Ο πλανήτης στις κάλπες: Αυτές είναι οι κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις για το 2024

Το 2024 φαίνεται να είναι η “μητέρα των μαχών” των τελευταίων ετών όσον αφορά τις εκλογικές αναμετρήσεις. Περισσότερες από 70 εκλογικές αναμετρήσεις σε πάνω από 50 χώρες αναμένεται να διεξαχθούν, με συνολικά τους ανθρώπους που θα προσέλθουν στις κάλπες να είναι άνω του μισού πληθυσμού της Γης.

Μερικές από τις εκλογές που αναμένεται να διεξαχθούν έχουν ήδη νικητή, όπως ο Βλαντιμίρ Πούτιν, που αναμένεται να πανηγυρίσει μια ακόμα νίκη στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών της Ρωσίας, που τώρα έχει οριστεί για τις 17 Μαρτίου, πράγμα που σημαίνει ότι θα συνεχίσει τον πόλεμό του στην Ουκρανία.

Από την πλευρά της, η Ουκρανία φαίνεται να είναι μία από τις λίγες χώρες που δεν θα πραγματοποιήσει εθνικές εκλογές όπως έχει προγραμματιστεί από το σύνταγμά της. Στην περίπτωσή της λόγω της κρίσης του πολέμου, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι αναφέρει πως η διεξαγωγή εκλογών καθίσταται δύσκολη, αν όχι αδύνατη.

Αλλά σε πολλές, αν όχι στις περισσότερες χώρες που θα διεξαχθούν εκλογές το επόμενο έτος, το αποτέλεσμα είναι αμφίβολο όπως είναι φυσιολογικό. Τα αποτελέσματα σε ορισμένες περιπτώσεις θα έχουν συνέπειες όχι μόνο για την εν λόγω χώρα αλλά και για τους γείτονές της, και σε μία τουλάχιστον περίπτωση τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να έχουν συνέπειες για το μέλλον της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων όπως την ξέρουμε.

Ακολουθεί λοιπόν μια λίστα από τις σημαντικότερες εκλογές που θα πραγματοποιηθούν ανά την υφήλιο το 2024. Και ο κατάλογος των κρίσιμων εκλογών του 2024 θα μπορούσε να συνεχίσει να μεγαλώσει και άλλο βέβαια. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σουνάκ έχει διαμηνύσει ότι πιθανότατα θα προκηρύξει εκλογές κάποια στιγμή μέσα στο 2024 αντί να περιμένει μέχρι το 2025, όταν θα πρέπει να προκηρυχθούν νέες εκλογές.

Προεδρικές εκλογές στην Ταϊβάν, Ιανουάριος. Η αναμέτρηση μεταξύ τριών πρώην δημάρχων για την προεδρία της Ταϊβάν θα μπορούσε να έχει τεράστιες γεωπολιτικές συνέπειες. Η πρόεδρος της Ταϊβάν Τσαι Ινγκ-Γουεν ολοκληρώνει τη δεύτερη θητεία της στο αξίωμα. Σύμφωνα με το νόμο, δεν μπορεί να διεκδικήσει τρίτη θητεία. Το ερώτημα είναι ποιος θα τη διαδεχθεί. Τα στοιχήματα ποντάρουν στην εν ενεργεία αντιπρόεδρο και συνάδελφο της Τσάι από το Δημοκρατικό Προοδευτικό Κόμμα (DPP), Λαι Τσιγκ-Τε.

Αν επικρατήσει όμως κάποιο πρόσωπο της αντιπολίτευσης, το πρώτο πράγμα που θα κοιτάξουν να κάνουν είναι να διορθώσουν τις σχέσεις με την Κίνα. Σε περίπτωση τρίτης σερί νίκης του Δημοκρατικού κόμματος, οι Η.Π.Α αναμένεται να βοηθήσουν περαιτέρω τον στρατηγικό τους σύμμαχο.

“Without elections of its own to bother with, China picks its favored candidates in the US and Taiwan” (@TheHillOpinion) https://t.co/mIzgVKdHqi pic.twitter.com/5zNoBBxkCW

— The Hill (@thehill) December 26, 2023

Γενικές εκλογές στο Πακιστάν, Φεβρουάριος. Μερικές φορές οι εκλογές αναβάλλονται. Το Πακιστάν είναι μια τέτοια περίπτωση. Τον Αύγουστο, ο νυν πρωθυπουργός Σεμπαζ Σαριφ ζήτησε τη διάλυση του πακιστανικού κοινοβουλίου. Οι νέες εκλογές επρόκειτο τότε να διεξαχθούν εντός ενενήντα ημερών. Ωστόσο, η Εκλογική Επιτροπή του Πακιστάν ανέβαλε τις εκλογές, αρχικά για κάποια στιγμή τον Ιανουάριο του 2024 και στη συνέχεια για τις 8 Φεβρουαρίου 2024. Η Επιτροπή υποστήριξε ότι χρειαζόταν περισσότερο χρόνο για να προετοιμαστεί για την ψηφοφορία.

Ο σημαντικότερος λόγος είναι ότι το Πακιστάν έχει εμπλακεί σε πολιτική αναταραχή εδώ και σχεδόν δύο χρόνια. Τον Απρίλιο του 2022, το πακιστανικό κοινοβούλιο έδιωξε τον πρωθυπουργό Ιμράν Χαν. Αντί να αποσυρθεί, ο Χαν ηγήθηκε διαδηλώσεων που αποσκοπούσαν στο να αναγκάσουν τον διάδοχό του, Σαρίφ, να αποχωρήσει από το αξίωμα. Σύντομα ο Χαν βρήκε τον πακιστανικό στρατό να καταδιώκει τους υποστηρικτές του και τους Πακιστανούς εισαγγελείς να τον κατηγορούν για δωροδοκία. Ο Χαν αρνήθηκε τις κατηγορίες, αλλά γρήγορα καταδικάστηκε σε τριετή φυλάκιση. Όλα αυτά σε μια χώρα 230 εκατομμυρίων κατοίκων και πυρηνικά εξοπλισμένη.

Pakistan court restores jailed ex-PM Imran Khan’s party election symbol, a vital campaign tool ahead of February elections https://t.co/7sSRC8resq pic.twitter.com/yz5MIUrYGX

— Al Jazeera English (@AJEnglish) December 26, 2023

Εθνικές εκλογές στην Ινδία, Απρίλιος-Μάιος. Οι εθνικές εκλογές στην Ινδία μιας χώρας 1,4 δισεκατομμυρίων ανθρώπων που μιλούν περισσότερες από εκατό διαλέκτους, θα χρησιμοποιήσουν την κάλπη για να αποφασίσουν ποιος θα την κυβερνήσει. Το 2024, οι Ινδοί θα εκλέξουν τα μέλη της δέκατης όγδοης Lok Sabha, ή αλλιώς του εθνικού κοινοβουλίου. Το κόμμα ή ο συνασπισμός που ελέγχει το Lok Sabha θα επιλέξει με τη σειρά του τον πρωθυπουργό.

Ο Ναρέντρα Μόντι και το κόμμα του Bharatiya Janata (BJP) πιστεύουν ότι θα κερδίσουν τις τρίτες συνεχόμενες εκλογές τους και θα αποφύγουν την ανάγκη να βασιστούν σε συνασπισμό για να κυβερνήσουν. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, το BJP κέρδισε τις εκλογές σε τρία ινδικά κρατίδια, δείχνοντας ότι το μήνυμα του κόμματος συνεχίζει να έχει απήχηση στους ψηφοφόρους.

Η επιτυχία του Μόντι αντανακλά διάφορους παράγοντες. Από τη θετική πλευρά, η οικονομία της Ινδίας αναπτύσσεται με ρυθμό 7% ανεβάζοντας τα εισοδήματα σε όλη τη χώρα και τροφοδοτώντας την αίσθηση ότι το αύριο θα είναι καλύτερο από το σήμερα. Από την αρνητική πλευρά, η κυβέρνηση του Μόντι έχει φυλακίσει και εκφοβίσει αντιπάλους, ενώ κατά τα άλλα περιορίζει τα περιθώρια για πολιτική συζήτηση. Η συνεχιζόμενη εκλογική κυριαρχία μπορεί να είναι καλή για το BJP, αλλά μπορεί να σημαίνει ότι έρχεται το τέλος για την δημοκρατία στην Ινδία όπως την ξέρουμε.

India has become controversial in one of the world’s most important elections

China’s use of disinformation to create hostility towards India may be responsible

🧵 pic.twitter.com/AbiTYZ7GOD

— Shashank Mattoo 🇮🇳 (@MattooShashank) December 25, 2023

Το ίδιο διάστημα αναμένεται η πραγματοποίηση και των ινδονησιακών εκλογών, την χώρα με τους περισσότερους μουσουλμάνους στον πλανήτη, αλλά και στο Μεξικό στο οποίο φαίνεται να είναι φαβορί μια γυναίκα πολιτικός, που αν καταφέρει να κερδίσει την εκλογική μάχη θα γίνει η πρώτη γυναίκα στην ιστορία του Μεξικού που θα αναλάβει τα ηνία της χώρας.

Εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Ιούνιος. Ναι, η Ευρώπη έχει κοινοβούλιο. Ή ακριβέστερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει κοινοβούλιο. Δεν ανταγωνίζεται σε ισχύ τα εθνικά κοινοβούλια και είναι το πιο αδύναμο από τα κυβερνητικά όργανα της ΕΕ. Ωστόσο, ασκεί μια σημαντική δύναμη: έχει τον απόλυτο λόγο στην επιλογή του νέου προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της πραγματικής δύναμης της Ε.Ε. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν έχει ακόμη δηλώσει αν προτίθεται να θέσει υποψηφιότητα για δεύτερη πενταετή θητεία ως πρόεδρος. Οι πολίτες των είκοσι επτά κρατών μελών της ΕΕ θα επιλέξουν 720 κοινοβουλευτικούς που θα υπηρετήσουν από το 2024 έως το 2029. Πρόκειται για δεκαπέντε έδρες περισσότερες από τον αριθμό των εδρών του σημερινού Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το οποίο συγκροτήθηκε σε σώμα το 2019.

Κάθε χώρα μέλος ψηφίζει για το δικό της ψηφοδέλτιο βουλευτών. Το κατώτατο όριο ηλικίας ψήφου είναι τα δεκαέξι έτη (Αυστρία, Γερμανία, Μάλτα), αν και στις περισσότερες χώρες μέλη είναι τα δεκαοκτώ. Περισσότεροι από 400 εκατομμύρια Ευρωπαίοι έχουν δικαίωμα ψήφου, γεγονός που καθιστά τις κοινοβουλευτικές εκλογές της ΕΕ τις δεύτερες μεγαλύτερες στον κόσμο μετά τις εθνικές εκλογές της Ινδίας. Ένα κρίσιμο ερώτημα είναι πόσοι Ευρωπαίοι θα ψηφίσουν τον ερχόμενο Ιούνιο. Το ποσοστό συμμετοχής το 2019 ήταν 51%. Αυτός δεν είναι ένας καλός αριθμός για τα παγκόσμια δεδομένα. Ήταν, ωστόσο, το υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής σε κοινοβουλευτικές εκλογές της Ε.Ε. εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα. Ένα άλλο ερώτημα είναι αν οι λαϊκιστές πολιτικοί θα αποκτήσουν μεγαλύτερο έρεισμα στο κοινοβούλιο της ΕΕ, όπως συνέβη πρόσφατα σε ορισμένες εθνικές βουλευτικές εκλογές. Η άνοδος της ακροδεξιάς είναι κάτι παραπάνω από εμφανής και ο φόβος στα κόμματα τα οποία πρεσβεύουν τα δημοκρατικά και φιλελεύθερα κοινωνικά ιδεώδη, μεγαλώνει. Μεγάλη η αγωνία λοιπόν για τα αποτελέσματα.

Βελγικές εκλογές, Ιούνιος. Εκτός από την παραγωγή της καλύτερης σοκολάτας στον κόσμο, το Βέλγιο έχει μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες πολιτικές του κόσμου. Το Βέλγιο κατέχει κυριολεκτικά το παγκόσμιο ρεκόρ Γκίνες για το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα χωρίς να σχηματίσει κυβέρνηση. Μετά τις εθνικές εκλογές του Ιουνίου 2010, χρειάστηκαν 541 ημέρες, δηλαδή σχεδόν δεκαοκτώ μήνες, για να σχηματίσει το Βέλγιο κυβέρνηση. Μεγάλο μέρος της πολυπλοκότητας της βελγικής πολιτικής οφείλεται στη διαίρεση μεταξύ των δύο κύριων γλωσσικών ομάδων της χώρας, των Φλαμανδών, οι οποίοι μιλούν ολλανδικά και αποτελούν το 60% του πληθυσμού, και των Βαλλόνων, οι οποίοι μιλούν γαλλικά και αποτελούν το 40%. Όταν οι Βέλγοι ψηφίσουν τον ερχόμενο Ιούνιο, θα επιλέξουν τα μέλη των περιφερειακών, ομοσπονδιακών και ευρωπαϊκών κοινοβουλίων τους.

Το ακροδεξιό κόμμα «Vlaams Belang» προηγείται σήμερα στις δημοσκοπήσεις στη Φλάνδρα. Ο ηγέτης του υποστηρίζει ότι το Βέλγιο είναι «ένας αναγκαστικός γάμος» και θέλει διαζύγιο. Αυτά μπορεί να είναι και ανούσια λόγια βέβαια. Οι εντάσεις μεταξύ Φλαμανδών και Βαλλόνων έχουν υποχωρήσει τα τελευταία χρόνια. Αλλά το κόμμα Vlaams Belang βλέπει την αντίθεση στη μετανάστευση ως το θέμα για την νίκη του. Η πρόσφατη επιτυχία των ακροδεξιών λαϊκιστών στην Ολλανδία και αλλού στην Ευρώπη υποδηλώνει ότι το κάποτε απίθανο θα μπορούσε να γίνει εφικτό.

Γενικές εκλογές στις ΗΠΑ, Νοέμβριος. Καμία εκλογική αναμέτρηση το 2024 δεν θα έχει μεγαλύτερη σημασία από τις γενικές εκλογές στις Η.Π.Α. Προς διεκδίκηση είναι η προεδρία, το ένα τρίτο των εδρών στη Γερουσία και όλες οι έδρες στη Βουλή των Αντιπροσώπων των Η.Π.Α. Ο προεδρικός αγώνας ετοιμάζεται να είναι μια επανάληψη του 2020, με τον Τζο Μπάιντεν να αναμετράται με τον Ντόναλντ Τραμπ, αν βέβαια το Ανώτατο Δικαστήριο του επιτρέψει να συμμετάσχει στις εκλογές.

Αλλά η “κούρσα” δεν συγκεντρώνει έντονο ενδιαφέρον επειδή θα προσφέρει τροφή για γνώση και σκέψεις, αλλά λόγω των φόβων ότι θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατάρρευση της αμερικανικής δημοκρατίας και να ανατρέψει την παγκόσμια τάξη. Η επιμονή του Τραμπ ενάντια σε όλες τις αποδείξεις ότι οι εκλογές του 2020 του εκλάπησαν και η ομιλία του για “αντίποινα” εναντίον όσων του αντιτάχθηκαν, έχει προκαλέσει προειδοποιήσεις ότι σκοπεύει να θέσει τις Ηνωμένες Πολιτείες σε “πορεία προς τη δικτατορία”. Ομοίως, οι συνεχείς επιθέσεις του στο ΝΑΤΟ, η απόρριψη της κλιματικής αλλαγής και οι υποσχέσεις του να χρησιμοποιήσει δασμούς για να βάλει “δακτύλιο γύρω από την αμερικανική οικονομία” έχουν προκαλέσει εικασίες ότι η δεύτερη θητεία του ως πρόεδρος θα ανατρέψει την παγκόσμια πολιτική.

Το αν ο Τραμπ ή ο Μπάιντεν θα μπορέσουν να προχωρήσουν στην ατζέντα τους θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το τι θα συμβεί στο Κογκρέσο. Οι Ρεπουμπλικάνοι φαίνεται ότι θα ανακτήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας. Αντίθετα, οι Δημοκρατικοί θα μπορούσαν να ανακτήσουν τη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Παρόλα αυτά το πιο σημαντικό γεγονός είναι η απόφαση του Δικαστηρίου και η αναμέτρηση των εσωκομματικών εκλογών.

Όπως διαπιστώνει κανείς πολύ εύκολα, το παγκόσμιο πολιτικό σκηνικό είναι ιδιαίτερα θολό και το μέλλον όλων των ανθρώπων κρέμεται σαν ένα τεντωμένο σχοινί. Οι εκλογικές αναμετρήσεις είναι εξαιρετικά πολλές και αναμένεται να καθορίσουν εξελίξεις τόσο σε υπάρχουσες συγκρούσεις (βλ. πόλεμος στην Ουκρανία, πόλεμος στην Γάζα), αλλά μπορεί και να δημιουργήσουν νέες. Όλα αυτά υπό τον φόβο νέων οικονομικών δυσκολιών εξαιτίας του πληθωρισμού αλλά και άνοδος ολοκληρωτικών καθεστώτων.