Φάκελος Γυναικεία Κακοποίηση στη Θεσσαλονίκη!
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας Κατά των Γυναικών ανοίγουμε τα μάτια μπροστά στη γυναικεία κακοποίηση!
Βία η μητέρα της κακοποίησης ή η κακοποίηση η ίδια; Είναι η βία σκέψη, συναίσθημα, αφορμή, πράξη και αποτέλεσμα; Είναι η βία εγώ και εσύ;
Το σίγουρο χωρίς υποθέσεις, είναι πως η βία με το πρόσωπο της κακοποίησης των γυναικών υπάρχει στην κοινωνία σου. Περπατάει στους δρόμους σου, κλείνεται πίσω από πόρτες σε πολυκατοικίες, πηγαίνει στη δουλειά, πηγαίνει στο γήπεδο, πηγαίνει στα μπουζούκια, πηγαίνει στο θέατρο. Πηγαίνει και στο μανάβικο και στου «πουλιού το γάλα». Η κακοποίηση και θα κάνει τον σταυρό της αλλά και θα στρώσει το χαλάκι να πέσει στα γόνατα για τον Αλλάχ της. Η κακοποίηση μιλάει αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά, τουρκικά, αλβανικά, βουλγάρικα, σουηδικά, σουαχίλι, φαρσί και «ω του θαύματος» και ελληνικά.
Κάθε μία κακοποιημένη γυναίκα που καταφθάνει σε μία οργάνωση ή σηκώνει το τηλέφωνο για να αναζητήσει μία γραμμή, μάχεται για τρία πράγματα: όνειρα, εφιάλτες και ένστικτα. Όνειρα που δεν έγιναν ζωή, πληγές που χρεώθηκε και έγιναν εφιάλτες, ένστικτα για την επιβίωσή της που την ταρακούνησαν. Όλα αυτά, είναι η ιστορία της. Όλα αυτά θα τα διηγηθεί σε ένα άγνωστο πρόσωπο και θα τα εμπιστευθεί σε μία άγνωστη φωνή.
Όσα διηγηθεί και όσα μεταφράσει ο ειδικός θα συμπεριληφθούν στην αναφορά του στο τέλος της συνάντησης. Και έτσι η ιστορία μιας γυναίκας θα μεταφραστεί σε “κοινωνικό ιστορικό” στα χέρια ενός κοινωνικού λειτουργού. Ένα κοινωνικό ιστορικό που χρειάζεται τόση δύναμη ψυχής για να διηγηθεί, όση δύναμη χρειάστηκε για να επιβιώσει η πρωταγωνίστριά του ακόμα και από την ίδια την ιστορία της.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας Κατά των Γυναικών, μιλήσαμε με την Γλυκερία Τσοπανίδου, κοινωνική λειτουργό στο Καταφύγιο Γυναίκας, επιχειρώντας να σκιαγραφήσουμε τη βία κατά των γυναικών τόσο στην Θεσσαλονίκη όσο και ως φαινόμενο εν γένει.
Όταν φοβάσαι να προσθέσεις και τα ανεπίσημα στοιχεία στις στατιστικές
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μεγαλύτερης δημοσκοπικής έρευνας που έχει διεξαχθεί μέχρι σήμερα παγκοσμίως, για τη βία κατά των γυναικών από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (FRA), το 25% των Ελληνίδων έχει πέσει θύμα σωματικής ή και σεξουαλικής βίας από την ηλικία των 15 ετών και άνω ενώ παράλληλα, για το 19% των Ελληνίδων η σωματική ή/και σεξουαλική βία προέρχεται από τον σύντροφό τους.
Σκιαγραφώντας την βία κατά των γυναικών στην πόλη, τους θύτες και το προφίλ των θυμάτων
Από το 2011 έτος ίδρυσης του Καταφυγίου Γυναίκας, με βάσει τα παρεχόμενα στατιστικά δεδομένα μέχρι και σήμερα στον οργανισμό έχουν απευθυνθεί πάνω από 2500 γυναίκες. Συγκρίνοντας στα ετήσια δεδομένα παρατηρείται ότι όλο και περισσότερες γυναίκες, θύματα βίας, καταφεύγουν στην οργάνωση για βοήθεια. Το γεγονός αυτό δεν οφείλεται απαραίτητα στην έξαρση του φαινομένου αλλά στην ευκολότερη πρόσβαση των γυναικών στους οργανισμούς καθώς και στην καλύτερη ενημέρωση που παρέχεται για πρωτοβουλίες αναφορικά με τη βία.
Εντυπωσιακό είναι ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέχονται από το Καταφύγιο Γυναίκας, πάνω από το 38% των γυναικών που επικοινωνούν με τον οργανισμό έχει ενημερωθεί πρωτύτερα από το διαδίκτυο.
Οι γυναίκες που απευθύνονται στην οργάνωση παρατηρείται ότι δεν έχουν υποστεί μόνο μία μορφή βίας. Πολλές από τις μορφές βίας ενυπάρχουν και εκδηλώνονται ταυτόχρονα από τον θύτη. Πέρα από τα εμφανή σημάδια της σωματικής βίας, τα θύματα της κακοποίησης βιώνουν έντονα τα σημάδια της ψυχολογικής βίας καθώς και τη διαρκή ανησυχία για μια νέα επικείμενη επίθεση.
Το μέσω προφίλ μίας γυναίκας που υπόκειται βία, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Καταφυγίου Γυναίκας, είναι Ελληνίδα 35 ετών με δύο ανήλικα παιδιά η οποία διαμένει με τον 45χρονο έλληνα σύζυγό της σε ένα ιδιόκτητο σπίτι και είναι ψυχικά και σωματικά υγιής και δεν κάνουν χρήση κάποιας εξαρτησιογόνου ουσίας.
Πάνω από το 62% των γυναικών που κακοποιούνται είναι παντρεμένες και διαμένουν με τον σύζυγο που τις κακοποιεί. Οι γυναίκες αυτές βρίσκονται κάτω από την εξάρτηση από τον βίαιο σύζυγο λόγω της έλλειψης οικονομικών πόρων. Εξακολουθούν λοιπόν να παραμένουν και μετά την κακοποίηση εφόσον είναι πλήρως εξαρτημένες οικονομικά από τον θύτη. Ακόμα και σε περιπτώσεις που η γυναίκα μπορεί να εργάζεται η έλλειψη οικονομικής σταθερότητας στον εργασιακό χώρο μπορεί να αποτελέσει έναν ανασταλτικό παράγοντα.
Βάσει των δεδομένων που το Καταφύγιο Γυναίκας συνέλεξε για το 2015 μόλις το 2,5% του πληθυσμού των γυναικών που έχουν υποστεί βία απασχολείται στο δημόσιο τομέα. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο αίσθημα των Ελλήνων πως ο δημόσιος τομέας αποτελεί ένα χώρο εργασίας που εξασφαλίζει διαρκεί σταθερότητα για τους εργαζόμενους που μένουν εκεί μέχρι και την σύνταξή τους έχοντας σταθερές απολαβές.
θα πρέπει να σημειωθεί ότι το προφίλ του θύτη δεν σκιαγραφείται σαν ένας άγνωστος για το θύμα άνδρας, εθισμένος στις εξαρτήσεις και άνεργος όπως μπορεί κάποιος να θεωρήσει. Ο άνδρας που θα γίνει θύτης κακοποιητικής πράξης είναι ο σύζυγος/ σύντροφος, ο πατέρας, ο αδερφός ακόμα και ο γιος της γυναίκας. Κατά 63% δεν έχει κάποια μορφή εξάρτησης ενώ μόνο το 18% εξ αυτών είναι άνεργοι. Δεν έχει κάποιο χαρακτηριστικό που να αυτοπροσδιορίζεται από μακριά. Δρα και ενεργεί σε κλειστό περιβάλλον πίσω από την ασφάλεια του σπιτιού.
Η κακοποίηση «en face »
Πολλές φορές όταν αναφερόμαστε στην κακοποίηση οι περισσότεροι αυτόματα τη σχετίζουμε με την βία μέσα στο πλαίσιο της οικογένειας.
«Όταν μιλάμε για κακοποίηση γυναικών δεν εννοούμε απαραίτητα την ενδοοικογενειακή βία. Κακοποίηση μπορεί να υπάρξει επίσης στο εργασιακό αλλά και σε οποιοδήποτε άλλο περιβάλλον. Ωστόσο τα περισσότερα περιστατικά συμβαίνουν όντως, μέσα στην οικογένεια και κυρίως από τον σύζυγο. Επίσης τείνουμε να ταυτίζουμε την κακοποίηση με την σωματική κυρίως βία, παρά το γεγονός πως συχνότερα εμφανίζεται η ψυχολογική βία.» μας είπε χαρακτηριστικά η Γλυκερία Τσοπανίδου.
Ο νόμος της σιωπής
Ίσως αναρωτηθείτε, τι ακριβώς είναι αυτό που κάνει τις γυναίκες να απευθύνονται σε μία οργάνωση για βοήθεια και όχι να δρουν αυτόβουλα μόνες τους, για την υπεράσπιση του εαυτού τους.
«Η άγνοια. Αυτές οι γυναίκες βρίσκονται σε σύγχυση αλλά και υπό καθεστώς φόβου. Δεν γνωρίζουν τι μπορούν να κάνουν και συνήθως έχουν και περιορισμένους οικονομικούς πόρους», απαντάει αφοπλιστικά η κοινωνική λειτουργός.
Το «Φτάνει» του θύματος
Είναι σύνηθες σύμφωνα με τους ειδικούς, ότι το θύμα δεν ζητάει βοήθεια πρωτίστως όταν φτάσει να επισκεφθεί μία οργάνωση, αλλά νιώθει έντονα την ανάγκη να απεγκλωβιστεί.
«Πολλές φορές οι γυναίκες έρχονται σε κέντρα βοήθειας χωρίς όμως να έχουν αποφασίσει ακόμα τι θέλουν να κάνουν. Το γεγονός ότι μια γυναίκα ζητάει βοήθεια δεν σημαίνει απαραίτητα πως έχει αποφασίσει και να φύγει. Έρχονται, εξερευνούν τις επιλογές τους, αλλά μπορεί και να μην προχωρήσουν σε καμία ενέργεια.» επιβεβαιώνει η ειδικός.
Η κοινωνία γεννάει εθελοντές και το κράτος τους «θηλάζει»
Με τους ειδικούς επί του θέματος, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους και κοινωνιολόγους να προσπαθούν να τραβήξουν έστω για λίγο την προσοχή κράτους και κοινωνίας από την «οικονομική» εστιάζοντάς τους στην «κρίση», φαίνεται πως αμφότεροι έχουν βρει το πλάνο που τους «ξελασπώνει».
«Ενώ ο εθελοντισμός θα έπρεπε να είναι κάτι που απλά ενισχύει τις οργανώσεις που ασχολούνται με τα κοινωνικά προβλήματα τελικά έχει καταλήξει να τις στελεχώνει. Με περιστασιακούς εθελοντές όμως που συνεχώς εναλλάσσονται δεν νομίζω ότι μπορεί να δοθεί ουσιαστική λύση. Χωρίς μόνιμες θέσεις μη περιμένουμε μόνιμες λύσεις.» Γλυκερία Τσοπανίδου
Από την μία, η κοινωνία «αναγκάζεται» να βοηθήσει όπως μπορεί εθελοντικά, καθώς δεν μπορεί το πρόβλημα να γιγαντώνεται περιμένοντας το κράτος, ενώ το δεύτερο χαίρεται που «τα παιδιά» του υπερκαλύπτουν έστω και συντηρητικά τις δυσλειτουργίες του. Στην εποχή που τα «γεμάτα βιογραφικά» είναι ο στόχος και ο εθελοντισμός είναι εκείνος που θα τα γεμίσει με μόρια επιτυχίας, το θέμα των εθελοντών ίσως δεν βοηθάει το κράτος να αντιμετωπίσει τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας του.
«Χρειάζεται όλη αυτή η προσπάθεια να ενισχυθεί και από κρατικούς θεσμούς. Δυο-τρεις μη κυβερνητικές οργανώσεις δεν μπορούν να λύσουν το πρόβλημα.» καταλήγει η Γλυκερία Τσοπανίδου.
Δεν κλείνουμε τα μάτια.
Μπορείτε να απευθύνεστε πάντα στο Καταφύγιο Γυναίκας :
2310 55 10 41, ΕΓΝΑΤΙΑ 38, Θεσσαλονίκη
Διαβάστε ακόμη Η Θεσσαλονίκη θα χορέψει flash mob ενάντια στην βία!
Μην γυρνάς και το άλλο μάγουλο
