Καρατάσιου, είκοσι χρόνια διεκδίκησης

Λέξεις: Ευθύμιος Παπαδημητρίου

Το 2003 ο τελευταίος στρατιωτικός έκλεινε πίσω του την πύλη του πρώην, πλέον, Στρατοπέδου Καρατάσιου, κλειδώνοντας με ένα λουκέτο, σα να δήλωνε πως κάποια στιγμή θα επέστρεφε.

Το σχολείο μας ήταν απέναντι, σε μια γειτονιά με σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα, από την ατμοσφαιρική ρύπανση και την αμφίβολης καθαρότητας υδροδότηση, έως τον αμίαντο των γειτονικών κτιρίων και την έλλειψη ελεύθερων χώρων πρασίνου.

Οι περιβαλλοντικές μας ομάδες ανέδειξαν επί χρόνια την ουσία των ζητημάτων, μίλησαν με γείτονες, φορείς, έφτιαξαν έναν εκπαιδευτικό κήπο μέσα στο Καρατάσιου, συμμετείχαν σε εκδηλώσεις, σε παραστάσεις στα Δημοτικά Συμβούλια, σε συνέδρια και ημερίδες, είκοσι χρόνια μαζί με την τοπική κοινωνία κράτησαν ζωντανή την ελπίδα πως ο μοναδικός αυτός ελεύθερος χώρος θα παραχωρούνταν στους πολίτες για αναψυχή, αθλητισμό, εκπαίδευση, πολιτισμό, για να απολαμβάνουν όλοι ελεύθερα τον καθαρό αέρα και την άμεση επαφή με τη γη και το νερό.

Σε μια πόλη με ποσοστό πρασίνου που κυμαίνεται από 1,6 έως 2,7 τ.μ ανά κάτοικο, με τον ΠΟΥ να θεωρεί πως το κατώτατο όριο τίθεται στα 9 με 10 τ.μ , αυτά τα είκοσι χρόνια γράφτηκε με τις συνεχείς δράσεις μαθητικών ομάδων, εθελοντικών οργανώσεων, της τοπικής αυτοδιοίκησης, επιστημονικών οργάνων, απλών πολιτών πολιτική πράξη, που διέθετε και συνεχίζει να διαθέτει, σύμφωνα με τον φιλόσοφο Χαν, αφηγηματική συνοχή, αναπτύσσοντας δυνάμεις που διαμορφώνουν ένα κοινοτικό όραμα συνεργασίας, με στόχο την επιβεβαίωση από την Πολιτεία του Γενικού Πολεοδομικού σχεδίου, που και η ίδια δέχτηκε, το 75 % του συνολικού χώρου του πρώην στρατοπέδου να μείνει αδόμητο και ελεύθερο.

Η πρώτη κλειδαριά του 2003 δεν ήταν η μόνη, πολλά λουκέτα τοποθετήθηκαν στα είκοσι αυτά χρόνια με συνεχείς προσπάθειες του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας να διεκδικεί τον χώρο αυτό με τη λογική της εργολαβικής αξιοποίησης, της κατασκευής κατοικιών, χώρων στάθμευσης, εμπορικών κέντρων, κτιρίων με ποικίλες λειτουργίες, μα με το τσιμέντο να τα χαρακτηρίζει ανεξίτηλα.

Εκεί που η κοινότητα οικοδομούσε το εμείς, η κυβέρνηση και οι συνεργάτες της προσπαθούν να οικοδομήσουν κυριολεκτικά το χώρο, απαξιώνοντας την πολιτική αξία δράσεων είκοσι χρόνων.

Με πρόσχημα τον ρεαλισμό, με δικαιολογία το εφικτό, συνθέτουν μια ιστορία στην οποία το Καρατάσιου, ως εμπορική αξία, υπόκειται, όπως και όλοι οι άλλοι ελεύθεροι χώροι της πόλης, η ΔΕΘ, το Κόδρα, το στρατόπεδο Παπακυριαζή, σε καθεστώς εκμετάλλευσης, ώστε να παραχθεί αξία προς οικειοποίηση.

Ο Ν.5223/2025 με τίτλο «Αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας Ενόπλων Δυνάμεων» αποτελεί την πιο πρόσφατη δυσμενή εξέλιξη για όλα τα πρώην στρατόπεδα της πόλης, καθώς ανοίγει διάπλατα τον δρόμο για την οικιστική και εμπορική εκμετάλλευσή τους.

Τα παιδιά του 2003 που τοποθέτησαν στα εγκαταλελειμμένα σύρματα του Καρατάσιου το όραμά τους για το μέλλον, μεγάλωσαν, έγιναν γονείς, τα παιδιά τους περπατούν στον χώρο και προσμένουν, όπως όλη η πόλη το αυτονόητο, τη μόνη ρεαλιστική εξέλιξη.

Τα ελεύθερα ακόμη στρέμματα γης του Καρατάσιου να αποδοθούν στην κοινωνία της Θεσσαλονίκης, ως μητροπολιτικός χώρος αναψυχής, άθλησης, παιδείας, πολιτισμού, μετά από είκοσι χρόνια εφικτών παλινωδιών και ρεαλιστικής οπισθοδρόμησης.

Είναι σημαντικό ο στρατός και οι συνομιλητές του να αντιληφθούν πως το «εμείς» των πολιτών αξίζει μακροπρόθεσμα πολύ περισσότερο από το «εγώ» των εργολαβικών τους σχεδίων.

*Ο Ευθύμιος Παπαδημητρίου είναι εκπαιδευτικός