Μάριος Μαντζούκης: Ο Θεσσαλονικιός που γυρίζει όλο τον κόσμο μ’ ένα ποδήλατο!

Το μαγικό ταξίδι του Μάριου Μαντζούκη με την σύντροφό του Fiona Mason, σε όλο τον κόσμο, παρέα με τα ποδήλατά τους

29 Δεκεμβρίου 2024, 4:03 μμ

Με τον Μάριο Μαντζούκη μεγαλώσαμε στην ίδια γειτονιά στη Χαριλάου, στα ίδια σχολεία, στην ίδια πόλη, που πάντα είναι ακόμα και σήμερα, μετά από τόσα ταξίδια και περιπέτειες, ο τόπος που ξαναβρισκόμαστε. Του ζήτησα να μοιραστεί μαζί μας όλο αυτό το μαγικό ταξίδι που ξεκίνησε και συνεχίζει με την σύντροφό του Fiona Mason, κάνοντας τον γύρο του κόσμου με τα ποδήλατά τους!

“Το πρώτο μου μεγάλο ταξίδι με το ποδήλατο ξεκίνησε, που αλλού, στη Θεσσαλονίκη, διήρκεσε δύο χρόνια και με έφερε σε πάνω από τριάντα χώρες σε τέσσερις διαφορετικές ηπείρους. Στο άκουσμα του, συχνά με ρωτούν ποιος είναι ο πιο αγαπημένος προορισμός μου και τί κινδύνους συνάντησα στη διαδρομή.

Η απαντηση εύκολη, σχεδόν αβίαστη: Ιδιαίτερη πολύ η Παταγονία, μοιρασμένη μεταξύ Χιλής και Αργεντινής, μου προσέφερε από τις πιο έντονες συγκινήσεις. Διαδοχικοί παγετώνες στον ορίζοντα και γαλάζιες/γκρι λίμνες πίσω από κάθε στροφή. Κρύο, βροχή, αέρας, και ακτίνες του ήλιου που αν δεν προσέξεις προκαλούν γρήγορα εγκαύματα λόγω των χαμηλών επιπέδων όζοντος. Άγρια ομορφιά και κούραση μαζί, αίσθηση μοναξιάς και άλλες φορές ανάγκη για απομόνωση. Νοτιότερα ακόμα, πιο κοντά στην Ανταρκτική παρά στην ενδοχώρα της ηπείρου, ονόματα βυθισμένα στην ιστορία: Στενά του Μαγγελάνου, Γη του Πυρός, Μπιγκλ Τσάνελ.

Πλανόδιος πωλητής διαφημίζει το εμπόρευμά του

Όσον αφορά τους κινδύνους, συνάντησα τους πιο χειροπιαστούς σχετικά νωρίς, τους πρώτους κιόλας μήνες. Από τα μεγαλόσωμα τσοπανόσκυλα kangal της Ανατολίας ως τους ελέφαντες της Σρι Λάνκα (όπου οι ντόπιοι με συμβούλεψαν να μην κατασκηνώσω λόγω των κροκοδείλων), η φύση απαιτούσε συνεχή σεβασμό. ‘Οπως επίσης προσοχή θέλανε τα κουνούπια, που διαδίδουν τον ιό Ζίκα στη Βραζιλία, ελονοσία στη Σενεγάλη, και ιαπωνική εγκεφαλίτιδα στη Νότια Κορέα.

Διασχίζοντας τη ξηρή λίμνη Σαλάρ ντε Ουγιούνι στη Βολιβία

“Και οι άνθρωποι; Δεν κινδυνέψατε από τους ανθρώπους;”

“Όχι”

“Πώς όχι;”

Από τα πρώτα πράγματα που διαπιστώνει κανείς στην πορεία με το ποδήλατο είναι πως ο ανθρώπινος παράγοντας είναι ευκολότερος να διαχειριστεί κανείς από όσο νομίζουμε αρχικά.

Το επιβλητικό Όρος Φιτζ Ρόι στην Παταγονία

Διασχίζοντας καινούργια μέρη, είναι σχεδόν ενστικτώδης η κατηγοριοποίηση αυτών που συναντούμε. Πιθανόν να είναι αποτέλεσμα της εξέλιξης των ειδών, μια προσπάθεια να αποφασίσουμε σχεδόν στιγμιαία αν κάποιος αποτελεί εν δυνάμει κίνδυνο. Αυτό οφείλεται επίσης ως ένα βαθμό και σε κάτι άλλο που παρατηρεί κανείς όταν ταξιδεύει. Η όψη των ανθρώπων συχνά καθρεφτίζει το τοπίο γύρω τους. Με μια πρώτη ματιά οι μεταλλωρύχοι στα βουνά των Άνδεων μπορεί να φανούν τραχείς, οι νομάδες βοσκοί στις απέραντες πεδιάδες της Κεντρικής Ασίας να παρουσιαστούν απόμακροι, οι λαοί από τις βόρειες χώρες να μοιάσουν κάπως κρύοι. Το δύσκολο είναι να διακρίνουμε πίσω από την επιφανειακή αυτή εικόνα, ποιος στ’ αλήθεια είναι “ο άλλος”, “ο απέναντι”. Ευτυχώς, το ποδήλατο είναι το διαβατήριο μου. Η αίσθηση του τρωτού που βγάζει προς τα έξω, συχνά ωθεί τους ντόπιους να γεφυρώσουν πρώτοι το χάσμα. Οι ερωτήσεις ζεστές, ειλικρινείς: Από που έρχεστε; Πού πάτε; Σας αρέσει η χώρα μας;

Κατασκήνωση στη Λετονία με θέα τη Βαλτική Θάλασσα

Η σκόνη του δρόμου που κολλάει πάνω στον ιδρώτα, η κούραση, η πείνα και η δίψα δεν κρύβονται. Τις ερωτήσεις ακολουθούν αυθόρμητες συμβουλές σχετικά με τη διαδρομή μπροστά μας και τις κακοτοπιές. Ακόμα πιο πολύ, η ανιδιοτελής φιλοξενία είναι παντού παρούσα. Σχεδόν παράδοξα, όσο πιο λίγα μοιάζουν να έχουν, τόσο πιο πολλά επιμένουν να μας προσφέρουν. Κρύα αναψυκτικά μια μέρα με 42 βαθμούς κελσίου στην Ταϊλάνδη, ζαρζαβατικά από τον μπαχτσέ και τσάι στην Τουρκία, φρέσκος αχινός και σάκε στο βόρειο Χοκάιντο της Ιαπωνίας απέναντι από τις Ρωσικές ακτές. Άνθρωποι που μας νοιάστηκαν χωρίς να μας ξέρουν και χωρίς να περιμένουν ανταπόδοση. Άνθρωποι που προσομοιάζουν σε τοπία διαφορετικά από τα δικά μας, αλλά κουβαλάνε τους ίδιους φόβους, ανασφάλειες, ελπίδες, και την ίδια ανάγκη για αγάπη και σιγουρια όπως όλοι μας.

Την Άνοιξη του 2022, περνώντας από την Ολλανδία στην Γερμανία, σταθήκαμε με τη Φιόνα, τη σύντροφο μου στη ζωή και στο ποδήλατο, στο Hövelhof της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας. Επισκεφτήκαμε τον θρυλικό ποδηλάτη Heinz Stücke, ο οποίος πέρασε 52 χρόνια γνωρίζοντας τον κόσμο πάνω σε μια σέλα. Μέχρι αργά τη νύχτα μας διηγήθηκε ιστορίες από τον δρόμο. Στα 82 του χρόνια τότε, μας αποχαιρέτησε το επόμενο πρωί φωνάζοντας καθώς απομακρυνόμαστε: “Πάρτε με μαζί σας!”. Η δύναμή του τον είχε εγκαταλείψει αλλά η δίψα του για ζωή παρέμενε ατόφια. Η δική μας δίψα θα μας φέρει σύντομα στη Δυτική Βεγγάλη και στο Μπαγκλαντές, πριν το επόμενο μεγάλο ταξίδι, τον γύρο της Αφρικής. Τα σχέδια στον χάρτη παίρνουν σιγά-σιγά μορφή: από την Κένυα και τη Ζιμπάμπουε στη Μποτσουάνα, και από εκεί βόρεια στις χώρες του Κόλπου της Γουινέας ως τη Μαυριτανία και το Μαρόκο.

Δε χρειάζεται όμως όλα τα ταξίδια να είναι τέτοιων διαστάσεων. Όλοι μπορούν να ξεπεράσουν την ανασφάλεια που φέρνει το άγνωστο, αρκεί να ανέβουν σε ένα ποδήλατο και να εξερευνήσουν μέρη πέρα από τα στενά όρια της καθημερινότητας τους. ‘Ισως άγνωστους δρόμους της γειτονιάς τους ή παρακείμενες περιοχές. Στο άγνωστο με βάρκα ένα ποδήλατο.

Βασανιστική ανάβαση προς τους παγετώνες της Παταγονίας

Ενδιαφέροντα και μη στατιστικά:

Συνολική ανάβαση 115.667 μέτρα (ίση με 13 φορές το όρος Έβερεστ)
Συνολική απόσταση 20.519 χιλιόμετρα (μισός γύρος της Γης)
Υψηλότερο ορεινό πέρασμα: 4.240 μέτρα (στις Βολιβιανές Άνδεις)
Κατασκηνώσαμε 200+ βράδια (σε δάση και ερήμους, σε αποβάθρες πλοίων, στην άκρη του δρόμου, στην αυλή αστυνομικού τμήματος, κρυμμένοι ανάμεσα σε παρκαρισμένα αυτοκίνητα, επίσης μας φιλοξένησαν παντελώς άγνωστοι, γνωστοί και φίλοι)
Πασαλειφτήκαμε με 27 φιάλες αντηλιακού
Χρησιμοποιήσαμε 15 φιάλες γκαζάκι για μαγείρεμα
Κουβαλήσαμε σε μία μέρα 17 λίτρα νερού
Πάθαμε λάστιχο 13 φορές
Κόπηκαν 3 καλώδια φρένων
Έσπασαν 3 πλαϊνοί καθρέφτες, 2 αλυσίδες, 1 ακτίνα
Σκίστηκαν τα περισσότερα ρούχα μας (ή απλά διαλύθηκαν από τη χρήση)
Τρύπησαν (και επισκευάστηκαν) η σκηνή, τα φουσκωτά στρώματα, τα μαξιλάρια μας, οι τσάντες panniers των ποδηλάτων και οι ασκοί αποθήκευσης νερού”