Τα Αρτ Νουβό διαμάντια της Θεσσαλονίκης

Με τον όρο Αρτ Νουβό (στα γαλλικά Art Nouveau σημαίνει Νέα Τέχνη) αναφερόμαστε στο διεθνές καλλιτεχνικό κίνημα, στην αρχιτεκτονική και στις εφαρμοσμένες τέχνες, κυρίως την διακόσμηση, που αναπτύχθηκε μεταξύ του 1890 και του 1910. Ως αντίδραση στην τέχνη του 19ου αιώνα, η Αρτ Νουβό εμπνεύστηκε από την μορφή και την δομή της φύσης και ιδιαίτερα από τις γραμμές των φυτών και των λουλουδιών. Επηρέασε επιπλέον μεταγενέστερες τάσεις στη Μοντέρνα τέχνη.

Στο κομμάτι της αρχιτεκτονικής, το κίνημα έχει προσδώσει τις επιρροές του σε πανέμορφα κτίσματα, ενώ το ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, κι όχι μόνο, έχει να επιδείξει κτίρια διαμάντια που διαθέτουν στοιχεία του. Γνωρίστε τα και την επόμενη φορά που θα περάσετε από μπροστά τους, παρατηρήστε τις λεπτομέρειες γνωρίζοντας πια τι σημαίνουν.

Μέγαρο Κόφφα

Χτίστηκε το 1925 σε σχέδια των Ζαχαριάδη-Κοκορόπουλου, με σαφή επιρροή από το  ρεύμα Secession, την αυστρο-γερμανική παραλλαγή του Art Nouveau. Υπήρξε από την αρχή κτίριο γραφείων, φιλοξενώντας δικηγόρους, συμβολαιογράφους και αρχιτέκτονες. Ένα από τα πρώτα ασανσέρ της Βορείου Ελλάδας εγκαταστάθηκε σε αυτό εδώ το κτίριο. Κατά την διάρκεια της Κατοχής επιτάχθηκε και στέγασε για λίγο την Γενική Στρατιωτική Διοίκηση Θεσσαλονίκης-Αιγαίου. Στην συνέχεια η Διοίκηση μεταφέρθηκε στο Μέγαρο Κονιόρδου. Σύμφωνα με κάποιες πηγές μετά την απελευθέρωση στο Μέγαρο Κόφφα στεγάστηκε για λίγο το Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης. Σήμερα παραμένει σε λειτουργία, στεγάζοντας εμπορικά καταστήματα και γραφεία. Βρίσκεται στο τετράγωνο Βενιζέλου-Τσιμισκή-Ρογκότη.

Στο ισόγειο, δεξιά της εισόδου, στέγαστηκε το ιστορικό εβραϊκό βιβλιοπωλείο Μόλχο ένα μεγάλο κεφάλαιο στην ιστορία της Θεσσαλονίκης. Το παλαιότερο βιβλιοπωλείο της πόλης και το μοναδικό εκείνη την εποχή που διέθετε ξένα βιβλία και περιοδικά. Το βιβλιοπωλείο ξεκίνησε την πορεία του το 1888, σε κτίριο της οδού Σαμπρή Πασά (σημερινή Βενιζέλου). Το κτίριο καταστράφηκε στην φωτιά του 1917 και μετά από κάποια χρόνια το Μόλχο μεταφέρθηκε στο Μέγαρο Κόφφα. Κατά την διάρκεια του Β Παγκόσμιου, το βιβλιοπωλείο πουλήθηκε με εξαναγκασμό των Γερμανών και στην συνέχεια  λεηλατήθηκε από συνεργάτες των Γερμανών. Τα μοναδικά μέλη της οικογένειας που κατάφεραν να δραπετεύσουν από την Θεσσαλονίκη ήταν ο Σόλων Μόλχο και η αδερφή του Βικτώρια με την οικογένειά της, οι οποίοι βρήκαν καταφύγιο στην Γλώσσα Σκοπέλου. Με την λήξη του πολέμου ο Σόλων Μόλχο επέστρεψε στην Θεσσαλονίκη και διεκδίκησε το βιβλιοπωλείο του, το οποίο εν τω μεταξύ χρησιμοποιούσαν οι βρετανικές αρχές. Ο Σόλων παντρεύτηκε την Ρενέ Σαλτιέλ και αφιέρωσαν την ζωή τους στο βιβλιοπωλείο. Ο Σόλων Μόλχο πέθανε το 1997 και το βιβλιοπωλείο έκλεισε τελικά το 2004.

Πρόκειται για πενταώροφο κτίριο με ισόγειο με πατάρι, διαμορφωμένο για εμπορική χρήση. Το κτίριο έχει σχήμα Π και η κεντρική όψη του βρίσκεται επί της Τσιμισκή. Οι όψεις επί των οδών Βενιζέλου και Τσιμισκή χωρίζονται σε 3 κάθετους άξονες και ο κεντρικός άξονας της κάθε όψης τονίζεται με την χρήση κάθετων διακοσμητικών ζωνών αλλά και με την ανισοϋψή απόληξή τους. Χαρακτηριστική είναι η απουσία εξωστών στο μεγαλύτερο μέρος του κτιρίου, αφού αυτοί παρατηρούνται μόνο στον τελευταίο όροφο και όχι στο κεντρικό άξονα. Τα ανοίγματα είναι συμμετρικά και τα πλαίσια τους διακοσμημένα γεωμετρικά. Στο εσωτερικό, το κλιμακοστάσιο φωτίζεται με υαλοσκέπαστο αίθριο.

Διαβάστε περισσότερα: Η ιστορία του μεγάρου που στέγασε δύο ιστορικά στέκια της πόλης

Μέγαρο Συνδίκα

Χτίστηκε το 1924 σε σχέδια των Ζαχαριάδη-Κοκορόπουλου. Με βάση την ονομασία του κτιρίου εξάγουμε το συμπέρασμα ότι πιθανόν να ανήκε στον επιφανή Θεσσαλονικιό Πέτρο Συνδίκα, που διετέλεσε και δήμαρχος της πόλης από το 1922 έως και το 1926. Το κτίριο χρησιμοποιήθηκε εξαρχής για εμπορικούς σκοπούς, στεγάζοντας επιχειρήσεις και γραφεία. Σήμερα παραμένει σε χρήση και φιλοξενεί τραπεζικό κατάστημα. Βρίσκεται στη συμβολή Ίωνος Δραγούμη και Οπλοποιού.

Πρόκειται για τριώροφο κτίριο με ορθογωνική κάτοψη. Παρουσιάζει απόλυτη συμμετρία στις όψεις καθώς και στα ανοίγματα. Χαρακτηριστική είναι η κυκλική διαμόρφωση της ένωσης των όψεων που καταλήγει σε στεγασμένο τρούλο. Οι αρχιτέκτονες είναι σαφώς επηρεασμένοι από το ρεύμα Secession, την αυστρο-γερμανική παραλλαγή του Art Nouveau, γεγονός που γίνεται φανερό στην λιτή, γραμμική διακόσμηση των όψεων του κτιρίου καθώς και την καμπύλη προεξοχή των ακριανών αξόνων.

Μέγαρο Μοσκώφ

Η οικογένεια Μοσκώφ είναι γνωστή και ιστορική οικογένεια της Θεσσαλονίκης. Ο Πόντιος καπνέμπορας Νικόλαος Μοσκώφ (πατέρας του Γιάννη, της Μάγδας και του Παύλου) χτίζει το 1924 το κτίριο με σκοπό να αποτελέσει καπναποθήκη. Το 1938 κατά την διάρκεια αναταραχών και εν μέσω οικονομικής κρίσης, ο Νικόλαος Μοσκώφ (μεγαλύτερος αδελφός του Ηρακλή Μοσκώφ) δολοφονείται έξω από το σπίτι, από απολυμένο εργάτη της καπνοβιομηχανίας του. Το 1939 γεννιέται ο γιος του Ηρακλή και της Αμίνα, Κωστής. Όταν ξέσπασε ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος, η οικογένεια εγκατέλειψε την Θεσσαλονίκη και μετακόμισε στην Αθήνα – όπου επι 6 μήνες ήταν φιλοξενούμενοι στο σπίτι του Κουντουριώτη. Ο Κωστής Μοσκώφ  υπήρξε συγγραφέας, ποιητής, διανοούμενος του αριστερού χώρου και επι τρεις τετραετίες Δημοτικός σύμβουλος Θεσσαλονίκης. Μάλιστα το 1981, διετέλεσε και δήμαρχος της πόλης. Το κτίριο ανήκει ακόμα στους κληρονόμους της οικογένειας και χρησιμοποιείται για να στεγάσει επαγγελματικές δραστηριότητες.

Πρόκειται για τριώροφη κατοικία με ισόγειο, δείγμα εκλεκτικισμού με επιρροές Αρτ Νουβό και αναφορές στον Νεοκλασικισμό. Η μια από τις όψεις παρουσιάζει σύντμηση ενώ η ακμή της ένωσής της με την όψη της οδού Βύρωνος είναι καμπύλη. Η κύρια όψη, αυτή της Παύλου Μελά, χωρίζεται σε τρεις κάθετους άξονες, με τον κεντρικό να τονίζεται, καθώς εξέχει από το υπόλοιπο κτίριο. Χαρακτηριστική επίσης είναι η απόληξη του κεντρικού άξονα, που καταλήγει σε φολιδωτή σκεπή με μεταλλικό πλαίσιο, που ίσως συγκρατούσε ανεμοδείκτη.Το μενταγιόν που βλέπουμε ψηλά, στον κεντρικό άξονα φέρει τα αρχικά Μ&Σ. Το κλιμακοστάσιο στο εσωτερικό του κτιρίου καταλήγει σε φεγγίτη, που προσφέρει φυσικό φωτισμό στο κτίριο.

Οικία Ascher Israel

Χτίστηκε το 1926, για να στεγάσει την οικογένεια Israel σε σχέδια των Pleyber (ισόγειο και 1ος όροφος) και Fernandez (2oς όροφος). Σήμερα ανήκει σε πλήθος κληρονόμων από διάφορες οικογένειες. Βρίσκεται στην πλατεία Αγίας Σοφίας.

Πρόκειται για διώροφο κτίσμα με ισόγειο και πυργοειδείς απολήξεις στην κορυφή. Ο πρώτος όροφος ανήκει στον εκλεκτικισμό, με έμφαση σε νεοκλασικά στοιχεία ενώ ο 2ος όροφος είναι σε αισθητική art nouveau, με επιρροές από την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη (όπως οι 2 πύργοι και οι τετράριχτες σκεπές). Αυτός είναι ο λόγος που στον 1ο όροφο βλέπουμε μπαλούστρα στα μπαλκόνια ενώ στον 2ο μεταλλικά κιγκλιδώματα, ενώ παρατηρούμε και διαφορετικά διακοσμητικά στοιχεία πάνω από τα ανοίγματα του πρώτου και του δεύτερου ορόφου. Οι κεραμιδοσκεπές υποστηρίζονται από ξύλινα φουρούσια, ευρωπαϊκού τύπου.

Διαβάστε επίσης: Ο «άγνωστος» αρχιτέκτονας των πανέμορφων κτιρίων που συναντάς στην καρδιά της Θεσσαλονίκης

Μέγαρο Λόγγου (Κόκκινο Σπίτι)

Κατασκευάστηκε το 1926 σε σχέδια του αρχιτέκτονα L. Gennari κατά παραγγελία του βιομήχανου Γρηγόρη Λόγγου, με επιβλέποντα μηχανικό τον Παναγιώτη Στάη. Στην διάρκεια ζωής του, φιλοξένησε οικογένειες στα διαμερίσματα του, γραφεία καθώς και επιχειρήσεις στο ισόγειο. Εκεί, λειτουργούσε το λογοτεχνικό καφενείο “Ερμής” μέχρι το 1992 και έκτοτε στεγάζεται το εστιατόριο “Κουρδιστό Γουρούνι”. Τα τελευταία χρόνια ήταν μάλλον ακατοίκητο, καθώς μια ηλικιωμένη κυρία που είχε θεαθεί παλιότερα σε παράθυρα, δεν έχει εμφανιστεί εδώ και καιρό. Το 2014 περιήλθε στην ιδιοκτησία του Ιβαν Σαββίδη και μόλις πρόσφατα (2016) εγκρίθηκε η μελέτη αποκατάστασης. Βρίσκεται στην πλατεία Αγίας Σοφίας.

Ανήκει και αυτό στο ρεύμα του εκλεκτικισμού, με επιρροές, art nouveau, νεοβυζαντινές και γοτθικές. Έχει πάρει το προσωνύμιό του από την χαρακτηριστική εμφανή πλινθοδομή. Ένα ακόμη χαρακτηριστικό του κτιρίου είναι οι καμάρες που θα βρεις σε όλα τα παράθυρα και μπαλκονόπορτες και τα ιδιαίτερα διακοσμητικά στοιχεία. Το κτίσμα αναπτύσσεται σε 4 επίπεδα, ισόγειο και 3 όροφοι αλλά ο αρχικός σχεδιασμός του αφορούσε δυο ορόφους με δώμα και ισόγειο, όπως φαίνεται και στο σχέδιο από τα αρχεία της πολεοδομίας. Τον Οκτώβρη του 1925 ζητήθηκε να προστεθεί στην άδεια ανέγερσης και ο τρίτος όροφος. Ο κάθε όροφος έχει δυο διαμερίσματα και ο 3ος όροφος αποτελείται από ένα οροφοδιαμέρισμα πολυτελούς κατασκευής. Στο εσωτερικό θα συναντήσουμε ξύλινα κουφώματα, γύψινες διακοσμήσεις στα ταβάνια, ζωγραφισμένες οροφές, σκαλιστά μεταλλικά κάγκελα, περίτεχνους πολυελαίους.

Δείτε περισσότερα: Ο Χάρτης της πόλης: Το Κόκκινο σπίτι

Μέγαρο Σωτηροπούλου

Χτίστηκε το 1929 σε σχέδια του αρχιτέκτονα M. Rubens μετά από παραγγελία της οικογένειας Β.Σ Σωτηροπούλου στην οδό Φιλίππου. Ανήκει στον εκλεκτικισμό, με στοιχεία κλασσικά (γεωμετρικές μπορντούρες) και art nouveau. Αποτελείται από υπερυψωμένο ισόγειο και 4 ορόφους. Εμφανίζει συμμετρία ως προς τα ανοίγματα και χωρίζεται σε 3 κάθετες ζώνες. Η μεσαία περιλαμβάνει καμπύλους εξώστες και κολώνες τύπου ιωνικού ρυθμού. Το κεντρικό παράθυρο του υπερυψωμένου ισογείου, είναι επίσης καμπύλο, δείγμα των art nouveau επιρροών. Ο τελευταίος όροφος που έχει χτιστεί πάνω από την μαρκίζα, δεν διαθέτει κανένα διακοσμητικό στοιχείο ούτε και καμία οπτική συνοχή με το υπόλοιπο κτίσμα (ίσως είναι μεταγενέστερη προσθήκη).

Ξενοδοχείο Αστόρια

Κατασκευάστηκε το 1929, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Τζόνη και ήταν ιδιοκτησία των αδελφών Γκοβεδάρου και του Μαυροβίτη, εβραϊκής καταγωγής. Βρίσκεται στην γωνία Αγίας Σοφίας και Τσιμισκή. Αρχικά σχεδιάστηκε σαν μέγαρο κατοικιών, όπως επέβαλλε η τάση της εποχής. Στην συνέχεια ωστόσο χρησιμοποιήθηκε για ξενοδοχείο, το ιστορικό Αστόρια. Ήταν από τα ελάχιστα ξενοδοχεία της εποχής που είχαν μπάνιο σε κάποια από τα δωμάτια. Στο ξενοδοχείο Αστόρια, διέμενε ο γνωστός δημοσιογράφος Τζ. Πολκ, πριν την εξαφάνιση και την δολοφονία του τον Μάιο του 1948. 24 ώρες μετά την εξαφάνισή του το ξενοδοχείο τον δήλωσε ως αγνοούμενο. Μια βδομάδα μετά, η σωρός του βρέθηκε να επιπλέει στον Θερμαϊκό. Η υπόθεση παραμένει άλυτη και σκοτεινή μέχρι και σήμερα, πάνω από 60 χρόνια μετά. Στο ισόγειο λειτούργησε και το θρυλικό καφενείο Αστόρια, που αποτέλεσε στέκι για πλήθος εκπαιδευτικών και λογοτεχνών. Από αυτό το ξενοδοχείο λέγεται οτι το έσκασε τον Σεπτέμβριο του ’47 για το βουνό ο γ.γ. του ΚΚΕ Ν. Ζαχαριάδης, χωρίς να γίνει αντιληπτός από αστυνομικούς της ασφαλείας που τον παρακολουθούσαν στενά.  Από τις αρχές του 1970 μέχρι το 1984 λειτούργησε ως γυναικολογική κλινική, με την ονομασία «ΕΛΕΥΘΩ». Αργότερα λειτούργησε ως ωδείο, με παράλληλη χρήση του ισογείου από την SIEMENS από το 1967. Τελευταία του χρήση είναι αυτή του ινστιτούτου αισθητικής από το 2000 μέχρι και σήμερα. Βασικός ιδιοκτήτης είναι ο κ. Καζάκος, που διατηρεί και το κατάστημα στο ισόγειο.

Το κτίριο αποτελείται από υπόγειο, ισόγειο, ημιώροφο, και πέντε ορόφους, εκ των οποίων ο τελευταίος αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη. Το υλικό κατασκευής είναι το οπλισμένο σκυρόδεμα, υλικό που είχε αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως εκείνη την εποχή. Όπως τα περισσότερα κτίρια της εποχής του, οργανώνεται γύρω από υαλοσκεπές αίθριο και η κίνηση στο εσωτερικό του διανέμεται περιμετρικά του. Παρατηρούμε επίσης την υπερύψωση της γωνιακής απόληξης και την πυργοειδή στέγασή της.  Το κτίριο αποτελεί πολύ ενδιαφέρον αντικείμενο μελέτης καθώς  πέρα από τα εκλεκτικιστικά στοιχεία, διαθέτει στοιχεία από την Art Nouveau και την Art Deco, αλλά και  μορφολογικά στοιχεία από το γαλλικό κλασικισμό και τη Second Empire. Οι όψεις διακοσμούνται με γείσα, στέγαστρα και πλούσια υπέρθυρα ενώ στο εσωτερικό η διακόσμηση περιλαμβάνει φυτικά στοιχεία.

Διαβάστε επίσης: Τα υπέροχα διατηρητέα – πρώην μυθικά ξενοδοχεία

Βίλα Μορντώχ

Δείγμα εκλεκτικισμού, χτίστηκε το 1905 σε σχέδια του Ξενοφώντα Παιονίδη, για λογαριασμό του Σεϊφουλάχ Πασά. Η ημερομηνία κατασκευής επιβεβαιώνεται από την υπογραφή σε αραβική γραφή, του Τούρκου καλλιτέχνη των τοιχογραφιών της βίλας, Νουρεντίν. Το 1923 πουλήθηκε στους αδερφούς Σαλώμ και στη συνέχεια πέρασε στην ιδιοκτησία του Σαμουήλ Μορντώχ – στον οποίο οφείλει το όνομά της. Κατοικήθηκε από την οικογένεια Μορντώχ μέχρι το 1940.Το 1940 το κτίριο επιτάχθηκε από τους Γερμανούς και χρησιμοποιήθηκε για την στέγαση της ΓΚΕΣΤΑΠΟ. Μετά το τέλος του πολέμου, δεν επιστράφηκε στην χήρα Μορντώχ, αλλά συνέχισε να χρησιμοποιείται από το ελληνικό κράτος ως αστυνομικό τμήμα και ελληνική βασιλική αεροπορία. Η ιδιοκτήτρια έδωσε δικαστική μάχη για να κερδίσει πίσω το ακίνητό της. Αφού απέκτησε την κυριότητα, το πούλησε στο ΙΚΑ, το 1952. Χρησιμοποιήθηκε ως πολυϊατρείο μέχρι το 1972. Στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε για κάποιο χρονικό διάστημα. Αργότερα, από τον Δεκέμβριο του 1986 μέχρι πρόσφατα, λειτούργησε ως Δημοτική Πινακοθήκη της Θεσσαλονίκης (ιδρύθηκε το 1966 και πρόσφατα μεταφέρθηκε στην Κάζα Μπιάνκα). Από τις αρχές του 2013 στεγάζει τις υπηρεσίες του Ε’ διαμερίσματος Θεσσαλονίκης και του Οργανισμού Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης.

Η οικία είναι διόροφη, με ημιυπόγειο και σοφίτα. Στην νοτιοανατολική πλευρά θα βρούμε τον πύργο (κουμπέ), που καταλήγει σε κρεμμυδοειδή τρούλο και υποδηλώνει έτσι το μουσουλμανικό θρήσκευμα του ιδιοκτήτη. Συνδυάζει στοιχεία νεοκλασικά, αναγεννησιακά, baroque και art nouveau, με έντονη διαφοροποίηση στις όψεις, γεγονός που προσθέτει στον πλουραλισμό του κτιρίου. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το εσωτερικό του κτιρίου, με ξυλόγλυπτες και ζωγραφικές διακοσμήσεις, που φανερώνουν την οικονομική ευρωστία του αρχικού ιδιοκτήτη. Ο περιβάλλων χώρος, ήταν πολύ μεγαλύτερος από τον σημερινό, γεμάτος δέντρα και κήπους και έφτανε μέχρι την θάλασσα. Η κύρια είσοδος του οικήματος, είναι αυτή στην όψη τς Βασιλίσσης Όλγας, με την επιβλητική σκάλα. Στο αέτωμα πάνω από την είσοδο, συναντάμε την επιγραφή “Ο Αλλάχ μαζί σου”.

Διαβάστε περισσότερα: Ο Χάρτης της πόλης: Βίλλα Μορντώχ

Βίλα Μπιάνκα (Casa Bianca)

Χτίστηκε την πρώτη δεκαετία του 20ου αι. κατα παραγγελία του Ιταλοεβραίου βιομήχανου και εμπορικού αντιπρόσωπου Ντίνο Φερνάντεζ Ντίαζ. Η πολυτελής αυτή έπαυλη φέρεται να χτίστηκε τη διετία 1911-1913. Ο Ιταλός αρχιτέκτονας Πιέρρο Αρριγκόνι πρέπει να είχε ολοκληρώσει την αρχιτεκτονική μελέτη το 1911, την περίοδο εκείνη όμως αναγκάστηκε, λόγω του ιταλοτουρκικού πολέμου, να εγκαταλείψει τη Θεσσαλονίκη. Κατά την απουσία του η κατασκευή της έπαυλης συνεχίστηκε από το συνεργείο του Ντεμπρελή Τζώρτζη Σιαγά ο οποίος, μαζί με τον πατέρα του Γιάννη, ολοκλήρωσε το κτίριο το 1913.

Είναι από τα πιο γνωστά αρχοντικά της πόλης, τόσο για την μοναδική του αρχιτεκτονική όσο και για μια ρομαντική ιστορία: το ειδύλλιο της κόρης της οικογένειας, Αλίνας, με τον ανθυπολοχαγό Αλιμπέρτη, σε μια εποχή που η διαφορά των κοινωνικών τάξεων και των θρησκευτικών πεποιθήσεων λειτουργούσε αποτρεπτικά. Σήμερα ανήκει στον Δήμο και στεγάζει τη Δημοτική Πινακοθήκη.

Διαβάστε όλη την ιστορία εδώ: Ο Χάρτης της πόλης: Αίγλη και ρομάντζο

Αποτελεί δείγμα αρχιτεκτονικής του εκλεκτικισμού και συνδυάζει στοιχεία art nouveau, μπαρόκ, Αναγέννησης ακολουθώντας τα αρχιτεκτονικά ρεύματα της εποχής στην Κεντρική Ευρώπη. Αντικατοπτρίζει ξεκάθαρα την τάση των αστών της πόλης για εξωστρέφεια κατά τις αρχές του 20ου αιώνα.

Αποτελείται από ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο, έναν όροφο και ένα δεύτερο όροφο –σοφίτα (mansarde). Όταν στην έπαυλη έμενε η οικογένεια του Ντίνο Φερναντεζ και στη συνέχεια το ζεύγος Αλιμπέρτη στο ημιυπόγειο ήταν τα δωμάτια του υπηρετικού προσωπικού και άλλοι βοηθητικοί χώροι, στο ισόγειο ήταν δύο υπνοδωμάτια, το γραφείο, ένα σαλόνι, η τραπεζαρία, το μαγειρείο, ένα λουτρό και βοηθητικοί χώροι, στον πρώτο όροφο υπήρχαν κυρίως υπνοδωμάτια και χώροι που χρησιμοποιούνταν από το υπηρετικό προσωπικό (οι οποίοι διαμορφώθηκαν ανάλογα όταν τη δεκαετία του εξήντα λειτούργησε στον πρώτο όροφο της έπαυλης δημοτικό και νηπιαγωγείο) και στο δεύτερο όροφο –σοφίτα (mansarde) υπήρχαν δωμάτια στα οποία έπαιζαν τα παιδιά, η βιβλιοθήκη και χώροι που επίσης χρησιμοποιούνταν από το υπηρετικό προσωπικό.

Η κεντρική είσοδος της έπαυλης, στην οποία οδηγεί ένα μαρμάρινο μπαρόκ κλιμακοστάσιο, βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του κτιρίου. Στη βόρεια πλευρά υπάρχει δευτερεύουσα είσοδος. Στην ανατολική και στη δυτική πλευρά υπάρχουν βεράντες, ημιυπαίθριοι και στεγασμένοι εξώστες και μπαλκόνια.

Δείτε επίσης:

*Πηγή: thessarchitecture.wordpress.com