί 52.360 τ.μ. που προτείνεται να πολεοδομηθούν με συντελεστή δόμησης 0.8, από τα οποία 27.000 τ.μ. περίπου είναι δασύλλιο και στα υπόλοιπα 25.000 τ.μ. θα κατασκευαστούν οι στρατιωτικές κατοικίες με τους ανάλογους κοινόχρηστους χώρους (πράσινο, πεζόδρομοι). Στα υπόλοιπα 283.940 τ.μ. ξεκινάνε άμεσα οι ενέργειες κατεδάφισης των επικίνδυνων και ετοιμόρροπων κτιρίων (συνολικά 21) και μέσα από τις ΟΧΕ-ΒΑΑ Θεσσαλονίκης του ΕΣΠΑ 2014-2020 προγραμματίζονται εργασίες ανάπλασης, όπου φυσικά δεν περιλαμβάνονται εμπορικά κέντρα και νέα οικοδόμηση, παρά μόνο χρήσεις Πρασίνου, Πολιτισμού και Αναψυχής.
Αν δεν προχωρήσει σήμερα η παραπάνω συμφωνία, χάνεται η ευκαιρία χρηματοδότησης και άμεσης απόδοσης του χώρου στους δημότες. Ειδάλλως το στρατόπεδο Παύλου Μελά συνεχίζει να απαξιώνεται και να καταστρέφονται τα ιστορικά του κτίρια, περνάει στο νέο Ταμείο Αξιοποίησης Ακίνητης Περιουσίας Ενόπλων Δυνάμεων βάσει του Νόμου 4407/2016 και καταλήγει με συνοπτικές διαδικασίες στον ανάλογο ανάδοχο με κίνδυνο την πλήρη οικοδόμησή του .
Σήμερα η απόδοση του στον Δήμο αποτελεί την μόνη εγγύηση για την δημιουργία ενός Μητροπολιτικού πάρκου 311 στρεμμάτων (284+27) για όλους τους πολίτες.
Γι’ αυτό λοιπόν όσοι πραγματικά ενδιαφέρονται σήμερα για το μέλλον του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά, ας αναλογιστούν τη σημερινή κατάσταση που βρίσκεται η χώρα μας, την κρισιμότητα του χρόνου για το καλό του τόπου μας και ας μην αρκεστούν μόνο στις εύκολες καταγγελίες και άκαιρες ιδεοληψίες που οδηγούν σε αδιέξοδα.